Morgunblaðið - 25.11.1971, Blaðsíða 20

20
MORGUN'BLAiXŒ), FIMMTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1971
Þörf á aukinni
st j órnunarþekkingu
Körrnun á húsgagna- og Innréttingaiðnadinum
Nyl.ega heíur Iðnþróunars.lóð
ur i&tiö gera könnun á iiús-
gagna- og innréttinigaiðnaðinu'jm
á íslandi. Er þar mikiJíi fróðieik
ur um ástand og horíur þessar
ar iðn.greinar. Kemur frarn, að
íýrirtæki eru aiimennt lítil, ogað
bókhald er ekki nýtt til sitjórn-
unar og eftirUts í fyririæki'uin.
Jíifnfracmt segir í sikýrsiunnd að
sufiköst séu e-kki neegideg, þar
sem afltöst hér eru meir en helm
ingd minni en 5 norsikum iðnaði.
Þetta er í sjáifu sér ekki fal-
leg mynd, en sikýrt er tekið
fram 3 skýrsiunni, að stjórnend-
ur fyrirtækja á þessu svdði á Is-
landi séu yfirieditt ungir og aí-
staða þeirra til a'Jítra breytinga
sé jáikvæð og áíhugi mikiiil fyrir
endurbótum. Enda sé hægt að
framkvæma miiklar breytingar
með tiltölutega 'Jitlum fcostnaði.
Hver iðmigreán er tefcin sérstak-
Metsala bíla
í Bandarikjunum
Bandaríkjamenn keyptu yfir
eina miilljón nýrra bila 1 októ-
ber, sem er bezti sölumánuður
sem bílaiðnaðurinn þai í landi
hieftor átt. Fyrir nokkrum mán-
uoum áttu bandarískar bila-
verksmiðjur yfír eina og hálfa
miltjón bila á lager af árgerð
1971, og árgerð 1972 byrjaði að
streyma af færiböndunum og
bætitist við birgðimar. Á sama
ttnna og þetta gerðist jókst sal-
ítn af erlendum smábílum stöð-
ugt og þeir settu hvert sölumet-
ið á fætur öðru, þrátt fyrir
Itrekaðar tilraunir innlendra
tölaframleiðenda til að mæta
oamkeppni hinna eriendu smá-
bálæ
Breytingin i október á vafa-
laust rætur srnar að rekja til
láðstafana Nixons forseta í efna
ha.gsmáJum. Þær komu í veg fyr
ir verðhækkun á bíium ásamt
þvd að innflutningstolurmn
iuifði það i för með sér að er-
Iftndir bíiar hækkuðu um 10%.
Þessá hækkun hefur þó ekki
Itaft eins mikil áhrif og
íotla mætti, þar sem margir er-
.lendir framJeiðendur hafa
&kveðið að taka á sig tolHnn i
wtað þess að missa samkeppnis-
aðsitöðu sána á Bandaríkjamark-
aðd,
Einn af framkvæmdastjótum
Foid, L. A. Iaccoca, sagði nýlega
1 ræðu að reikna mætti með bví
Símanámskeið
SFÍ
Stjórnunarfélag ísiands efnir
tU námskeiðs um simivörzlu og
akmenn skrifstofustörf, sem verð
ur haldið dagana 2—4. desemb
er FjaHað verður um starí og
wkýldur þeirra sem svara i síma
fýrirtækja og símanotkun. Enn-
fremur verður kennd noíkun
áfonabúnaðar, kallkerfa og
fteira.
Leiðbeinendur verða þeir ViJ-
hjálmur Viiihjálmsson og Helgi
Sigurðsson, skrifstofustjórl
að bandarískir b3Iaframle;ðend-
ur mundu selja yfir 10 m;illjó.n-
ir biia 1971, sem yrði þá metár
1 sögu bUaframteiðenda þar í
Bandaríkjunum.
Eliega fyrir, svo sem innrétting-
ar, húsgögn, hurða- og glugga-
fraanieiðsla. 1 fllestum tiJvikum
virðist um næigan vélakost að
ræða og hæfa iðnaðarmenn. Þar
sem skórinn kreppir einkum að
i öMium þessum greinum er skort
ur á skipulagi, nýtingu á vélum
og rnannskap og vöntun á al-
mennri stjómunar- og bók:_
haMsþekkinigu.
—- Skortur á bókhalds- og
stjórri u narþekkin g u virðist þó
vera eánna veigamesta atriðið,
sem þeS’Sar iðngreinar verða að
toæla úr á næstunni. Bókhaid er
a'Jmennt fært með aðkeyptri að
stoð fyrir skattayfirvöld, segir i
skýrslunni, en ekki notað sem
árangursríkt stjórnunartæki.
Birgðabókhald var oft ekki fyr-
3r hendi o.g hráefnisnotkun þvi
oft eftir mati í ársuippgjöri.
Þetta ásamit öðrum atriðum eru
Hvernlg gengur
fyrirtækið?
Fræösla um fyrirtækjarekstur
Vilji einhver vita, hvemig
hann i raun og veru Mti út, get-
ur hann farið i næstu fataverzi-
un, og horflt á sjálfan sig vel og
lengi í hinum stóru spegíum,
sem þar eru. Þar geitur hann séð
sjálifan sdg frá öllum hliðum. Það
verður ef til vöH ekká nein sér-
stök ánægja, en áreiðanlega
kemur ýmisliegt i Ijós. Speglarn
ir iijúga ek;ki.
Það er, þvi miður, ekki kleift
að athuga fyrirtæki á sama hátt
og sjá hvar aiiar veiku hiiðar
þess eru, en þar er hægt að
komast nokkuð áleiðis með þvi
að láta fyrirtækið fara í skoðun
sem dregur fram veiku hiiðarn-
ar og sýnir, hvar endurbóta er
þörf.
Til þess að auðvelda íslenzk
um fyrirtækjastjórnendum að
sikoða fyrirtæki sín 3 réttu ljósi
og auðvedda úrbætur á þvi sem
betur má fara, hefur Vinnuveit-
endasamband Isiands í undirbún
ingi útgáfu ýmissa upplýsinga
og fræðslugagna, sem væntan-
leg eru í byrjun janúar.
RITPAKKI VSl
Það er tæknideild VSÍ, sem
sér um þessa útgáfu og hafa for
ráðamenn deildarinnar gefið
þessari útgáfu nafnið „Hvernig
gengur fyrirtækið?" Ritpakk-
inn eins og hann er nefndur i
formála er i tveimur aðaihlutum
þ.e. Fyrirtækisathuigun og bækJ
o ‘*sf ; s Isí’ss ® ‘5 í 1 í 3 3 l ZS § í ? í í:t 3
10))
*l*4 A ...
104 JTi - .
\A
loo
— V—
A
Æ

(—Nebelspalter©)
ingar. Fyrirtækisathugunin er
mappa, sem samanstendur af
ýmsum uppiýsingum, sem auð
velda eiga forstjóra fyrirtækis
að annast fyrirtækisath ugun. 1
möppunni er m.a. að finna eyðu-
blöð fyrir fjárhagsyfirlit, sputn
ingalista 15 talsins til almennr-
ar athugunar og svokö.luð yfir
litsfoJöð til eftirliits og áætlana-
gerðar.
Bækliingarnir eru riiu og
fjaJla, í sruttu máii, um mismun-
andi efni. Þar á meðal eru bækl
ingar um Stjórnun fyr’rt.ækja,
Markaði og afurðir, Stjórnunar
tæki, Fyrirtækið og starfsmenn
tna, Fjármögnun og Fjármála-
stjóm.
Hvern bækling má Jesa sjálf-
stætt og án tengsSa við fyrir-
tækisathuigunina. Fyrirmynd
þessarar útgáfu er sænsk og var
henni komið á vegna ó:' .a for-
stjóra smærri og meðalstórra fyr
irtækja. Stóð undirbúningur að
útgáfunni í um tvö ár. Verða 3
bæklinganna þýddir strax.
Bækiingur um Markað og afurð
ir sem þýddur er af Brynjóifi
Sigurðssyni tektor; Fjármögnun
þýddur af Garðari Ingvarssyni,
hagfr. og Fjármálastjórn sem
Árni Vilhjálmsson prófessor
þýðir. Vænta má svo útgáfu
bæklings um Skattamál fyrir-
tækja, þegar endurskoðun
skattalaganna hefur komizt bet-
ur á veg.
TILGANGIJRINN MEÐ
ÚTGÁFUNNI
Tilgangurinn með útgáfunni
er m.a. eins og áður er sagt, að
auðvelda stjórnendum fyrir-
tækja að fá yfirlit yfir allan
reksturinn. í flestum látlum og
meðalstórum fyrirtækjum hafa
stjóraendur sjaldan allar þær
upplýsingar handbærar, sem
gefa mynd af öllu fyrirtækinu
og gera forstjóranum eða öðrum
starfsmönmum í fyrirtækinu
kleift að gagnrýna stöðu fyrir-
tækisins og átta sig á mögutei'k-
um þess að takast á við verk-
efni framtíðarinnar.
Þessi útgáfustarfsemi er ekki
hugsuð tii notkunar á námskeið-
um, heldur ætluð sem henrugt
hjáipartæki i fyrirtækjum.
orsaíkir þess að þesisár norsku
sérfræðinigar Jeggja mikla
áherziiu á, að hafin verði stór-
auíkm fræðsla á sviði stjórnun-
ar og bókhalds strax á næsta
ári. Gera þeir ráð fyrir að
útbúa þurfd sérstaikt bókhalds-
kerfi, sem fulJnægir þeim þörf-
um, að hægt verði að hrfja fjár-
hags- og rökistraráætlanagerð til
stjórnunar á fyrirtækjunum.
Þetta kerffl verðj að byggja á
fastri reikningsiS'kipan, sem
henti til meðhöndJiunar í raf-
reiiknum. Ef sJikt kerfi kemst á
i fJestum fyrirtækjum í þessnm
iðngreinum þá ætti að verða
auðvelt að fyigjast með rekstr-
inum í framtíðinni. Hugmynd
hinna norsku sérfræðinga er, að
settar yrðu upp sa.meiginlegar
skrifstofur þessara aðila
og þar færi fram sam-
ræming á starfseminni bæði
hvað fræðslu og hagræðingu
snerti. Benda þeir á. að bank-
arnir hljóti að standa frammi
fyrir mnklium vanda, þegar veita
á lán tii fyrirtækja, sem ekki
geta almennt gert sér grein fyr
ir fjármagnsþörf sinni. Þess
vegna ættu bankarnir að vera
hentugir samstarfsaðiiar í sam-
bandi við endurbætur á stjóra-
unar- og bókhaidisskipulagi.
Samhliða þessum úrbótum er
íögð mikil áherzla á, að fyrir-
tæki í þessum iðngreinum vinni
eins mikið saman eins og unnt
er, til þess að hægt sé að nýta
kosti fjöldaframteiðslu og bæta
aðstöðu á mörkuð-um.
Þórir Einarsson.
Þórir Einarsson
form. Hagfræða-
félags íslands
Þann 11. nóv. var aðalfundur
Hagfræðafélags Islands haldinn
á Hótel Loftleiðum. Fór fram
stjórnarkjör og var Þórir Ein-
arsson lektor kjörinn formaður
félagsins. Aðrir í stjórn voru
kjörnir Valur Valsson \ iðskip:a
fræðingur, varaformaður og með
stjóm-endur Agnar Friðriiksson,
viðskiptafræðingur, Gunnar
Hansson, viðskiptafr., og HaJl-
dór ViJihjálmsson, viðskiptafræð-
inigur.
Að iokMiri aimennum aðal
fundarstörfum hélt dr. Jóhann-
es Nordal erindi, sem fjallaði
um þróun alþjóðapeningakerfis-
ins. Var erindið langt og ítar-
legt, en dr. Jóhannes svaraði
fyrirspurnum að þvi ioknu. 1
lok fundarins þakkaði svo frá-
farandi formaður, Ragnar Borg,
viðskiptafræðingur, samstarfs-
mönnum sínum samstarfið i
stjómdnni og bauð hina nýju
stjórn velikomna til starfa.
MAGNÚS GUNNARSSON:
jlH
Si iiMJ
Heimsflotinn um
250 milljón br. tonn
Heimsflotinn jókst um um 20.
milljón tonn siðastliðið ár, þ.e.
flotipn var 1. júlS 1971 tæp-
ar 250 milljónir tonna. Þessar
upplýsingar koma fram hjá
Lloyd's Register of Shipping í
síðustu ársskýrslu þeirra. Þar
segir ennfremur að enn sé Líb-
ería með stærsta flotann, um
38.5 milljónir br. tonna, en næsit-
ir séu Japanir með 30.5 milljón-
ir br. tonna, þá Englend'ngar
með 27,3 mili.jónir br. tonna og í
fjórða sœti eru svo Norðmenn
með 21,7 milljónir br. tonna.
Norski flotinn hefur aukizt um
2,3 milljónir br. tonna á seinasta
ári.
1 skýrslunm segir, að senni-
Jega fari Sovétríkin í fyrsta
skipti fram úr Bandaríkjamönn-
um á árinu 1972. Olíuskipafloii
heimsins jókst um 10 miiUjónir á
þessu ári og var 1. júld 96,1
milljón br. tonna.
Að lokum má geta þess, að
samikvæmt skýrslunni voru 164
skip til á skrá á þessuin tíraa
sem voru yfir 100 þúsund brúttó
lestir og voru þar af 162 olíu-
skip. Japanir eiga nýtizkuteg-
asta flutningaskipaflöta heims.
Um 82% af flota þeirra eru und-
ir 10 ára aldri.
iesiii
hjHntitnbit
i»5S&» jj
USSaaaHSitt
DHCLECn
Siglíirðingor í Reykjavík
OG NAGRENNI. Aðalfundur Siglfirðingafélagsins verður
haldinn að Hótel Sögu — Átthagasal-— fimmtudaginn 2. des-
ember kl. 8,30 síðdegis.
Dagskrá: I. Venjuleg aðaffundarstörf.
Dagskrá: II.Félagsvist.
Siglfirðingar fjölmennið og takið trteð ykkur gesti.
STJÓRNIN.