Morgunblaðið - 21.03.1973, Blaðsíða 13
MORG UNBLAÖIÐ, MIOVIKUDAGUR 21. MARZ 1973
13
Lausn í
Tyrklandi
Deila herforingja og stjórn-
málamanna í Tyrklandi um
nýjan forseta hefur verið
leyst til bráðabirgða þannig
að embaettistími Cevdet
Sunay, fráfarandi forseta,
verður lengdur í tvö ár. í gær
drógu því frambjóðandi Rétt-
lætisflokksins, Taki Ariburun
og frambjóðandinn sem her-
inn styður, Faruk Giirler,
herhöfðingi, framboð sín til
baka. Myndin sýnir Suleyman
Demirel, foringja Réttlætis-
flokksins, sem herinn vék
frá völdum fyrir tveimur ár-
um og flokksbróður hans,
Osman Avici, þingforseta,
ræða ástandið.
Kaþólskir f á aukin
áhrif á N írlandi
London, 20. marz. NTB—AP.
STOFNUN nýs löggjafarþings
með réttlátri skiptingu þingsæta
milli meirihluta mótmælenda og
minnihluta kaþólskra er mikil-
vægasta ákvæðið í hvítbók, sem
hre/.ka stjórnin birti um framtíð
Norður-írlands í dag.
Þar með verður laigt niður fylk
isþing það sem var leyst upp í
marz í fyrra þegar Norður-írland
var sett beint undir stjórn
brezku stjórnarinnar. Tala þing
manna mótmælenda á gamla
þinginu var óhóflega há, en nú
verða þingmenn kosnir hlutfalls
kosningu til að tryggja réttláta
skiptingu þingsæta. Auk þess
eiga stjómarnefndir að veita ka-
þólskum hlutdeild I framkvæmda
valdinu, en formenn þeirra
stjórna ráðuneytum. Hvitbókin
felur í sér að hin gamla heima-
Flugfélögum synjað
um fargjaldalækkun
Washington, 29. marz AP.
BANDARÍSKA flugmálastjórnin
neitaði í dag að fallast á fyrir-
hugaða lækkun fargjalda sjö
flugfélaga á flugleiðum yfir
Atlantshaf frá 1. april.
Flugmálastjórnin sagði að
þetta væri gert vegna þess að í
hinum fyrirhuguðu fargjöldum
fælust ekki þær breytingar til
batnaðar sem væri gert ráð fyr-
Ir í tillögum flugfélaganna Pan
American og Trans World um
fargjöld frá 1. april.
Áður hefur flugmálastjórnin
neitað að verða við tilmælum
um að hafna tillögum Pan
American og TWA á þeirri for-
sendu að fargjöld þessara banda
rísku flugfélaga séu viðunandi
um háannatimann í vor og sum-
félaga (IATA) um flugfargjöld.
Flugmáiastjómin ítrekar þá
skoðun í úrskurði sínum um að
tillögum hinna sjö erlendu flug-
félaga verði hafnað að brýn
nauðsyn sé á skjótu samkomu-
lagi um flugfargjöld svo að far-
miðasala geti hafizt og að IATA
skipi nefnd til að ákveða far-
gjöldin.
Flugfélögin sem fengu neitun
eru Air Afrique, tékkóslóvak-
— Vldræður
Framhald af bls. 1.
arinnar í viðræðunum yrði
breytt.
Norðmenn samþykktu nýjar
tilslakanir í landbúnaðarmálum i
viðræðunum i dag og eru þær
Uganda
safnar
liði
I)ar-es-Salaain 20. mairz.
AP, NTB.
Stjóm Tanzaníu sakaði Ug-
andamenn í dag um að flytja
herlið til staðar aðeins 10
Idlómetra frá landamæmniim
og irjúfa þar með friðarsamn-
ing landanna.
Átöik uirðu á landiaimæirum
rikj'ainima i september i fyrta
og Tanzaniiuimienin voru sak-
aðir uim tilraum til að steypa
Idi Aimiin forseta aif stóii, ein
eiihiuim mármði síðar vair svo-
kaitiaðíur Mogíud i sih u -samin ing-
iir georðuf fyarir mittigönigu
Eihingarsaffnta'ka Afriku og
hann dró úr spennuinini.
gerðar með samþykki norska
landbúnaðarins, en svar EBE er
á þá leið að þær gangi ekki nógu
lanigt. Sagt er, að til að samkomu
lag náist verði Norðmenn að
gera nýjar tiislakanir. Formaður
norsku sendinefndarinnar kvað
EBE óþarflega ósveigjanlegt í
landbúniaðarmálum og einnig i
viðræðunum um fiskafurðir. I
þeim býður EBE aðeins tilslak-
anir með frosin fiskflök, en
Norðmenn vilja að þær nái einn-
ig til niðursoðins fisks, frosinnar
rækju og lýsis.
— Norræn
Framhald af bls. 1.
norrænna viðskipta- oig fjár-
málaráðherra í dag í Kaup-
mannahöfn, þar sem mótuð
var sameiginleg afstaða vegna
ýmissa mikilvægra funda
sem verða haldnir á næst-
unni um gjaldeyrismál í Wash
ington oig Briissel.
Vestur-þýzki seðlabankinn
varð i dag að selja belgíska
franka og sænskar og dansk-
ar krónur til að halda gengi
þeirra gagnvart þýzka mark-
inu. Sænski landsbankinn
gerði í dag vissar ráðstafanir
vegna spákaupmennsku með
sænsku krónuna siðustu daiga.
íska ílugíélagið Csekoslovenska,
ísraelska flugfélagið E1 Al,
finnSka flugfélagið Finnair,
spánska flugfélagið Iberia, írska
flugfélagið Áirlinte og portú-
galska flugfélagið Transportes
Aeroes Portugguese.
1 svipuðum úrskurði 27. febrú
ar þar sem ekki liggí fyrir sam-
komulag Alþjóðasambands flug-
ar hafnaði flugmálastjórnin til-
lögum um fargjaldalækkanir frá
brezka flugfélaginu BOAC, vest-
ur-þýzka flugfélaginu Lufthansa,
ítalska flugfélaginu Alitalia og
gríska flugfélaginu Olympic Air-
Ways.
Tiilögur bandarísku flugfélag-
anna gera ráð fyrir því að far-
gjöld verði að mestu svipuð og
í fyrra og þannig mundu núver-
andi fargjöld haldast þar til að-
ildarfélög IATA ná samkomu-
lagi um ný fargjöld.
stjóm verður lögð niður I þeirri
mynd sem hún var.
Vald nýja fylkisþingsins verð-
ur hins vegar takmarkað þar
sem brezka þingið eitf getur sam
þykkt lög sem snerta Norður-ír-
Iand samkvæmt hvítbókinni.
Jafnframt er því lýst yfir að
fylkið verði áfram hluti Bret-
lands meðan það sé vilji meiri-
hlutans. í þjóðaratkvæðagreiðsl
unni 8. marz greiddu um 600.000
af einni milljón atkvæðísbærra
manna atkvæði með áframhald-
andi tengslum við Bretland.
Uað kemur á óvart að 1 hvít-
bókinni er ekki lagt til að komið
verði á laggimar samírsku ráði
skipuðu fulltrúum frá írska lýð-
veldinu og Norður írlandi, þar
sem gert hafði verið ráð fyrir
því að slíkt ráð yrði myndað til
þess að veita Irska lýðveldinu
viss áhrif á þróun mála á Norð-
ur-írlandi.
Kosningar til fyikisþirtgsins
eiga að fara fram ftjótlega og
þingsæti verða 80. Ráðstefna
verður einnig halciin fljótlega
um ástandið á Irlandi með þátt-
töku fu'litrúa beggja hluta lands
ins.
Fyrstu viðbrögð manna við
hvitbókinni bera vott um var-
kárni. Fulltrúar beggja aðila
viija kynna sér hvitbókina nánaT
áður en þeir taka afstöðu til
hennar.
Bardagar á
landamærum
olíuríkis
Kuwait, Bagdad, 20. marz.
NTB. AP.
OLÍUFURSTARÍKIÐ Kuwait
sakaði í dag Írak um að hafa
gert árásir á landamærastöðvar
og dregið saman mikið herlið á
landamærunum. Fjöldi manns
efndi til mótmælaaðgerða í Ku-
nnit og irtanríkisráðherra Iands-
ins afhenti sendiherra íraks
óvenju harðorð mótmæli og
skýrði öllum eriendum sendi-
mönnum frá atburðinum.
Hermenn frá Trak eru sagðir
hafa sótt fjóra kílómetra inn í
Kuwait og ráðizt á landamæra-
stöðina Sameta samtimis því
sem stórskotaliðsárás hafi verið
gerð frá írak á aðra landamæra-
stöð. Fjórir menn úr Iandamæra-
lögreglu Kuwait munu hafa
særzt og fjögurra er saknað.
1 Bagdad er herlið Kuwa'.t sak
að um að hafa átt upptökin, þar
sem skothríð hafi verið gerð yfir
landamærin á írakskan heima-
varnafiokk og tveir írakskir her-
menn fallið. Stjórn íraks segir
Kuwaitmenn hafa ráðizt á ír-
akska hermenn að venjuiegum
æfingum og iröksku hermenn-
irnir hafi neyðzt til að gera
hefndarárás.
Kuwait sendi nefnd til Bag-
dad í síðasta mánuði til viðræðna
um landamær'n, sem hafa lengi
verið umdeild, og sendinefnd frá
frak var væntanieg til Kuwait
til áframhaldandi viðræðna. Blöð
í Beirut hafa sagt frá miklum
liðssafnaði Iraksmanna á Ianda-
mænimtm, en þe'm fréttum hef-
ur verið vísað á bug I Bagdad.
Stjóm Abdúl Karim Kassems
gerði kröfu til alis Kuwait þegar
íandið hlaut sjálfstæðí 1961 og
Bretar sendu þangað herlið til
að afstýra innrás, en síðan hefur
Irak viðurkennt Kuwait og fékk
þaðan 75 milljón dollara lán, sem
hefur ekki verið endurgreitt.
Saudi-Arabía hét Kuwait
stuðningi við heræfingar í eyði-
mörkinni í desember í fýrra, og
blaðafréttir hermdu að írak
hefði þá sent tvö brynvædd her-
fylki að Iandamærunum.
Indíánar
hóta
árásum
Wash ngton, 20. roarz.
INDÍÁNAFORIN GINN Ro-
bert Bumette sagði í dag að
ef ráðizt yrði á Indíánana
sem hafa Woundcd Knee á
valdi sínn gætn 4—5000 Indí-
ánar á öðrum stöðum gert
árásir í bandarískum borgum.
Hann sagði að látið yrði til
skarar skríða hvarvetna, enda
væru Indíánar vel skipulagðir.
Ósanngirni, ögrun og
græðgi segja Bretar
London, 20. marz AP.
BREZK blöð halda áfram að
birta forystugreinar um land-
helgisdeiiuna. Daily Mirror, sem
styður Verkaniannaflokkinn, seg
ir í dag að smáþjóðir geti verið
ósanngjarnar eins og stórþjóðir
og jafnvel ennþá ósanngjarnari
og að síðustu atburðir á miðnn-
um við ísland sýni að isleniling-
ar séu mjög ósanngjarnir.
Islendingar hafi sýnt afar
ögrandi framferði þegar þeir
skutu kúluskotum nálægt brezk
um dráttarbát og því fyrr sem
Islendingar róist því betra. Hægt
sé að hafa samúð með Islending
um af því þeir séu svo háðir út-
gerð en það réttlæti ekki útfærsl
una í 50 milur I trássi við úr-
skurð Alþjóðadómstólsins. Að
lokum verði að jafna deiluna.
Bretar verði að ganga til móts
við Islendinga og íslendingar
verði að mæta þeim á miðri leið
eða rúmlega það. Hörmulegt
væri ef einhver biði bana að þarf
lausu áður en þetta gerðist.
Óháða blaðið Financial Times
segir að íslendingar verði að
gera sér grein fyrir þvi að samn-
ingavilji brezku stjórnarinnar
geti minnkað, annað hvort vegna
harðnandi afstöðu togaraeigénda
eða togaraskipstjóra, þó ekki
væri nema vegna þess að áreitn-
in héldist áfram óbreytt og
stjórnin I Reykjavík hundsaði til
boð Breta um nýjar samningavið
ræður. Flotavernd virtist þá
vera eina lausnin. Blaðið segir að
ef til vill sé ástæða til bjartsýni
vegna þess að vissir menn í ís-
ienzku stjórninni séu opinber-
lega hlynntir samningaviðræð-
um, en ef stjórnin i Reykjavík
vilji að ástandið verði rölegra
verðí fyrsta skref hennar að
vera ótvíræð orðsending tii Lon-
don þar sem gefið væri til kynna
hvar og hvenær viðræður geti
hafizt að nýju.
Daily Express, sem styður
Ihaldsflokltinn, segir engan vafa
leika á því að íslendingar eigi
næsta leik. Blaðið segir að Bret-
ar hafi veitt við Island i 300 ár.
Útfærsla landhelginnar sé ein-
hliða og brjóti I bága við úrskurð
Alþjóðadómstólsins. Blaðið segír
að þótt íbúai' Islands séu færrf
en íbúár Hull séu Islendingar ó-
þarflega gráðugir.