Morgunblaðið - 26.02.1971, Side 19
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1971
19
margt þeirra til listmuna. Þess-
ir handunnu munir prýddu og
settu svip á heimili þeirra hjón-
anna. Auk þess gaf Ingibjörg
mikið af handavinnu sinni vin-
um og venzlafólki nær og fjær.
Þau hjónin eignuðust fjóra
syni. Fyrsta soninn misstu þau
kornungan en þrír komust á
legg. Miðsonurinn, af þeim sem
lifðu, Preben, dó í blóma lífs-
ins í Þýzkaiandi í heimsstyrjöld
inni síðari. Elzti sonurinn, Holg-
er er búsettur í Kaupmanna-
höfn og kvæntur íslenzkri konu,
Guðbjörgu Ásgeirsdóttur frá
ísafii’ði. Yngsti sonurinn, Bent,
býr í Ástralíu, kvæntur ástr-
alskri konu, Pyll að nafni.
Mann sinn missti Ingibjörg
árið 1962. Varð það henni sár
harmur. Hún hafði aldrei verið
heilsuhraust, og fór nú heilsu
hennar hnignandi, Brá Ingibjörg
á það ráð að flytjast heim til
íslands eftir lát manns síns.
Dvaldist hún lengst af á Hrafn-
istu, dvalarheimili aldraðra sjó-
manna. Þar fékk hún góða um-
önnun og undi vel ævikvöld-
inu. Skyldfólk hennar og vinir
reyndu eftir fremsta megni að
gleðja hana og stytta henni
stundir.
Auðvelt er þó að gera sér í
hugarlund að oft hafi hugur
Ingibjargar hvarflað til barn-
anna og barnabarnanna, sem nú
dvöldu svo fjarri, svo að segja
sitt á hvoru heimshorni.
Þótt Ingibjörg byggi erlendis
mestan hluta ævinnar, slitnuðu
aldrei rætur hennar við þann
jarðveg, sem hún var sprottin
úr. Ætli hið sama megi ekki
segja um alla þá er burtu flytj-
ast frá ættlandi sínu. „Tilvera
okkar er undarlegt ferðalag.
Við erum gestir og hótel okkar
er jörðin,“ kvað þjóðskáldið.
Þótt leiðir liggi til allra átta á
aamt hver einstaklingur aðeins
einn blett á jörðinni, þann stað,
er hann leit fyrst dagsins ljós
geymir hann í hjarta sínu til
æviloka. Stúlkan úr Borgarfirð-
inum var loks komin heim.
Ingibjörg hafði fótavist, þar
til síðustu vikurnar. Kraftar
hennar fóru smáþverrandi, unz
hún andaðist L svefni 21. þ.m.,
eins og áður segir. Dvölinni hér
er lokið, hinzta ferðin hafin.
„Far þú í friði, friður guðs þig
blessi, hafðu þökk fyrir allt og
allt.“
Ármann Kr. Einarsson.
— Laos
Eramhald af bls. 10
að aðeins hafi verið gerðar
árásir á fylkingarörmum og
að þeim árásum hafi verið
haldið í skefjum. En um leið
spá bandarískir ráðamenn
harðnandi bardögum, og þótt
fréttir hermi að aðalflutninga
leiðum Norður-Víetnama hafi
verið lokað, hefur umferðin
siður en svo stöðvazt. IIo Ghi
Minh-stígurinn er raunar
rangnefni, þvi að úm er áð
ræða ótal vegi, slóða óg stiga
á 45 km breiðu og 300 til
450 km löngu svæði og sam-
kvæmt suður-víetnömskum
heimildum hefur umferðin eft
ir þessum leiðum tvöfaldazt
síðan sóknin hófst. Að sögn
bandaríska timaritsins „News
week“ eru 75.000 n-víetnamsk
ir hermenn til varnar á Ho
Chi Minh-stígnum. Greinilegt
er, að umferð vestarlega í Suð
ur-Laos, nær landamærum
Thailands, hefur aukizt, eink
um á svokallaðri Leið 23.
Norður-Vietnamar hafa þann
ig fært sig frá venjulegum
flutningaleiðum og verða að
fara eftir lengri leiðum, sem
eru lengra í vestri.
Auk hættunnar á því, að
suður-víetnamski herinn bíði
ósigur fyrir hinum norður-ví
etnamska á vígvellinum, er
hætta á því, að Norður-Víet-
namar rjúfi Leið 9, sem sótt er
eftir, tvístri suður-víet-
nömsku hermönnunum og ein
angri þá frá stöðvum þeirra í
Suður-Vietnam, fyrst og
fremst Khe Sanh. Svar Norð
ur-Víetnama við sóknarað-
gerðunum hefur öðrum þræði
verið pólitiskt, þvi að þeir
hafa samkvæmt þeirri reglu
sinni að ráðast á fjandmenn-
ina þar sem þeir eru veikast-
ir fyrir látið til skarar skríða
gegn herstöð bandarisku
leyniþjónustunnar (CIA) í
Long Cheng norðarlega i La-
os, reynt að grafa undan mála
liðaher Meo-striðsmanna, sem
hefur verið í miklu áliti, og
ógnað konungsborginni Lu-
ang Prabang í þeim tilgangi
að grafa undan fallvalti’i
stjórn Souvanah Phouma.
SKÝRSLA THOMPSONS
Þeirri mótbáru hefur verið
hreyft, að við það að senda
fjölmennt herlið til af-
skekktra svæða i Laos veik
ist aðstaða Saigon-stjórnar-
innar á þéttbýlum svæðum í
Suður-Vietnam, þar sem úr-
slit striðsins verði fyrr eða
síðar kúnin fram meðal íbúa
landsins. Þessu til stuðnings
er vitnað í skýrslu sem
kunnur brezkur sérfræðingur
í skæruhernaði, Sir Robert
Thompson, samdi eftir fimm
vikna leynilega kynnisferð i
Suður-Víetnam í fyrrahaust
(hlutar skýrslunnar hafa
birzt í „New York Times“.
Thompson komst raunar að
þeirri niðurstöðu, að svoköll
uðum friðunaraðgerðum og
víetnamíseringu hefði miðað
svo vel áleiðis, að óvinaað-
gerðir gætu ekki sett úr
skoi’ðum þær ráðstafanir, sem
hafa verið gerðar. Hins veg-
ar sagði hann, að þótt áfram
'hefði rniðað í þá átt að upp-
ræta embættismanna- og
flokksstarfsmannakerfi Viet
Cong, hefði þessari viðleitni
ekki miðað nógu vel áfram.
Andstæðingar stefnu Nixons
haldi því fram á grundvelli
skýrslu Thompsons, að aðgerð
irnar í Laos leysi ekki vand
ann, sem við sé að glíma,
nema að takmörkuðu leyti, ef
Viet Cong getur áfram haldið
að kveðja nýliða til vopna, inn
heimta skatta og verða sér út
um vistir í Suður-Vietnam
sjálfu, þó að raunar segi
Thompson að baráttunni
gegn þessari starfsemi miði
vel áfram.
í sambandi við lofthernað-
inn er gagnrýnt, að ráðizt sé
á saklaust fólk og peningum
og vistum sóað í þágu óljósra
framtíðarmarkmiða. Suður-
Vietnamar eru geysilega háð-
ir stuðningi bandaríska flug-
hersins, sem hefur lagt til
2.000 flugvélar vegna aðgerð
anna, eða stærsta flugflota
Indókína-stríðsins, bæði til
þess að koma í veg fyrir að
sóknarherinn stöðvist og að
Norður-Vietnamar sæki yfir
hlutlausa beltið á mörkum
Norður- og Suður-Vietnam.
Baráttuaðferðir flughersins
hafa hins vegar sætt minni
gagnrýni en áður, enda hefur
þeim verið breytt. Bandarísk-
um herflugvélum er ætlað að
hjálpa Suður-Víetnömum með
kröftugri skothrið er þeir
lenda í erfiðleikum. Hins veg
ar er engin trygging fyrir því
að stuðningur bandarískra
flugvéla geti komið í veg fyr
ir, að Suður-Víetnamar verði
einangraðir frá heimastöðvum
eða verði fyrir þungum áföll
um. Flugvélarnar eru notað-
ar líkt og stórskotavopn til
stuðnings aðgerðum á jörðu
niðri og nánara samband er
haft en áður við hersveitirn
ar og fleiri flugvélar hafðar
til taks með stuttum fyrir-
vara. Minna er um að
sprengjuþotur af gerðinni B-
52 ráðist á kyrrstæð skot-
mörk, bifreiðastæði, sam-
göngumiðstöðvar, fjallastöðv-
ar, o.fl. en áður. Þannig hef-
ur verið reynt að gera loft-
hernaðinn sveigjanlegri.
HARÐNANDI ANDSTAÐA
1 gagnrýninni á sóknarað-
gerðirnar I Laos er lögð
áherzla á allt sem hefur far-
ið úrskeiðis. Dregið er i efa,
að aðgerðirnar borgi sig og
því haldið fram, að hlutleysi
Kambódíu og Laes sé fórnað
til þess að verja Suður-Viet-
nam. Fulbright öldungadeild-
armaður og aðrir andstæðing
ar stefnu Nixons forseta hafa
hvatt hann til að fallast á
hvers konar samkomulag um
brottflutning, er stofni ekki
bandarískum mannslífum í
hættu, en gagnstætt forsetan-
um hafa þeir ekki áhuga á
því, að núverandi stjórn verði
áfram við völd í Saigon eða
að her landsins verði efldur
til þess að hann geti tekið
við stríðsrekstrinum.
Andstæðingar forsetans
hafa hvað mestar áhyggjur
af því, að aðgerðirnar í Laos
verði til þess að seinka brott
flutningi bandaríska herliðs-
hxs. Þess vegna hafa helztu
leiðtogar demókrata í öld-
ungadeildinni skorað á Nix-
on að gera þegar i stað áætl-
un um brottflutning alls her-
liðs frá Indókína fyrir árslok
1972. Aðalleiðtogi demókrata
í deildinni, Mike Mansfield,
hefur sagt, að lagt verði fram
frumvarp til þess að knýja
fram brottflutning, aðhafist
Nixon ekkert til þess að
binda enda á bandaríska
íhlutun í Indókína fyrir
ákveðinn tíma. Mansfield hef
ur hins vegar ekki gengið
eins langt í gagni’ýni sinni á
forsetann og annar leiðtogi
demókrata, George McGov
ern, sem hefur sakað hann um
að „leika sér að þriðju heims
styrjöldinni" og „bjóða heim
hættunni á ihlutun Kínverja
i Indókína." McGovern,
Kennedy og fleiri leiðtogar
demókrata hafa átalið Nix-
on harðlega fyrir að færa út
styrjöldina og telja hina svo-
kölluðu víetnamíseringu und-
irrót frekari útfærslu á strið
inu. En athygli vekur, að að
gerðirnar í Laos hafa valdið
minna hugaruppnámi i Banda
rikjunum en fyrri aðgerðir,
sem hafa magnað styrjöldina.
Mótmælaaðgerðir gegn Laos
aðgerðunum viðs vegar i
Bandaríkjunum hafa farið út
um þúfur vegna lítils stuðn-
ings, lítil þátttaka hefur ver-
ið i öðrum aðgerðum, og
óvænt kyrrð hefur færzt yfir
bandaríska háskólastúdenta.
Búast má þó við, að mót-
mæli gegn styrjöldinni magn
ist á næstunni, og margt get-
ur gerzt á næstu mánuðum.
Því hefur verið lýst yfir, að
suður-víetnamskra herliðið
verði um kyrrt í Laos þar til
regntíminn hefst, og er talið
að þar með gefist nægur timi
til að finna vopnabirgðir
Norður-Víetnama og eyða
þeim. En ef Suður-Vietnamar
verða hart leiknir getur svo
farið að Nixon neyðist til að
senda bandarískt herlið inn í
Laos. Hann verður einnig að
hafa hliðsjón af andstöðunni
heima fyrir, og ef aðgerðirn
ar fara út um þúfur, veikist
aðstaðan í Suður Vietnam. Til
gangur aðgerðanna er að
vinna tíma til þess að stöðva
birgðaflutningana þar til
regntiminn hefst og undirbúa
víetnamskan stríðsrekstur og
brottflutning bandaríska her-
liðsins 1971—72. Það sem vak
ir ekki hvað sízt fyrir Nixon
er að draga úr erfiðleikunum
til þess að búa í haginn fyr-
ir baráttuna fyrir forseta-
kosningamar 1972. Spurning-
in er, hvort þær ráðagerðir
fari ekki út um þúfur.
— Bækur ársins
Eramhald af bls. 15
enda — en þrátt fyrir það at-
hyglisverð bók um margt.
Notebook eftir Robert Lowell.
Þriggja ára vinna, tveggja ára
lif eins mesta bandariska höf-
undarins nú. Stórkostleg bók.
Hún hefur að vísu fengið slæma
útreið i ýmsum brezkuxn blöð-
um, en það hnikar ekki þeirri
skoðun, að Lowell hafi enn auk
ið á hróður sinn með þessari
bók.
On Trial eftir Arthur London.
London var einn þeirra fjórtán-
menninganna, sem lenti i hinum
frægu Slanskyréttarhöldum í
Tékkóslóvakíu árið 1953. Hann
og tveir aðrir hlutu lífstíðardóm,
hinir voru hengdir. Eftir að
hafa setið fimm ár í fangelsi var
honum sleppt og veitt uppreisn
ærú. Aðdraganda að fangelsun-
inni, verunni þar, sýndar-
mennskunni, grimmdinni; öllu
þessu eru gerð skil á eftirminni-
legan og lifandi hátt.
Notes frpm an Odd Country
eftir Geoffrey Grigson. Þessi
lýsingabók fx-á enska skáldinu
og náttúruunnandanum um dvöl
hans í Frakklandi, er full af
gleði, tilfinningu og skynsemi
og snerpu. Og heimþráin blund-
ar í honum allar stundir.
God's Englishnxan: Oliver
Cronxwell and the English
Revolution: eftir Christopher
Hill. Bezta könnun í þrjú hundr
uð ár á einum skelfilegasta
stjórnanda Bretlands og mest
heillandi stjórnenda enskra.
Hai-d Times eftir Studs Terk-
el. Terkel kallar þessa indælu
bók munnlega frásögn um
bandarísku kreppuna. Henni er
skínandi ritstýrt, fjöldi samtíma
radda segir frá eymdinni og bág
indunum og reiðinni, sem settu
hvað mestan svip á þessi ár.
Will the Soviet Union Survive
Until 1984? eftir Andrei Amal-
rik, er djarfleg, einmanarödd
frá Sovétríkjunum, sem lýsir
þeim væmnislaust og af svart-
sýni og dregur upp framtiðarsýn
ir sinar um það svartnætti,
sem kann að vera í vænd-
um, með vaxandi upp-
gangi Kína og endurvakningu
þjóðernisstefnu meðal sovézkra
þjóða, sem ekki teljast Rússar.
FRANSKAR BÆKUR
Meðal bóka sem út komu í
Frakklandi á árinu 1970 og
hlutu sérstaklega góð*r viðtök-
ur og viðurkenningar má nefna
nokkrar:
Les Poneys Sauvages eftir
Michel Déon. Hlaut hann Prix
Interallié fyrir vikið. Sú bók
varð og metsölubók og seldust
250 þús. eintök. Déon gaf út
fyrstu bók sína árið 1944, Adieu
á Sheila, og hefur hann allar
götur síðan verið afkastamikill
Hjartan.s þakkir fyrir hlýjar
kveðjur og góðar gjafir á
60 ára afmæli mínu 17. febrú-
ar sl.
Guð blessi ykkur öll.
Systir Anna,
Laudakoti.
Isaac Babel
höfundur, skrifað smásögur, rit-
gerðir og skáldsögur. Hann hef-
ur búið utan heimalands síns síð
ustu þrettán árin, til skiptis á
írlandi og grísku eynni Spetsai.
Les Poneys Sauvages er fyrsta
skáldsaga Déon í tiu ár.
Un Enfant a la Belle Etoile
eftir Torcuato Luca de Tena
kom út í mjög góðri þýðingu
Berthe Lacombe á árinu og
fékk þýðandi mikið lof fyrir
verk sitt og vakti bókin óskiptan
áhuga franskra lesenda.
Pleine lune sur les Morts eft-
ir máritaniskt skáld Emmanuel
Jute er safn smásagna frá Mári-
taníu og luku gagnrýnendur
lofsorði á þær flestar, en eins
og alkunna er eiga erlendir höf-
undar oft erfitt uppdráttár í
Frakklandi og hylli franskra les
enda ekki alltaf auðunnin.
La Cellule, skáldsaga eftir
Yvonne Chauffrin fékk
Bi’ittany verðlaunin frönsku.
Yvonne Chauffrin hefur skrifað
tuttugu bækur, allt skáldsögur
og hefur hún þegið margháttað-
ar viðurkenningar. í La Cellule
segir frá hjónasambúð og þeim
erfiðleikum, sem hjónin eiga við
að glima. Viðhorf hennar þykir
allnýstárlegt og stíllinn ferskur.
Ein mesta sölubók í Frakk-
landi á síðasta ári reyndist vera
Le Roi des Aulixes eftir Michel
Tournier. Af henni seldust 200
þúsund eintök. La Folle de Lit-
huanie eftir Bertrand Poirot-
Delpech fékk verðlaun frönsku
akademíunnar og seldust af
henni um 100 þús. eintök og af
skáldsögu Francois Nourissier
La Créve seldust 135 þúsund
eintök.
Hjai'tanlegar þakkir ti!l handa
öllum þeim mörgu, sem
minntust min á áttræðisaf-
mæli miínu þann 15. þ.m.
Guð blessi ykkur öll.
Ingimar .lónsson,
Vitastíg 8A.
Hofnfirðingar — Qarðhrepp
ingar og ndgrenni
í HELGARMATINN
nýreykt lambakjöt og léttsaltað lambakjöt aðeins kr. 90.— kg.
Úrvals nautakjöt í tebonesteak, nautafille, roastbeef
og heilsteik.
Úrvals ferskt alikálfakjöt í kálfasnitzel og alikálfasteik.
Okkar ódýra svínakjöt er enn á boðstólum.
Nýreykt bacon.
Ný hamflettur lundi á aðeins kr. 20.— stykkið.
Nýtt hrásalat með helgarmatnum á aðeins kr. 18.—
skammturinn.
Komið og sannfærist um hið ódýra kjötverð.
Verzlið þar sem úrvalið er mest og kjörin bezt.
Næg b lastæði. — Sendum heim. — Bæjarins bezta þjónusta.
HRAUNVER H.F.,
Álfaskeiði 115,
sími 52690 og 52790.