Morgunblaðið - 23.05.1971, Page 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. MAl 1971
19
N ý hótel fyrir220.000manns
ráðgerð í London fyrir 1980
Eftir Lynn
Heinzerling
HÖFUNDUR greinar þess-
arar um ferðamál er Lynn
Heinzerling, sem er mörg-
um íslendingum að góðu
kunnur eftir heimsóknir
hingað til lands. Hann hef-
ur um langt skeið starfað
hjá Associated Press frétta-
stofunni og hlaut Pulitzer-
verðlaunin bandarísku fyr-
ir alþjóðablaðamennsku
árið 1961.
Á SPÁNI er búizt við að verði
fleiri ferðamenn en Spánverjar
árið 1975.
í London — þar sem 920 hótel
era í miðborginni — er verið að
skipuleggja tveggja og hálfs
kílómetra svæði fyrir ný hótél
með samtals 220 þúsund manna
gistirými, sem eiga að vera fuli-
smiðuð árið 1980.
í Briissel er verið að smíða 10
ný hótel og ellefu til viðbótar
eru í hönnun; í Júgóslavíu eru
49 ný hótel í smíðiun og verið er
að hanna neðanjarðarbílageymslu
í Dubrovnik.
I Moskvu nær svo ferðamanna
þjónustan hámarki með Rossiya-
hótelinu nýja, sem hýst getur sex
þúsund gesti.
Mikil hreyfing virðist vera í
f erð aman naheim i num, og eng-
áinin veit hvar staðar verður num-
ið. Jafnvel er talað um að hafa
aukasýningar á vaktaslkiptum líf
varðanna við Buckinghaim-höll í
Londan til að þökniast ferða-
mönnum.
Forstöðumenin Westminis'ter
Abbey í London hafa ráðið sér-
fræðinga til að kanna hvemig
koma megi fleiri gestum fyrir í
grafhýsinu, þar sem hvíla jarðn-
eskar leifar konuniga og skálda.
Margir gestir þurftu frá að
hverfa í fyrra.
Eitt er víst. Auðugi fexðamað-
Ferðamenn í Londonflykkjast gjarnan að til að sjá lífverði drottningar.
urinn, sem þeysti um Evrópu í
íburðarmiklum járnbrautarleat-
um fyrir 50 árum, snæddi kvöld-
verð við hi j ómisveitarleik unidir
glitrandi ljósakróinum hótels
síns, lét fara vel um sig í ríku-
legum setustofum í Berlín, París
og Vín og lét móttökustjóra hót-
eisinis ráða fram úr öllum vanda-
málum, teldi að Evrópa 1971
hefði tékið miklum breytingum.
Á áriinu 1960 kom eitn milljón
erlendra ferðamainna til Bret-
iands, í fyrra voru þeir sex
milljónir. f niýgerðrii opinberri á-
ætlun er reiknað með því að þeir
verði 12—15 milljónir árið 1980.
Spéuin, sem fékk heitmsókn sjö
milijón ferðamamina árið 1961 og
24 milljóna í fyirra, væntir þess
að ferðamennirnlir verði 38 millj.
Nýja Rossiya hótelið í Moskvu
©r talið stærsta hótel Evrópu.
árinnar, rétt
getur hýst sex þúsund gesti, og
Stendur það á bökkum Moskvu-
austan við Kreml.
árið 1975. íbúafjöldi Spánar er
nú 33 milljónir.
Um svipaða ásókn ferðamanna
er nlú að ræða alls staðar frá
Norðunsjó til Svartahafs. í Rúm-
eníu voru opnuð 60 ný hótel á
síðasta ári, þangað komu 2,3
milljóanir ferðamanna, og þar er
fyirirhuguð smíði fleiri hótela
og mótela. Sovétríkin voru lengi
lokuð forvitnum ferðalöngum, en
þangað komu rúmar tvær millj.
ferðamanina á síðasta ári.
Átroðningur aðkomugeste
með myndavélar á mögunum við
samlkomustaði, veitingahús, söfn,
klaustur, fcastala og molniandi
rústir gamla tímans nægði til að
fæla á brott makindalegan ferða-
mlainn fyrri ára. Hann gæti enn
furudið sum gömlu og stoltu hót-
elanna, þar sem koparinm var
fægður daglega, blómin jafnan
fersk, skónum safnað saman á
hverju kvöldi til burstunar, og
spjaldskrá haldin yfiir gestina og
breySkleika þeirra, og reynt var
að koma til móts við alla duttl-
unga þeirra.
Þannág er Ritz í Madrid, sem
aðeinis tekur á móti úrvalsge3t-
um og efast erm um gildi ávís-
ana frá þekktustu bön&um
heimis; eða Grand í Róm með sín
180 herbergi, hvert í sírnum lit;
Imperial í Vín, þar sem hiótel-
stjórinn, Otto Heinfce, segir:
„Gesturinn vill hafa þjóna.“
En nú ©r tími risaþotunmar,
tölvuafgreiðslu á farseðlum, hóp-
ferða- og skoðunarferða, sjálf-
sala fyrir. rjómaís, sjálfvirkra
hitastilla og morgunverðarpönt-
unarinnar, sem hengd er á hurð-
arhúnimm.
Þegar flytja þarf flugvéla-
farma af forvitnum ferðamönn-
um auðveldlega frá Sigurbogam-
um í Paris til Colosseum í Róm,
frá Akrópólis til Berlínarmúrs-
ins, þarf flairi og fleiri hótel.
Stóru bandarísku hótelhringirn-
ir hösluðu sér völl í Evrópu —
Hilton, Inter-Continiental, Shera-
ton, Sonesta, Knott, Loew’s,
Esso Motor Hotel, Holiday Inn,
og nú síðast Howard Johoson.
Flugíélögin, sem fylgdust með
vaxandi straumi ferðamanmia í
flugstöðvunum, gerðust hótelrek-
endur, Hilton International er
dótturfélag Tranis World Air-
lines; Inter-Continental er dótt-
urfélag Pan American. Evrópsk
flugfélög hafa einnig gerzt aðil-
ar að hótelrekstri.
Nýju hótelin eiga við síin vanda
mál að striða. f mörgum Evrópu-
lönidum er skortur á starfsfólki.
Þörfin er mikil fyirir starfsfólk
i veitimgasölum hótelarana, her-
bergjaþjónustu, við hreingerming
ar og þvotta. f eimu hóteli í
Brússel starfar einn Belgi í veit-
ingasal, annar við herbergisþjón-
ustu. Allir aðrir starfsmenn ut-
an móttöku og skriifstofu eru út-
lendingar.
Maðurimin, sem ber inm töskur
þínar — ef nokkur er þá til að
bera þær inn — við mörg liótel
í Evrópu gæti verið Tyrki, Serbi,
Indónesi eða Pakistani með litla
kunnáttu í tungumáli staðarims
eða ferðamaninsino.
Hótelin eru sífellt að reyna að
finma leiðir tO vinnusparnaðar —
sjálfvirkar véiar til að bursta
skó, sjálfvirkar lyftur, kaffi-
sjálfsala. Eitt tæki, sem nofckur
hótel hafa tekið í notkun, af-
greiðir glas, ís og mælda
skammta af áfengi.
Curt R. Strand, stjórnarfor-
maður Hilton Intermational, seg-
ir: „Staðreyndin er að við verð-
um hreinlega að læra að afkasta
betri vinmu með færra fólki.“
Strand álítur að í framtíðinmi
verði meira um vinnusparnaðar-
vélar í hótelunium, fleiri gestir
verði sjálfiir að bera töskur sín-
ar, rafeindatæki stjómi flutn-
ingi farangursins til herbergis
ferðamlamnisimls, aukin verði notk-
un rúmfatnaðar, sem ekki þarf
að strauja, hraðað verði af-
greiðslu í matsölum með sjálfs-
afgreiðslu, og aukin verði notfc-
un borðbúnaðar og dúka, sem
kastað er í sorpið að notkun lok-
inni.
„í nýnri hótelunum okkar höf-
um við mjög snotra vél, sem af-
greiðir kalda drykki, heita
drykki, kalda eða heita smáréttil,
vindlinga og frímerki, ef þrýst
er á takka — án greiðslu og án
þjórf jár,“ segir Stramd. „Vélin
segir eklki þökk fyrir, en hún er
til þjónustu 24 tíma á sólarhring."
Grand Hotel í París er 108 ára
og var orðið lotið undan þunga
risaþotanna. Þar hefur verið
komið fyrir sjálfsala fyrir drykki
og vínlkjallarimn var mimnfcaður
til að koma fyrir fundaherbergj-
um. Nú er verið að fækka her-
bergjunum úr 1.000 í 650, og
verða sjónvarpstæki og íss’káp-
ur í hverju þeirra.
Tíu niý hótel, sem rúma 5.000
gesti, verða risin í París árið
1973, og eru tvö þeirra skammt
frá Sigurbogamum. En neitað var
um leyfi til að smíða hótel fyrir
805 geisti hjá Orsay-járnbrautar-
stöðinni á þeim grundvelli að
það félli illa inn í umhverfii
Louvre.
Fyrsta japamska hótelið í
Evrópu, Okura, verður opnað í
Amisterdam síðar á þessu ári, og
fleiri útlend hótel eru í hönnum.
Sumir hóteleigendur hafa hina
vegar áhyggjur varðandi fram-
tíðinia vegna mengunar við Hol-
landsstrendur og skorts á starfs-
fólki.
Á Spáni eru ekki mikil vand-
kvæði á að fá starfsfólk til hót-
elanmia, og hótelstarfsfólk fer
þaðan jafnvel til starfa erlendis.
En aukist ferðamannastraumur-
inm enm má gera ráð fyrir að
starfsmenmimir haldist heima.
Erle>du hótelhringirnir hafa
hagný k sér spænisku sólina og
lágt verðlag þar í landi, en lang
flest hótelamma þar eru þó í eigu
Spánverja. í gamla Palace-hótel-
inu handan götunnar frá Prado-
safninu geta gestir enn pantað
sér ostabrauðsneið frá herbergis-
þjónustunni um miðja nótt. Þair
má erm fá burstaða skó, og ann>-
ast það maður, sem sinnt hefur
starfinu um 20 ára skeið.
Gömul hefð ríkir enn í Grand
hótelinu í Róm þótt miklar breyt
ingar hafi verið gerðar á því á
undanförnum sjö árum, en Nat-
ale Rusconi hótelstjóri segir:
„Gestir oklkar fá aldrei að sjá
nútíma vinnusparnaðarvélar í
hótelinu. Starfsliðið mun áfram
afgreiða morgun- og hádegiB-
verð, og sama ©r að segja um
drykki, sem verða að vera ný-
lagaðir, og það á staðnum.“
Hamin viðurkemnir þó að hanm
hafi þurft að gera breytingar „á
baksviðinu" til að tryggja góða
þjónustu. Sjálfvirk uppþvotta-
vél, nýtt eldhús, loftræstingar-
kerfi og fleiri nútímatæki hafa
þar tekið við.
Maria Resio hjá upplýsdnga-
deild Cavalieri Hilton-hótelsins í
Róm segir að hótel liðinma daga
hafi vissulega verið falleg, en
bætir við að „nýtízku hótel einB
og okkar hafa meira að bjóða.“
Bendir hún á þrjár sundlaugar,
leikfimisal, gufubað og reglu-
bundnar strætisvagn aferðir.
Ferðamanniaistraumurinn hefur
eimnig náð til Finnlands, allt upp
að heimskautsbaugnum. Sextán
hótel eru í smiíðum í Helsinki og
öðrum ferðamanimaborgum sem
stendur. Þar er nú unmt að hýsa
44 þúsund gesti, en árið 1973
verður sú tala komin upp í 55
þúsund. Fimmar vilja gjaman fá
ferðamenm, ekfci sízt vegna þesa
að sjálfir fara þeir til Spánar
eða Svartahafsins hvenær sem
tækifæri gefst.
Alls eru 52 hótel, mótel og far
fuglaheimili í smíðiim í 45 borg-
um Sovétrikjanna, en talsmaður
Intourist segir: „Við þurfum
mörg, mörg íil viðbótar." Segir
hann að Intourist vilji gjarnan
hleypa ferðamannastraumnum
til Síberíu og Mið-Asiiu, en „við
viijum ekki fá gesti þangað sem
við getum eklki veitt þeim beztu
aðhlyniningu.“
Hótelforstöðumaður skrifaði
grein í Literaturnaya Gazeta ár-
ið 1969: „Því miður erum við
aftastir í röðinni í Evrópu að
því er varðar hótelherbergi á
hverja 1.000 íbúa. I öllum Sovét-
ríkjunum er aðeiinis unnt að hýsa
206 þúsund hótelgesti. Nógu
slæmt er það fyrir þann, sem er
einn á ferð, en hvernig fer þeg-
ar fjölskyldan er með í ferð-
in,ni?“
Sovézk yfirvöld vinna að
lausn vandamálsinis með smiíðfi.
Rossyia-hótelsins, sem tekur sex
þúsund gesti, og nýs 1.300 gesta
hótels í Leningrad. Bifreiðaferða
Framhald á bls. 30.