Morgunblaðið - 27.05.1971, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. MAl 1971
17
FYRIR 14 árum stofnuðu
nokkrir smiðir á Blönduósi
trésmiðjuna Fróða. Síðan hef
ur hún vaxið og dafnað. Fyr-
irtækið hefur tekið að sér
margar stórbyggingar á
staðnum, eins og Húnavalla-
skóla, Kaupfélagshúsið, veiði-
húsið í Miðfirði, viðbyggingu
harna- og gagnfræðaskólans
o. fl., komið sér upp þriggja
hæða húsi, er að hyggja rað-
hús til sölu, rekur verzlun og
smíðaverkstæði og vélaleigu
o.s.frv. Eigendur sjá ekki út
úr verkefnunum, þó að þeir
hafi nú í vinnu 12 smiði, 3
lærlinga, nokkra rafvirkja og
15—20 verkamenn á sumrin.
Raðhúsin sex, sem Fróði er að byggja. Þrjú eru fokheld og grunnar komnir að hiniun.
Ljósm. Bj'örn Bergmann.
Smiðir tóku sig saman
Nú reka þeir stórfyrirtæki
1 fyrstu voru þeir félagar að-
éins þrír, Knútur Beratsen, Einar
Evensen og Sigurður Kr. Jóns-
son, en siðan gengu í félags-
skap við þá ungir menn, sem
höfðu verið lærlingar hj'á þeim,
þeir Ævar RögnvaMsson og
Hallbjöm Kristjánsson. Svo nú
eru eigendur Fróða h.f. fimim.
Einar hefur tekið að sér fram-
kvæmdastjórn og Hallbjörn rek
ur verzlunina og hefur fjánmál-
in, en annars ganga þeir í verk-
in á víxl. Fréttamaður Mbl.
spjallaði við þá á Blönduósi um
daginn og hafði Einar mest orð
fyrir þeim, en hinir lögðu líka
orð í belg.
— Fyrirtækið var stofnað
1957. Árið eftir var ráðizt i þær
framkvæmdir að byggja litið
hús fyrir verkstæðið. Fyrirtæk-
ið fór að færa út kvíarnar, og
mikið var unnið
— Fyrsta stórverkefnið var
sláturhúsið, en þar var bæði um
að ræða nýbyggingu og viðbygg 1
ingu við gamla húsið, sagði Ein
ar, er við báðum hann um að
segja okkur sögu Fróða. — Við
komum inn í það verk. En síðar
byggðum við viðbót við Mjólk-
urstöðina og á milli var unnið í
hóteiinu og í ýmsum íbúðarhús-
um út um bæinn, Þá réðumst við
i að taka kaupfélagshúsið upp
á akkorð. Það var stórt átak hjá
okkur að gera tilboð i svo stóra
byggingu, 1200 ferm. hús, því
við vorum ekki fjársterkir. Við
félagarnir vorum þá orðnir fimm
talsins. En þetta hafðist án mik-
byggingu, 1200 ferm. hús, því að
okkur veiðihúsið í Miðfirði.
Annars höfum við alltaf verið
með mörg verkefni í gangi í
einu.
— Er ekki Húnavallaskólinn
með stærstu verkefnum ykk-
ar?
— Jú, það er gríðarstór skóla
bygging, sú stærsta sem við höf
um tekið að okkur, og var skól
inn bygigður i þremur áföngum.
Fyrsta verkstæðishúsið, scm Fróði h.f. byggði.
Hið nýja hús Fróða sýnir vel vöxt fyrirtækisins. Langst
vinstri sér á gamla húsið.
— Hvernig er að fá mannskap
í vinnu hér um slóðir?
— Hér er alltaf skortur á
mannskap, einkum á sumrin, Við
höfum auglýst og einnig hringt
á ýmsa staði, þar sem frétzt hef
ur af atvinnuleysi. En oft höf-
um við þá fengið það svar hjá
mönnum, að meðan þeir væru á
atvinnuleysisstyrk, þá borgaði
sig ekki að vera að fara frá
heimilum sinum. Annars erum
við núna með í vinrau 12 lærða
smiði, 3 lærlinga og rafvirkja-
meistara, Sævar Snorrason, sem
hefur með sér þrjá menn. Og á
sumrin eru verkamenn 15—20
talsins. Núna er von á einhverju
af skólafólki á vinnumarkaðinn,
en annars er ekki hægt að fá
nokkurn mann tii nokkurs hlut-
ar.
— Þið eruð að fá heldur bet-
ur bætta aðstöðu fyrir verk
stæði hérna?
— Já, við höfum byggt hér við
hliðina á gamla verkstæðinu
þriggja hæða hús, 440 ferm að
gólffleti á hverri hæð. Við höf-
um lokið við neðstu hæðina, þar
sem er vinniusalúr fyrir okSkur
og einnig verzlun, sem við rek-
um og hefur aðatlega á boð-
stólu-m húsgögn, rafmagnstæki,
gjafavörur, verkfæri o.fi.
— Hvernig stóð á því að þið
fóruð að verzla?
— Við höfðum náð okikur í
umboð fyrir rafmagnstæki. Þau
höfðum við á verkstæðinu hjá
okkur. En þar var þröngt og
tækin rykféllu, svo að við fór-
um út í það að koma okkur upp
holu til að verzla í. Húsgögnin
hugðumst við hafa, til að geta
fyllt i eyðurnar á vetrum, þegar
liitið væri að gera við smiiðar.
En við höfum reyndar aldrei
þurft á þvi að halda. Svo erum
Við umboðsmenn fyrir Málningu
h.f., Pöndx og fleira. Þannig er
verzlunin til komin.
— Hvað ætlið þið svo að gera
með efri hæðirnar tvær í þes’su
stóra húsi?
— Næstu hæð leigjum við
Búnaðarsambandinu. Og þar höf
um við einnig húsnæði fyrir
markað þ.e. til að selja hús-gögn
o.fl, og þar höfum við líka við-
bótarhúsnæði fyrir trésmíða-
verkstæði, en v'ið erum með
hurða- og þiljuframleiðslu. Við
keyptum fullkomin spónlagning
ingartæki 1968 og höfum selt
hurðir og þiljur. En þessi bygg
ing var ekki aðeins ætluð verk-
stæðinu sjálfu, heldur vildum
við stuðla að því að koma upp
iðnaði á staðnum. Þess vegna
bættuim við tveimur hæðum of-
an á, 'þó að við þyrftum sjálfir
ekki á þeim að halda. Og nú er
verið að ganga frá efstu hæðinni,
þar sem ný plastgerð, Ósplast,
verður til húsa.
— Eruð þið með í því fyrir-
tæki?
— Við erum hluthafar, eins og
aðrir, en þetta er almennings-
hlutafélag.
—- Fleira eruð þið að byggja
fyrir eigin reikning, er það
ekki ?
— Aðalverkefnið er að ganga
frá barna- og gagnfræðaskóLa.
byggingunni, sem við þurfum að
skila af okkur næsta haust.
Það er tveggja hæða byggirag
með kjallara, 340 ferm á hvorri
hæð. Svo erum við að vinna í
efstu hæðinni fyrir Fróða h.f. og
við erum með nokkra menn í
slát'urhúsinu, sem nú er verið
að endurbyggja og byggja við.
Auk þess eru ýmis verk, sem
eru misjafnlega lan.gt komin.
Við vorum t.d. rétt að ljúka við
sjónvarpsstöð á hnúkunum hér
fyrir ofan og var endurvarpað
frá henni í fyrsta sinn í gær-
kvöldi.
-— Eitthvað er nú víst ótalið
af ykkar verkefnum. Eruð þið
ekki með vélaleigu?
— Jú, við höfum verið með
dráttarvélar, gröfur og bifreið-
ar og bæði leigt gröfur út um
sveitir og tekið að ökkur verk-
efni. Til dæmis tókum við að
okkur að leggja fallpípu að
orkuveri fyrir Rafmagnsveitur
rikisins við Sauðanes og notuð-
um þá eigin tæki. Og við höfum
meira að se-gja verið með rútu-
bifreið ti'l mannflutninga.
— Þetta hefur vaxið hratt í
höndunum á yk'kur. Er þá nægi
legt svigrúm fyrir fyrirtseki ykk-
ar hér heima, eftir að það er
orðið svona stórt?
— Já, veltan var ekki mikil á
Eigendur Fróða h.f. Ævar Rögra valdsson, Einar Evensen,
björn Kristjánsson og Knut íh-ntsen. Á myndina vantar
urð Kr. Jónsson.
— Jú, við erum með raðhús í
byggingu og ætlum að selja þau
fokheld. Þó er það ekki endan-
lega ákveðið. Þetta eru 6 ibúð
arhús. Þrjú eru fokheld og
grunnar komnir undir hin þrjú.
Á Blönduósi er húsnæðisskort-
ur. Fyrir utan þessi raðhús okk
ar, verða væntanlega byggð 10
hús í sumar , ef mannskapur
feest. Skoitur á húsnæði hefur
staðið í vegi fyrir því að fólk
settist að á Blönduósi, sem ann
ars hefði viljað flytjast hiragað.
—• Ætlíð þið að halda áfram
að byg-gja raðhús og selja?
— Það er alveg óákveðið. Við
þurfum nú fyrst að koma þess-
um af okkur. Við vildum gjarn-
an geta lokið þeim fljótt, en
höfum ekki haft tírraa til þess að
Ijúka okkar eigin verkefraum til
þessa, því svo margt liggur fyr
ir af öðru. Ef vel gengur með
þessi raðhús og við höfuim tima
tii, þá vildum við gjarnan halda
áfram á þessari braut
— Hvað liggur nú fyrir hjá
ykkur?
fyrstu árunum, en hún er orðin
æði mikil núna, Og við höfum
haft nóg að gera hér í kauptún-
inu og höfum lítið farið út í
sveitirnar. Vissulega höfum við
nóg svigrúm hér. Þyrftum að
vinna allan sólarhriraginn, ef
við ættum að ljúka öllu sem
þörf er á. Við höfum nær ekk-
ert sumarfrí tekið í mörg ár, að
eiras nokkra daga hver okkar.
Sumarið er sá tiarad, sem þarf til
að steypa og grafa, og þá er
ekki til setunnar boðið. Og á
vetrum hefur ekkert lát verið á
heldur.
— Segið þið mér að lokum.
Þið eruð ekki enn farnir að
kvarta yfir slæmri fyrirgreiðslu
eða lánsf járskorti, eins og mað-
ur er þó vanur að heyra fyrst.
Hverju sætir það ?
— Ja, við höfum fengið ákaf-
lega góða fyringreiðslu hjá Búra-
aðarbankanum á staðraum og
það hefur bjargað okkur. Hann
er eini bankinn, sem hefur úti-
bú á Blönduósi og er okk-
ar baraki. Og eins hefur At-
vinnujöfnunarsjóður hjálpað.
Um hitt skulum við ekki tala.