Morgunblaðið - 13.02.1972, Blaðsíða 3

MORGU'NKLAÐIÐ, SUNNUOA'GUR lS.'FUfiRÖAR' 1972
Sr. t>órir Stephensen;
Skírnin
SKÍRNIN er umhugsunarefni þessa
helgidags, sunnudagsins í föstuinngamgi.
Aðalguðspjall dagsins er um skírn
Krists. Þar segir frá því, að hann kemur
til Jóhannesatr skírara, þá um það bil
þrítugur að aldri, og biður um skírn.
Jóhannes færist undan því í fyrstu, en
lætur þó undan, og er hann skírir Jesú
úti í ánmi, þá verða þeir báðir vitni að
þvi, að himmarnir opnast og heilagur
andi Guðs kemur yfir hann. Og þá heyra
þeir rödd, er segir: „Þessi er minn elsk-
aði sonur, sem ég hefi velþóknun á.“
Þessi frásögn ásamt sögunni um bless-
un ungbarnanna og skínnarboði Krists,
þær mynda grundvöllinn að skim okkar
í dag. En við iðkum hana ekki allir eins,
kristnir menn. Við þekkjum t.d. bæði
niðurdýfingu og ádreifingu. Niðurdýfing-
in vair lengi fram eftir öldum aðalaðferð-
in. Ádreifingin, sem nú er orðin allsráð-
andi í okkar kirkjudeild og flestum öðr-
um, var áður einkum ætluð börnum og
gamahnennum. Annars finnst mér auka-
atriði hvor aðferðin iðkuð er. Okkar
gerð verður aldrei annað en táknræn at-
höfn. Aðalatriðið verður alltaf hin ósýni-
iega blessun Guðs.
Okkur kristna menn greinir líka á um
aldur skirnarþeganna. Flestar kirkju-
deildir gera eins og við þekkjum
bezt, skíra börnin sem yngst. Við þekkj-
um þó lika hitt, að ýmsir aðhyllast full-
orðinsskírn að dæmi Krists og telja, að
eigin viljaákvörðun skíirnarþegans eigi
að ráða. Á móti því kemur hjá okkur
ferming þeirra, sem ungir eru skirðir.
Það er hins vegar staðreynd, að innan
kristinnar kirkju hafa ungbörn verið
skirð þegar á 2. öld e.Kr. og trúlega frá
upphafi, þvi að á 2. öld hreyfir enginn
við þessu mótmælum sem ópostullegum
hlut. Origenes kirkjufaðir, sem fæddist
árið 185, fullyrðir t.d., að ungbörn hafi
verði skírðs þegar á tímum postulanna.
En víkjum þá til dagsins i dag. — Af
tah sumra manna mætti ætla, að skírn-
in væri aðeins hátíðlegur rammi utan
um nafngjöf barnsins. í daglegu tali er
sögnim að skíra oft látin tákna það eitt
að gefa nafn, t.d. skipum, flugvélum,
húsum og götum. Þetta er röng mál-
notkun og að því leyti hættuleg, að hún
deyfir tilfinninguna fyrir hinu rétta eðli
skirnarinnar sem sakramentis, heilags
leyndardóms.
Víða erlendis fara nafngjöf og skírn
barna ekki saman. Barnið er þá nefnt
af móður þegar við fæðinguna, en skírt
síðar af presti.
En hvað er skímin þá? Hvað táknar
vatnið og hvaða blessun veitist?
Sögnin að skiira þýðir að h(reinsa.
Vatnið táknar hreinsunina. Barnið er
fært Kristi í skírninni til þess að hánn
verði frelsari þess. Honum er falið að
berjast gegn öllu því, sem illt er og
óhreint á lifsbraut þess.
Blessunin, sem skírnin veitir, er gjöf
heilags anda. Barninu er veittur styrk-
ur og kraftur frá Guði, styrkur, sem
verður þvi mikils virði í lífsbai'áttunni.
Og eins og himnarnir opnuðust við skírn
Krists, eins trúum við þvi, að himimm
Guðs opnist yfir hverju barni, sem til
skirnar er borið og rödd Guðs hljómi
skært: „Þetta er mitt elskaða barn, sem
ég hefi velþóknun á.“ — Hann vill
blessa það og styrkja.
Þetta er leyndardómur skírnarinnar,
eins og ég sé hann. Þegár við íhugum
hann, sjáum við hve fráleitt það er að
tala um að skíra skip og flugvélar. Hins
vegar er sjálfsagt að gefa þeim nöfn,
og þessi tæki þurfa fyrirbænar okkar
eins og allt það, sem mannlegt líf er
bxrndið og háð.
Skirn Krists var vigsla hans til starfs.
Skirin okkar var vígsla okkar til hans.
Þá vorum við gróðursett honum, urðum
hluti hinnar .krisitnu kirkju. Við vorum
vígð til starfs fyrir hann, að framgangi
kærleikans í mannheimi. Við vorum
skírð til að trúa og vera trú þeim hug-
sjónum, sem Kristur gaf mannlífinu.
Við vorum skírð til kristinnar trúar, svo
að við mættum vakna til ábyrgðar okk-
ar sem vökumenn kærleikans.
Lesandi góður. Þú hefur sjálfsagt oft
verið viðstaddur barnaskírn. Ég veit
ekki, hvort þér hefur orðið hugsað eitt-
hvað likt þvi, sem hugleiðingar mínar
bera vitni um. En ef til vill geta þessi
.orð mín orðið þér til einhverrar leið-
beiningar, er þú leitast við að skilja
skírnina, og þá er tilgangi þeiri'a náð.
En eitt er enn, sem mig langar til að
ræða við þig, áður en leiðir okkar skilja
í dag. Það er hlutverk skírnarvottanna,
guðfeðginanna. Ef til vill hefur þú ein-
hvern tíma verið skírnarvottur. En gerð-
ir þú þér ljóst hlutverk þitt? Það var
ekki bara það að votta, að athöfnin hefði
farið fram. Þú átt líka að stuðla að þvi,
eftir því sem þú hefur tækifæri til með
bænum þínum og gjörðum, að hinu unga
barni fa.rnist sem bezt á þeirri braut,
sem liggur til Krists. Til þess munu þér
gefast mörg tækifæri, séu augu þin op-
in fyrir þeim.
Ábyrgð þin er mikil, hvort sem þú
hugsar um sjálfan þig sem skírðan til
nafns Krists, já, föðurins, sonarins og
híns heilaga anda, eða sem skírnarvott.
— Bæði skím og ferming eru háðar
þeirri hættu, að litið sé á þær sem siði
fyrst og fremst og að innihaldið gleym-
ist. En þær staðfesta báðar, að þú átt að
bera hið stóra nafn kristinn maður. Og
viljir þú vera lífinu trúr og vinna þvl
vel, þá veiztu, að þetta krefur þig
ábyrgðar, en er um leið forréttindi, sem
mikið er gefandi fyrir, því að það er far-
sælasta lífsstefnain, sem mannhfið hefur
kynnzt. Minnstu þess því alltaf, að þú
ert skirður.
leyti skemmtileg tdlfinning að
vera í hópd brautryðjenda i skól-
anum.
— Og ertu ánægð með skól-
ann?
— Nei, ég er ekki nógu ánægð
með hann. Mér finníist krakk-
amir of „passívir", en það leiðir
m.a. af þvi, að okkur vantar það
leiðandi afl, sem eldri bekkirnir
em i himum skólunum.
Skólinn sjálfur hefur eðlilega
ýmsa annmarka, þar sem hann
er aðeins tveggja ára gamall.
Það hefur verið erfitt að fá
kennara og því vill álagið á þeim
kennurum, sem við höfum, oft
verða helzt til mikið.
— Hvað finnsit þér svo um
þessa ferð til höfuðborgEirinnar?
— Þetta er náttúrlega alveg
stórkostiegt fyrirbrigði að heill
skóli fari i svona ferðalag. Ég
er mjög ánægð með alla tilhög-
un ferðarinnar og tel, að hún
geti bæði orðið mjög lærdóms-
rik og einnig aukið á samstöðu
meðal nemenda.
Næsta hittum við að máli Val-
gerði Jónsdóttur, nemanda í 1.
bekk skólans. Valgerður er fædd
og uppalin á Akranesi, en flutt-
ist fyrir skömmu til ísafjarðar
ásamt fjölskyldu sinni. Hún
sagðist hafa ætlað að fara í
Menntaskólann á Akureyri, en
þar sem f jölskyldan fluttist vest-
ur hefði hún ákveðið að nema í
M.I. Hún kvaðst að mörgu leyti
vera ánægð með skólann á fsa-
fii'ðx, en hvað félagslifið snerti
þá næðu krakkarnir ek’ki nægi-
legri samstöðu, þótt þau væru
ekki fleird en raun er.
Um ferðaiagið sagði Valgerð-
ur:
— Ferðin er ágætlega undir-
búin og hefur tekizt mjög vel
það sem af er. Við höfum kynnzt
Framhald á bls. 23.
Nemendur ásanit skólameistara að kynnast starfsemi rannsóknas tofnunar byggingariðnaðarins að
Keldnaholti. (Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.)
„menningarreisu66
Inga Dan
Einar Jónatansson
UM 70 nemendur úr Menntaskól-
anum á Isafirði eru mi í Reykja-
vík á „menningarreisu", eins og
þeir kalla það. Tilgangur ferð-
arinnar er að kynna sér það
helzta í menningarlifi höfuðborg-
arinnar og einnig að heimsækja
ýmsar stofnanir, svo sem fjöl-
miðla, Alþingi og rannsókna-
stöðvar.
Menntaskólinn á ísafirði er,
sem kunnugt er, aðeins tveggja
ára gamall, og eru nemendur í
honum nú 75 talsins. Þar af eru
aðeins 17 nemendur, sem eiga
lögheimili utan Vestfjarðakjör-
dæmis. Níu kennarar starfa við
skólann, þar af 2 fastráðnir, auk
skólameistara Jóns Hannibals-
sonar.
Það var á miðvikudag sem
nemendur lögðu land undir fót
og héldu til höfuðborgarinnar til
að dveljast þar fram á mánudag.
I veganesti fengu þeir þéttskrif-
aða stiindatöflu, enda tjóir varla
skóla að starfa án þess konar
leiðarvísis. Ekki var annað að sjá
en að ef nemendur tækju stunda-
skrána bókstaflega, slægju þeir
líklega met i tímasókn yfir vik-
una.
Kostnaðinn við förina greiða
nemendur að mestu leyti sjálfir,
en auk þess fengu ]x‘ir 35 þús-
und króna styrk frá mennta-
málaráðuneytinu.
Við Morgunblaðsmenn ákváð-
um að ræða við nokkur þessara
ungmenna, og fundum þau önn-
um kafin við að skoða tilrauna-
stöðina að Keldnaholti í Mosfells-
sveit.
Fyrstan hittum við að máli
foi'mann skólafélagsins Einar
Jónatansson. Binar er frá Bol-
ungarvík og stundar nú nám í
2. bekk skólans. Hann sagðisit
vera ánægður með námið i þess-
um nýja skóla, þótt margt væri
þar á byrjunarstigi, svo sem
félagsláfið, en þá byrjunarörðug-
leika ættu jú allir nýir skólair
við að striða. Kennsluna við skól-
ann sagði Einar vera nokkuð
góða, þótit vafalausit gæti hún
verið betri. Skólinn væri ungur
og ekki væri von til þess, að allt
væri komið í fasitar skorður
svona fyrstu árin. Skólinn hefði
mætt brýnnd þörf í byggðarlag-
inu, sem sjá mætti af þeim fjölda
sem hann sækti, þar sem %
nemenda væru af Vestfjarða-
kjálka.
Aðspurður um „menningar-
reisuna" sagðd Einar:
— Þetta er fyrsta ferðin af
þessu tagi, sem skólinn fer. Það
stendur í reglugerð, að nemend-
ur skuii ediga þess kost að skoða
opimberar stofnanir og fyrirtæki
undir leiðsögn sérfróðra manna.
Þetta er liður í að jafna náms-
aðstöðuna, sem svo oft er rætt
um.
Þessi ferð er líka beinn liður í
kennslunni og eru nemendur
skyldaðir til að skoða og kynna
sér ýmsar þær stofnanir, sem
okkur er gefinn kostur á að
heimsækja. Tilgangurinn með
ferðinni er að öðlast betri
skilning á ýmsum þeim atriðum,
sem við lærum um í námsbók-
unum.
Þá tókum við tali unga stúlku,
sem einnig stundar nám í 2.
bekk. Inga Dan heitir hún og er
frá Tannastöðum í Hrútafirði.
Við spurðum hana fyrst að þvi,
hvers vegna skólinn á Isafirði
hefði orðið fyrir valinu, þegar
hún ákvað að fara í mennta-
skóla.
— Það var nú aðallega af æv-
intýralöngun, held ég. Mér
fannst það meira spennandi þar
sem þetta var nýr skóli og bjóst
við að þar gæti skapazt medri
og betri félagsandi en í stærri
skólunum. Einnig er það að vissu
Valgerður Jónsdóttir
Snorri GrSmsson
Menntskæling ar á