Morgunblaðið - 20.03.1973, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. MARZ 1973
23
að að mér og sagðir: það verð-
ur að tala við dýrin, skilja þau
og þeirra tilfinningar. Svona
varstu, skildir ætíð tilfinningar
annarra, þó að allir hafi ekki
ætíð skilið þinar tilfinningar. Ég
man lika að þú hvattir mig til
að læra það sem hugur minn
stóð til, þvi að hver og einn ætti
sjálfur að velja burtséð frá skoð
unum annarra um fínt nám eða
nám sem í tizku væri. Það sama
gerðir þú, þegar þú á sjötugs
aldri fórst á námskeið til að
læra meðferð lita. Því þú varst
ekki aðeins bókhneigð og fróð
heldur hafðir þú líka næma
tilfinningu fyrir náttúrufegurð.
En svo varðstu veik og þurft-
ir að fara á sjúkrahús og þar
lást þú i mörg ár, stundum svo
mikið veik að þú þekktir engan.
En þegar ég kom til þín, þá
þekktirðu mig og sagðir: „Finnst
þér ekki gaman að vera svona
lík honum pabba þínum?“ Jú, ég
hef alltaf verið ánægð með það,
pabbi var bróðir þinn og hann
var eins og þú, barðist fyrir rétt
læti framar öllu. Og sjálf áttu
dóttur, hana Lilju frænku, sem
líkist þér, enda virt og dáð af
öllum sem hana þekkja. Hún hef
ur nú misst þig, en hún er ekki
ein, því við hlið hennar stendur
tengdasonur þinn, hann Guðni
og barnabörnin þín þrjú, Guð-
mundur Smári, Efemía Berglind
og Júlíus Víðir, sem öll eru mér
hvert öðru kærara, enda
hafa þau alltaf verið mér meira
en bara frændur og frænka.
Elsku frænka mín, ég veit að
nú líður þér vel, því nú hefur
þjáningum þínum létt. Ég þakka
bér fyrir allt.
Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir.
Á virðulegan
hátt
AÐALFUNDUR Kvenfélagsins
Seltjarnar, haldinn miðvikudag-
inn 21. febrúar 1973, lýsir stuðri-
ingi sínum við framkomnar til-
lögur um að minnast ellefu
hundruð ára afmælis Islands-
byggðai' á látlausan en virðuleg-
an hátt.
Fundurinn telur varhuga-
verða þá ákvörðun að stefna
allt að 60—70 þúsund manns til
hópsamkomu á Þingvöllum, en
leggur til að í þess stað verði
tímamótanna minnzt í kirkjum
og fjölmiðlum.
Frá stjórn Kvenfélagsins
Seltjarnar.
Minning:
Einar Sveinsson, húsa-
meistari Rvíkurborgar
NÚ er fallinn í val drengur góð-
ur, utm aldur fram. Einar Sveins-
son, húsame'stari, er lagður í
hinztu hvílu í dag.
Ég man eftir honum í skóla,
hæglátu prúðmenni. Hann sett-
ist í stærðfræðideild Reykjavík-
urskóla, sem þá var ung að ár-
um og fámenn. Þá þóttu ekki aðr
ir eiga erindi þangað en þeir, sem
áhuga höföu á stærðfræði og var
létt um þau fræði. Hann átti
þangað er ndi, því hann var góð-
ur stærðfræðingur. Mér er í
minni bók eftir hann í skóla með
lausnuim á stærðifræðiverkefn-
um. Þar var hvert viðfangsefni
leyst á einfaldan og ljósan hátt,
en það er aðal góðra stærðfræð-
inga og frágangur var allur svo
snyrtilegur, að bókin var augna-
yndi. Komu þar strax fram þeir
eðlisþætt r, sem hæst bar hjá
honum alla tíð, skýr hugsun,
snyrtimennska og fátíð sam-
vizkusemi.
Að loknu stúdentsprófi nam
hann húsagerðarlist í Þýzka-
landi, rak um skamma hríð húsa-
meistarastofu í Reykjavík, en
réðst í starf húsameistara
Reykjavíkur 1934 og gegndi þvi
starfi til dánardægurs. Jafn-
framt hafði hann yfiruimsjón
með sk pulagsmálum borgarinn-
ar frá 1934 til 1949.
Einar Sveinsson var hæglátuir
maður og hlédrægur og hafði sig
lítt í frammi á mannamótum ut-
an starfs síns. Hann var prúður
í framkamu, en átti þó til að
vera svarakaidur við spjátrunga
og þá, sem honum þóttu miklast
af litliu, við hina var hann ljúfur
og hjálpsamur, sem ekki létu
meira en þe r stóðu undir.
Þó að hann gerði sér ekki títt uim
mannfaignaði, þá var hann glað-
ur og skemmtijiegur í þröngum
hópi, naut sín þá einkar vel skop-
skyn hans, sem sá í sjónhend-
ingu spaugilegar hliðar á mönn-
um og máliefnu.m og átti hann
þá stundum til að gera þá bros-
lega, sem hreyktu sér hátt.
Aldrei beindl hann skeyti að
þeim, sem stóðu höllum fæti og
raunar tók hann svari flestra.
Hanri lagði ekki einasta stund
á húsagerðarlist he’dur og á
ýmsar skyldar greinar. Munu
m-argir bygg'ngaverkfræðinigar
ekk hafa verið betur heima í
burðarþolsfræðum en hann. Átti
það rauinar við um al’.t er laut
að húsbygigingum. Hann sökkti
sér niður í það, enda var sjald-
an komið að tómum kofanum hjá
honum í þeim efnum. Þegar
hann skapaði hús, hugleiddi
hann fyrst til hvers ætti að
nota það, nytjagripurinn var
efst á blaði. Þegar því var lok-
ið var tekið til við að gefa bygig-
ingunni form. Hann fómaði
aldrei notagildi hússins á altari
útlitsins, enda var það með óliik-
indum hvernig hann gat nýtt tak
markað rúm. Kom þar til form-
skyn hans og skýr hugsun, svo
og hitt að hann kastaði aldrei
hönduim til nokkurs verks. Hann
gat velt fyrir sér smáatriðum
langar stundir, þar til hann hafði
fundið lausn, sem allir gátu unað
við.
Einar Sveinsson teiknaði síð-
ari áfanga Landakotsspítala með
Gunnari Ólafssyni, en hann lézt
er byggingin var skammt á veg
komin. Við stórhýsi af því tagi
— og raunar við öll hús — koma
ætíð mörg vandamál, sem þarf
að leysa jafnótt og byggingin
gengur fram. Allt mæddi það á
Einari Sveinssyni og alltaf var
hann boðinn og búinn til ráðu-
neytis. Það var stundum, að
ekki þótti báðum aðilum eitt i
upphafi, en þá var málið hugs-
að og það brást varla, að næsta
dag var komin lausn, ekki að-
eins viðunandi, heldur prýðileg.
Þá sjaldan að ekki var hægt að
gera það, sem stjórn spitalans
hafði dottið í hug, þá voru orsak
ir þess settar fram svo ljóst
og álitið svo vel undirbyggt, að
ekki var skuggi af vafa, að hann
hafði réU fyrir sér. Naut þar við
djúþstæðrar þekkingar hans á
öllu, sem að byggingum laut
jafnt verkfræðilegum atriðum og
arkitektoniskum. Allt var þetta
gert af hljóðlátri hógværð, aldrei
orði hærra þó oft væri kvabbað.
Það var mikil fyrirhöfn og stór-
ar fjárhæðir, sem hann sparaði
systrunum með hollráðum sín-
um. Og launin sem hann tók
fyrir alla þessa vinnu voru ekki
nema nafnið tómt. Honum var
alla tíð svo farið, að hann hugs-
aði liítt um fjárhag sinn. Pening-
ar lágU honum i léttu rúmi. Hom-
uim var nóg að hafa til hnífs og
skeiðar. En hann var ríkur af
þeim verðmætum, sem hvorki
mölur né ryð fá grandað.
Einiar Sveinsson var grandvar
maður í öllu lífi sínu, svo grand-
var, að ég hygg að það hafi
stundum verið honum f jötur um
fót í skiptum við misjaína
menn.
Mér finnst að leiðarlokum,
að hafi nokkur maður lifað eftir
heilræði skáldsins:
Láttu smátt, en hyggðu hát-t,
heilsa kátt, ef áttu bágt.
Leik ei grátt við minni mátt.
Mæltu fátt og hiæðu lágt,
þá hafi það verið Einar Sveins-
son.
Hann haifði enga tómstunda-
iðju mér vitainlega. Hann hafði
engar tómstund r. Hann var einn
þeirra fáu manna sem ganga
svo upp í starfi símu, að það
fyllir allt þeirra iíf. Hjá honum
var það jöfnum höndum af á-
huga á starfinu og fágætri sam-
vizkusemi. Verkefnin voru ekki
skilin eftir á skrifstofunni þegar
henni var lokað. Hann gekk
seint til náða, hann sat oftast
fram á nótt við teikniborðið
heimia og bækur sínar, til þess
að leyea þau viðfangsefni, sem
hvildu á herðum hans. Varla
riaifa aðrir opinberir starfsmenn
unnið lengri dag í þágu em-b-
ættisins og það án verðsikuldaðr-
ar umbunar.
Einar Sveinsson var h-amingju-
maður i einkalífi sdnu. Hann
eig'naðist góða konu, sem bjó
honu.m friðsælt og fagurt hei-m-
ili og var honum samhent og
samhuga til hinztu stundar.
Missir h-ans er henni áfall, sem
ekki skilja aðrir en þeir, sem
reynt hafa ástvinaímissi. En þeir
sem áttu því láni að fagna að
kynniast Einari Sveinsssyni
sakna hans allir og þeir mest,
sem þekktu hann bezt.
Hann var vammlaus maður.
Bjarni Jónsson.
Einar Sveinsson, húsameistarl
Reykjavíkurborgar, lézt 12. þ.m.,
í Borgarspítalanum.
Með honum er genginn einn
merkasti og mikilhæfasti húsa-
meistari þessa lands. Hann var
gagnmenntaður í sinni starfs
grein. Hvort tveggja er, að hann
var góðum gáfum gæddur og að
hann var haldinn óseðjandi fróð
leiksfýsn, sérstaklega um húsa-
gerðarlist, alla þætti henna-r.
Hann var vakinn og sofinn við
það að lesa um nýjungar á þessu
sviði og eignaðist mikinn bóka-
kost um þetta efni. Nokkr-
ir starfsbræður Einars Sveins-
sonar hafa sagt það í eyru þess,
er þetta ritar, að þeir hefðu kos-
ið að hafa haft hann sem próf-
essor í húsagerðarlist. Naut hann
sérst-akrar virðingar stéttar-
bræðra sinna og allra annarra,
sem kynntust honum, fyrir það,
hve þekking hans var viðtæk og
stóð á föstum grunni.
Verk hans vitna og um kunn-
áttu og vandvirkni, en hús þau,
er Einar byggði, eru rómuð fyr-
ir, hve vönduð þau eru í allri
smíð og fyrir það, hve lítils við-
halds þau þarfnast.
Samvizkusemi og skyldurækni
einkenndu allt hans líf og starf.
Þekkingarleit hans var af sömu
rótum runnin, því að undirbúa
og að framkvæma varð
hvert verk, sem hann sá um, á
þann eina veg, sem hann vissi
beztan. Og ánægður var Einar
ekki fyrr en hann hafði sjálfur
fullreynt, að það hafði heppn-
azt.
Einar gerði uppdrætti að mörg
um húsum hér í borg, m.a. ýms-
um stórhýsum, fjölbýlishúsum,
nokkrum skólabyggingum,
Heilsuverndarstöðinni og Borgar
spítaianum. Verk hans hafa því
sett svip á borgina og eru hon-
um veglegur minnisvarði.
Sérstök ástæða er til að geta
um þátt hans í byggingu sjúkra-
húsa, en hann gerði uppdrætti
að hinni nýju álmu St. Jóseps-
spitala, ásamt Gunnari heitnum
Ólafssyni, og að Borgarspítala.
Þegar Einar vann að hönnun
Borgarspítalans fyrir rúmum 20
árum, kom hann læknum í bygg-
ingarnefndinni æ ofan í æ á
óvart með þekkingu sinni á lækn
isf-ræðilegum atriðum í sambandi
við sjúkrahúsbyggingar. Kom sú
þekking úr ritum frá mörg-
um löndum.
Það er til marks um stórhug
og fors.jálni Einars Sveinssonar
við hönnun Borgarspitalans, að
þrátt fyrir þá byltingu í sjúkra-
húsarekstri, sem síðan hefur orð
ið og sem engan sjúkrahúsman-n
óraði fyrir, hefur húsameistaran
Framh. á bls. 20
; '
i lofti eru
audveldasta
leidin
Flugfélagið býður beztu þjónustu í vöruflutningum
innanlands og milli landa. Fé. tími og fyrirhöfn
sparast, ef beitt er fullkomnustu flutningatækni
nútímans. Sendið vöruna með Flugfélaginu: ódýrt,
fljótt og fyrirhafnarlaust.
FLUCFÉLAC ÍSLANDS
ÞJÓNUSTA HRAÐI ÞÆGINDI