Morgunblaðið - 29.10.1972, Blaðsíða 8

8
MORGU'NBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1972
A
kosn-
inga-
fundi
George McGovern Edward Kennedy
Kennedys og McGoverns
Fáeiniun döguni fyrir for-
setakosningamar í Banda-
ríkjiinum árið 1960, kom þá-
verandi forsetaefni demo-
krata, John F. Kennedy til
borg-arinnar Waterbury í suð
urhlnta Connecticntríkis til
þess að halda þar ræðu á
kosningaftindi.
Kosningabaráttan var
þá orðin glóand! og frambjóð
endurnir gerðu viðreist dag
hvem til að ná sambandi við
sem flesta kjósendur. Áætlan
ir fóre þá gjarnan úr skorð-
um og svo var í þetta sinn
— sökum tafa komst Kenn-
edy ekki til borg-arinnar fyrr
en langt var liðið á nóttu.
Fyrirhugað hafði verið,
að hann héldi ræðu sína
snemma kvölds á grasivöxnu
torgi í miðborginni, sem kall-
ast „The Green“ og höfðu
safnazt þar saman tug-
þúsundir manna, ekki aðeins
borgarbúar heldur og frá
öðrum borgTim rikisins. IJrðu
aðkomumenn flestir að fara
heim við svo búið, — líka l>eir,
sem eingöngu höfðu komið tll
að sjá og heyra Kennedy —
en borgarbúar skeyttu engu
venjulegum háttatíma heldiir
biðu þama á torginu, um
þrír tugir þúsunda, til klukk
an rúmlega þrjú um nóttina.
Lifa enn góðu lífi í stjóm-
málaumræðum i Connecticut
þær móttökur, sem Kennedy
fékk — og þá ekki síður þau
ummæli haús nokkru eft-
ir kosningarnar, að fyrst
þessa nótt í Waterbury hafi
hann farið að trúa því í raun
og veru, að hann ætti eftir
að bera sigur úr býtum.
Æ síðan hefur Kennedy-
bræðrum verið fagnað í Wat-
erbury og á því varð engin
breyting, þegar Edward
Kennedy kom þamgað fyrir
nokkru, ásamt núverandi for
setaefnl demókrata George
MeGovern. Að vísu var þar
ekki mannfjöldi á borð við
um/ædda nótt 1960, senni
lega ekki nema 10—15.000
manns og sumir voru langt
að komnir. Þ>á þegar var
ljóst, að áhugi Bandaríkja-
manna á þessum forsetakosn
ingum var mieð minnsta móti.
Á hinn bóginn lék enginn
vafi á því, hvor átti meiri
ítök í huiguim viðstaddra,
McGovern eða Kennedy.
Menn hröpuðu gjarnan
„George for president“ eða
„We want George" en jafn-
oft og innilegar „Welcome
Kennedy" og „Ted we love
you“.
— ★ —
Við komum til Waterbury
laust upp úr M. 8 um kvöld-
ið með strætisvagini frá aðal-
stöðvum MeGovems í Hart-
ford, heill bílifarmur af blaða
mönnum úr nágrenninu. Tug-
ir annarra kornu frá öðruim
borgum, m.a. New York og
síðan „þjóðliðið" þ.e. blaða-
mennirnir, sem fylgt hafa
McGovern eftir alla kos.n-
ingabaráttuna.
Á „Grænu nni“ var þá þeg-
ar orðið fjölmerint og fjör-
leg stemninig í hlýju haust-
loftinu. Kunnimgjar hitt-
ust og klöppuðu hver öðritm
á öxl, krakkar á ýmisum aldri
hlupu um og smuigu eins og
snákar inn um mann-
þröngina. Við uppljómað-
an ræðupall stóð fliokkur fal
legra blökkustúlkna og söng
popplög, tæknimenn bjástr-
uðu við að lagfæra dauða há
talara, heldur óhrjálega, sem
héngu í böndum á hornuim
ræðupallsins. Lögreglumenn
reyndu að halda opnu svæði
fyrir frambjóðendurna en
voru varla virtir viðlits.
Taugaóstyrkir öryggisverðir,
óeinkennisklæddir, reyndu
að hemja blaðamannahópinn
innan vissra vébanda og
voru sifelit að biðja menn
um að sanna tilverurétt sinn
með pressuskírteininiu.
Svo sem við var að búast,
komu stjömurnar ekki tím-
anlega. Kunnugir sögðu, að
slíkt þekktist ekki. „Þótt
frambjóðandi gæti látið áætl-
un standast á kosningaferð,
mundi hann aldrei gera það,
því það bendir til MtUla vin-
sælda."
Að þessu sinni var þó Mtil
von til þess að rnenn nenntu
að bíða fram á nótt. Þúloir-
inn á palttinum, einn af framá
mönnum demökrata í borg
inni, neyndi eftir megni að
halda uppi húmornum, æfa
hróp og kalia eftir slagorða-
spjöldum á loft. Spjöldin
komu upp sem snöggvast, en
svo iétu menn þau jafnskjótt
síga.
Loks var tilkynnt að bíla-
iest þeirra McGoverns og
Kennedys væri á leiðinni og
gekk á næsta hálftíma með
lögregLuvæli og basM við að
ryðja þeim braut. Fyrst ók
lögreg'jumaður á mótor-
hjóli gegnum mannþröngina
en rennan lokaðist jafnskjótt
að baki hans. Næst kom llög-
regiubíll og reyndi að aka í
zig zag braut en vildi þá
ekki betur til en svo að úr
honum tók að rjúka heldur
betur og viku menn þá fyr-
ir honum snarlega meðan
hann ók hratt á brott. Lofcs
kom amnar lögregluWU og á
eftir honum bumbusveit mik-
il klædd herman nabúningum
í stíl nýlendutímabilsins.
Sveitin kom frambjóðendun-
um í námunda við ræðupall-
in en síðasta spöMnn urðu
þeir að mestu að bjargast við
eigin olnboga. Var Kennedy
úfinn og rjóður í andliti, er
hann komst loks upp á paU-
inn eftir mikið stimabrak —
og kannski ekki svo litla
tauigaspennu, þvi það gat
engum dul'izt sem þarna var,
að hefði einhver Bremer ver
ið þar staddur hefði hann
auðveldlega getað skotið þá
báða, Kennedy og McGov-
ern, þrátt fyrir nærveru ör-
yggisvarða og lögreglu. Jafn
vel hefði slíkur tilræðismað-
ur getað leynzt meðal blaða-
mannanna og Ijósmyndar-
anna, sem munduðu alls kon-
ar tæki. Er jafnvel ekfci
óhugsandi, að tUræðismað-
ur hefði náð að fLeygja frá
sér vopni, án þess viðstadd-
ir væru vissir um hver hefði
verið að verki. Eftir það, sem
á undan er gengið í banda-
rískri kosningabaráttu, getur
vart hjá því farið að fram-
bjóðendumir — ekíki sízt
Kenniedy — beri nokkurn beig
í brjósti, þegar þeir eru svo
berskjaldaðir i mannþröng-
inni.
Ræður hófust og fór röð
ræðuimanna sýnilega eftir
stöðu þeirra í stjórnmáiliastig-
anum. Þegar kom að Kenn-
edy, ætlaði allit um koM að
keyra og varð ekkert lát á
stemningunTii meðan stóð á
ræðu hans, sem var vel upp-
byggð og skörukeg og flutt af
miktum knafti. Áheyrend-
ur voru tilbúnir að taka und
ir við hiann, ef hann gaf þeim
undir fótinn með það og þeg-
ar hanin kynnti næsta ræðu-
mann, George McGovern,
voru viðstaddir greinilega
reiðubúnir að taka hon-
um imeð sama fögniuði.
En — McGovern er sem
ræðumaður mjög frábrugð
inn Kennedy og honúm læt-
ur ekki eins vel að halda hu-g
manna föngnum meðan hann
talar. Til samamburðar á þess
um tveimur mönnum mætti til
dæmis geta þess, að jafnskjótt
og Kennedy var stiginn í
ræðustóUnn byrjaði hann að
tala og var ekkert að eyða
tímanurr í að baða sig í fagn-
aðarlótunum. Þegar McGov-
ern aftur á móti steig í ræðu-
stól, veifaði hann miannfjöld-
amum og brosti í allar áttir
og hóf ekki mál sitt fyrr en
hann hafði fengið hljóð. Ræða
hans var sýn-u þurrari en
ræða Kennedys, þó hún væri
að ýmsu leyti málefnalegri og
rökfastari og honum tökst
ekki að leggja þann þunga í
málflutninginn að hrifi við-
stadda. Þar fyrir ufcan sagði
hann fátt, sem ekki
hafði komið fram í fyrri ræð-
um harts.
Þannig fann maður hvern-
ig stemningin hjaðnaði smAm
saman — og þó sýnilegt væri,
að margir teldu McGovern
roæla al spaklega og hafa
milcið til síns máls, virtuist
þeir ekki geta lAtið I ljós
eins mikla hrifningu og áð-
ur. Þess ber að geta, að þessi
fundur var haldinn áður en
bera fór að ráði á vonbrigð-
um McGoverns yfir stöðu
sinni í skoðanakönnumuim,
hann var þá enn viss um að
sér tækist að breyta þeim sér
í vil.
Ég hafði ekki fyrr verið
þar sem þessir tveir menn
komu fram sam-an en nokkrum
sinnum séð þá í sjónvarpi þair
sém sami háttur var á hafður,
að Kennedy talaði á undan
McGovern og alitaf va-r eins
og aðeins slægi á hrifn-
inguna, þegar McGovern
hafði talað nokkra stund.
Þetta Itafði Mka komið fram,
þegar á landsþingi dem-
krata í suroar. Að visu fylgd
ist ég aðeins með því af sjón-
varpi en þar sem útsendimg-
ar voru beinar og samifellld-
ar held ég, að þær hafi gef-
ið nokkuð rétta my-nd af því,
sem fram fór og andrúmsioft-
inu á Miami Beach þessa
daga.
Síðasta kvöldið eða nótt-
ina — þvi komið var fram á
miðja nótrt, þegar þinginu
lauk — er hinir kjörnu fram-
bjóðendur héldu ræður sinar
og þágu útnefninigu, var miilk
il stemning í þingsalnum og
menn glöddust yfir vel af-
stöðnu þingi, þrátt fyrir all-
an ágreininginn ín-nan flokks
ins og erfiðar og viðkvæm-
ar stundir. Forystuimennirnir
kepptust við að lýsa sam
stöðu með framtoj óðendun-um,
lika þeir sem höfðu keppt um
útnefninguna. Svo kom
að því, að Edward Kennedy
héldi kynningarræðu sína fyr
ir McGovern og gat, held ég,
engum blandazt hugur ura
það, hver mestra vinsæiLda
na-ut hjá þingheimi, né hver
forystumaður demökrate
hefði mesta hæfiieika til að
heilla höpsáhna. Það var
ekki endilega það sem Kenn-
edy sagði, sem þó var ágæbt,
heldur öLlu fremur, hvernig
hann hétt á máli sín-u. Sú h-ug
mynd hlaut þá þegar að ger-