Morgunblaðið - 03.04.1971, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 03.04.1971, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. APRÍL 1971 Jón Árnason um landhelgismáliö; Friðunaraðgerðir utan 12 milna eru stórmál JÓN Árnason. alþingismaður, flutti ræðu um landhelgis- málið í útvarpsumræðununi í fyrrakvöld. „f lengstu lög vildu menn treysta því, að þetta lífshagsmunamál ís- lenzku þjóðarinnar yrði ekki haft að pólitísku bitbeini í kosningabaráttunni, heldur stæði þjóðin öll og einhuga saman um þær ráðstafanir, sem gerðar verða. Þetta fór því miður á annan veg. Af hálfu þríflokkanna var það ákveðið að málið skyldi not- að í pólitískum kosninga- áróðri og ekki horft í afleið- ingar,“ sagði Jón Árnason í lok ræðu sinnar. Hér fer á eftir meginhluti hennar: f þingsálylktunartillögu ríkis- stjórnarinnar, er tilgreint nánar, hvaða atriði S'kuli felast í frum- varpinu. Þar er t.d. gert ráð fyrir því, að útfærsla landhelginnar skuli byggð á 400 metra jafndýpis- linu, en af því getur leitt, að út- færslan verði a.m.k. allt að 60 sjómílur, en ekki 50 mílur, eins og tillaga stjórnarandstöðunnar felur í sér. Þessi skilsmunur einn, getur haft verulega þýðingu, fyrir fisk veiðar íslendinga, því að með auk inni tækni og stækkun fiskiskip- Jón Árnason. anna, getur hagnýting fiskimið- anna náð á enn meira dýpi, en áður hefur átt sér stað. Þá skal þetta frumvarp fela í sér ákvæði um ráðstafanir er séu nægjanlega víðtækar, til þess að tryggja eftirlit af ís- lands hálifu og varnir gegn hvers konar mengiun, eða áhrifum frá skaðlegum efnum i hafinu um- hverfis landið. Öllum er ljós hættan, sem stafar af því, ef ekkert er að gert í tima, til þess að forða frá þeirri hættu, sem af því getur leitt, að skaðleg- um efnium sé ffleygt í hafið. Get- ur svo farið fyrr en varir, að af hljótist það tjón, sem seint verð ur bætt. Um það verður ekki deilt, að hér verður að setja einhver mörk. Hvort þau eiga að vera 100 sjó- mílur, eins og lagt er til í til- lögu stjórnarandstæðinga, eða eitthvað annað, hygg ég að sé erfitt að fullyrða um í dag, haf- straumar eru ekki lengi að ber ast 100 mílur, en það eitt er víst og allir ættu að vera sam- mála um, að hér er um mikið alvörumál að ræða og því höifuð- nauðsyn, að allar þjóðir heims, taki höndum samán um raunhæf ar aðgerðir sem að gagni megi koma. í þingsályktunartillögu ríkis- stjórnarinnar vil ég vekja sér- staka athygli á þvi atriði, sem veit að friðunarráðstöfunum ut- an 12 miíllna markanna. — í>ar Framhald á bls. 21 99 Siðlaus ævintýrapól- itík í utanríkismálum44 — sagði Emil Jónsson um tillögur st j órnarandstæðinga í landhelgismálum EMIL Jónsson, utanríkisráð- herra, sagði í útvarpsumræð- unum í fyrrakvöld, að tillög- ur stjórnarandstæðinga í land helgismálinu væru siðlaus ævintýrapólitík í utanríkis- málum, eins og ráðherrann komst að orði. Emil Jónsson var að tala um þær aðferðir, sem stjórnarandstæðingar vilja beita í landhelgismálinu, en sagði, að efnislega ríkti ekki ágreiningur um málið, heldur væri hann um leiðir. Utan r-íkiSi'áðheiTa sagði, að á uudirbúningsifundum þeim, sem haldnir verða tii þess að undiir- búa hafréttarráðstefnuna 1973, gæfist gott tækifæri til að kynn- ast afsitöðu annarra þjóða til landhelgismálsiin's og jaifnframt að kynna okkar málstað. Emil Jónsson lagði áherzlu á, að ríkis- s'tjómin viildi ná samkomulagi við aðrair þjóðir um útfærslu iandheliginnar, en til einhliða að- gerða yrði að grípa, ef annað brygðist. 1 málifliutningi sínum lögðu stjómara'nds'tæðingar fyrst og fremst áherzl'u á tvö atriði, ainn- ars ve'gar uppsögn samninganna við Breta frá 1961 og hins vegar, að nú þegar yrði tekin ákvörðun um útfærsilu fis'kveiðilögsögunn- ar 1. september 1972. Af hálfu stjórnarandstæðinga töluðu í umræðunum Bjö'm Jónsson, Hannibal Valdimarsison, Lúðvík Jósepsson, Jónas Árnason, Gils Guðmundsson, Ólafur Jóhannes- s«n, Steingrímur Hermannsson og Þórarinn Þórariinsson, en af hálifu ríkiss'tjómarflokkanna, Jó- hann Hafstein, Jón Ámason, Matthias Á. Mathiesen, Emil Jónsson, Birgir Finnsson og Eggert G. Þorsteinsson. Tillaga 10 þingmanna Sjálfstæöisflokksins: Orkuveitur landshluta taki við verkefnum Raf- magnsveitna ríkisins Tll1 þingnienn Sjálfstæðisflokks ins hafa lagt fram á Alþingi þingsáiyktunartillögn mn endnr- skoðun orknlaga. Er lagt til, að orkniögin frá 1967 verði nú þeg- ar endurskoðnð með það fyrir angnm að komið verði á sér- stöknm orknveitum landsiilnta, er taki við verkefnnm Raf magns veitna ríkisins. Aðiiar að þeim gætu einnig orðið aðrar rafveit- nr, sem fyrir emi á liverjn svæði. Þá legg.ja ]>ingmennirnir til, að atiiugað verði hvort setja beri sérstök lög um Rafmagnseftirlit ríkisins og að sú stofnun lieyri lieint undir ráðlierra. Fliitningsmenn em: Jónas Pét ursson, Jón Árnason, Gunnar Gíslason, Matthias Bjarnason, Guðlaugiir Gisiason, Friðjón Höfum opnaó bensfnstöð ^ við Ártúnsbrekku Þórðarson, Axel Jónsson, Jónas G. Rafnar og Pétur Sigurðsson. í greinargerð með tillögunni segja flutnlngsmenn m.a.: „Þótt ekki sé langt um liðið frá setningu orkuilaga, en Al- þingi samþykkti þau 18. apríl 1967, teljum við mjög tímabært og nauðsynlegt að taka þau til endurskoðunar og gera á þeim, eða sumum köflum þeirra, veru- legar breytingar. Er þar fyrst að nefna kafflann um Rafmagns- veitur ríkisins. Skömmu áður en 'orkulögin voru setit, hafði Al- þingi samþykkt lög um Lands- virkjun og Laxárvirkjun, tvö raf orku fyrirtælki i samieign ríkis og sveitarfélaga fyrir tiltekin svæði í landinu. Lítum við flm. svo á, að með því hafi verið mörkuð sú stefna, er fyligja beri í raf- orkumálium, þ.e. að skipta land- inu í orkuiveitusvæði eftir hag- kvæmum landfræðiliegum mörk- um og stjórnunarlegum, t.d. i samræmi við núverandi kjör- dæmi. Fyrir þessu er mjög vax- andi áhugi um byggðir lands- ins. í öllium landshlutum eru ris- in eða að rísa orkuver, sem byggja grunninn undir þessa skipan mála. Viðurkennt er, að i vatnsorkunni er ein mesta auð lind lands okkar, sem með lát- lausum tækniframförum verður auðnýttari, og jafnframt kalila tækniframfarimar á síaukna orkunotkun, sem í senn tryggir fjárhagsgrumn orkuveitnanna og kial'lar fram vilijia íbúanna á hverju svæði til valds yfir þess- um verðmaetum, stjóm þeirra og ábyrgð alilri. Menn átta sig si- felilit betiur og betur á því, að raforkumál eru í því engin und- antekniing, að sjálifs er höndin hoWust, og fjarstýringar frá mið- stöð í höfuðborgiinni er ekki þörf, umfram það, sem auðvitað er eðlilegt, að raforkuráðuneyti hafi yfirstjóm raforkumála. Skipa ætti þessum máium í sér- stökum lögum."

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.