Morgunblaðið - 03.11.1973, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. NÖVEMBER 1973
______Framkvæmdastofnimin mun
aiwnci kosta 65-70 millj. á næsta ári
I iu'3ri deild Alþingis vars.l. mið-
vikudag til fyrstu umræðu frum-
varp ríkisstjórnarinnar um að
hagrannsóknadeild verði felld
undan Framkvæmdastofnun
rfkisins og í staðinu sett á fót ný
stofnun. Hagrannsóknastofnun,
um starfsemi deildarinnar.
I ra-ðum Lárusar Jónssonar og
Ingólfs Jónssonar kom fram, að
við þessa breytingu yrðu svo
mikilsverð verkefni tekin undan
I'ramkvæmdastofnuninni, að
eðlilegt framhald á þessari skipu-
lagshre.vtingu væri að leggja
Framkvæmdastofnunina niður,
enda yrði ærinn kostnaður við þá
stofnun miðað við verkefni
hennar. Kom fram hjá Ingólfi
Jónssyni, að sá kostnaður yrði lík-
lega H5-70 milljónir króna á
næsta ári
Olafur Jóhannesson forsætis-
ráðherra mælti fyrir frumvarpinu
og sagði, að reynslan, sem fengist
hefði á starfsemi hagrannsókna-
deildar hefði staðfest nauðsynina
á sjálfstæðri stöðu deildarinnar.
Gylfi Þ. Gíslason (A) sagði, að
þingflokkur Alþýðuflokksins
væri málinu fylgjandi, enda væri
það í samræmi við þær hug-
myndir, sem fram hefður komið
hjá flokknum við umræðurnar
1971 um Framkvæmdastofnun
ríkisins.
Lárus Jónsson (S) sagði frum-
varpið góðra gjalda vert. Sú stofn-
un, sem færi með hagrannsóknir
ætti ekki að lúta stjórn hinna
þriggja pólitísku kommissara,
sem settir hefðu verið yfir Fram-
kvæmdastofnunina. Þetta væri í
samræmi við þær skoðanir, sem
sjálfstæðismenn hefðu sett fram,
þegar frumvarpið um Fram-
kvæmdastofnun var til umræðu
1971. A þingi þá hefði verið hægt
að ná fram breytingu á áformum
ríkisstjórnarinnar, svo að hag-
rannsóknadeild hefði verið látin
heyra beint undir ríkisstjórnina.
Nú væri skrefið stigið alveg út
með því að stofna sjálfstæða
stofnun með svipaða stöðu og
verkefni og Efnahagsstofnunin
hefði haft áður. Þetta væri sjálf-
sagt.
En þingmaðurinn kvaðst þá
vilja spyrja að þvf, hvað eftir væri
af Framkvæmdastofnuninni. Við
fjárlagaumræðurnar hefði komið
fram, að búið væri að taka af
henni gerð framkvæmda- og fjár-
öflunaráætlana ríkissjöðs og færi
sú áætlanagerð fram í fjárlaga- og
hagsýslustofnun. Einnig hefði
komíð fram í hjá starfsmönnum
Framkvæmdastofnunar að ýmsir
ráðherrar sniðgengju hana við
áætlanagerð sína, svo sem m.a.
hefði komið fram í áætluninni,
sem var gerð um togarakaup
landsmanna. Þá kvartaði stofn-
unin einnig yfir því, að ýmsir
aðrir stjórnsýsluaðilar vildu ekki
hafa samráð við hana um áætlana-
gerð. Væri því fróðlegt að fá að
vita, hvað eftir væri af stofnun-
inni. Það eina, sem virtist vera
eftir, væru þrír kommissarar á
aðstoðarráðherralaunum.
Ingólfur Jónsson (S) sagði, að
eðlilegast væri nú þegar við af-
greiðslu þessa frumvarps að stíga
skrefið alveg út og leggja Fram-
kvæmdastofnunina alveg niður í
núverandi mynd. Sagði hann, að
reynslan af stofnuninni væri allt
annað en góð. Þar fengju hinir
góðu starfskraftar, sem þar væru
saman komnir, alls ekki notið sín.
Þá vék hann að því hvað Fram-
kvæmdastofnunin kostaði þjdð-
ina, og bar það saman við kostnað-
inn af Efnahagsstofnuninni, At-
vinnujöfnunarsjóði og Fram-
kvæmdarsjóði ríkisins, en þessar
stofnanir voru lagðar niður með
Framkvæmdastofnuninni. I engu
væri betur sinnt hlutverki þess-
ara stofnana nú en áður. Arið
1971 kvað þingmaðurinn hinar
þrjár stofnanir Viðreisnarstjórn-
arinnar hafa kostað samtals 20,9
milljónir króna. Arið 1972 hefði
Framkvæmdastofnunin kostað í
allt 39,8 milljónir, þó að hún hefði
ekki starfað nema 8—9 mánuði
ársins. Aætlaður kostnaður fyrir
1973 hefði skv. upphaflegri
áætlun verið 43 milljónir, en nú
væri búið að endurskoða þá
áætlun og hljóðaði hún nú á 49,8
milljónir. Sú áætlun, sem nú lægi
fyrir um kostnaðinn 1974 væri 55
milljónir, svo búast mætti við, að
sú áætlun yrði komin í 65—70
milljónir, þegar hún hefði verið
endurskoðuð. Væri hér reiknað
með, að búið yrði að taka hag-
rannsóknadeildina burtu. Ef hún
væri reiknuð með, yrði áætluð
tala fyrir árið 1974 sjálfsagt allt
að 80 milljónir króna.
Benedikt Gröndal (A) taldi það
vera íhaldsrugl, sem sjálfstæðis-
mennirnir hefðu sagt. Þeir tveir
sjálfstæðisþingmenn, sem ættu
sæti í hinni þingskipuðu stjórn
Framkvæmdastofnunar pössuðu
sig á að vera ekki i salnum við
umræðuna. (Magnús Jónsson,
sem nú er staddur á ailsherjar-
þingi Sameinuðu þjóðanna og
Matthías Bjarnason, sem talaði
litlu á eftir Benedikt, innsk.
blm.).
Þingmaðurinn taldi fávíslegt að
spyrja, hvaða verkefni væru eftir
hjá Framkvæmdastofnuninni.
Byggðasjóður væri einn nægileg
réttlæting fyrir áframhaldandi
starfsemi hennar. Varðandi
kostnaðinn sagði hann, að þeir
þingmenn Sjálfstæðisflokksins,
sem sæti ættu I stjörninni, hefðu
ekki gert þar tillögur um sparnað
í rekstri stofnunarinnar. Að end-
ingu sagði Benedikt, að sjálfsagt
hefði rikisbáknið ekki í annan
tíma blómgast meira en þegar
Sjálfstæðisflokkurinn var í
stjórn.
Lárus Jónsson sagðist ekki hafa
átt við það, að sú sundurlausa
starfsemi, sem fram færi hjá
Framkvæmdastofnuninni í
byggðamálum yrði lögð niður,
heldur yrði þeirri starfsemi sjálf-
sagt betur komið hjá öðrum að-
ilum og ætti þvi að leggja stofnun-
ina niður, en ekki þá litlu, e.t.v.
nauðsynlegu starfsemi, sem þar
færi fram.
Matthfas Bjarnason (S) kvaðst
mótmæla orðum Benedikts í sinn
garð og Magnúsar Jónssonar. Þeir
hefðu báðir verið á þeirri skoðun
á sinum tíma, að hagkvæmara
hefði verið að láta meðferð þeirra
mála, sem nú væru hjá Fram-
kvæmdastofnuninni vera á þeim
stöðum, sem hún var fyrir. Hins
vegar eltu þeir ekki ólar við að
vera að gera sffelldan ágreining i
stjórninni út af orðnum hlut.
Þetta mætti engan veginn skilja
svo, að þeir væru ánægðir með
skipan mála nú.
Ölafur Jóhannesson þakkaði
undirtektirnar við frumvarpið,
þvi að svo virtist sem allir
ræðumenn væru því sammála.
Sagði hann að lánadeild og áætl-
anadeild Framkvæmdastofnunar-
innar myndu starfa áfram.
Ingólfur Jónsson sagði, að svo
virtist sem Benedikt ætlaði að
koma í stað Bjarna Guðnasonar í
stjórnarliðinu, svo mikið hefði
honum verið niðri fyrir.
Itrekaði Ingólfur það álit sitt,
að það sem eftir yrði af Fram-
kvæmdastofnuninni væri allt of
dýrt fyrir þjóðina. Viðreisnar-
stjórnin hefði haft það á stefnu-
skrá sinni að fá fjármuni fyrir
það. sem eytt væri úr ríkissjóði.
Greinilega væri annar hugsunar-
háttur ríkjandi nú.
Benedikt Gröndal sagði, að sér
hefði þótt nauðsynlegt, að ein-
hver stæði upp og bæri blak af
Framkvæmdastofnuninni, þegar
svo hart var að henni vegið.
Að Iokinni þessari umræðu var
frumvarpinu vísað til 2. umræðu
og f járhags- og viðskiptanefndar.
Fyrirspumartími
EFTIRLITSSTÖRF
I IIEIMAVISTAR-
SKÓLUM
Jónas Amason (Ab) spurði
menntamálaráðherra, hverjir
hefðu fjallað um það samkomu-
lag, sem í bréfi menntamála-
ráðuneytisins til skólastjóra,
dags. 8. marz 1973, segir, að
orðið hafi „um að láta reglur
skólaársins 1971 / 1972 fyrir
umsjönar- og eftirlitstörf í
heimavistarskólum á skyldu-
námsstigi gilda einnig skólaárið
1972 / 1973“. I fyrirspurn þess-
ari mun átt við samninga um
laun fyrir þessi störf.
Magnús Torfi Ölafsson
menntamálaráðherra sagði, að
hér væri um að ræða samninga
milli fjármálaráðuneytisins og
samtaka kennara. Haft hefði
verið samráð við Samband ís-
lenskra barnakennara og
Landssamband framhalds-
kennara og auk þess
menntamálaráðuneytið og Sam-
band íslenskra sveitarfélaga.
Ekki hefði v»rið um fullt sam-
komulag aö ræða og væri nú
samstarfsnefnd þessar; aðila að
vinna að samkomulagi sem ætti
að gilda á þvi skólaári, sem nú
er nýlega hafið. Jónas
Amason taldi að hér hefði ver-
íð um mjög óvenjuleg vinnu-
brögð að ræða, þar sem í raun
hefði ekki verið um neina þátt-
töku kennaranna að ræða, þeg-
ar ákveðið var hvaða reglur
skyldu gilda. Þá hefði þeim
ekki verið tilkynnt um ákvörð-
un ráðuneytisins fyrr en undir
vor, þegar þeir hefðu verið bún-
ir að vinna allan veturinn.
Óverjandi væri að ákveða kjör-
in þannig eftirá.
Halldór Blöndal (S) sagði, að
hér kæmi í ljós framkoma ríkis-
stjórnarinnar til starfsmanna
sinna. Hér væri um að ræða
einn flokk opinberra starfs-
manna og væru kjör þeirra
ákveðin án formlegrar þátttöku
þeirra sjálfra og þar að auki
eftirá. Varpaði hann fram
þeirri fyrirspurn til fjármála-
ráðherra hvort það væri rétt,
að ríkið réði til sín menn og léti
þá vinna eftir kjarasamningum
Verslunarmannafélags Reykja-
víkur vegna þess að þannig
slyppi ríkið betur en ef starfs-
mennirnir ynnu eftir samning-
um opinberra starfsmanna.
SJÁLFVIRK VIÐVÖR-
UNARKERFI
Öddur Ölafsson (S) spurði
samgönguráðherra, hvað liði
framkvæmd þingsályktunar frá
6. apríl s.l. um ítarlega könnun
á notagildi sjálfvirkra hálku-
viðvörunarkerfa á hraðbrautir.
Björn Jónsson samgönguráð-
herra sagði, að Vegagerð ríkis-
ins hefði þessa könnun með
höndum og hefði kalllað fyrir-
tækið Raf lagnatæki til að vinna
að könnuninni. Sagði ráðherra,
að stefnt væri að því, að skýrsla
gæti legið fyrir 1. des. n.k. og þá
yrði athugað hvaða kerfi mundi
henta best. Síðan mundi Vega-
gerðin skila lokaskýrslu í mál-
inu.
DREIFING
SJÓNVARPS
Jónas Jónsson (F) spurði
menntamálaráðherra eftir
talinna spurninga: 1. Hvað hef-
ur miðað með dreifingu sjón-
varps á yfirstandandi ári? 2.
Hver hafa orðið aðflutnings-
gjöld af innflutningi sjónvarps-
tækja síðustu 5 ár, og hvað er
áætlað, að þau verði á yfir-
standandi ári og því næsta? 3.
Eru áform uppi um aðrartekju-
öflunarleiðir, til þess að unnt
verði að ljúka dreifingu sjón-
varpsins til allra landsmanna
innan eðlilega langs tíma?
Magnús Torfi Ölafsson,
menntamálaráðherra, sagði, að
framkvæmdir f ár hefðu verið
við það bundnar að ljúka við
áður ákveðin verkefni. 2. t.l.
svaraði hann á eftirfarandi
hátt: 1968: 56,7 milljónir, 1969:
51,4 m„ 1970: 35,8 m., 1971: 24,0
m„ 1972: 24,7 m„ 1973 væru
áætiuð aðflutningsgjöld 20
milljónir og 24 milljónir árið
1974. 3. t.l. svaraði hann þann-
ig, að ekki væru uppi áform af
hálfu stjórnvalda um aðrar
tekjuöflunarleiðir.
Jónas Jónsson sagðist vona að
tekjulindir fyndust til að ljúka
því átaki, sem dreifing sjón-
varpsins væri.
Benedikt Gröndal (A) beindi
því til ráðherra, að aðkallandi
væri að finna nýja tekjustofna
til að standa undir dreifingu
sjónvarpsin^ svo og til að
standa undir viðhaldskostnaði
á gömlum endurvarpsstoðvum.
FRAMHALDSNÁM
HJtJKRUNARKVENNA
Þórarinn Þórarinsson (F)
spurði menntamálaráðherra,
hvaða ráðstafanir hefðu verið
fyrirhugaðar til að tryggja
hjúkrunarkonum framhalds-
nám við Háskóla Islands.
Magnús Torfi Ölafsson sagði
það vera vilja ráðuneytisins, að
hjúkrunarkonur ættu kost á
framhaldsnámi við Háskóla
Islands. I haust hefði byrjað
námsbraut í hjúkrun við skól-
ann en þar væri stúdentspróf
inntökuskilyrði. Nefnd ynni nú
að þvf að reglum yrði breytt svo
að hjúkrunarkonur ættu einnig
kost á að stunda framhaldsnám
við skólann. Breyta þyrfti Há-
skólalögum til þess.
Þórarinn Þörarinsson lagði
til að reynt yrði að hraða nauð-
synlegum lagabreytingum á
þingi. Ef tafir yrðu af hendi
ráðherra gætu aðrir þingmenn
lagt fram slfkar tillögur. Kvaðst
hann ekki trúa öðru en Al-
þingismenn styddu hjúkrunar-
konurnar.
Halldór Blöndal tók undir
síðustu orð Þórarins. Spurði
hann síðan ráðherra, hvort ein-
hverjar ráðagerðir væru uppi
um að koma á fót hjúkrunar-
kennslu á Akureyri.
Magnús Torfi Ölafsson
svaraði því til, að hann hefði
ekki fengið í hendur neinar til-
lögur eða ráðagerðir þar að lút-
andi. Kvaðst hann hafa orðið
var við áhuga fyrir því, að
hjúkrunarkennslu yrði komið á
fót á Akureyri.
AÐSTAÐA
SKÓLANEMENDA
UTAN AFLANDI
Lárus Jónsson (S) spurði
menntamálaráðherra, hvað liði
framkvæmd þingsályktunar frá
3. apríl s.l. um bætta aðstöðu
nemenda landsbyggðarinnar,
Framhald á bls. 1 9.