Alþýðublaðið - 21.08.1958, Page 1
Alþýöublaðiö
XXXIX. árg.
Fimmtudagur 21 ágúst 1953
187. tbl.
AGNAR MYKLE — Ljósm. Alþýðubl.
Svo að segja öl! ríki hafa ákveð-
ið landhelgi sína á þann háff
ALÞÝÐUBLAÐINTJ bai’st í gær sögulegt yfirlit yfir land
helgismál fslendinga frá utanríkisráðuneytinu. í þessu yfir
liti er sýnt fram á, að fslendingar hafa aðeins fylgt hefðbundn
um venjum, er beir færðu fiskveiðilandhelgina út einhliða,
þar sem svo að segja öll ríki hafa ákveðið landhelgi sína á
þann hátt.
,.ÉG SKRIFAÐJ „Sönginn um roðaste'ninn“- á mánuði
Ég hafði setið í fangeisi fvrir að neita að taka þátt í herþjón-
ustu, — og bókin er einskonar uppgjör_ að vísu þrungið nokk
urri gremju og vonbrigðum, við það líl sem krafizt er af
manni að verja með lífi sfnu ef í það fer“, segir hinn um-
deildi norski rithöfundur, Agnar Mvkle, í v ðtali við blaða-
menn í gær. Hann er kominn hingað í boði útgefenda bók-
mmenntatímaritsins ,,Helgafell“ og er ráðið að hann lesi upp
úr bókum sfnum í Austurbæiarbíói miðvikud. 27. þ. m. Síðan
mun hann ferðast nokkuð um landið.
— Nokkur réttarhöld fram- 150 þúsund eintökum, — og
undan? | önnur útgáfa af fyrri bókinni,
„Nei, enda er komið meira „Frú Lunu“, sem áður háfði
en nóg af þeim,“ Samt sem áð- selzt í mjög venjulegu upplagi,
ur þorir Mykle ekki annað en eða 5000 eintökum seldist einr.
dumpa í borðröndina, — svona ig í 150 þúsund eintökum. í
til vonar og vara. Bækur hans Noregi og Danmörku nam sal-
bvær, ,,Frú Luna í snörunni". an 70—80 þúsundum.
og „Söngurinn um roðastein-1 — Þriðja bókin í þessum
inn“, hafa nú verið þýddar á flokki?
sænsku og dönsku og finnsku, I „Ég hef ekki skrifað hana
— en sala á „Roðasteinnum" er enn, en hún kemur að öllum
bönnuð í Finnlandi, — og sú líkindum.“
fyrri er auk þess komin út á | — Hvernig fellur yður sá
þýzku og íslenzku og útgáfa á flokkur lasenda, sem þessi ó-
þeim báðum undirbúin á ensku. vænta auglýsing hefur fengið
Eftir réttarhöldin og d.ómana i yður?
Noregi, sem enn munu öllum í „Ég get ekki sagt að það sé
fersku minni, seldist sænska lesendahópur, sem ég hefð;
útgáfan af „Roðasteininum“ í | Ftamhald á 2. siðu.
1 upphafi yfirlitsins er það
rakið, að hin mikla ofveiði hér
við land hafi gert, það nauðsyn-
legt að setja lög um vísinda-
lega friðun fiskimiða land-
grunnsins og hafi þau lög verið
sett árið 1948. Á grundvelli
þeirra laga var svo sett. reglu-
gerð árið 1952 utn útfærslu
fiskveiðilandhelginnar í 4 míl-
ur, ásamt verulegri útfærslu á
grunnlínum.
EINHLIÐA AÐGERÐUM
MÓTMÆLT í FYRSTU —
SÍÐAN VIÐURKENNDAR
Af hálfu nokkurra ríkis-
stjórna var útfærslu fiskveiði-
landhelginnar mótmælt 1952,
m. a- á þeim grundvelii, að ein-
hliða útfærsla- væri ólögm.pet.
Til þess að reyna að hnekkja
henni var sett löndunarbann á
íslenzkan togarafisk í Bret-
landi. Nú hefur þessi útfærsla
fengið viðurkenningu í reynd.
HEIMILD TIL ÚTFÆRSLU
AÐ 12 MÍLUM
Því næst er það rakið, að ís-
lendingar háfi átt frumkvæði
að því á þingi SÞ 1949, að þjóð-
réttarnefnd SÞ væri falið að
rannsaka reglurnar um víðáttu
land'helginnar-
Niðurstaða nefndarinnar
varð sú, að alþjóðalög leyfðti
ekki víðáttumeiri landhelgi
en 12 mílur, en það þýðir vit-
aniega, að einstök riki hafi
heimild til útfærslu innan
þess takmarks.
íslendingar hefðu í samræmi
við þessa niðurstöðu getað fært
landhelgi sína strax út í 12
mílur, en þeir töldu rétt að bíða
eftir Genfarráðstefnunni í
þeirri von, að þar næðist alþjóð
legt samkomulag. Niðurstaðá
þeirrar ráðstefnu varð hins veg
ar sú, að ekkert samkomulag
náðist, en ráðstefnan leiddi það
ótvírætt í ljós, að hin svokall-
aða þriggja mílna landhelgi er
fullkomlega úr sögunni, en 12
miílna fiskveiðilandhelgi á lang
mestu fylgi að fagna meðal þjóð
anna.
m
RÉTTUR TIL EINHLIÐA
ÚTFÆRSLU
Þá segir m. a.:
Engir alþjóðlegir samning-
ar eru til varðandi það hvern
írá E!
BLADINU hefur boi’izt
fyrsta fréttabréfið frá Erni
Eiðssyni, sem er fréttaritari
Alþýðublaðsins á Evrópu-
meistaTamótimi, er fram fer
j Stokkhólmi þessa dagana.
Birtist það á íþróttasiftunui
dag.
regn frá Bonn
ig ríkin skuli ákveða land-
helgi sína. Hér verður því að
fara eftir þeim venjum, er
skapazt hafa. Næstum öll ef
ekki ÖIi ríkin hafa ákveðið
landhelgi sína með einhlifta
ákvörðun. í»að verður því
ekki sagt með neinum rétti,
að Islendingar hafi brotið al-
þjóðalög eða venjur með ein-
hliða útfærsiu fiskveiðiland-
helginnar, heldur hefur Ísland
þar þvert á móti fylgt nkjandi
venjum. I mótmælum þeim,
sem ríkisstjórn íslands hafa
borizt, eru líka hvergi nefnd
ákveðin dæmj um lög eð»
venjur, sem þessi ákvörðun
íslands brjóti gegn. Hitt er
svo annað mál, að réttur ríkis
til einhliða útfærslu hlýtur að
vera háður vissum takmörk-
unum.
Er því næst vikið að því og
sýnt fram á, að íslendingar
hafa ekki með umræddri á-
kvörðun sinni farið yfir þessi
takmörk.
Þá er einnig vikið að sögu-
legum rétti til veiða á íslands-
miðum og sýnt fram á, að ef
hann væri lagður til grundvall
ar ættu Íslendingar rétt á enn
víðáttumeiri landhelgi en 12
mílur. Sýnt er fram á hversu
miklu mikilvægari veiðarnar
við ísland séu íslendingnm en
öðrum fiskveiðiþjóðum, er hér
hafa stundað veiðar og er nán-
Framhald á 2. síðu.
BONN og PARIS í gær
MEIRIHLUTI ísienzku
ráðhen-anna e!;r fylgjandi
málamiðlun í fiskveiðideil-
unni, er haft eftir góðum
heimildum í Bonn í dag. Sam
kvæmt þessum fréttum á sjáv
arútvegsmálaráðherrann, Lúð
vík Jósepsson, sem er komm
linisti, þó að vera mótfaliinn
hvers konar málamiðlun og
einkum þó málamiðlunartil-
lögum aðalritara Atlanzhafs
bandalagsins, Paul Henri
Spaak. Spaak á að hafa
istungið upp á, að íslending-
ar legðu ákveðnar hömlur á
fiskveiði innan 12 mílna lín
unnar í stað þejjs a® færa
landhelgislínuna út í 12
mílur. Vestur-þýzk stjórnar-
völd eru sögð búast við því,
að umræðum hjá Nato um
fiskveiðilögsögn íslendinga
ljúki á fimmtudag. eða þá
verði að minnsta kosti sýnt,
hver árangur verði.
Tilkynnt var í stöðvum
Natos í París í dag, að þar
þekktu menn ekki til þess,
sem haft var eftír góðum
heimildum í Bonn, að Spaak
liefði komið frarn með mála
miðlunadtillögu í landhelgis
deilunni. Háttsettur starfs
maður hjá Nato hélt því
þvert á móti fram, að Spaak
hefði enga siíka tillögu sam
ið, og sagðj að fréttir, sem
þessi. sem frá Bonn basrst,
væru hreinasti heilaspuni.
Brezkir foprar fóru á ís
landsmið með „fyrirmælin"
Hull miðv.kuclag.
BREZKIR TOGARAjR lögðu af stað á íslandsmið frá
Hull í dag_ þrátt fyrir ákvörðun íslendinga að stækka fisk-
veiðilögsöguna úr 4 í 12 mílur hinn 1. septemher n.k. Sagt
er, að brezk stjórnarvöld hafj fengið yfirmönnum skipanna
í hendur ákveðh fyrirmæli um það_ hver-nig þeim beri að
haga sér eftir mánaðamótin, en eftir góðum heimildum í Hull
er haft, að togurunum hafi verið sagt að veiða með vernd
brezkra herskipa. Ekki munu hafa verið ákveð.n sérstök
svæði, sem herskipin eiga að flytia sig frá. Togarask.pstjór
arnir létu svo ummælt, er þeir lögðu úr höfn. að þeir færu
t-1 veiða eins og vant væri_ og spurningin er nú hvort ís-
ienzk varðskip hafa hendur í hári brezku togaranna, þegar
þeir koma inn fyrir 12 mílna línuna.