Morgunblaðið - 27.02.1972, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. FEBRÚAR 1972
13
ig fyrir nemendurna. Starfið
bendir þvi til þess að gott
skólabókasafn og skipulagt
stai'f í þvi verði seint 'ofmetin
í starfi skólans.
Borgarbókavörður, sem er yf
irmaður bókasafnsins, hefur
sýnt þessu starfi mjög mikinn
áhuga og þær eru margar ferð-
irnar sem hann hefur komið
hirígað til þess að fylgjast með
starfi safnsins. Þá hefur hann
verið eins rýmilegur við okkur
og unnt er í sambandi við lán
á bókum til starfsins hér.
Það er augljóst að það þarf
mikla þolinmæðf og lagni til
þess að byrja svona starf,
fremur en halda því við, og
það hefur skólabókaverðinum
tekizt mjög vel bæði gagnvart
börnum og kennurum skólans.
1 starfinu kynnist Ragnhildur
mismunandi vinnubrögðum hjá
kennurum, safnar þannig fróð-
Iteilk og getuir síðaai miðlað á
milli. Hún er kennari að mennt
un auk bókavörzlumáms. Borg-
arbókavörður er einnig kenn-
ari að menntun, og ég veit að
sú menntun þeirra hefur verið
þessu tilraunastarfi heillavæn-
leg.
Einnig er vert að geta þess
atriðis að í þessu starfi skap-
ast tilbreyting hjá bekkjunum.
Þeir fara út að vinna og koma
síðan aftur inn I bekk og halda
fyrirlestra og um leið kemur
þarna dýrmæt þjálfuin í þvi að
tjá sig, Vandamál sem oft er
talað um í sambandi við ungl-
ingana nú.“
Við röbbuðum einnig við
Eirík Hrein Finnbogason borg-
arbókavörð, en hann sagði að
Borgarbókasafnið hefði tekið
að sér þennan rekstur skóla-
bókasafnsins með það fyrir aug
um að reynsla fengist af þessu
starfi, en áætlun væri um það
að koma upp slíkum skólabóka
söfnum í öllum skyldunámsskól
um borigarininar.
„Þessi starfsemi hefur geng-
ið ákaflega vel,“ sagði Eiríkur
Hreinn, „og góð samvinna heifur
verið milli skólastjóra, skóla-
bókavarðar og kennara og
reyndar byggist þetta starf á
slíku samstarfi. Þá hafa kenn-
ararnir sýnt þessu starfi mik-
inn áhuga og hreinlega hugs-
að upp hagkvæmar vinnuað-
íerðir, en víst er að reynslan
af rekstri þessa safns á eftir að
koma að miklu gagni við skipu
lagningu fleiri skólabóka-
sa£na.“
Borgarbókasafnið rekur nú
lesstofur í Austurbæjarskóla
og Melaskóla, en skólabóka-
safn Laugarnesskóla var áður
rekið sem lesstofa. Gunnar
skólastjóri bætti því við að það
væri mikill styrkur fyrir starf
bókasafnsins að frá upphafi
hefði verið lögð áherzla á góða
umgengni og kyrrláta I safn-
inu.
Þegar við spurðum Ragnhildi
skólabókavörð um niðurröðun
starfsins, skipaði hún því í að-
alatriðum í eftirfarandi atriði:
1. Kenmsla og æfing í að nota
bókasafnið. Fá nemendur þá
oftast æfingablöð með verkefn-
um til að vinna úr. Markviss
nytsemi bókarinnar, um þau
kennsla og þjálfun í notkun
bókasafnsins er ekki takmark
verulega undir námstækni: nem
endur fá vitneskju um gildi og
í sjálfu sér, heldur heyrir raun
not, er af henni fást, um bóka-
söfn almennt, ásamt því, að
þessi kennsla gerir nemendur
hæfari til að vinna á hagkvæm
an og skipulegan hátt að heima
vinnu.
2. Nemendur eru sendir i
safnið til að afla sér meiri fróð
leiks en kennslubókin lætur i
té, amnaðhvort í hópum til
hópvinnu eða hver nemandi
með sjálfstætt verkefni. Dæmi
um hópvinnu:
f landafræði eru bekkirnir
t.d. 4 börn í hóp send til að
skrifa ritgerð um Svíþjóð. Þá
er t.d. verkefninu skipt þannig
að einn hópur á að skrifa um
borgir í Sviþjóð annar um at-
vinnuvegi, þriðji um þjóðina,
fjórði um landshætti o.s.frv. Síð
an fliytja börnin þetta oft seim
fyrirlestra í kennslustund og
sýna þá gjarnan myndir með til
skýringar.
Einstaklingsverkefnin eru
einnig margvísleg og sem dæmi
má nefna: Einn nemandi kemur
í safnið til að afla heimilda um
Davíð Stefánsson og skrifa um
hann. Annar skrifar t.d. um rit
símann, þriðji um jarðskjálfta,
fjórði um íslenzka hestinn,
fimmti um Hrafnseyri o.s.frv.
3. Nemendur vinna með les-
flokka safnisins, t.d. ís/1. orðtök.
Orðtökin eru skrifuð upp á
spjöld, eitt á hvert spjald. Nem
endur fletta siðan upp í bók-
inni og skrifa siðan í stilabæk-
urnar sínar orðtakið og merk-
ingu þess, og er þá oft farið í
kapp um hver skrjfar flest orð
tök.
4. Bókmenntakynning. Kenn-
ari og skólabókavörður kynna
ákveðna höfunda, og lesa sjálf
ir eða láta nemendur lesa úr
verkum þeirra, síðan er nem-
endum bent á bækur þeirra á
safninu.
5. Útlán undir stjórn skóla-
bókavarðar og kennara.
Bókasafnstímum yngri barn-
anna er öðruvísi varið og fara
þeir að mestu i:
1. Útlán undir umsjón kenn-
ara og skólabókavarðar,
2. Börnin lesa stuttar sögur í
safninu, endursegja þær inni i
bekknum eða endurskrifa.
3. Orðasöfnun, þ.e. börnin
safna orðum, er byrja á ákveðn
um stöfum og skrifa I stílabæk-
ur.
4. Lesin ævintýri fyrir börn-
in og þau síðan látin teikna
myndir úr sögunni.
Bekkjarbókasöfn eru lánuð
frá skólabókasafninu. 22 bekk-
ir hafa söfn, og eru þau endúr-
nýjuð á 2—3 mánaða fresti. Um
níu hundruð bækur eru sam-
tals í bekkjarbókasöfnunum.
Þessi söfn eru mjög þýðingar-
mikil. 1 neðri bekkjunum eru
þau til að styðja lestrarkennsl-
una, en í efri bekkjunum eru
bækurnar valdar þannig, að
þær örvi bókmenntaáhuga
barnanna.
Þegar við heimsóttum skóla-
bókasafnið voru þar um 20
nemendur úr þremur aldurs-
flokkum, 9 ára, 11 og 12 ára.
Sumir voru að vinna við hóp-
verkefni, aðrir að skrifa út-
skýringar á íslenzkum málshátt
um, ritgerðir um Edison,
skyggnleika, Steingrím Thor-
steinsson, hestinn og m.fl. Sum
ir voru líka að raða niður höf-
undum bóka eftir stafrófsröð
og þannig höfðu allir ærið að
vinna og eiginlega má ségja,
að þarna hafi verið visindalega
unnið, því þegar eitthvað bját-
aði á var hægast að leita til
skólabókavarðarins og fá nýja
bók til þess að fletta upp í og
leysa vandann.
Að síðustu röbbuðum við
stuttlega við nökkur börn, og
spurðum þau um skólabóka-
safnið og áhuga þeirra fyrir
því:
Margrét Einarsdóttir 11 ára:
Mér finnst mjög skemmtilegt að
koma í safnið og það er svo
gott að skrifa hér og vinna,
og svo er svo fljótlegt
að fá aðstoð. Ég er núna að
skrifa ritgerð um skyggnleika,
valdi það sjálf og vinm verkefn-
ið upp úr þjóðsögum Jóns Árna
sonar.
Magnús Torfason 11 ára: Ég
valdi mér Tomas Alfa Edison
til þess að gera ritgerð um
vegna þess að ég hef gaman af
vísindum og mig langaði að
vinna ritgerð um hann. Það er
mjög skemimti'legt að vinna hér
í bókasafninu og mér finnst
það snjallt. Þetta er í annað
sinn, sem við komum hér, en ég
vildi gjarnan koma oftar, því
að nú er ég búinn að ákveða
að taka annað verkefni fyrir,
en þáð er að skrifa ritgerð um
gamlaæ fróttir og verkefinið
ætla ég að vinma upp úr Öld-
inni okkar. Þegar við erum bú
in að hreinskrifa verkefnin,
höldum við fyrirlestra í bekkn-
Framhald á bls. 23
Þau eru hress og kát úr 11 ára bekknum. —
12 ára og svolítið hátíðlegri.
Það er eftirvænting í svipbrigðum 9 ára bariianna.
Gunnar Guðinundsson og Éiríkur Hreiim Finnbogason.