Morgunblaðið - 14.12.1972, Blaðsíða 31

MORiGU'NBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUiR 14. DESEMBER 1972
31
Þj óðsagnabók
Sigurðar Nordals
ALMENNA bókafélagið hefur
sent frá sér annað bindið af Þjóð
sagnabókinni, eða Þjóðsagnabók
Sigurðar Nordals, eins og hún
oftast er nefnd. Kom fyrsta bindi
hennar út fyrir síðustú jól, en
verkinu lýkur með þriðja bind-
inu, sem er væntanlegt á næsta
ári. Verða öll bindin til samans
nokkuð á annað þúsund bls. og
hafa tvímælalaust að geyma við-
tækasta úrval íslenzkra þjóð-
sagna, sem gert hefur verið fram
á þennan dag.
Þetta nýja bindi af Þjóðsagna-
bókinni skiptist I sex efnisflokka
og bera þeir þessi heiti: Draugar,
Kynjagáfur, Tofrabrögð, Galdra-
menn, Náttúrusögur og Máttar-
völd í efra og neðra. Þá er hér
enn fram haldið hinni miklu þjóð
sagnaritgerð Sigurðar Nordals,
sem hófst með fyrsta bindinu,
og nefnist sá hluti hennar, sem
nú birtist, Margt býr í þokunni.
Fjallar hann að meginefni um
trúna á huldar verur og vikur
höfundurinn þar á skemmtilegan
hátt að sambúð lands og þjóðar,
málefni, sem nú er mikið á dag-
skrá.
Þjóðsagnabókin, í samantekt
Sigurðar Nordals, miðlar lesend
um sínum ótrúlegum auði, hvort
sem þeir meta sögurnar öðru
fremur eftir skemmtanagildi,
listrænni frásögn eða leiðsögn
þeirra inn í hugairhedm líðinma
kynslóða. Og siðast en ekki sízt,
er hér um að ræða þá einu grein
bókmennta, sem sennilega er öli
um aldursflokkum jafn hugtæk
og heillandi.
Þjóðsagnabókin, annað bindið,
er 346 bls. að stærð og vönduð
eins og bezt má verða að öllum
frágangi. Prentsmiðja Jóns
Helgasonar annaðist setningu og
prentum, en Félagsbökbandið
batt.
(Fréttatilkynning frá AB)
• •
— Ogri í árekstri
Framliald af bls. 32.
ist mikUi sláttur á vírinn, en tiil
allrar hamingju var enginn á
bryggjunni er vírirnn sló til
baka.
Ögri lenti beint framan á
stefni Úranusár, en nuddiaðist
svo atftur með baikborðssíðu hans
— renndii sér á milli skips og
hryggju. Við það slitnuðu land-
festar Úranusar og landgangur-
inn hékk í lausu lofti út yfir
borðstokk togarans.
1 gær hafði enn ekki fengizt
neitt svar við því, hvað hafði
gerzt, sem orsakaði þetta óhapp.
Engu var líkara en togarinn hefði
sjálfur gefið sér fulla ferð
áfram. Aðalvél togarans gengur
ávallt með sama snúningshraða,
þegar hún er í gangi en átak-
inu á skrúfuna er stjómað með
giraskiptingu. Aðkomumenn um
borð höfðu á orði í gær um borð
í Ögra, að þetta óhapp væri góðs
viti — fall væri famrheill og
augljóst væri að Ögri vildi ólm-
ur á veiðar.
— Víetnam
Framhald af bls. 1.
verið flogið frá bandariskri
bækistöð í Vestur-Þýzkalandi.
í morgun var mikill orðrómur
á kreiiki í Paríis þess efnis, að
vopnahlé stæði alveg fyrir dyr-
um. Þannig skýrði blaðið La
Nation, sem er stuðni.nigsblað
Gaullistaflokksins, svo frá, að
samkomulag myndi nást
innan fárra kl'ukkustunda.
Mörg onnur frönsk blöð skrifuðu
í svipuöum dúr. Blöð kommún-
ista sjálfra voru þó annarrar
skoðunar.
Þannig sagði Nhan Dan, hið
opinbera málgagn stjórnarinnar
i Norður-Vietnam, að Bandarík-
in vildu enn draga á langinn
„árásarstyrjöld sína“ í Víetnam
og halda stjórn van Thieus við
völd svo lengi sem únnt væri.
í Washington var það haft eft
ir opinberum heimildum, að full
trúar N-Víetnams i friðarviðræð
unum hefðu tekið upp harða af-
stöðu og að fyrri vonir urn skjóta
lausn á þeim deilumálum, sem ó
leyst væru, hefðu dofnað.
Fundurinn í dag var 15. fund-
ur þeirra Kissingers og Le Duc
Thos, síðan viðræður þeirra hóf
ust 20. nóvember sl.
ÚT er komin hjá bókaútgáfunni
Örn og Örlygur Olympíubókin
1972 eftir Steinar J. Liiðvíksson.
í bókinni greinir frá vetrar-
olympíuleikunum í Sapporo í
Japán og sumarleiknnum í
Miinchen í V-Þýzkalandi. Undir-
búningur be.ggja þessara leika
er raldnn og greint cr í máli og
myndnm frá keppni í öllum
helztu greinum, en aftast í bók-
inni er tafla yfir úrslit í öllnm
greinum í báðum þessum leik-
um.
1 formála segir höfundurinn
m.a.: „Megintóliganigur bókar
þessarar er að reiða friam á ein-
um stað, í stuttu máli, það helzta
sem gerðist á Olympíuleikunum,
þannig að auðveldara verði fyr-
Bókarkápa Olympíubókarinnar
ir þá sem áhuga hafa á, að
varðveita minnin,gu þeirx'a. Saga
Olympíuleikanna 1972 er að
mörgu leyti sérstæð, og fyrir
margra hluta sakir verða þess-
ir leikar minnisverðari en hinir.
Ekki einungis það, að aidred hef-
ur betra íþróttafólk mætzt tál
keppni, heldur og hitt að at-
burðir þeir sem gerðust utan
k ep pn is vallanna mörkuðu önnur
og ef -til viM dýpri spor, en
nokkru sinni fyrr í sögu leik-
anna.“
Bókin er 221 bls., setningu og
prentun annaðist Prentsmiðjan
Edda h.f., bókband Bókbindarinn
h.f. en káputeikning er eftir
Hilmar Helgason. Fjöldi mynda
prýðir bókina, eins og fyrr segir.
Olympíubókin
1972 komin út
Forsíða Þjóðólfs, máigagns Framsóknarflokksins á Suðurlandi, 11. nóvember sl.
Framhald af bls. 32,
stj ómarandsftöðuiflokkarnir.
að hiún hetfði verið trúnaðarmál,
hefði orðrómur komizrt: á kreik
um efni hennar. Blöð hefðu farið
að segja frá, hvað í þanini stæði.
Það væri ekkei’t lieyndarmál í
þessari Skýrslu.
Ekki væri unnit að segja, að
skýrslam benrti á eina leið fnem-
ur en aðra, þanniig að menn
gæfcu dregið ályktanir aif henni
um ákvarðamir ríkisstjórnarinm-
ar. Nefndin benti aðeins á þær
verkanir, sem hver valkostiur
Ihefði i för með sér. Hann gæti
ekki séð, að það hefði hættu í för
með sér, þó að mienn sæj'u, hvað
þessir vísu menn segðu.
Riíkisstjómin hefði ekki ewn
tekið ákvarðanir um sérstakar
efnaihagsaðgerðir. Ekkerrt iægi
fyrir um það, að ákvörðun hefði
verið tekin um gemgisfiellingu og
tveir stjórnarflokkanina befðiu
komið sór samain um það.
Eðlilegt væri, að það tæki sinn
tirna fyrir 'ríikisstjóminia að
glöggva sig á niðurstöðum val-
kostaneifndarinnar. Ríkisstj óm-
inni hefði þó enn ek,ki uninizt
tim til að tafca skýrsfliuha til svo
rækilegrar könmunar að hún
gæti byiggt á þvt nokkrar ákvarð-
aanir. Það gæti eims verið, að rik-
isstjóriiim veldi allt aðrar lieiðir
eh bent væri á í sikýnslunmi. Þess
viegna vildi hann ekki útilloka
néinn val'kost.
Þá sagðist forsætisráðhema
viija leiðrétrta þann misskilmimg,
að ríkisstjómin hiefði sagt, að
ekki yrði gripið til gemigislækk-
unar. Það væri ramgtúlkun.
1 máliefnasamninigmium stæði það
eitt, að gengisflelliingu yrði ekki
bei'tt gagnvart þeim vanda, sem
þá blasti við. Með þessu væri
hann þó engan vaginn að getfa
í skyn að gripið yrði til gemigis-
fellingar nú.
Jóhann Hafstein sagðist ekki
hafa gagnrýnt, að álit valkosta-
nefndarinnar skyldi hafa verið
opinlberað. Rikisstjómin sæiti við
völd og léti málið draslast imárauð
eftir mánuð og gerði engar ráð-
staifanir. Hann spurði, hvort for-
sætisráðherra vissi ekki, að menn
væru famir að igera sérstakar
ráðstafanir vegna orðróms um
gengisáellingu, hæklsun sölu-
skatts og áfengis o. s. frv. Þá
spurði hann, hvort riikisstjórnin
gerði sér ekki greim fyrir þvi,
hvaða hraða þyrfti að hafa
hér á.
Sér væri kunmugt um, að full-
trúar A.S.Í. 'hefðu fenigið ein-
staika þætíti skýrslunnar fyrir
mániuði siðan. Það væri hættu-
legt að íláta þetta reka á reið-
anum. Fjáriagaifmmvarpið væri
marklaiust enn sem komið væri.
Ólafur Jóhaimesson sagði, að
sjálfsagt væri að táka veil þeirri
aðvönum, sem Jóhann Hafstein
hefði borið fram, ef vel væri
meinit. Sér hefðu ekki borizt
fréttir af óeðlilegum gjaldieyris-
yfi'nfærslum; hamm gerði ráð
fyrir, að á þessum tiima væri
jafnam mikið um gjald-
eyrisyfirfærsl'ur. Hvoi-t áfengi
seidist meira en áður vissi hann
ekki; hainn hefði ekfki komið í
þær búðir. Það væri áhugaimál
ríkisstjómarinniar, að sem fynst
yrði tekin ákvörðun uim þessi
efniahagsmál. Þeir sem söguifróð
iir væru gætu þó raíkið annasaima
diaga rótt fyrir jól oig bjargráð
hefðu etoki birzrt fymr en á nýju
ári. Ástæðan fyrtir því, að stjóm
A.S.l. hefði fengið áMtið værd sú,
að í skipunarbréfi hefði nefnd-
inini verið falið að hafa saimráð
við A.S.I. og Vinniuveiitendasam-
bandið. Hágrannsóikniarstjóri
hefði þvl látið fuiltrúuim þeirra
í 'té upplýsingar sem trúnaðar-
miál.
Matthías Á. Máthiesen sagði,
að forsætiisráðherma hefði 'fuMyrt,
að tveir af stjómarffloktounum
hefðu etoki samþylkfct gemgisfell-
inigu.. Hamn vildi spyrja. fonsæt-
isráðherra og Magnús Kjartans-
son, hvart einn stjómarflolkfc-
amina, Alþýöuba indaiagi ð, hefði af
neitað eiirnni af leiðum valkosta-
nefndairinnar.
Ingólfur Jónsson sagði, að for-
sætisráðherra hefði haldið þvi
frarn, að það væri ekfci réirt, að
rifcisstjómin hefði heiitið þvl að
feffla ekki gemgið. Sú yfíirlýsin<g
í málefnasamning nuim hefði að-
eirns átrt við ástandið edns og það
var, þagar stjómin tófc við.
Þetta kæmi eklci á óvart; forsæt-
iismðhenra hefði áður viðuxikennt,
að stjóm hans hefði tekið við
góðu búi, énda heifí'ð 20% kaup-
hækkun á tveiimur árum, stytt-
ingu vinnuvi'ku og lengingu of-
lofs. Það undraði engan, að rík-
isstjómdn skyidi þá ekki hafa séð
ástæðu til þess að feffla gengið.
En nú væri ali t kornið i öng-
þveiti. .
Forsætisráðherra hefði síðast
í haust sagt í sjónvarpinu, að rik
isstjömin myndi ekki fela geng-
ið. Fjánmálaráðhorra hefði verið
á fundd á Selfossi í nóvamiber sl.
Þjóðóifur, máigaign Framsóknar-
fflokksins, hefði þá haít eftir hon
uim: „Þessi rilkisstjóm fer efcki
út i geng i sbi'eyt ingu. ‘ ‘
Sér þætti vænt uim, að fonsæt-
isráðherra gæfi fyrrverandi rílk-
isstjóm svo góðan vitnisburð, að
ekki hefði komið til greina að
fella gengið, er stjómin tófc við.
En það væri grátlegt, að nú
skyldi vera tatað uim 15 til 16%
genigiislækkun í góðæri. Síðan nú
veraindi rvkisstjóm tók vdð völd
uim hefði útflutningsverðmætið
hækkað úr 10 þús. rniillj. kr. í
11,5 þús. mMlj. kr. og á þessu
ári væri reiiknað með að það
myndi hækka í 12,5 þús. milljlj.
kr.
Gylfi Þ. Gíslason sagði, að
fyrst hi.nn augljósa ágreindnig
innan rikisstjómarinnar hefði
borið á góma, teidi hann rétt að
undirstrika injög sterfclega, að
■það ástand, sem skapazt hefði
í viðskiipta- og gjaldeyrismálum
undanfama daiga væri mjög
.hættulegt. Þetta segði hann. til
þess að hvetja stjórnina tál þess
að taka ákvörðum sem allra
fyrst. Það myndd hafa ófyrirsjá-
anlégar aflleíðingar, éf ekki ýrði
höggvið á hnúfímn iinnan mjög
skamimis tíma.
Lárus Jónsson sagði, áð nú
blastd vi'ð sá vandi, að 5000 milij.
kr. vantaði á, svo að endar næðu
’Samam í fjáröfflun rikisins, og
1000 til 2000 mifflj. kr. vaintaði,
svo að endamir næðu saman í
atvinnurekstrinuim á næsta ári.
Gemgi króniunnar væri fal'lið,
hvort sem menn vildu viður-
kenna það eða ékki. Stjómar-
flokkamir sætu nú á funduim og
gerðu satniþyfcfctir hver fyrir sig,
en virtust ekki hafa samráð sin
á miilM.
Guðlaugur Gislason spurði,
hvort efnahagsráðstafanimar
yrðu lagðar fram og aiflgreiddar
fyrir jóJaleyfi þin'gtnanna, og enn.
fremuir, hvont 3. umræða um f jár
iög færi fram fyrir jól. Sjávar-
útvegsráðherra hefði lofað á að-
alfundi L.I.Ú., að samráð yrðl
haft við útveginn um ákvarðan-
ir varðandi rekstrargmndvöll at-
vimmuveganna á næsta ári. ’
Ólafur Jóhannesson sagði, að
enn hefði ekká verið tekin á-
kvörðun um sérstakar efnahags-
ráðstafanir. Hann gæti ekki hér
gefið yfirtýsingu um, hvort þær
yrtðu afgreiddar fyrir jól eðá
ekki. En leitazt yrði við að flýta
þeim eins og kostur væri. Ef
ekki yrði búið að gamga fiá
þessu fyrir jól, væri það eðlileg
ósk stjórnarandstöðunniar, að
þingið sæti og kæmi saman roiMi
jóia og nýárs; sú ósk yrði tefc-
in til gredna. Stefnt væri að því
að ljúka 3. umræðu um fjáriög
fyrir jól. Ekkert væri þvi til fyr
irstöðu, að samnimgar gæbu haf-
izrt við sjávarútveginm, þó að ráð
stafanir hefðu ekki verið ákveðn
ar.
Við lok umraAunnar tóku til
máls Matthías Á. Mathiesen og
Magnús Kjartansson; frá orða-
skiptum þeirra er greirnt á bis.
3.
Efnahagsmálin
í>ó