Morgunblaðið - 29.11.1973, Síða 29
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1973
29
MAIGRET OG SKIPSTJÓRINN
Framhaldssagan
eftir Georges Simenon
Jóhanna Kristjónsdóttir
þýddi
— Veslings Conrad .. . hann var
meðalveggalopinn munninn ...
Hún þurrkaði tár af vanga sér.
Það virtist ekki beinlínis sann-
færandi tár, hugsaði lögreglufor-
inginn með sér, og átti ekki heima
á þessu slétta og búlduleita and-
liti.
— Og ekkert annað?
— Nei. Lögreglan frá Groning-
en kom til að hjálpa lögreglunni
hérna og þeir segja, að skotið haf i
komið innan úr húsinu . . . það er
haft fyrir satt, að prófessorinn
hafi sézt koma niður stigann með
byssu í hendi rétt á eftir og það
var með þeirri byssu, sem hann
var skotinn ...
— Þér eigið við Jean Duclos
prófessor?
— Já, og þess vegna vildu þeir
ekki leyfa honum að fara.
— Og þegar þetta gerðist voru
aðeins systurnar, Lisbeth og Amy
einar í húsinu ásamt prófessorn-
um?
— Já.
— Og í samkvæminu voru einn-
ig Wiendandsfjölskyldan, þér og
Conrad?
— Já, og svo Cor . . . Honum
hafði égsteingleymt!
— Cor?
— Ja, sko hann Cornelius.
Hann er í sjómannaskólanum og
var i aukatímum hjá Conrad.
— Og hvenær fór hann?
— Um leið og Conrad og ég. En
hann fór til vinstri á hjólinu sínu,
því að hann var á leið um borð í
skólaskipið, sem liggur I Ems-
skurðinum ... Viljið þér sykur?
Teið kólnaði I bollunum. Bif-
reið kom akandi og nam staðar
við útitröppurnar. Skömmu síðar
gekk herðabreiður og þrekvaxinn
maður inn. Hárið var grásprengt
og andlitið alvarlegt og yfir hon-
um hvildi ró og virðuleiki.
Þetta var Liewens bóndi, og
þarna stóð hann nú og beið eftir
því aðdóttirin kynnti gestinn. Svo
þrýsti hann innilega hönd Mai-
grets, en sagði ekkert.
— Pabbi talarekki frönsku.
Hún hellti í tebolla handa hon-
um og hann drakk það án þess að
fá sér sæti. Svo sagði hún honum
á hollenzku frá kálfinum.
Greinilega var hún að tala um
þátt Maigrets í þeim atburði, því
að Liewens leit hissa á hann og
vottaði fyrir hæðni f svipnum, svo
kvaddi hann heldur kuldalega og
fór út.
— Er prófessorinn í fangelsi?
spurði Maigret, þegar hann var
einn orðinn með ungu stúlkunni.
— Nei, hann býr á Ho'tel Van
Hasselt ásamt einhverjum lög-
regluþjóni.
— Og Conrad?
— Lík hans var flutt til Gron-
ingen — það er þrjátíu kflómetra
héðan. Groningen er stór borg,
þar búa yfir eitt hundrað þúsund
manns. Þar er háskóli og þar
hafði Duclos haldið fyrirlestur
daginn áður en hann kom hingað .
. ,'Er þetta ekki skelfilegt? Maður
botnar hvorki upp né niður i
neinu ...
— Já, kannski var það hræði-
legt. En ekki fannst hohum mikill
hugur fylgja máli. Kannski var
það þetta tæra loft, birtan úti, teið
í bollunum og allur þessi litli bær,
sem virtist eins og leikfangaland,
sem hafði verið sett hér niður,
sem olli því, að erfitt var að taka
hátíðleg orð hennar alvarlega.
Þegar hann hallaði sér út um
gluggann sá hann yfir þorpið og
hann sá stórt flutningaskip liggja
við eina stærstu bryggjuna, þar
var verið að lesta. Og bátarnir
sigldu upp og niður Ems.
— Fylgdi Conrad yður oft
heim?
— Já, f hvert skipti, sem ég kom
þangað í heimsókn . . . Við vorum
vinir, ég og hann ...
— Og var frú Popinga ekkert
afbrýðissöm?
Maigret sagði þessi orð meira
fyrir tilviljun, en um leið varð
honum litið á þrýstinn barm ungu
stúlkunnar og hann veitti því lfka
eftirtekt, að hún roðnaði við.
— Hvers vegna hefði hún átt að
verða afbrýðissöm?.
— Tja, ég segi nú svona . . . að
kvöldi til ... þér og hann . . . alein
Hún hló, svo að skein í allar
hvftu tennurnar.
— En við höfum það nú svona í
Hollandi. Cor fylgdi mér lfka
heim.
— Og var hann ekki hrifinn af
yður?
Hún gerði hvorki að játa né
neita. Hún tísti aðeins. Það var
rétta orðið. Lftið tíst, daðurslegt
og glaðlegt.
Ilann sá föður hennar út um
gluggann, hvar hann var að bera
kálfinn út úr fjósinu. Hann hélt á
dýrinu eins og barni f fangi sér og
setti það niður á grasið í sól-
skininu.
Kálfurinn reyndi að brölta á
fætur, en tilburðirnir voru í senn
átakanlegir og broslegir, litlu
lappirnar virtust ekki geta borið
þennan skrokk og hann valt hvað
eftir annað um koll, en reyndi
jafnan að rfsa upp aftur.
— Hefur Conrad aldrei kysst yð-
ur?
Aftur rak hún upp hlátur, en
hún skipti litum um leið.
— Jú.. .
— Og Cor?
Það tók hún mun hátíðlegar og
sneri sér frá.
— Jú, það hefur hann gert. En
hvers vegna spyrjið þér um það?
Hún leit til hans, óræðum svip.
Kannski hún byggist við, að
Maigret reyndi líka að kyssa
hana.
Þau heyrðu, að faðir hennar
kallaði á hana. Hún opnaði
gluggann og hann sagði eitthvað
við hana á hollenzku. Þegar hún
sneri sér að Maigret sagði hún:
— Ég verð að biðja yður að
hafa mig afsakaða. Ég verð að
fara inn í bæinn að sækja borgar-
stjórann. Það er vegna ætlartölu
kálfsins, skiljið þér, svo að það er
mjög áríðandi. . . Farið þér ekki
lfka inn til Delfzijl?
Hann fór með henni. Hún tók
hjólið sitt og leiddi það. Hún
vaggaði sér i mjöðmunum, þegar
hún gekk.
— Hér er fallegt, finnst yður
það ekki? Veslings Conrad, sem
fær nú ekki að njóta þessa
framar... Á morgun opnar sund-
höllin... og hann var þar á hverj-
um degi... Hann var klukkutíina
f hvert skipti.. .
Maigret leit niðurfyrirsig.
Annar kapituli
Derhúfan
Aldrei slíku vant skrifaði
Maigret hjá sér ýmislegt í þessu
máli, sérstaklega er varðaði tíma-
setningu og staðarákvarðanir.
Það var hreint ekki svo vitlaust,
því að á endanum varð hver
mfnúta dýrmæt og hver metri
mikilvægur.
Milli bæjar Liewens og Popinga
voru um það bil tólf hundrað
metrar. Bæði húsin lágu við
skurðin og til að komast frá öðr-
um staðnum til hins, varð að
þræða stíg meðfram skurðinum,
sem var raunar lítið notaður eftir
að Emsskurðurinn var gerður,
sem var bæði breiðari dýpri og
tengdi Delfzijl við Groningen.
Amsterdiepbakkarnir voru
grónir og skurðurinn bugaðist
milli hárra trjáa og var aðeins
notaður til að fleyta eftir trjám óg
þar sigldu einnig minnstu
bátarnir.
Bóndabær á stangli og her og
hvar aðstaða til bátaviðgerða.
Þegar komið var út úr húsi
Popinga á leiðinni til Kiewensvar
fyrst kómið að húsi Wiends-
hjónanna, sem var í þrjátíu metra
fjarlægð. Svo tók við hálfbyggt
hús og síðan allvíðáttumikið autt
svæði og þar næst tók svo við stóri
timburhlaðinn.
Hinum megin við timbur-
hlaðann var aftur autt svæði og
þar sveigði skurðurinn nokkuð.
Frá þeim stað sást vel í gluggana
á húsi Popinga og til vinstri sást
hvíti vitinn í hinum enda þorps-
ins.
— Sendir hann frá sér glanipa?
spurði Maigret.
— Já.
— Þá varpar hann nokkurri
birtu á þessa leið á nóttunni?
— Já, svaraði hún og hló við,
eins og þetta vekti hana til um-
hugsunar um eitthvað skemmti-
legt.
— Ekki er það gott fyrir
elskendur! sagði hann.
Leiðir þeirra skildu áður en þau
komu að húsi Popinga. Að hennar
sögn, ætlaði hún að stytta sér leið,
en sennilega var ástæðan sú, að
hún vildi ekki láta sjá sig í för
með honum.
Maigret nam ekki staðar. Ilúsið
var nýtízkulegt, byggt úr
múrsteini og fallegur blóma-
garður fyrir framan, en matjurta-
garður hinum megin við húsið og
tii hægri skógargöng.
Hann ákvað að fara inn í bæinn,
sem var aðeins í fimm hundruð
metra fjarlægð. Þar kom hann að
lóninu, sem skildi skurðinn frá
höfninni. Lónið var þakið bátum
af öllum stærðum og siglutrén
mynduðu nokkurs konar skóg
þarna.
Til vinstri var Hdtel Van
Hasseltog hann gekk rakleittinn.
Fréttabréf frá
Mœlifelli
j Fjörmikið
j félagsstarf
! kvenna
Vclvakandi svarar I slma 10-
100 kl. 10.30—11.30. frá
mánudagi til föstudaga.
0 Hvað heldur stúlk
an að hún sé?
Júlíus Ingvarsson, Hávallagölu
46, Reykjavík.skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Alveg gekk Olga Guðrún Arna-
dóttir fram af mér i þættinum
,,Landshorn“ 23. þ.m., svo ofboðs-
lega fannst mér óf.vrirleitni henn-
ar. Það þarf sannarlega engan
smáskammt af ösvífni til að geta
sagt það, sem hún sagði þar.
Meðal annars sagði Olga, að þar
sem hún héldi, að íslenzkir
foreldrar vanræktu uppfræðslu
barna sinna um kynferðismál og
stjórnmál, þá hefði hún ákveðið
að taka að scr þetta hlutverk og
annast sjálf kennslu þessara
mála.
Þegar ég horfði á þáttinn í sjón-
varpinu gerðist ein spurning
nijög áleitin i huga mér: Hvað
heldur stúlkan að hún sé? Heldur
hún kannski, að hún sé Messías
sendur af himnum ofan til að
leiða börnin smá úr prfsund
kúgunnar og vanþekkingar. Jæja,
það er nú kannski ekki mjög lik-
legt, að hún haldi það; liklegra er
hins vegar, að hún álíti foreldra
svo vanþroskaða uppalendur, að
hún, Olga Guðrún, neyðist til að
taka við uppeldi barnanna lil að
beina þvi inn á réttar brautir.
Ég skal viðurkenna, að tilgátur
mínar um hugarfar Olgu eru
aðeins tilgátur, og þvi ekki alveg
öruggt, að þær séu réttar. En það
er nú einu sinni svo, að það er
erfitt að geta sér til um hugarfar
manneskju, sem velur sér barna-
líma i útvarpi sem vettvang til að
gefa stjörnmálaskoðunum sinum
ttrás.
0 Ábyrgð foreldra
og skrípaleikurinn
sorglegi
Við Olgu vil ég segja það, að það
er foreldranna, en alls ekki
hennar að ákveða hvenær skuli
uppfræða börnin um kynferðis-
mál og stjórnmál. Og umfram allt
er það foreldranna en alls ekki
hennar að ákveða á hvaða hátt
þessi mál skuli kennd.
Það væri hálf yfirborðskennt af
minni hálfu að skammast i þessu
bréfi mínu einungis út i Olgu en
gleyma sjálfri undirstöðu þessa
máls. Mergurinn málsins er
útvarpsráð.
Enn einu sinni hefur það orðið
sér og þjóðinni allri til skammar
og niðurlægingar. Engum
íslendingi ætti því að dyljast
lengur sá sorglegi skripaleikur,
sem hlutleysi ríkisútvarpsins er
orðið undir stjörn núverandi
útvarpsráðs.
Júlíus Ingvarsson."
0 Minniniáttarkcnnd
Svava Valdiniarsdótlir, Klepps-
vegi 50, Rcykjavík, skrifar:
„Eg vil leyfa ntér að þakka svar
Gunnars Kristinssonar, yfirverk-
fræðings Hitaveitu Reykjavíkur í
Iesendaþjönustu Morgunblaðsins
20 þ.m. um geislahitun og raka-
stig.
Það er allt að kafna i umræðum
um vinstrisinnaða (barnabók),
sem verið er að lesa í Morgun-
stund barnanna. Mér finnst allt i
Iagi, að krakkar um 12 ára aldur
læsu bökina, ef þau nenntu því!
Svo ætti að lesa uppbyggjandi og
skemmtilegar bækur fyrir yngri
börn. Eg er ekki pólitísk, en ég
vorkenni islenzkum „kommum".
Mér finnst þeir alltaf hafa verið
með þessa minnimáttarkennd
gagnva rt útgerðarmön nu m.
Svava Valdiniarsdóttir.“
0 Að gefnu tilefni
Jön Gunnlaugsson bókaviirður
skrifar:
„í Morgunblaðinu 21. þ.m. er
getið um ræðu borgarstjörans i
Reykjavik, sem hann flutti í fyrri
viku, um að aldraðir, öryrkjar og
blindir njóti þjónustu bökasafna.
Þar segir m.a.: „Areiðanlega er
mikil þörf fyrir aukna bökasafns-
þjönustu hér í borg fyrir aldrað
fölk, öryrkja og blinda. I því sam-
bandi þyrfti að koma upp bóka-
safnsþjónustu i öryrkjahúsunum
við Hátún, á Elliheimilinu Grund
og reyndar víðar á slofnunum."
U1 af þessum ummælum skal
þess getið til þess að leiðrétta
misskilning, að á Elli- og
hjúkrunarheimilinu Grund hefur
verið bökasafn til ókeypis afnota
fyrir heimilisfölkið s.l. 50 ór. Það
byrjaði að visu smátt, en hefur
verið að smáaukast og er nú bóka-
kostur þess um 5000 bindi. Það er
opið hvern virkan dag nema
laugardaga frá kl. 1—3 og voru
útlán þess árið 1972 3587 bindi. í
bökasafninu eru að staðaldri 2
nienn i starfi og stundum fleiri
eftir þörfum og kostnaður við
það, bökakaup bökband og
annað, varkr. 195.919,00 sl. ár.
Jön Gunnlaugsson."
0 Öskuhaugur og
viðgerðaverkstæði
á almannafæri
Ragnar Guðmundsson, Nýlendu-
götu 17, Reykjavík,hringdi til
kvarta undan umgengni
nágrenni við hcimili sitt.
Hann sagði, að nú liefði Skoda-
bifreið t.d. staðið ohreyfð og i
lélegu ástandi á móti húsinu, sem
hann býr i, í þrjá mánuði sam-
ficytl. Hann sagði, að sér virtist
svo sem þarna væri rekið bif-
reiðaverkstæði á almannafæri,
atdv þess sem greinilega væri
þarna starfandi öskuhaugur f.vrir
blikksmiðju eins, sem starfrækt
væri i hverfinu. Þaina væru
haugar af brotajárni. auk þess
sem aflóga loftpressa stæði þarna
óárcitt og í göðu yfirheti. Ragnar
bað um. að þessu væri komið á
framfæri við þá aðila, sein málum
þessum ráða. i von um skjótar
úrbætur.
1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
L
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
að|
I
I
I
m
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Mælifelli 22. nóv.
Á VEGUM Sambands skagfirzkra
kvenna er nú efnt til handavinnu-
námskeiða í ýmsum sveitum hér-
aðsins og þéttbýliskjörnum.
Kennari eru frú Magdalena Sig-
urþórsdóttir, en hún hefur kennt
á vegum kvenfélaganna vfða um
land. Þátttaka hefur verið mikil
bæði í Iljaltadal, Blönduhlíð og
nú í Lýtingsstaðahreppi, en næsta
námskeið verður á Sauðárkróki. í
ráði er að halda sýningu i lokin.
Fyrir skemmstu hittust orlofs-
ferðarkonur hér á Mælifelli til að
rifja upp kynnin frá i sumar, er
þær föru, alls 43, í ferðalag til
Austurlands. Af þessu tilefni var
gefið út blað með ferðasögunni og
nokkrum vísum, en mikið var
ljöðað og sungið í förinni. Ber
blaðið nafnið „Orlofsfréttir úr
Skagafirði 1973", 9 sfður, þrykkt
og fjölritað hjá Ilalldóru llall-
grímsdóttur á Sauðárkróki.
Helztu höfundar bundins og
óbundins máls í blaðinu eru Sig-
ríður Friðriksdóttir á Ingveldak-
stöðum, Arnfríður Jónasdóttir á
Þverá og Rannveig Þorvaldsdótt-
ir, Sauðárkróki. Síðla á sumrinu
var orlofsdvöl norðlenzkra hús-
mæðra á Laugalandi í Eyjafirði
og nutu þess 15 konur úr Skaga-
firði.
Þá skal getið tveggja atriða, er
rædd voru á aðalfundi Sambands
skagfizkra kvenna á sl. vori: Ann
að eru kirkjugarðarnir. Kom þar
fram, að þeir standa viða í sinu
ár eftir ár, girðingum og umhirðu
stórlega ábótavant. Eftirlitsmað-
ur kirkjugarða skrifaði kvenfé-
lögunum f. nokkrum árum og
skoraði á þau að hlutast til um
fegrun krikjugarðanna og um-
hirðu. Övtða hefur af þessu orðið
og kenndu konur því um, að þær
skorti heimild til að hefjast
handa. Mun þó sanni nær, að hér
vantar aðeins vilja og forustu, þvf
að þar, sem slfku er til að dreifa
hefur þetta gefið góða raun. Ilér í
Lýtingsstaðahreppi hafa konurn-
ar t.d. gert mikið átak í þessu
efni, en þörf ærin.
Hitt var það, að í tilefni lands-
námshátíðar að sumri skyldi unn-
ið að fegrun og tiltekt úti við f
sveitunum. F.h. Sambandsins
gekk Guðrún Ásgeirsdóttir fyrir
sýlufund með þetta erindi og var
því vel tekið. Hið sameiginlega
átak hefur þó ekki enn veriðgert.
Mikið af ónýtu véla- og bflarusli
er við bæi og vegi, eigendum til
skammar, en fegurð landsins til
háðungar.
Þó að hér segi aðeins frá fáum
dráttum í félagsstarfi skagfirzkra
kvenna, má vera ljóst, að þar er
margt unnið til gagnsemdar og
menningar.
Sfra Agúst.
Norðmenn
breyta kafbáta-
eftirliti
Ösló (NTB)
NÝJAR reglur um viðbrögð
norska heraflans gagnvart erlend-
um kafbátum í norskri landhelgi
verða væntanlega ákveðnar í vor.
Alv Jakob Fostervoll land-
varnaráðherra skýrði frá þessu á
miðvikudag í fyrirspurnartíma i
Stórþinginu. Hann sagði, að
nefndum Stórþingsins yrði skýrt
frá málinu og ákveða yrði, hve
mikið mætti segja frá því opinber-
lega.