Morgunblaðið - 06.06.1973, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, MtÐv
>AGUR 6. JÚNl 1973
Ráðherrarnir og
vændiskonurnar
Jellicoe lávarð ur ogr kona hans.
ÞRÁLÁTUR orðrómur um nýj-
ar uppljóstranir í simavændis-
hneykslinu í Bretlandi hefur
ekki með öllu verið kveðinn
niður, þótt tveir ráðherrar hafi
sagt af sér, Lávarðamir Lamb-
ton og Jellicoe.
Sögusagnimar halda áfram
þótt þriðji ráðherrann hafi neit-
að því að hafa verið flœktur í
málið og fast er Lagí að Heath,
forsætisráðherra, að flýta rann-
sókn þeirri, sem hann hefur
fyrirskipað.
Þetta sýnir fyrst og fremst
taugaóstyrk þingmanna, sem
eru famir í sumiarleyfi, þótt
Heath hafi gert hreinskilnis-
þar sem Norma Levy býr.
lega grein fyrir máilavöxtum
og lýst þeirri sannfæringu
sinni, að öryggi hafi ekki ver-
ið stofnað í hættu vegna fram-
ferðis ráðherranna. Þar með
Virðist máiinu rautnverulega
Jokið og varla ástæða til að
ætlia, að nokkuð markvert komi
fram. Trúlegast þykir að svo-
kallaður „þriðji maður“ máls-
iins sé aðalsmaður, sem eigi
ekki sæti í stjóminni.
Raunar þykir Heaith hafa
haldið vel á spilunum og stjórn-
arandstaðan hefur Láitið i ljós
ánægju með það, hversu skjótt
og ákveðið hann brást við. í
þessu sambandli er bent á það,
að í fæstum löndum hljóti yfir-
lýsingar rikjandi stjómar
stu.ðning andstæðiinga hennar.
Nú getur hann aðeins beðið eft-
ir því, sem kemur fram í rann-
sókninni, sem er undir stjórn
Diplock lávarðar.
Heath flýtti sér að láta tii
skarar skríða, vegna þess að
hainn gerði sér grein fyrir því,
að gróusögur og sögusagnir
gátu grafið undain stjóminni og
orðið henni afdrifaríkar ef
sögurniar rýrðu traust hennar.
Tilviljun
Jafnskjótt og Heath hafði
örugga viitneskju um framferði
ráðherranna gaf hann þeim til
kynna, að þeir yrðu að hætta í
stjórninni. Lambton og Jelli-
coe játuðu að þeir hefðu gerzt
sekir um heimskulegt og óaf-
sakanlegt framferði, en neituðu
að hafa „lekið“ upplýsingum
og sögðu af sér.
„Staðreyndim er sú,“ sagði
Lambton í blaðaviðtali, „að
hver sá, sem hefur aðgang að
ieyndarmáiLum og sefur hjá
vændiskonum, virðist hættuleg-
ur öryggi." JelMcœ sagðd í bréfi
tii Heaiths, að sögumar um að
hamn hefði verið í tygjum við
simavændiskonur „hefðu þvi
miður við rök að styðjast", og
þar sem þetta hlyti að valda
stjóminni erfiðleilkum „teldi
hann að hann yrði að segja af
sér“.
Brezku blöðin hafa gert sér
mikinn mat úr málinu og án
skrifa þeirra hefði það senrni-
Lega ekki komiið fyrir alimenn-
ingssjónir. Nú þykir til dæmis
víst, siamkvEemt skrifum þeirra,
að upp hafi komizt um fram-
ferði Lambtons og JelMcoes fyr-
ir hreina tiiviljun, vegna miklu
umfangsmeiri og rmiikilvægari
rannsóknar brezku lögreglunn-
ar á vændi, klámi, eiturlyfjum
og morðtilraun.
Þessi rannsókn beiindiist alls
ekki að lávörðunum. En nöfn
þeirna og annarra kunnra
manna, þó ekki ráðherra eða
embættiismainna, virðasit hafa
komið fram i rainnsókn Scot-
land Yard á starfsemi glæpa-
hrings. Innianríkiisráðherranum
Carr var skýrt frá þessu venju
samkvæmt, Carr kom upplýs-
ingunum áleiðis til forsætisráð-
herrans og hann lét leyniþjón-
ustuna vita.
Vændishringur
Samkvæmt frásögn bilaðsíns
Sunday Times nefndi vændis-
konan Norma Levy, sem mest
hefur komið við sögu málsins,
nafn Lambtons og margra ann-
arra kunnra manma i yfir-
heyrslum Scotland Yard um
mánaðamótin marz-apríi vegna
glæpamáls, sem stóð þó ekki
í sambandi við vændi eða
klám.
Nokkrum dögum síðar frétti
leymiþjómustan þetta og upplýs-
ingarnar virðast hafa verið
mikilvægar vegna rannsóknar,
sem hún hafði staðið að í
nokkra mánuði, á hættu á þvi,
að öryggisleyndarmál gætu sí-
azt út frá brezkum stjómmála-
mönnum og diplómötum, sem
umgengjust vændiiskonur á
ferðalögum tii Evrópu.
Leyniþjónustan komist að því,
að samband var mil'ld vændis-
kvenna í Vestur-Þýzkalandi og
skrifstofu í London, sem útveg-
aði ríkum kaupsýsJumönnum,
en einniig stjórnimálamönnium
og diplómötum, „ferðafélaga".
Fulilyrt var, að brezkur ráð-
herra hefði tiil dæmis farið í
þýzkt hóruhús i ráðherrabíl.
Upplýsingar Normu Levy
leiddu til þess, að Heatih barst
sú vitneskja frá leyniþjónust-
unni að einn ráðherra hans
virtist bendlaður við alþjóðleg-
an hring vændisikvenna. Heath
Villdi ekki vita um nafn ráð-
herrans fyrr en saninanir væru
fengnar, en 13. apríl komst
hann að því að umræddur ráð-
herra væri Lambton. Vændiis-
konurnar voru settar undlir
strangt eftirldt og sannanir
fengust urn JeMiicoe þremur
vikum síðar, í maíbyrjun.
Klámmyndir
Svo vildi tid, að uppljóstranir
Normu Levy fyLgdu í kjölfar
rannsóknar blaðsiins News of
the World og annars blaðs á
vændi, klámi og spilLingu lög-
regliumanna. Blöðin höfðu eng-
ar sannanir fengiið fyrir sögu-
sögnum um að ráðherrar og
aðrir kunnir menn væru í tygj-
um við vændiskonur og óvist
er hvort þeim hefði tekizt að
afla þeirra (jafnvel eftdr að
Lambton sagði af sér, því að
hainn bar fyrst við heilisu-
farsástæðum) ef eiginmaður
Normu Levy, Colin Levy, hefði
ekki boðið News of the World
mynd'r af henni í rúmiinu með
kunnum mönnum, þar á meðal
Lambton, fyrir 30.000 pund.
News of the World neiitaðd
boð'inu og elckert blað viildi lita
við myndunum. En þýzka tima-
rtið Stern sýndi áhuga og þótt
það keypti ekki myndi'mar, not-
aði það þær upplýsingar, sem
það komst yfir, til þests að birta
frétt um mál'ð. Nokkrum dög-
um síðar, 21. maí, sagði lög-
rerlan I^ambton frá myndun-
um, um kvöldið samdii Lamb-
ton lausnarbeiðni sína og dag-
inn eftir félilst Heaitih á hana.
Samdægurs birti Stem frétt
um að brezkur diiplóimait og að-
alsmaður værii beinidlaður við al-
þió'ðlegan hr'ng væmdiskvenina
og morguninn eftir játaði
Lambton. Þá fyrst kallaði
Heath Jeliii'coe á sinn fund og
sagði honum frá þeiim upplýs-
ingum, sem leyniiþjónu'Sitan
hafði s'afmað um hanm. Jell'icoe
siaigði af sér og játaði daginm
eftvr. 24. mai.
Siðan hefur Lambton verið
ákrr ður fyrir brot á eiiturlyfja-
lögur * ng virðist það óskylt
mál. Engin ákæra hefur hins
vegar verið höfðuð gegn
Jellicoe.
Hrun Jellicoe
Töluverð eftiirsjá þyklr í
Jellicoe og Heath virðist hafa
haft talsvert álit á hæfileiikum
hainis.
Til dæmiis fól Heath honum
að koma efnahagsmálum Bret-
lands á réttan kjöl eftir miikið
verkfall námuverkamanima I
fyrra. Hcath va-ldd hann einnig
tiil þess að fara með Coneorde-
þotuna í hmattferð til þess að
auka áhugá á kaupum á hennd.
Jellicoe var miikill stuðnings-
maður Heaiths, sem senndlega
hefði falið honurn fleiri vanda-
söm verkefni, ef hanm hefði
setið áfram í stjórmiimni. Hins
vegar virtist hann ekki sýna
ýkja mikimm áhuga á stjórm-
málum.
Faðir Jeliiicœs stjórnaði
brezka fiotamum i orruistunmi
við Jótland i fyrri heimsstyrj-
öldiinini og sjálfur var hann
stríðshetja vegna aðgerða að
baki vígl'ínunnar í N-Afríku,
Griikklaindi, Krít og Rhodos í
síðasta stríði. Georg konung-
ur IV var guðfaðir hans og
þykiir það nokkuð hæðnsilegt.
Jelllicoe var fyrst falið
ábyrgðatrsfarf í þimgflokki
ihaldsmanma í lávarðadeiildimmi
1961. Áður hafði hamm starfað
hjá skipaféliagi og i 11 ár eftir
stríðið var hann í utanríkis-
þjónustunni, síðast sem aðstoð-
arframkvæmdasitjóri Bagdad-
bandaliagsins.
Ættarbölvun
Gagnstætt Jel'Iicœ var Lamb-
ton litit þekktiur fyrir störf sín.
Færri vissu, að hann var flug-
málaráðherra í lamdvarnaráðu-
neytiinu en að hamn hafði bar-
izt fyrir því að halda aðailstitl-
inum Lambton.
Lambton hefur verið þing-
maður skozka kjördæmisins
Berwick-upon-Tweed síðam 1951
(hanm mum nú hætta þing-
menmsku) og þegar faðir hans
lézt 1970 afsailaði hanm sér að-
alstignl'mmii jarl af Durharn tíl
þess að haflda sæti sínu í neðri
málstofunni. Eftir harða bar-
áttu tókst honum að fá viður-
kenningu þingforseta á því í
fyrra, að hann mættó nota
greifaititólinn Lambtan, em svo-
kölluð forréttimdamefnd þings-
ins hnekkti þeim úrskurði.
Lambton sá um daglega
stjórn fluighersims i starfi sínu
og stóð ekki í beinu sambandi
við NATO. Á þingd var hann
kunmastur fyrir að berjast fyr-
ir því, að lög um klám á prenti
yrðu rýmkuð. Hann vakbi
rnokkra athygli fyrir skrif um
Profumo-málið og eimmiig fyrir
að saka Harold Wilson um að
vera kuldalegur og ómannileg-
ur.
Colin Levy, eiginmaður
vændiskonunnar Normu Levy.
Lambton er náskyldur Sir
Alec Douglas-Home, utanríkis-
ráðherra. Þjóðsaga segir, að
forfaðir hans einn hafi drepið
orm, sem var svo stór, að hann
hiiykkjaði sig utam um hæð
skammt frá æt.taróðaldnu. Þess-
um signi fylgdi sú kvöð, að
hann yrði að drepa fyrsta
mianmimm, sem yrði á vegi hans,
og það var faðir hans. Því neit-
aði hann og þess vegna er sagt,
að sú bölvun hvili yf'r ættinni
að ni'U ættóúðir muni ekki deyja
í rúminu.
Lambton og kona hans.
Lambton lávarður.
II S ffiiriCifti <*’*«*'• / *'Sr**r V»r, |
pftx4jr 4p»nr ffitn h>/
#■***• nnr *** T*
l
Úr lausnarbeiðni Lambtons.