Morgunblaðið - 28.05.1971, Blaðsíða 25
MORGUNBLAEMÐ FÖSTUDAGUR 28. MAt 1971
25
- MAO
FVamhald af bb. 17.
orðið að gjalda fyrir með höfði
Sin-u.
Mao samsinntí þvS að xnargir
hofðu verið gerðir höfðinu
styttri fyrir að segja mikílu
minna en þetta_“
„Okkur hefur farið fram síð-
an,“ sagði Snow þá. „Og mönn-
unurn hefur tekizt að breyta
skoðun Guðs á f jölmörgum atrið
um. Eitt af því er takmörkun
bameigna. t þessu hafa einnig
orðið umsíkipti í KJína, borið sam
an við það sem var fyrir fimm
eða tíu árum, að mati Snows.
„Nei", sagði Mao, „hann
(Snow) hefði látið blekkjast!
Úti á landlsbyggðinni vildu kon-
umar enn ala syni. Ef fyrstu
tvö börn voru telpur, gerðu
þaer aðra tilraun og síðan fleiri.
Áður en varði voru komnar níu
dætur eða svo, móðirin orðin 45
ára og hún tæki nú að lokum
þá ákvörðun að láta þetta gott
heita. Þessari afstöðu yrði að
breyta en það tæki sinn tíma.
Karanski væri það sama uppi á
tenigingnum í Bandarikjunum?
Snow kveðst hafa sagt honum,
að Kína hefði forystuna á þessu
sviði. Þó væri barátta kvenna
fyrir jafnrétti farin að bera
nokkurn árangur. Bandarískar
konur hefðu verið fyrstar til að
fá kosniingarétt og þær væru nú
ioksins að komast á snoðir um
hvernig ætti að neyta þess rétt-
ar.
Þegar hér er komið sögu í
samtalinu er fonmanninum og
Snow borin hressing og Mao
veitir því eftirtekt, að Snow
Tætur hjá líða að Skála við kon-
ur þær, sem viðstaddar eru.
Hvers vegna? Líitur Snow þá
ekki á konur sem jafningja sína,
spyr Mao og heldur þvi næst
fram að ógerlegt sé fullkomið
jafnræði með kynjunum. En
milli Kínverja og Bandarikja-
manna eiga ekki að ríkja
fordómar, segir hann. Hann læt-
ur í Ijós þá skoðun að hann
bindi glæstar vonir við þjóðir
þessara tveggja landa. Með
þeim ætti að vera alls ráðandi
tgagnkvæm virðing og jafnræði.
Mao bendir þvií næst á hversu
mikil stórþjóð Bandaríkin séu,
þar búi yfir 200 milljónir
manna, iðnvæðing sé meiri en i
nokkru landi og séð um mennt-
un handa öllum. Hann kveðst
mundu gleðjast ef hann sæi byflt
ingarflokk þróast þar en hann
væntir ekki að það gerist í ná-
inni framtíð.
En þangað til, sagði hann,
væri utanrílkisráðuneytið að
bræða með sér að leyfa Banda-
ríkjamönnum, hvort sem þeir
væru vinstri eða hægri sinitnar og
ailt þar á miMi að heimsækja
Kína. Yrði hægri sinna á borð
við Nixon, sem væri fulltrúi
kapitalismans leyft að koma?
Honum yrði fagnað, sagði Mao,
vegna þess að sem stendur væri
ekki hægt að leysa vandamál
rt'kjanna nema með milligöngu
Nixons. Mao myndi taka því
fegins hugar að ræða við hann,
hvort heldur hann kæmi sem
ferðamaður eða sem Bandaríkja-
forseti.
Hann sagði að þvú miður gæti
Snow ekki verið fuMtrúi Banda-
rikjanna í Kína, þar sem hann
væri ekki heimsvaldasinni. Gæti
Snow leyst Pormósuvandamál
ið? Hvers vegna að halda þess-
ari þráskák tii streitu? Chiang-
Kai-She& væri ékki dauður
enn. En hvað kom Nixon mál-
efni Formósu við? f>að vanda-
mál hefðu þeir búið til Truman
og Acheson.
1 þessu sambandi bendir Snow
á það að erlendum diplómötum
í Péking var kunnugt um það í
fyrra, að skilaboðum var komið
áleiðis frá Washington til toín-
versku stjómarinnar eftir sér-
stölkum leiðum. Tilgangurinn
með þessu var að sannfæra kín-
verska ráðamenn um hina nýju
stefnu Nixons gagnvart Asíu.
Að sögn var Nixon staðráðinn
í að Bandaríkjamenn hyrfu frá
Vletnam eins fljótt og mögulegt
væri að tooma því í kring, og
staðráðinn í að Xá alþjóðlega
tryggintgu fyrir því að Suður
Vlíetrwm fengi að hálda sjálf-
stæði siínu.
Snow rifjar upp að tveir
þékktir fransikir stjómmála
menn komu til Kína árið 1970.
Annar var André Bettencourt,
áætlunarmálaráðherra og hinn
var Couve de Murville, sem fór
þangað til að undirbúa ferð de
Gaulle til Kína. Fyrir ihlutan
æðri máttarvalda var sú ferð
aldrei farin.
Snow er trúað fyrir því í
Kína að það hafi verið de
Gaulle, sem fyrstur fékk að vita
um áhuga Nixons á þvi að gera
einhverjar raunhæfar ráðstafan
ir til þess að auka tengslin við
Kína. Sumir höfðu og gert sér
háar hugmyndir um, hversu
miklu hershöfðinginn gæti feng
ið áorkað í Kínaheimsókn sinni,
í þá átt að bæta samSkipti Kína
og Bandaríkjamanna. Kveðja
Mao formanns til ekkju de
Gaulle er eina slika kveðjan,
sem vitað er til að hann haifi
sent vegna andláts stjórnmála-
manns, sem ekki var kommún-
isti, síðan Roosevelt lézt.
Síðan segir:
„Ég vék að því sem Sihanouk
prins hafði sagt váð miig fáein-
um dögum áður, að Nixon væri
bezti agent Maos; því meiri
árásir sem hann léti gera á Kam
bodiu því fleiri kommúnistar
yrðu þar til. Jú, samsinnti Mao.
Slíka hjálp kunni hann mætavel
að meta.
Talið barst að menningarbylt-
ingunni og Mao sagði að það
hefði verið tvennt, sem hann var
sérstaklega mótfallin. Annað
var lygahurðurinn sem blómstr-
aði og annað það að hún kom af
stað innbyrðis átökum, sem tók
alllangan tíma að uppræta. Þeg-
ar útlendingar sögðu að í Kína
væri allt á ringulreið var það
sannleikanum samkvæmt. Auk
þess lét Mao í ljós mikla gremju
vegna meðferðar á mönnum, sem
teknir voru til fanga. En einna
mest hafði honum gramizt ósann
sögli í hvaða mynd sem var. Ef
maður segir ekki satt, ályíktaði
Mao, hvernig gat sá hinn sami
öðlazt traust aninarra? Hver
vildi treysta slikum manni.“
„Eru Rússar hræddir við Kín
verja?" spurði Snow formann-
inn.
„Sumir segja svo, svaraði
hann, en hvers vegna skyldu
þeir vera það. Atómsprengja
Kínverja var aðeins svona stór
(Mao rétti upp litlafingur) en
sprengjur Rússa eru svona
stórar (hann réttir upp þumal-
fiingur). Samanlagt eru sprengj-
ur Rússa og Bandaríkjamanna
svona stórar (hann rétti upp tvo
þumalfingur) og hvers væri litli
fingur megnugur á móti þeim?“
„En sé horft lengra inn I
framtíðina. Eru Rússar hræddir
við Kínverja."
„Hann sagði það vera haft fyr
ir satt, að þeir væru ofurlítið
smeykir. Sumir yrðu hræddir
við litlar mýs i herberginu sinu
og óttuðust að litlu mýsnar borð
uðu alilt góðgætið þeirra. Til
dæmis komust Rússar i uppnám,
vegna þess að Kínverjar voru
að byggja loftvarnabyrgi. En
ef allir Kínverjar færu nú inn
í loftvarinabyrgin, hvermig væri
þá hægt að hugsa sér þá ráðast
á aðra?
Og hvað h u gmyndafræðina
snerti? Hver hafði hleypt af
fyrsta stootinu? Rússar höföu
kallað Kinverja kreddusinna og
Kínverjar höfðu kallað þá end
urskoðunarsinna. Kína hafði
birt gagnrýni Rússa, en Rússar
höfðu ekki þorað að birta gagn-
rýni Kírrverja. Seinna höfðu
þeir sent Kúbumenn og enn
seinna Rúmena til að reyna að
draga úr ritdeilum. í>að tjóir
ekki, sagði Mao. Ritdeilum verð-
ur haldið áfram í 10 þús. ár, ef
þörf kreíur. Síðan hafði Kosyg-
in komið. Eftir viðræður þeirra
hafði Mao sagt honum, að hann
skyldi beygja sig, ritdeilurnar
skyldu aðeins standa í 1000 ár,
en hann myndi ekki gera frek-
ari tilslakanir.
Rússarnir litu niður á kín-
versku þjóðina á sama hátt og
þeir litu niður á fjölmargar þjóð
ir. Þeir héldu að þeir þyrftu að-
eins að segja eitt orð og allar
þjóðir myindu hlusta og hlýða.
Þeir skildu ekki, að til var fólk,
sem streittist gegn slíku.
Mao vék talinu enn á ný að
Bandaríkjunum og sagði að Kín
verjar ættu að draga lærdóm af
því hvernig Bandarikin hefðu
þróazt, með dreifiingu valdsins
og með því að dreifa ábyrgð og
veimegun vitt um 50 ríki. Rikis
stjórn gæti ekki gert allt. Kina
yrði Mka að treysta á héraðs-
stjörnir á hverjum 3tað. Það
dygði ekki (hann fórnaði hönd
um) að varpa ótlu yfir á hann.
„Sem hann fylgdi miér kurteis-
iega til dyra, sagðist hann ekki
vera margbrotin sál, heldur
þvert á móti maður mjög blátt
áfram. Hanin væri, sagði haruiv
aðeinis eiomana munlkur á reilki
um heiminn með götótta regn-
hlíf.“
SSIÍFJÍ
Br'W5«#borgarstígur 34
Um hvitasunnuna verða eftír-
Æk taldar samkomur:
JglfSL Hvítasunnudag
Sunnudagaskóli kl. 11.
Farfuglar — ferðamenn Samkoma kl. 8.30. Ræðumað-
Hvstasunnan: ur er Saemundur G. Jóhannes-
1. Ferð í Þórsmörk. son frá Akureyri. Ræðuefni:
Er ekki heilagur andi persóna?
2. Ferð á Kötlu. Annan í hvítasunnu
Skrifstofan opin á miðvikudag Samkoma kl. 8.30. Ræðumað-
og föstudagskvöldum frá kl. ur er Sæmundur G. Jóhannes-
20:30—22. — Farfuglar. son frá Akureyri. Ræðuefni:
Nokkrar gjafir guðs.
Aðalfundur Altir hjartanlega velkomnir.
knattspyrnufélagsios Þróttar Námsmeyjar
verður haldinn fimmtudag 3. Húsmæðraskóla Reykjavíkur
júní kl 20, að Freyjugötu 27. veturinn 1965—'66. Mætið í i
Dagskrá: Hóte! Esju, föstudaginn 28. 5.
venjuleg aðatfundarstörf. kl. 8.30 eða hringið í Sotki,
Stjórnin. sími 82200.
hótel borg
í kvöld b.ióftum vér gestum vorum að taka þátt
í gieosi og gríni, söng og dansi og njóta
'kvökkjleíti fyrir alla
«
ÞIÐ MUNIÐ
HANN JÖRUND ?
Auðvitað muna allir eftir hin-
unu þekkta skemmtikrafti Jör-|
undi, sem hvarvetna vekur at-
hygli með gamanþáttum sín-
urn, eftirhermum og alls konar
glensi.
Krístín Ólafsdóttir
og
Helgi Einarsson
HLJOMSVEIT OLAFS CAUKS
OC SVANHILDUR
Dansað ti| kl. 1 e. m. Borðpantanir í síma 11440.
Munið hinn glæsilega niatseðil. ATHUGIÐ AD
PANTA BOKÐ í TÍMA.
Kristín og Helgi syngja sainan
hið fjölhreyttasta lagaval, sem
allir hafa yndi á að hlýða.
hótel borg
HjETTA Á NÆSTA I.EITI • ettir John Saunders osr Alden McWilliams
■ an^-
Einn af strákunum hefur lánað okkur
sumarbústaðinn sinn í viku, Dan, viltu
fá heimilisfangið? Nei, takk Perry. þið
Wendy eigið það inni að fá að vera í
friði. (2. mynd). Ég verð hér með Lee
Roy, kannski get ég vanið hann við að
liafa annan mann í húsinu. (3. niynd) Ég
var að taka upp póstinn og bramlarinn
er á þinn kostnað stóri bróðir. f þesaii
bréfi segir að Lee Roy verði ekki lengur
í þessu húsi, ég flyt á morgun.