Morgunblaðið - 02.09.1971, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. SEPTEMBER 1971
Svona Iitu bílarnir út, sem rákus t saman á mótmn Gnoðarvogs ogr
Skeiðarvogs á þriðjudagskvöld með þeim afleiðingum að fjórar
manneskjur voru fluttar á slysadeild Borgarspítalans.
(Ljósm. Mbl.: Sv. Þ.)
Selja V-í>jóðverjum
175 herþotur
Hitaveita og gróður
hús í Hveragerði
Washington, 1. sept., AP, NTB.
MELVTN Laird, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, sagði á
fundi með fréttamönnum í dag,
að fyrr um daginn hefðu verið
undirritaðir samningar milli
Bandaríkjastjórnar og vestur-
þýzku stjórnarinnar um sölu á
175 herþotum af gerðinni Phant-
— Spassky
Framhald af bls. 1.
kvöldl og spurði hann hvernig
honum litist á þessa úkomu á
mótínu í Kanada og hvort það
kæmi á óvart að heimsmeistar-
inn Spassky væri þar í öðru sæti.
Friðrik sagðd að svo væri í
rauninni ekkd. Honum sýndist
heiimsmeistarinn vera að spara
sig fcil heimsmeistaraeinvígisins,
sem halda á í marz á næsta ári.
Hann hetfði sýnt tillhneigingar í
þá átt, að vera ekki að belgja
sig upp, þegar ekki riði á mLkliu.
Auk þess kvað Friðrik kerfið
á svo stóru mótl slíkt, að ekki
væri gott að átta sig á þessu.
Oft væru margir í efistu sætun-
um og útilokað væri að allir
gætu keppt við alla. Efetu menn
irnir gætu því sloppið við að
keppa við heímsmeistarann.
Því væri ekki alveg að marka
þetta.
— Landhelgis-
málið
Framhald af bls. 32
með visan til viðræðna Einars
Ágústssonar, utanrikisráðherra
Islands, og Joseph Godber, ráð-
herra i brezka utanrikisráðuneyt-
inu í London, hinn 18. ágúst
1971:
Hinn 11. marz 1961 skiptust
ríkisstjórnir Islands og Bret-
lands á orðsendingum um lausn
fiskveiðideilunnar milli land-
anna, sem átfci rót sína að rekja
til útfærslu fiskveiðitakmark-
anna við Island árið 1958. 1 orð-
sendingum þessum segir:
„Ríkisstjórn Islands mun
halda áfram að vinna að fram-
kvæmd ályktunar Alþingis frá
5. maí 1959 varðandi útfærslu
fiskveiðilögsögunnar við Island,
en mun tilkynna rikisstjórn Bret-
lands slika útfærslu með sex
mánaða fyrirvara, og risi ágrein-
ingur um slika útfærslu, skal
honum, ef annar hvor aðili ósk-
ar, skotið til Alþjóðadómstóls-
ins.“
Ríkisstjóm Islands vinnur
áfram að þvi að framkvæma
ályktun Alþingis með hliðsjón
af aukinni þekkingu og annarri
þróun, sem átt hefur sér stað
siðan skipzt var á orðsendingun-
um og er þeirrar skoðunar, að
nú hafi verið náð að fullu til-
gangi og markmiði ofangreinds
ákvæðis um að vísa tilteknum
ágreiniingsatriðum til dómsúr-
om f4. Þofcur þessar eru hljóð-
fráar og hafa verið meginuppi-
staðan í flugher Bandaríkja-
miamna á sd. 13 árum. Samningur
þessi er stærsti sinnar tegundar
og er söluverð þotanna 750 millj-
ónir dollara. Laird sagði, að þot-
unnar myndu styrkja mijög stöðu
NATO í Evrópu.
— Fundur
Framhald af bls. 32.
kjaramálin. Urðu miklar umræð-
ur. Kom m.a. fram i þeim, að
sumir aðilar ASl telja sig hafa
ákveðna sérstöðu í samningun-
um í haust.
Á fundinum áttu svæðasam-
bönd tvo fulltrúa, Rafiðnaðar-
sambandið, Landsamband mat-
reiðslu- og framreiðslumanna og
Landssamband vörubifreiða-
stjóra tvo fulltrúa hvert, Málm-
og skipasmiðasambandið, Sam-
band byggingamanna, Landssam
band Verzlunarmanna og Sjó-
mannasamband fslands eiga 3 full
trúa hvert. Verkamannasamband
ið hefur 6 fulltrúa, Félag bóka-
gerðarmanna 2 fulltrúa, Iðja á
Akureyri og Iðja í Reykjavík 2
fulltrúa hvort, Starfsstúlkna-
félagið Sókn einn fulltrúa og
félögin á Vesturlandi fá saman
tvo fulltrúa.
lausnar. Á þvi tíu ára tímabili,
sem nú er liðið, hefir ríkisstjórn
Bretlands notið góðs af þeirri
stefnu ríkisstjórnar fslands, að
frekari útfærslu fiskveiðitak-
markanna yrði frestað um sann-
gjarnan og hæfilegan tima.
Vegna þróunar á sviði vísinda
og efnahagsmála (þ.ám. sívax-
andi hættu á aukinni hátækni-
væddri sókn á íslandsmið) er
framhald þeirrar stefnu orðið
óhóflega þungbært og óviðun-
andi enda stofnar hún í voða við-
haldi auðlinda sjávarins, sem is-
lenzk þjóð byggir afkomu sína
á. 1 því skyni að efla vemdar-
ráðstafanir, sem nauðsynlegar
eru til að tryggja lifshagsmuni
íslenzku þjóðarinnar á hafinu
umhverfis landið, telur ríkis-
stjórn fslands nú nauðsyn bera
til að færa út fiskveiðitak-
mörk íslands, þannig að þau nái
yfir hafsvæði landgrunnsins.
Ráðgert er að hin nýju takmörk
gangi i gildi eigi síðar en 1.
september 1972 og verður ná-
kvæm staðsetning þeiira til-
kynnt síðar.
Með hliðsjón af ofangreindu er
ríkisstjórn íslands þess reiðubú-
in, að á grundvelli umræðna
þeirra, sem þegar hafa átt sér
stað í London, verði stofnað til
funda fulltrúa ríkisstjórna Bret-
lands og fslands í þehn tilgangi
að finna hagfellda lausn á þeim
vandamálum, sem hér er um að
ræða.
Greinargerðin til Þjóðverja
var samhljóða.
f MORGUNBLAÐINU 21. ágúst
síðastliðinn birti'sit viðtal við Sig-
urð Pálsson sveitarstjóra í Hvera
gerði. í þessu við-tali -geifur sveit-
aristjóri villandi upplýsimgar um
hitaveitu og gróðurhúis sitaðar-
ins.
Hann segir orðrótlt: „Gróður-
húsamenn eru óánægðir með
gjöldin." (þ. e. hiitaveifcugjöldin).
Þetta er aðeins há'lfur sannleik-
ur og verri en enginn. Sannleik-
urinn er að garðyrtkjuibændur
hafa lengi verið óánægðir með
þjónustu hitajveiifcunmar, sem rek-
in er af hreppmum, og þá einniig
að þurfa að borga fullt gjald
fyrir köld hitakerfi. Alls konar
truflanir í ræktun, tjón á við-
kvæamum plön-tum og dýrari
reksfcur á stöðvunum, eru aifleið-
ing ófullnœgjandi hi'taveifcu.
Það er viðurkennit, að garð-
yrkja á íslandi byggist á jarð-
hiítanium, og við gefcum því að-
eins verið samkeppnisfaeri r við
aðrar þjóðir, að hann sé nýttur
á ódýran og frarnar öðru örugg-
— Hundamálid
Framhald af bls. 32.
á heimilum manna í Reykjavík
og þeim er þess óska leyft að
hafa þessa hunda á heimilum sín-
um þangað til þeir deyja. Til að
tryggja að þessu ákvæði verði
framfylgt og eigi komið upp öðr-
uim hundum á þessum heimilum,
skal heilbrigðiseftirliti og lög-
reglu falið að hafa eftirlit með
þeim heimilum, sem í híut eiga,
svo og að hafa strangt eftiirlit
með því, að lögunum um bann
við hundahaldi í borginni verði
að öðru leyti fyllilega framfylgt."
Mál þetta hefur vakið hina
miestu athygli erlendia og eru nú
staddir hérlendis erlendir blaða-
mienn, m. a. frá Svíþjóð. í sam-
bandi við afgreiðslu málsins í
borgarráði í fyrrad-ag gerði Krist
ján Benediiktsson grein fyrir at-
kvæði sínu og lét bóka:
„Ég tel enga á-stæðu til að
breyta ákvörðun borgarstjómar
frá 17. desember sl. varðandi
beiðni Hundavinafélagsins um
leyfi til hundahalds í borginni.
Hins vegar legg ég áherzlu á, að
elkki verði hafin sérstök útrým-
ingarherferð gegn þeim hundum,
sem viðgengizt hefur til þessa,
að fólk hefði á heimilum sínum
og ekki eru á almannafæri eða
valda nágrönnum óþægindum.
Þá þarf að gera öruggar ráðstaf-
anir til að koma í veg fyirir, að
nýtt hundahald verði til. Ætti þá
að vera tryggt, að hundahald í
borginni legðist með öllu niður
á tiltölulega skömmum tíma.“
★ LÖGREGLAN MUN FARA
AÐ MÁLINU MEÐ
FRIÐSEMD OG GÁT
Ásgeir Friðjónsson, aðalfull-
trúi lögreglustjórans í Reykjavík,
sagði í viðtali við Morgunblaðið
í gær að ekki væri liðinn sólar-
hringur frá því er embættinu
hefði verið tilkynnt endanleg
niðurstaða borgaryfirvalda í
hundamálinu. Því hefði enn ekki
verið ákveðið neitt um fram-
kvæmd málsins í smáatriðum. Þá
sagði Ásgeir að hann byggist við
að fyrsta framkvæmd í málinu
yrði sú að hundaeigendum yrði
formlega tilkynnt um lyktir mála
ins, þó að þær ættu raun-ar að
vera öllum kunnar.
Ásgeir Friðjónsson sagði, að
aldrei hefði verið látið að því
liggja frá hendi lögreglunnar, að
gripið yrði til harkalegra útrým-
ingaraðgerða á hundum og þeiim
öllum útrýmt tafarlaust. Mikið
hefði verið um málið rætt og 1.
september lýst sem eins konar
dómsdegi í málinu. „Það hafa
aðrir aðilair gert, en ekki lögregl-
£in,“ sagði Ásgeir.
Áður en borgarráð tók endan-
lega afstöðu til frestunartillögu
Alberts Guðmundssonar óskaði
það umsagnar lögreglustjóraemib
ættisins á framkvæmd bannsina
við hundahaldi. Kvað Asgeiir lög-
regluna staðráðna í að fara að
an háfct við ylrætoti'na. 1 Hvera-
-gerði er ástandið þaxtnig, að
hvenær sem er igetur sikapazt
neyðarástand, bæði í gróðrar-
stöðvuim og íbúðarhúsum, vegna
þess að oúverandi lagnir hita-
veilfcunnar eru ónýtar og ek-ke-rt
er gert til að endiunbæta þær.
Sveitarsfcjóri segir einni-g:
„Gróðurihúsin hér eru aðeins at-
vinnuvegur fyrir eigenduma."
Samkvæmt vinnulaunaskýrsl-
um síðasfca árs, gneiddu garð-
yrtojubændur i Hveragerði tœpar
5 millljónir króna í vinnulaun á
því ájri. A-f þesisu er ein stöð
hlutafélag þar sem kaup eig-
enda er talið með, hifct er allt
borgað öðnum en eiigendum. Á
þeissu sésfc, að maðurinn fer með
hneina fjanstæðu.
Það er greinilega stefna yfir-
valda Hveragerðis að koma garð-
yrkjubændum héðan burt. Það
hefur ekki verið úitihlutað lar.di
undir gróðrarstöð árum saman.
A. m. k. sjö aðilar hafa sótt urn
land undir gróðrarstöðvar en
þessu máli með hinni mestu var-
úð og friðsemd. Þó sagði Ásgeir
að þróun mála myndi að sjálf-
sögðu ráðast eitthvað af viðbrögð
um hundaeigendanna sjálfra.
Vonar lögreglan, að ekki komi til
stóraðgerða, henni finmst sann-
gjarnt að hundaeigendur fái
stuttan ótiltekinn frest til þesa að
átta sig á því að ákvarðanir
réttra yfirvalda eru nú endan-
legar, þannig að þeir geti enn að
eigin frumfcvæði ráðstafað hund-
um sínum á brott úr borginni.
Verður þá heldur rýmkað til um
tímata'kmórk í einstökum tilfell-
um, en að friði sé spillt. Að ó-
reyndu trúir lögreglan því akki,
sagði Ásgeir, að til harkalegra að
gerða þurfí að korna banni þessu
til framfylgdar. Aðspurður sagði
Ásgeir Friðjónsson, að öðru nuáli
gegndi um sendiráðshunda, þar
eð sendiráðin hafa þá sérstöðu,
að þangað nær ekiki íslenzk lög-
saga.
★ ÓSKA AÐSTOÐAR
ALÞJÓÐA DÝRAVERND-
UNARSAMBANDSINS
MorgunbLaðið rseddi í gær við
formann Hundavinafélagsins, Jak
ob Jónasson, lækni, og spurði
hann um viðbrögð félagsins við
afgreiðslu málsins í borgarráði.
Jakob sagði að féla-gið myndi nú.
láta þýða öll skjöl málsins og
senda Alþjóða dýraverndumar-
sambandinu í Zúrich. Skjölin
yrðu send sambandinu til um-
sagnar og með ósk um aðstoð.
Jakob kvað samtök þessi mjög
sterk. En-nfremur kvað Jalkob
Hundavinafélagið mundu senda
upplýsingar um málið tU er-
lendra fjölmiðla, því að undar-
legt væri ef slík reglugerð gæti
staðizt í lýðiræðisríki.
Jakob kvað félagið hafa rætt
við lögregluyfirvöld um málið en
fengið loði-n svör. Þó kvaðst hamn
halda að lögreglan myndi ekki
vaða inn í húa og inn á heiimiU
manna. Um lögbann við aðgerð-
um lögreglu kvað Jakob of
snemmt að ræða um, en lögfræð-
ingur félagsins hefur þá leið í
huga og er að kanna hana, sagði
Jakob.
í sambandi við afgreiðslu borg-
arráðs á tillögu Alberts Guð-
mundssonar og Steinunnar Finn-
bogadóttur skal það tekið fram,
að Stemumn Finnbogadóttir á
ekki sæti í borgarráði, en hefur
þar tUlögurétt 3©m borgarfull-
trúi. Þeir sem greiddu atkvæði
gegn beiðni Hundavinafélagsins
og felldu báðar tillögurnar voru
því þessir: Kristján J. Gun-nars-
son, Kristján Benedi)ktS3on, Ólaf-
ur B. Thors og Adda Bára Sigfús
dóttir. Sá sem greiddi atkvæði
með tillögunum var Albert Guð-
mundsson.
★ GREINARGERD
HEILBRIGÐISMÁLARÁÐS
REVKJAVÍKURBORGAR
í greimairgerð Heilbrigðiflmála
ráðs Reykjaví'kurborgar, sem
lögð var fyrix borgarráð í fyrra-
verið synjað. Bezfca landisvæðið,
sem hreppurinn hofur yfir að
ráða, frá Vanmá að Breiðarmörk,
er á akipulagsuppdrætti æfclað
umdir Ruthland kíttisvenksmiðj-
una.
Þegar sá framitíðardraumur
yfirvalda Hveragerðis ræt-
ist, geta íbúamir hætt að
senda börn sin og unglinga til
vlnnu í gróðrarsfcöðvamar, en
sent þau í verksmiðjuvinmu í
staðimn.
ESn er það vilji Hvengerðiniga
að svo verði?
Hannes Þ. Arngrímsson
Garði, Hveragerði.
„Hitabylgju4í
vel tekið
Akureyri, 31. ágúst —
LEIKFÉLAG Reykjavíkur sýndi
sjónleikinn Hitabylgju eftir Ted
Willis á Akureyri i gærkvijldi
fyrir fullu húsi og prýðilegar við
tökur leikhúsgesta. Leikstjóri er
Steindór Hjörleifsson, en þýðandi
Stefán Baldursson. 2, sýning er
hér í kvöld og hin þriðja annað
kvöld, þriðjudag og sennilegt er
að sú fjórða verði á miðvikudags
kvöld. — Sv. P.
dag og dagsett er 30, ágúst 1971,
segir að „stór orð og fullyrðinigar
í bréfi Hundavin-afélagsins og
mikill fjöldi fylgiirita, er því
fylgdu, fá ekki haggað þeton rök-
semdum, er heilhrigðismálaráð
fæirði fyrir afstöðu sinni tíl
hundahalds í Reykjavík, sbr.
bréf, dags, 20. 11. 1970.
Síðan telur heilbrigöis-mála-
ráð upp ýmsar röksemdír fyrir
afstöðu sinni, sem eru í 5 liðum.
Bent er á að engri þjóð hafi orð-
ið eins ágengt i baráttuinni við
sullaveiki og Islemdingum og eng
in þjóð hafi notað fækkun hunda
í barátfcunni gegn veikinni. Siðan
er rakið nokkuð og vitnað til
skrifa Páls A. Pálssonar yfirdýra
læknis og sagt: „Ekkert orma-
lyf er þekkt í dag, sem er ör-
uggt til að eyða bandormum I
hundum.“
Þá er rætt um baráttu Nýsjá-
lendinga gegn sullaveiki. Vitað
er um 600 sullaveikitilfelli í
kajupstaðahumdum þar, en síðan
er fjallað um krufningar á hund-
um að tiliraiunastöðinni að Keld-
um. Síðan um áramót hafa verið
krufnir þar 25 hundar úr Reykja
ví'k og Hafnaríirði og höfðu 8
spóiuorma eða spóluormaegg. —
Lyf séu til við þeim sjúkdómi,
en þegar eigamdi verður sjúk-
dómseinkenna var hef ur hundur-
inn verið smitberi í langam eða
skamman tíma. Spóluormar í
mönnuim er alvarlegur sjúkdóm-
ur, sem borizt getur í ýmis líf-
færi, m. a. augu og heila. Alllr,
sem til þekkja — segir i grein-
argerðinni — munu álíta það
vonilausfc verk i vamarskyni að
útrýma spóluormi í hundum. Þá
segir enn-fremur að vonlajuist sé
að ná till allra hunda tii bðlu-
setninga,
Heilbrigðismáiaráð tetar
hundasóttkví allt of kostnað-
arsama og dýra og hefu-r ein-
arngrun heldur ekki reynzt ein-
hlít, H-undafár er alvarlegasti
sjúkdómiurinn, sem herjar hunda
í nágrannalöndum ökkar og er
ísland enn laust við þennan sjúk
dóm. Undir lok greinargerðarinn
ar til borgarráðs segir heilbrigð-
ismálaráð:
„Hundavinafélagiinu virðist
mjög umbugað uim að láta Mta
svo út, sem afstaða borgarstjórn
ar í des. sl. til hundiahalds hafi
eingöngu, eða a. m. k. að mestu
leyti, byggzt á hinni heilbrigðis-
legu hlið þessa máls. Hifct mun
sönnu nær, að sambýlisvamdamál
ið hafi verið þar öllu þyngra á
metunum. Humdaeigendur gera
litið úr þvi, eins og úr sýkingar-
hættunni, og lýsa því þannig:
.. ýmsir smávægilegií ókostir,
sem hundahald gæti haft í för
með sér, eins og t. d. nágranna-
krytur, ónæði vegna gelta í hund
um, h-uindsbit o. fl. ...“ Það vffll
oft gleymast, að rétfcur eins end-
ar, þar sem réfctur ainnars byrj-
ar.“