Morgunblaðið - 13.03.1973, Qupperneq 10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. MARZ 1973
FeðurnJr kvarta, þegar syn
irnir hafa of mikið af þvi,
ogf kvarta enn meira, þegar
þeir mis«a það litla, seim þeir
hafa af þvi sjálfir. Konurn-
ar hafa frá aldaöðli kallað
það sína mestu prýði,
og biskup einn á Ítalíu áleit
það svo öflugt og áhrifamik-
ið kyntákn, að hann fór fram
á það við konurnar, að þær
bæru svarta liuiu á höfði sér
I kirkju. Og nýlega var gerð-
ur um það söngledkur, sem
varð gífurlega vinsæll. Söng-
leikur, sem hjálpaði hinum
eldri að skilja viðhorf hipp-
anna. — Hárið. —
IláriC er 100% eggjahvíta.
Það er Iffræðilegt fyrir-
bæri, sem aðeins fin.nst
á spendýrum með heitt blóð.
Og þó að manninium sé eink-
ar kært, að hugsa um sjálf-
an sig sem hinin nakta apa,
er hann í raun og veru al-
þakinn hárum. Það eru að-
eins lófamir og iljamar sem
eru hárlausar með ölilu.
Á höfðinu, þar sem hár-
vöxtur er mestur, liifir hvert
hár í 2—3 ár, og lengist sem
nemur þremur og hálíum
sentimetra á mánuði.
Yfirleitt helzt hárílos og
hárvöxtuir í jafnvægi. 90% af
hárinu vaxa á meðan 10%
deyja og losna af. Eðlilegt
hártos nemur um 50—100 hár
um á dag, en ef utn aufen-
ingu er að ræða er hætt við
að hárið fari smám saman að
þynnast, og menn sitja flijót-
lega uppi með sáran skai'l-
ann í orðsins fyliLstu merk-
ingu.
Allit frá fyrstu timum hef-
HÁRSKRÚÐIÐ ER
HÖFUÐPRÝÐIN
ur hárlos höfðað til hégóma-
gimi mannsins og verið álif-
ið shrömunarmerki. En háur-
los er síður en svo hrömun-
armerki. Við vitum öll að
Cesar bar ætíð lárviðarsveig
á höfði sér til að hyl'ja ber-
an koM'inn, og ekki skorti
hann Lífsþróttinn blessaðan.
Og við vitum tíka að ástar-
söngvarinn frægi Frank
Sinatra hefur verið með hár-
kollu alilt f-rá þeim tíimium, er
hann var gerður að stjörntu
upp úr 1940. Og það færir
okkur heim sanninn um að
sköHóttir menn eru en.gir eft
.rbátar annarra karlmanna.
En þrátt fyrtr það, tekur það
margan karimanninn sárt að
missa hárið. En ekki hefur
enn fundi23t ráð við hárlosi,
þrátt fyrir ófáar tilna'unir í
þá átt.
Sérfræðingar hafa kom-
izt að þeinri niðurstöðu, að
hários karlmanna er ætt-
gengt. Ekki aðeins missir son
urinn hárið nákvæmlega á
sama aldri og faðirinn, heM-
ur byrjar hárið að losna á
nákvæmlega sama stað. Kon-
ur aftur á móti missa hárið
aðeins, ef þær verða fyrir
slysi eða ta'Ugaáfalili.
Ilárlios hjá báöum kynjum
getur stafað af notkun hor-
mónalyfja. Pillan og ofneyzla
á A-vitamíni er algeng orsök
hárloss, eiinnig hár hiti, og
barnshafandi konum er einn-
ig oft hætt við hárlosi í rík-
um mæld. En í slíkum tilfel
um vex hárið nœr undantekn
ingiariaust aftur.
Því hefur oft verið haldið
fram, að hárvöxtur auk-
ist með því að kliippa, skera,
bursta eða þvo hárið oft, en
sérfræðingar hafa lýst þvi yf
ir, að sl'íkt bafi ekikert að
segja. Ög háx'ð getur ekki
orðið lengra en 70 sm langt,
þó svo að Hal'gerður lang-
brók hafi verið undantekn-
ing.
Hárafjöldinn fer eftir lit
háranna. Þannig er meðal-
fjöldi á skoiileitum hárum um
120.000, dökkum um 100.000
og rauðum um 80.000, en á
móti vegur að dökkt og rautt
hár er yfirleitt þykkara en
skolleitt hár.
Hárið er miklu sterkara en
það Mtur út fyrir að vera.
T.d. er hár mun sterkara en
sami gildleiki af stá'li. En þó
hárið sé sterkt, þá er auð-
veM að fara illa með það.
Hárlitun, of sterk hárliðun,
og ör hárburstun getur auð-
veMliega slitið hárinu mikrð
á örskommium timia. Og því er
ekki til of mikiks ætlazt af
því fólki, sem af giuðsnáð hef
ur hár á höfði sér, að það
hirði það vel.
Visustu menn halda þvi fram,
að hár á fólki geti ekld orðið
öllu síðara en 70 sentimetrar
— hvað sem segir í sögunum
um hárprúðu heimasæturmu*.
Margrét Ólafsdóttir (hér efra
og á neðri myndinni) er þá
langt komin að safna. Á hár-
fagra manninnm á efstu
myndinni vitum vlð ekld
deili. — Kr. Ben. tók mynd-
imar.
HJfJKRUNARSTÉTTIN er opln
báðum kynjum. Imsækjendur
þurfa að vera orðnir átján ára og
að hafa landspróf eða gagnfræða
próf eða aðra sambærilega
menntuu. Þó gunga þeir fyrir,
sem eru komnir lengra á mennta-
bra-utinni, eru stádentar til dæm-
is eða hafa lokið 5. og 6. bekk í
g;ag'nfræðaskóla í námi sem nefn-
ist hjúkrunar-kjörsvið.
Umsækjendur um hjúkrunar-
nám þurfa að hafa meðraæli
viiinuveitanda og skólastjóra og
svo líka heilbrigðisvottorð og sið-
ferðisvottorð.
Hjúkrunarnemar g'eta búið í
heimavist hér í Reykjavík og
greiða í svipinn liðl<‘ga 800 krón-
ur á mánuði í „húsaleig;u‘% en
ýmiss konar hlunnindi eru þar
innifalin, svo sem eins og; þvott-
ur og; húsg;ög'n í herbergið. Þá
geta nemendur keypt sér máltíðir
á vægu verði í matsal skólans.
Hjúkrunarnámið er 36 mánuð-
ir. Fyrstu 4—4V2 mánuðina er
stundað bóklegt nám, en síðan er
bæði verklega og bóklega námið
launað og hinu síðarnefnda skipt
í þrjú námskeið. I.aiinin eru á þvi
stigi 35% af 16. launaflokki op-
inberra starfsmanna, á öðru 40%
og á því þriðja 50% af þessum
launaflokki.
Að námi loknu eru byrjunar-
launin samkvæmt 16. launaflokki.
Hjúkrunarkonur (og karlar)
vinna 40 vinnustundir, sem skipt-
ast í dag-, kvöld- og næturvakt-
ir — og geta reyndar skipzt i
enn fleiri vaktir.
Um sérnám er það að segja, að
hjúkrunarfólkið getur stundað
röntgennám hérlendis svo og nám
á skurðstofum, og her má hefja
nám I svæfingum, en því verður
samt ekki lokið nema í útlandinu.
Nýir hjúkrunarnemar eru nú
aðeins innritaðir eiuu sinni á
ári. Skólinn hefst um 1. október,
og í ár er stefnt að um það bil
100 nemendum. Skólinn er aug-
lýstur með góðum fyrirvara, en
þeir sem nú þegar æskja ræki-
legri upplýsinga um hjúkrunar-
námlð geta snúið sér strax til
þeirra i Hjúkrunarskóla íslands.
Skólastjóri hefur þar viðtalstfma
á þriðjudögum og fimmtudögum
frá kl. 16—17 — símar 16077,
18112 og 23265.
Hjúkrunarkonur þurfa ekki að
kviða verkefnaleysi. Meniitunin
gerir þær auk þess fullfærar um
að vinna fyrir sér utan lteykja-
vikur. Hjúkrunarkvennaskortur
er sem sagt mikill og þá einkan-
lega úti á landsbyggðinni.
?
sjCkiialiðar.
Sjúkraliðar geta þeir orðið, sem
eru orðnir 18 ára og hafa lokið
skyldunámi. Starfið er opið jafn*.
konum sem körlum.
Samkvæmt nýrri reglugerð, sem
gengur í gildi á þessu ári, tekur
námið nú eitt ár í stað átta mán-
aða áður. Eftir eins árs nám er
fjögurra mánaða skylduvinna. Á
námstímanum eru sex fyrstu vik-
urnar bóklegs eðlis en þá hefst
verklegt nám. Vaktavinna hefst
eftir að komið er inn á deildir og
er þá unnið á dagvöktum og
kvöld- og næturvöktum.
Laun sjúkraliðans nema fyrsta
árið 60% af 11. launafiokki opin-
berra starfsmanna, en að námi
loknu fær hann sem svarar þess-
um launaflokki — refjalaust.
Mikill skortur er á sjúkraliðum
og hefur þeim reynzt auðvelt að
komast I starf þegar að námi
loknu.
Auglýst er eftir nýjum nemum
með góðum fyrirvara.