Morgunblaðið - 05.04.1972, Page 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. APRÍL 1972
21
Séra Magnús
Minningarorð
Runólfsson
Fæddur 21. febrúar 1910.
Dáinn 24. marz 1972.
Ný kirkja er í smíðum í Há-
bæjarsókn í Þykkvabæ. Smiðin
hófst árið 1967, en hafði lítið
miðað þar til nýr sóknarprestur
kom til skjalanna haustið 1969.
Hann kveikti brennandi áhuga
meðal safnaðarfólks og vina,
gekk fremstur í flokki, gaf
sjálfur stórgjafir til kirkjunnar
og hvatti aðra. Hann þekkti frá
fyrri viðfangsefnum sínum og
af reynslu, að sjálfboðavinna og
fórn í kristilegu starfi gefur
mikimn ávöxt og veitir rika
blessun. Þrekvirki hefur verið
unnið á s.l. tveim árum, en tölu
vert skortir á að kirkjan sé full
gerð að innan. Stefnan er að
ljúka kirkjusmíðinni á næstu
tveim mánuðum, svo að unnt
verði að vigja hana fyrir vor-
ferminguna á þessu ári (1972).
Fé er ekki fyrir hendi, að það
megi takast og því var það að
sóknarnefndarfundur var boðað
ur að kvöldi 24. f.m. í nýju
kirkjiUMii. Al'lir sðknamefindar-
menn voru rnættir og auk þeirra
sóknarpresturinn. Menn voru
'glaðir og reifir og brennandi af
áhuga, en skyndilega dró ský
fyrir sólu, sóknarpresturinn
hné niður og var á samri
stundu örendur. Menn vildu
elkki skilj a það, sem gerzt hafði,
en það var staðreynd, sóknar-
presturinn, sr. Magnús Runólfs-
son, var látinn. Fregnin barst
víða sama kvöldið og djúp sorg
og söknuður lagðist yfir sókn-
irnar þrjár, sem svo mikið
höfðu misst.
Sr. Magnús Runólfsson hafði
sjlálifur látið í lljiós þá ósk, að
iflá að deyja .skyn.dilega og hafði
sú ósk hans nú rætzt bókstaf-
lega.
Sr. Magnús var ekki heilsu-
hraustur og síðustu árin kenndi
hann hjartasjúkdóms, sem á
þessu ári virtist þó ekki há hon
um. Sjálfur hafði hann orð á því
að sér liði mjög vel, en máski
væri rétt að hann færi bráðlega
til rannsóknar.
Sr. Magnús Runólfsson var
fæddur I Reykjavík 21. febrú-
ar 1910 og því aðeins 62 ára að
aldri. Foreldrar hans voru Run
ólfur Eyjólfsson, verkamaður
otg Guðfríður Guðmundisdóttir.
Tæplega eins árs var honum
komið I fóstur til eins mánaðar
hjá hjónunum Kristni Guð-
mundssyni múrara og Guðnýju
Guðmundsdóttur, sem þá
bjuggu að Njálsgötu 26. Mánuð-
urinn varð að árum og svo fór,
að sr. Magnús rótfestist á því
heimili við mikið ástriki og sér-
staka umhyggju. Eftir að fóstur
faðir sr. Magnúsar andaðist bjó
hann með fósturmóður sinni þar
til hún lézt í hárri elli. Var þvi
viðbrugðið hve mikla alúð sr.
Magnús sýndi fósturmóður sinni
og hversu mikils hann mat hana
ög alf.t það sem hún hafði verið
honum frá fyrstu bernsku. Mikl-
ir kærHeikar tó'kust og með fóst-
ursystur hans, Áslaugu Krist-
inisdóttur. Reyndist hún honum
sem sönn systir í blíðu og
stríðu og hjá henni átti hann
athvarf og sitt annað heimili. Er
mér kunnugt um, að aldrei bar
skugga á einlægni þeirra I garð
hvors annars.
Vinátta var mikil milli fóstur
foreldra sr. Magnúsar og for-
eldra minna. Þvi var það að við
sr. Magnús kynntumst sem ung
ir drengir. Áttum við saman
marga ljúfa stund, bæði sem
drengir, unfglingar og síðar sem
fullorðnir menn. Minnist ég nú
margra samverustunda okkar
með þakklæti, sérstaklega þá er
hann sldrði elzta barnabarn
mitt og s.l. vor er hann gifti son
minn.
Sr. Magnús Runólfsson varð
s'túdent frá Meinnitasikólanum í
Reykjavik vorið 1931. Sama ár
hóf hann guðfræðinám við Há-
skóla Islandis og lauk þaðan
prófi með ágætiseinkunn
snemma árs 1934. Að því búnu
fór hann til framhaldsnáms í
trúfræði og kennimannlegri guð
fræði við Safnaðarháskólann í
Osló og kynnti sér síðan kristi-
legt starf i Noregi, Danmörku
og Svíþjóð.
Á miðju ári 1935 var sr.
Magnús ráðinn framkvæmda
stjóri K.F.U.M. í Reykjavík, og
var það til ársins 1945, er hann
gjörðist aðstoðarprestur á Akra
nesi. 1946 tók hann aftur við
sinu fyrrra starfi hjá K.F.U.M.
og gegndi því til ársins 1961.
Sr. Magnús var vígður í Dóm
kirkjunni hinn 25. marz 1945 af
sr. Bjarna Jónssyni, vígslubisk-
up. Man ég vel þá hel'gistiund
þar sem báðir, sá sem vígði og
sá sem vígslu tók, voru sér með
vitandi um að vígslan var heil-
ög athöfn. Vígsluþeginn sýndi
og æ síðan trúmennsku við það
heit sem hann gaf á vigsiiustund,
það að vera fcrúr orðinu í heil-
agri ritningu og víkja aldrei
frá boðskap hennar.
Árið 1961 varð sr. Magnús
prestur að Árnesi á Ströndum
og þjónaði þar i 8 ár. Eftir að
bamn fCiuttiiSit þaðan fór hann ár
hvert í heimsókn þangað norður
og var ávallt aufúsugestur.
Árið 1969 gerðis't sr. Magmús
prestur í Þykkvabæ og þjónaði
til dauðadags þrem sóknum, Há
bæjar- Kálfafells- og Árbæjar-
sóknum í Rangárvallasýslu.
Sr. Magnús Runólfsson var
einstaklega samvizkusamur mað
ur, ósérhlífinn og ötull í öllum
sínum störfum, skýr prédikari
og ávallt stuttorður. Hvert orð
af munni hans var hnitmiðað.
Ritsnilli séra Magnúsar og rök-
festu var einnig við brugðið og
greinar hans um trúmál vitnuðu
skýrt um Drotitiin Jesúm Krist.
Hann miðlaði af trúarreynslu
sinni, hvatti til afturhvarfs og
var auðmjúkur og hógvær og
þess vegna einstakur sálusorg
ari og leiðbeinandi þeirra, sem
til hans leituðu i sálarneyð og
örvæntingu. Sr. Magnús var
trúr fagnaðarerindinu um Jes-
úm Krist bæði í orði og verki
og daglegri umgengni.
Sr. Magnús las mikið alls kon
ar sögu- og trúfræðirit og sér-
staklega var hann vel heima í
ritverkum dr. Marteins Luthers,
sem hann dáði þvli meir sem
hann las. Minni sr. Magnúsar
var frábært, enda skorti hann
aldrei orð eða tilvitnanir er
hann tóik þáfct í aCmennum
umræðum. Þegar rökræðurnar
snerusit um bibliuleg efni raynd-
ist hann afburða snjall, mark-
viss og hnyttinn; gat jafnvel ver
ið hvass ef honum fannst hallað
réttu máli.
Sr. Magnús var skáld gott og
bundið mál var honum jafn auð
velt á tungu sem óbundið. Um
það vitna sálmar hans sem um
ókominn ár munu vera vitni um
staðfestu hans við Guðs heilaga
orð. — Sr. Magnús orti og ljóð
um margs konar efni, félags- og
æskulýðsljóð, ættjarðarljóð,
létta söngva um leiki og útilíf,
hvatningarsöngva o.m.m.fl.
Hann átti svo auðvelt með að
slá á marga strengi, sérstaklega
þegar hann var samvistum við
börn og unglinga.
Þá ritaði sr. Magnús fjölda
greina um kristileg og trúfræði-
leg efni svo og þýddi hann ævi-
sögur og rit. Allt sem kom úr
penna hans var skýrt, vel hugs
að og bar vott um þekkingu,
vandvirkni og fagurt mál.
Vegna þekkingar sinnar átti
sr. Magnús öðrum fremur auð-
velt með að leggja út af text-
um og ritningarorðum biblíunn-
ar. Áberandi var þó hve oft
hann notaði sem uppistöðu í pré
dikunum og hugleiðingum, ritn-
ingarorðin í Róm, 5, 1—2, sem
eru svohljóðandi: Réttlættir aí
trú höfum vér því frið við Guð
fyrir Drottsiin vorn Jesúm
Krist, sem vér og höfum aðgang
fyrir með trúnni til þessarar
náðar, sem vér stöndum í, og
vér hrósum oss af von um dýrð
G'uðs. Prédiikanir hans urn
réttlætingu af trú lýstu sann-
færingu hans og réttlæting af
náð fyrir trúna var megin þátt-
urinn einnig i öllu dagfari
hans. Hann efaðist aldrei um að
þessi boðskapur væri hinn eini
og sanni og því vildi sr. Magnús
láta þessi ritningarorð vera
kjarnann.
Sr. Magnús veigraði sér ekki
við að verja þennan boðskap
og oft lét hann penna sinn gera
það opinberlega og þá af þeirri
snilld, sem Guð einn getur gef-
ið.
Framangreind orð ber að
skoða fyrst og fremst sem pers-
ónulega kveðju frá æskuvini,
en jafnframt hefur mér sem nú
verandi formanni K.F.U.M verið
falið að flytja sérstakar kveðj-
ur frá K.F.U.M. og K.F.U.K.
með eftirfarandi orðum:
Þegar nú sr. Magnús Runólfs-
son hefur verið kallaður heim
til dýrðar Guðs, drúpum vér
höfði og þökkum Guði fyrir
þjón, sem reyndist trúr allt til
hiinztu stundar. Við minnumst
hans með þakklæti og virðingu.
Ég persónulega og vinirnir í
K.F.U.M. og K.F.U.K. vottum
fóstursystur sr. Magnúsar og
börnum hennar og öðrum vanda
mönnum innilegustu samúð. Biðj
um við Guð að veita þeim styrk
og ríka blessun.
Guðl. Þorláksson.
Minningarspjöld Hábæjar
kirkju i Þykikvabæ eru i dag
og á morgun til söiu í Reykja-
vikurapotaki. Gjöfum til kirkj-
unnar verður: einniig te'kið á
móti á sama stað.
Síðari hluta dags, þ. 23. marz
talaði ég við sr. Magnús í síma
hressan og glaðan, og ráðgerð-
um við m.a., hvenær við mund-
um hittast. Sólarhringi síðar var
hann allur. Vegir Guðs eru
ósannsakanlegir.
Með stuttu millibili hefur
Guð kallað til sin tvo góða leið-
toga og höfðingja í Guðs ríki.
Báðum á ég gótt að gjaltda og
er mikill harmur af brottför
þeirra héðan. En Guð segir: „Ég
þeklki þær fyrirætl'anir, sem ég
hef í hyggju með yður — fyrir
ætlanir til heilla, en ekki til
óhamingju, segir Drottinn." Því
treystum við.
Margar ljúfar og góðar minn-
ingar á ég frá þeim árum, er ég
starfaði með sr. Magnúsi Run-
ólfssyni. Við vorum talsvert
nánir samstarfsmenn um nær
tíu ára skeið bæði í félagsstarfi
KFUM í Reykjavík og Vatna-
skógi. Ótaldar eru þær stundir,
er við áttum saman, bæði á fyrr
nefndum stöðum, j Kaldárseli
og á heimili hans. Örsjaldan
ræd'di hann um sjálían sig, en
varð tíðræfct um náð Guðs og
miskunin hane. Sjaldah var
hann tilfinningasamur eða væm-
inn, en vitnaði ofltlega í
Guðs orð, Biiblíuna, sem var
leiðarljós hans á öllum vegum
hans, — eins og Davíð orðar
það: Lampi fóta hans og ljós
á vegi hans.
Maður var hann samvizkusam
ur og heilsteyptur í viðskiptum
við menn. Aldrei mátti hann
vamm sifct vita i nókkrum hl'ut oig
reyndi að æfa sig í því að draga
fram góðar hliðar á andstæðing
um sínum. Ég minnist þess
glögglega, er hann hafði átt í
eldheitum umræðum um guð-
fræðileg og trúarleg efni. Eftir
þær deilur sagði sr. Magnús
heima hjá sér: „Við skulum
reyna að fara eftir því, sem Lút-
er sagði einu sinni: — Reyndu
alltaf að draga fram góðu hlið-
arnar á þeim, sem þú ert að tala
um. Ég heyrði hann alidrei tala
illa um aðra við aðra.
Sr. Magnús var oft ákveðinn
í skoðunum, heill og óskiptur í
sannfæringu sinni. Með djörf-
ung og dug tók hann undir
þessa játningu:
Sola fide — Sola Scriptura —
Solus Christus. Trúin ein —
Biblían ein Kristur einn.
Hann minnti mig stundum á Pál
poistul'a í framsetningu sinni. Og
oft lásum við saman Nýja testa-
mentið á latínu og eru mér minn
isstæð þrjú vers, sem hann vildi
lesa aftur og aftur.
„Gratia enim estis salvati per
fidem — Af náð eruð þér hólpn-
ir orðnir fyrir trú,“ „Justus aut
em ex fide vivit — hinn rétt-
láti mun lifa fyrir trú“ og „Gau
dete in Domino semper — Verið
ávallt glaðir í Drottni."
Mörgum hæfileikum var sr.
Magnús gæddur, og minnist ég
þess strax sem unglingur, hvað
mér þótti hann skýr í framsetn-
ingu, mál hans fallegt og orða-
forði hans frábær. Síðar komst
ég að raun um, hvers vegna svo
var. Hann ritaði stundum hvatn
ingar í bréfum til mín og sagði
þá meðal annars: „Lestu Islend-
ingasögurnar. Ekki einu sinni,
heldur aftur og aftur. Æfðu þig
í að segja sem mest í sem fæst-
um setningum. Taktu svo hverja
setningu og reyndu að stytta
hana eins mikið og þú getur, án
þess að merkingin breytist."
En þegar við vorum, tveir
einir, lásum við ekki íslendinga-
sögurnar saman, héldur Guðs
orð — þar sem Guð sjálfur tal-
aði.
Ræðumaður var sr. Magnús
góður og rökfastur, málfar hans
var fallegt, einfalt og skýrt. Ég
hiifcti einu sinni komu, sem sagði
við mig e-ð á þessa leið: „Ég
heyrði sr. Magnús einu sinni
tala fyrir um það bil 10—15 ár-
■um. Hann taliaði þá um frið og
fyrirgefningu syndanna. Það er
eins og Jesús standi enn með
opinn náðarfaðm og kalli til sín
alla, sem erfiða og þuniga eiru
hlaðni;r.“
Og víst er um það, að boð-
skapurinn um frið Guðs og fyr
irgefningu, náð og miskunn í
Drottni Jesú Kristi, var honum
einkar kær — og veruleiki í dag
legu lífi.
En þó að sr. Magnús yæri
ræðumaður góður og ókvæntur,
sagði hann oft:
„Beztu prédikararnir eru þó
mæðurnar, sem ala börn sín upp
í Guðs ótta og góðum siðum. Ver
ið þolinmóðar og hughraustar.
Biðjið án afláts."
Sr. Magnús þýddi margar
greinar og rit og margir af guíl-
fallegum sálmum hans munu án
efa lifa lengi meðal ungra og
gamalla í þessu landi. Allir
vitna þeir um trú hans og benda
öðrum á þann Drottin, sem
hann vildi þjóna og lifa fyrir.
Stundum barst dauðinn í tal,
er við ræddum saman og þá
einkum í sambandi við dauða-
stríð manna. Þá sagði hann:
„Aldrei held ég, að ég mundi
láta huggast, þó að öll góðverk
mín væru upp talin og allir kost
ir dregnir fram.“ Hann tók
undir með Lúter, er hann sagði:
„Þó að þú fastaðir til dauða og
gerðir sjálfan þig að betlara,
mundi það ekkert stoða. Þú
verður ekki kristinn við það,
þú kemst ekki í himininn með
því, þú eignast ekki náðugan
Guð á þann hátt. Það er Krist-
ur einn, sem skrýðir okkur rétt
lætisskrúða sínum, svo að Guð
lítur okkur réttláta."
Nú hefur Drottinm kaliiað
hann tiil sín og margir m'uniu
taka unidir orð sóknarnefndar-
flormanmsins Áma Sæimumdssion-
ar í Þy'kkvabæ, er hann sagði:
„Hann var elskuiagur i viðimóti
og heimili hans var opiö öllum.
Börn okkar og ungiimgar genigu
þar út og inn og alltaf var hann
jafln fús að vera með þeim og
hjálpa þeiim. Við erum harmi
siegin, en mjög þakkiát Guði
fyrir þamm tíima, sem hann var
á meðal ökkar.“
Við skiljum því vel, að sorg
fóst'ursystur hans, frú Ásla'Ug-
ar Kristinsdóttur, hlýtur að
vera mikiil — en alltaif reyndist
hún honum afburða vel í bliðu
og stríðu. Og þegar eiigimmaður
frú Áslaugar lézít, fékk sr.
Magnús herbergi þar og dvaJd-
ist þar sem einm úr fjösskyld-
unni. Við biðjum Guð að styrkja
fóstursystur hans og alla henn-
ar á erfiiðum tímum og blessa
ú’tgang þeirra og inmigamg. -— Sr.
Magmúsi þótti væmt um marga
sálma sr. Friðriks, en þeir voru
miiklir vimir. Mi'g langar til
þess að enda þessi kveðjuorð
með versi úr eimuim þeirra, sem
sr. Magnús iiét oiflt synigja.
„Hver i sinni stétt og stöðu
standi vel, unz endar raun.
Hver eirnn trúr með hjarta
glöðu
h'in-ýns öðlást náðarlauin'.
Guði hjá hiimnuim á
heima mumium eiga þá.“
Guð blessi minnimigu hans.
Þórir S. Guðbergsson.
„Mamima, því erum við að fæð
ast og koma i heiminn?"
„Af þvi að guð heflur skapað
okkur, barnið miitt.“
„Og þvi hefur hann skapað
okkur?“
„Hann he'fur skapað oss, til
þess að vér elskum hann og
þjónum honum hér á jörðu, svo
að vér fáum notið fagmaðar í
öðru Mfi.“
Næstum því þannig byrjar
ítal'ski hamdliæfcnisprófessorinn í
Milano Andrea Majocdhi endur-
minninigar sínar og hann endar
þasr á þvi að vitma i þessar
spurningar sinar sem barn og
svör móður hans en bætir sivo
við: „1 hvert sinn, sem ég hugsa
til þessara einföldu orða, spyr
ég sjállfan mig að þvi, hvort ég
á óróiegri ævi mirnni hafi flar-
ið eftir þessum einföldu fyrir-
mæl'um, og mér finnst að það
hljöti að vera fegursta takmar'k
mannsins að þekkja Guð og
elska hann.“
Séra Magnús gaf m.ér endur-
minningar þessa Jæknis 1942:
„Feigð og Fjör“ í þýðingiu Guð-
þrands Jónssonar prófessors.
Séra Magnús var trúaður mað
ur, ekki vegna þess, að hann
var prestlærður og vígður,
heldur öfugt. Hann stóð styrk-
um fótum á kenningum evamgel-
iskrar liúfcherskrar kirkju með
Pál og Lúther að bakhjarli.
Trú og verk voru samofim, ann
að dautt án hins.
Hann var skarpur og rökrétt-
ur, menmtað'ur, lútherskur guð-
fræðingur. Hann var kenmiimað-
ur í þess orðs bezta skilnimgi og
megi segja, að kennandi kirkja
sé rödd talianda Guðs, þá var
kirkjan það, er séra Magnús
prédikaði. Siðfræði kristninnar
beiediist fyrst og fremst að hom
um sjálfum. Hann settist ekki i
dómarasæti. Ke-ningin átti að
vera þanniig flutt, að hún
dæmdi og sýknaði — samvizka
Franihald á bls. 23.