Morgunblaðið - 28.02.1971, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLÆIÐ, SUNNUDAGUR 28. FEBRCAR 1971
Skrifstofa
STFB S.V.F.R.
er flutt að Háaleitisbraut 68, efri hæð.
Sími 19525. Stangaveiðifélag Reykjavikur.
Laust starf
Samkvæmt 44. gr. laga nr. 52/1970, ber Rannsóknarnefnd
sjóslysa að ráða siglingafróðan starfsmann.
Þeir sem kynnu að hafa hug á þessu starfi, eru beðnir að
senda umsóknir ásamt upplýsingum um fyrri störf til nefnd-
arinnar, pósthólf 484, Reykjavík, fyrir 15. marz næstkom-
andi.
Rannsóknamefnd sjóslysa.
BEZr að auglýsa í Morgunblaðinu
FELAGSSTARF
SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
Sjálfstæðisfélagið Óð'mn gengst fyrir
almennum fundi í Sjálfstæðishúsinu á
Selfossi sunnudaginn 28. febrúar kl. 2.
Á fundinn koma frambjóðendurnír
Steinþór Gestsson. Hæli og
Helgi Jónsson, Selfossi.
Fundarefni:
VIÐHORF l STJÓRNMÁLUNUM
I DAG. SKÓLAMÁL A SUÐUR-
LANDI OG FLEIRA.
KÓPAVOGUR KÓPAVOGUR
SPILAKVÖLD
Týr, F.U.S. í Kópavogi heldur félagsvist i Félagsheimilinu
í Kópavogi neðri sal, þriðjudaginn 2. marz kl. 20.30.
Góð verðlaun verða veitt og einnig verða heildarverðlaun
afhent. — Öllum er heimil þátttaka.
Stjóm Týs F.U.S.
KVOLDVAKA
Heimdalarfélagar úr Hagaskóla halda kvöldvöku i Féiagsheimili
Heimdallar í Valhöll við Suðurgötu í kvöld kl. 20 30.
Gestir kvöldsins verða Markús Öm Antonsson, formaður
Æskulýðsráðs, og Árni Johnsen.
BARATTUMAL HEIMDALLAR
Umræðufundur um störf og stefnu Heim-
dallar, fer fram þriðjudaginn 2. febrúar kl.
20 30 í Félagsheimili Heimdalíar í Valhöll
við Suðurgötu.
Framsögumaður verður Þorsteinn Páls-
son stud. jur.
Heimdellingar! Fjölmennið.
Stjóm Heimdallar.
Hverfasamtok Sjálfstæðismanna í Nes-
og Mc-lahverfi.
SKEMMTIK V ÖLD
Miðvikudaginn 3 marz n.k. kl. 20,30 í Átthagasal Hótel Sögu.
Dagskrá:
1. Avarp, Ellert B. Schram.
2. Upplestur, Jón Sigurbjömssort,
leikari.
3. Félagsvist.
GLÆSILEGIR SPILAVINNINGAR
Sjáffstæð;smenn í Nes- og Melahverfi fjölmennið og takið með
ykkur gesti.
— Ráðstefna
FramhaM af bls. 2
reglur um mengun yrðu að bein
ast að upptökum hennar og
byggjast á mati okkar á gildi og
fotrréttindum einstakra þátta.
Þá flutti Niels Mustelin, deild
arstjóri mengunardeildar norr-
æna rannsóknaráðsins Nord-
forsk, erindi. Sagði hann m. a.
að helztu mengunarvaldar á
Norðurlöndum væri iðnaðarúr-
gangur, aðallega frá pappírs-
framleiðslu, frárennsli þéttbýlis
og eiturefnum, sem notuð eru
við skógrækt og landbúnað.
Þessi mengun hefur áhrif á
stöðuvötn, ár og Eystrasaltið.
Nýlega hefur athygli beinzt í
vaxandi mæli að olíumengun
frá olíuskipum og olíuhreinsun-
arstöðvum. Sagði hann frá
skipulagi og löggjöf á Norður-
löndum. f Svíþjóð er lang full-
komnasta og víðtækasta meng-
unarlöggjöfin, þar sem nær all-
ir þættir umhverfisverndar
heyra undir ein lög og fram-
kvæmd í höndum einnar yfir-
stjórnar, Staten naturvárdsverk,
sem auk þess hefur mikil áhrif
á stefnu í rannsóknarmálum. En
reglur um útblástur bifreiða
eru, að þeim bandarísku undan-
teknum, meðal þeirra ströng-
ustu í heiminum. í Noregi er
Iöggjöfin aðgreind eftir tegund-
um, með sérstakri stofnun fyrir
vatnsmál og loftmál. Og í Dan-
mörku og Finnlandi er löggjöf
um vatnsmengun nokkuð full-
nægjandi, en lög um vamir
gegn loftmengun enn á undir-
búningsstigi.
Þá talaði Fiosi Hrafn Sigurðs-
son veðurfræðingur um Joft-
mengun og veður og ræddi sér-
staklega um nauðsyn þess að
víðtækar og nákvæmar rann-
sóknir færu fram, m.a. á meng-
umarhættu og veðurskílyrðum,
til að finna heppilegustu stað-
setningu verksmiðja og stóriðju-
vera, sem mikil mengunarhætta
getur fylgt.
Hörður Þormar, efnafræðing-
ur, flutti erindi um rannsóknir
á loftmengun á fslandi. Sagði
hann m.a. að þótt mengun and-
rúmsloftsins hér væri sáralítil
miðað við það, sem er t.d. í
Mið-Evrópu eða á Bretlandsey-
um, þá áliti hann að of mikið
kseruleysi hefði ríkt varðandi
þessi mál. Mætti t.d. minna á
Áburðarverksmiðjuna, sem hef-
ur í nær tvo áratugi dreift eitr-
uðum gufum út í umhverfið án
þess að um það væri fengizt.
Eirniig ræddi hann vaxandi
mengun af völdum brennisteins-
oxíða í Evrópu, sem ekki
Þyrfti að óttast hér. Hins vegar
gæti hér orðið brennisteinsmeng
un af völdum eldgosa, og gera
mætti ráð fyrir henni t.d. ef reist
yrði hér olíuhreinsunarstöð.
Væri fróðlegt að athuga, hvort
brennisteinsoxíðið fyndist hér nú
þegar í mælanlegu magni, þótt
ekki væri nema til að fá grund-
völl til samanburðar.
Páll Theodórsson, eðlisfræð-
ingur talaði um geislamengun.
Sagði m.a. frá því að fyrstu
mælingar á geislavirku úrfelli
hér á landi hefðu hafizt árið 1958
og befur þeim verið haldið uppi
alla tíð síðan, en reyndar í mis
ríkum mæli. Hið geislavirka úr-
felli náði hámarki 1963—64, en
síðan hefur dregið úr því.
Sigurður Pétursson, gerlafræð
ingur talaði um gerlamemgun í
vatni. Sagði hann að íblöndun
iðrasýkla í vatn ætti sér stað
með saurindum manna og dýra
og stafaði mest hætta af frá-
rennsli frá mannabústöðum og
gripahúsum, ennfremur safn-
haugum og sorpi. útiloka verði
algjörlega íblöndun þessara
hluta í vatnið, ef það eigi að
teljast hæft tíl neyzlu. Megi
ganga út frá því að þar sem
um sé að ræða mengun af iðra-
sýklum, þar hljóti alltaf að finn
ast Colígerlar af sauruppruna.
Vilhjálmur Lúðvíksson talaði
um mengun frá efnaiðnaði.
Sagði hann m.a. að efnaiðnaður
sá, sem hér á landi hefur risið
upp, hefði enn ekki valdið telj-
andi mengunarvandamálum,
þótt ekki væri gætt mikillar var
úðar við reksturinn. Af þeim
stóriðnaðargreinum, sem hér
kunna að rísa í framtíðinni og
stungið befur verið upp á, kvað
hann olíuhreinsun og fosfór-
bræðslu einna varhugaverðastar
með tilliti til mengunarhættu.
Frá saltvinnslu og magnesíum-
klóriðvinnsíu stafar litil eða eng
in mengunarhætta, en við ýms-
ar tegundir af málmbræðslum
ýmist í tengsium við sjóefna-
vinnslu eða sjálfstæðar, þarf að
hafa gát vegna hættu á ryk-
mengun og klórmengun, sem þó
mun tæknilega auðvelt að úti-
loka. Sama máli gildi.r um klór-
vítissódavÍTinslu. Plastiðnaður
og kalsíumkarbítframleiðsla
hefur í för með sér nokkur
vandamál, sem setja ber sérstak
ar reglur um.
Þóroddur Th. Sigurðsson,
vatnsveitustjóri, talaði um
mengun vatnsbóia og öflun
neyzluvatns. Ræddi hann helztu
mengunarvalda hér og benti á
helztu atriði, sem vænleg eru til
úrbóta, svo sem raunhæft eftir-
lit með gerð og rekstri vatns-
veitna, samtök vatnsveitna á
fræðilegum grundvelli og þörf
fyrir betri menntun þeirra, sem
hanna og annast rekstur vatns-
veitna.
Hjálmar Bárðarson, siglinga-
málastjóri, ræddi um olíumeng-
un í sjó, reglur þær sem gilda
á alþjóðavettvangi og hverju
hægt er að spá um hættu á
olíumengun hafsvæða á kom-
andi áratug miðað við magn af
olíuframleiðslu, vinnslu á hafs-
botni og aukinn skipastól.
Geir Arnesen, efnafræðingur,
talaði um efnamengun í sjó.
Skýrði hann m.a. frá rannsókn-
um, sem þegar hafa farið fram
á sjónum við ísland, en það eru
eingöngu ákvarðanir Norð-
manna á alifatiskum klórkol-
vatnsefnum og þar við bætast
ákvarðanir íslendinga á DDT í
fiski. Taldi hann upp helztu
mengunarefnin. Kvikasilfur hef
ur nokkra sérstöðu vegna þess
hve lág skaðleysismörkin eru,
en næsthættulegasti málmurinn
Stúlka óskast
til afgreiðslustarfa. Kunnátta í ensku og einu Norðurlandamál-
anna nauðsynleg. Þýzkukunnátta aeskileg.
Þær, sem kynnu að hafa áhuga á starfinu, vinsamlega komi til
viðtals milli kl. 10—11 fyrir hádegi mánudag, þriðjudag eða
miðvikudag.
Upplýsingar ekki gefnar í síma.
RAMMAGERÐIN. Hafnarstræti 17.
Fittings
Rörafittings nýkominn.
J. Þorláksson & Norðmann hf.
er blý og blýmagnið í yfirborðs
vatni sjávarins hefur víða marg
faldazt á seinni árum, aðailega
vegna tetraethylblýa í bensíni,
Síðasti ræðumaður í gær var
Ingi ú. Magnússon, sem talaði
um mengun frá sorpi og holræa
um. Ræddi hann m.a. helztu
hreinsunaraðferðir og hreinsun-
armöguleika sjávar.
í dag heldur ráðstefnan
áfram og tala þá Bjarni Helga-
son um jarðvegsmengun, Agnar
Ingólfsson um áhrif mengunar
á villt dýr, Eyþór Einaraaon um
áhrif mengunar á plöntur, Þór-
hallur Halldórsson um heilbrigð
iseftirlit, Guðbrandur Hlíðar
um mjólkurvörur og meng-
un. Eftir hádegi tala Kjairt-
an Jóhannsson um meng-
un og atvinnurekstur, Baldur
Johnseri um reglugerð um heil-
brigðiseftirlit, Þorkell Jóhann-
esson um eiturefni og mengun,
Jón Ingimarsson um löggjöf og
reglur og Steingrímur Her-
mannsson um mengun og lífs-
gæði. Og að lokum verða al-
mennar umræður.
— Myrtir
Framhald af bls. 1
menn og níu hermenn í þessum
og öðrum átökum í borginni í
nótt. Hópar óeirðaseggja köst-
uðu dýnamitssprengjum og
kveiktu í strætisvögnum og bif-
reiðum. Sprengjuárásir voru
gerðar á þrjár lögreglustöðvar,
og hópar manna vörnuðu
slökkviliðsmönnum að komast
að eldum, sem kveiktir voru
víða um borgina.
— Noregur
Framhald af bls. 1
irvara á. Svo virðisit þó, að al-
menningsálitið sé svo andsnúið
Borbem, að talið er liklegt að
hann muni sækja um lausn frá
embæitti.
.— SkúlL
Norska fréttastofan NTB
skýrði frá þvi í dag, laugardag,
að norsika ríkisstjómin hefði
komið saman til sérstaks dkyndi-
fundar kl. 10:15 að norskuim tírna
í morgum til þess að ræða mál
þetita, sem kallað er ,,lekamálið“
i Noregi. TaJið er að stjómin
iriuni sitja á fundum alla helig-
ina.
Árdegis í dag var ákveðið að
kveðja formenn stjórnarflokk-
a-nna til fundarins, en taka mun
nokkum tíma að ná þeim sam-
an til fundar. Þannig er formað-
ur Miðiflokksins, John Austr-
heim, staddur á Vesturlandi og
formaður Hægri flokksins, Káre
Wilioch, er heldur ekki staddur
í Osló.
Svenn Stray, utanrikisráðherra,
hæibti í morgun skyndilega ferð
sinni um Norður-Noreg ásamt
formianni Bvrópuráðsins, Franco
Maria Malfatti, og hélit flugleið-
is til Osló.
Káre Wihoch hefur skýrt
NTB svo frá, að hamm sé þeirrar
sikoðunar að samstarf borgara-
flokkamna fjögurra eigi að haida
áfram i ríkisstjóm, og að þetta
samstarf sé ekki einstaklings-
bundið.
Þá var í morgun haídinn fund-
ur í miðstjóm Verkamamna-
flokksins og stjóm þingflokks
hans, og þar samþýkkt áskorun
á ríkisistjómina um að siegja þeg-
ar af sér. Kvaðst fundurinn líta
svo á, að stjóm Bortens geti ekki
staðið vörð um hagsmuni lands-
ins á viðumandi hátt. Núverandi
kreppuástand hafi skapazt vegna
þeas, að forsætisráðlherrann
hefði veitt óviðkomandi aðilum
upplýsingar um trúnaðcLrmái, en
hér sé raiuniar aðeins um að ræða
staðfestingu á þvi, hve skiptar
skoðanir séu innan rikisstjómax-
innar, og hafi það sýnt sig á
flieiri en einium vefctvangi, segir
i yfirlýsingu Verkamannaflokka-
ins. Þá er í yfirlýsingunini bemt
á, að mál þetta verði allt til þe«s
að sfcaða hagsmuni Noregs er-
liendis.