Morgunblaðið - 18.05.1974, Blaðsíða 1
32 SIÐUR
SVIINNIHLUTASTJÓRN Ólafs Jóhannessonar tilkvnnti f gær þríþættar
ráðstafanir í efnahagsmálum. Kjarni þeirra er þessi:
0 Gengislækkun um 4% og hefur þá gengi krónunnar lækkað um
10% frá áramótum
0 Stórfelldar niðurgreiðslur, sem kosta ríkissjóð á ársgrundvelli um
2000 milljónir króna og vantaði rfkissjóð þó um 2000 milljónir til að
tryggja hallalausan rekstur í ár, áður en þessi ákvörðun var tekin
0 Innflutningshömlur í því formi, að innfl.vtjendur verða að leggja
25% af innkaupsverði vöru inn á bankareikning, þar sem féð verður
bundið f þrjá mánuði vaxtalaust.
Með niðurgreiðslum þeim, sem rfkisstjórnin tilk.vnnti í gær, er 8
stiga hækkun kaupgjaldsvfsitölu greidd niður en gert hefur verið ráð
fyrir, að vfsitalan mundi hækka um næstu mánaðamót um 13—15%.
Ekki hefur verið upplýst hvað gert verður við mismuninn, hvort
launþegar eiga að taka hann á sig, hvort greiðslu hans verður „frestað"
eða með hverjum hætti honum verður „eytt“. Hér fer á eftir yfirlit yfir
þær ráðstafanir sem tilkynntar voru í gær af rfkisstjórn og Seðlahanka
Islands:
GengisIækKun
SEÐLABANKI íslands tilkynnti i
gær, að gengi islenzku krónunnar
hefði verið fellt um sem næst 4%
gagnvart Bandaríkjadollar. Kaup-
gengi hvers dollars er nú 92.80
krónur og hækkaði hann þvi í gær
um kr. 3.70 gagnvart íslenzkri
krónu. Gengisfall íslenzku krón-
unnar frá áramótum er þá orðið
um 10%, þvi að við síðustu
gengisskráningu ársins 1973 var
kaupgengi dollarsins 83.60 kr.
Hins vegar er fall krónunnar
Framhald á hls. 31
Jerúsalem, Beirut, Damaskus
17. maí AP-NTB
0 fSRAELSKAR orrustuþotur
gerðu enn árásir á arabfskar
skæruliðastöðvar f suðurhluta
Lfbanon, svo og sex smáþorp við
fsraelsku landamærin, tæplega
sólarhring eftir að hafa gert
heiftúðugar hefndarárásir á
sömu svæði, þar sem allt að 242
menn biðu bana, særðust eða er
saknað, að þvf er lfbanönsk yfir-
völd segja. A.m.k. ein kona beið
bana f loftárásunum f dag f
Lfbanon. Þá lenti fsraelskum og
sýrlenzkum herþotum saman yfir
þessu svæði, og sögðust Sýrlend-
ingar hafa skotið niður eina fsra-
elska þotu og hrakið hinar burt,
en fsrael hefur vfsað þvf á bug.
Orrustudrunurnar heyrðust f
Beirut, og greip ótti um sig f
borginni.
Gífurleg sorg og reiði hefur
gripið um sig í Arabalöndunum
vegna hefndarárása Israela.
„Hryllilegt," sagði Fahmy Sva-
hin, upplýsingamálaráðherra
Líbanon, og forseti landsins,
Suleiman Franjid, á að hafa líkt
aðgerðum Israela við aðferðir
Hitlers, og skorað á Sameinuðu
þjóðirnar að skerast i leikinn.
Skæruliðasamtök hafa víða hótað
grimmilegum hefndum.
A meðan á þessum hildarleik
stóð, hélt Henry Kissinger, utan-
ríkisráðherra Bandarikjanna,
áfram sáttatilraunum sínum, en
almennt er talið, að sfðustu at-
burðir hafi gert honum mun erf-
iðara fyrir. Ræddi Kissinger í dag
við Goldu Meir og aðra Israelska
leiðtoga, og herma fréttir, að
hann hafi orðið að koma fram
með „bandarískar hugmyndir" til
lausnar, vegna yfirvofandi sjálf-
heldu samningaviðræðnanna.
Ráðgerir Kissinger að fljúga til
Damaskus á morgun, og síðan aft-
ur annað kvöld til ísraels með
svör Sýrlendinga við siðustu til-
lögum Israela. Er talið, að þetta
bendi til þess, að Kissinger sé
þrátt fyrir allt enn vongóður um
að lausn á vandanum um aðskiln-
að herja í Golanhæðum sé ekki
langt undan.
Glistrup sviptur þinghelgi
og kærður fyrir skattsvik?
Kaupmannahöfn 17. maí. Frá
fréttaritara Mbl. Jörgen Harboe:
0 DANSKI rfkissaksóknarinn
ákvað í dag að leggja fram ákæru
á hendur Mogens Glistrup, lög-
fræðingi og formanni Framfara-
flokksins, fyrir að hafa gerzt
mörg hundruð sinnum sekur um
gróf skattsvik og falsanir.
Akæran er lögð fram með þvf
skilyrði, að þjóðþingið veiti sam-
þykki sitt til að svipta þingmann-
ir.n þinghelgi, en til þess þarf
meirihluta við atkvæðagreiðslu.
Sjálfur segist Glistrup ætla að
greiða atkvæði gegn sviptingu
þinghelgi, en hingað til hafa slfk
tilmæli dómsvaldsins ávallt verið
samþykkt.
0 Þessi ákvörðun saksóknarans
var tilkynnt minna en tveimur
sólarhringum eftir að Glistrup og
þingflokkur hans höfðu bjargað
rfkisstjórn Poul Hartlings frá
falli f atkvæðagreiðslu um efna-
hagsmálafrumvarp hennar. Enn f
dag voru verkföll og mótmælaað-
gerðir f Danmörku vegna þessa
sama frumvarps, en þau voru
samt ekki eins vfðtæk og f gær,
þegar stór hluti atvinnurekstrar
Danmarkar var lamaður. 1 gær
gerðu allt að 200.000 manns verk-
fall en f dag voru það um 50.000.
Verkföllin f dag náðu m.a. til
skipasmiðastöðvanna og hluta
flutningakerfisins. Næstum engin
blöð komu út í dag, og aðeins
nokkur hluti pósts var borinn út.
Hins vegar er búizt við, að á morg-
un verði póst- og flutningakerfið
komið í eðlilegt horf.
i Orsök þessara verkfalla hefur
mjög verið rædd manna á meðal í
Danmörku þessa daga. Hin beina
orsök eru þær efnahagsaðgerðir,
sem ríkisstjórnin með hjálp hinna
borgaralegu flokkanna á þinginu
Framhald á bls. 31
Blóðbað í
Dyflinni
STRÆTI f miðborg Dyflinnar
voru f kvöld blóði drifin og Ifkams-
hlutar og fatatjásur lágu eins og
hráviði um göturnar, eftir að
fjöldi sprengja sprakk á háanna-
tfmanum sfðdegis með þeim
afleiðingum, að allt að 30 manns
biðu bana, og a.m.k. 100 særðust.
Sprengjunum hafði verið komið
fyrir f kyrrstæðum bifreiðum, og
sprungu þær allar svo til samtfm-
is, er fólk var á á leiðinni heim úr
vinnunni. Þetta er hryllilegasta
blóðbað, sem orðið hefur á fr-
landi sfðan trúflokkadeilurnar
hófust fyrir fimm árum. Irski lýð-
veldisherinn (IRA) firrti sig f
kvöld ábyrgð á sprengingunum,
og fordæmdi þær.
Verkföll 1
0 BÆÐI Palma Carlos, for-
sætisráðherra hinnar nýju
þjóðstjórnar Portúgal, og
Alvaro Cunhal, æðsti leiðtogi
portúgalskra kommúnista, sem
er ráðherra án ráðuneytis f
stjórninni, skoruðu f dag á
verkalýðinn að láta af verkföll-
um f landinu. A fyrsta starfs-
degi hinnar nýju rfkisstjórnar
virtist sem almenningur væri
gripinn mikilli verkfallagleði.
Til dæmis lögðu 10.000 starfs-
menn skipasmiðastöðva niður
vinnu f Lissabon, og um 79.000
verkamenn f vefnaðariðnað-
inum mættu ekki til vinnu um
Portúgal
allt landið. Lestir og strætis-
vagnar f höfuðborginni voru
ókeypis f dag, þar eð vagn-
stjórar neituðu að taka við far-
gjöldum farþega. Krefjast þess-
ir verkalýðshópar tafarlausrar
leiðréttingar á kaupi og kjör-
um.
Rfkisstjórnin lýsti því yfir f
dag, að Mario Soares, utanrfkis-
ráðherra, sem nú er f Portú-
gölsku Guineu, myndi 25. maf
hefja vopnahlésviðræður f
London við fulltrúa andspyrnu-
hreyfingarinnar f Guiena
Bissau.
Hefndarstríð
yfirvofandi?
Gengislækkun - imiflutningshöml-
ur - stórfeUdar niðurgreiðslur
,, ,,, . . O
— sem ekkert fé er til fyrir