Morgunblaðið - 09.07.1974, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. JULI 1974
11
Raunverulegt samband
99
59
Athugasemd frá Þorsteini Guðjónssyni
Það hefur verið haft orð á því
við mig, að ekki hafi nógu vel til
tekizt hjá Mbl., þegar það setti
hina fyrirfram ákveðnu fyrirsögn
„Dulræn efni og trúarreynsla"
yfir viðtal það, sem Björn V.
Sigurpálsson átti við mig um
kenningar dr. Helga Pjeturss. Því
að kenningar dr. Helga eru
hvorki dulrænar né trúarbragða-
legar, heldur einmitt hrein-
vísindalegar. En þessi fyrirsögn
mun þó ekki hafa verið viljandi
sett þarna yfir til þess að lýsa yfir
ákveðinni skoðun blaðsins á
kenningu dr. Helga, heldur mun
hún vera sprottin af þvf, að efnið
var flokkað fyrirfram, áður en
blaðamennirnir höfðu kynnt sér
það. En flokkurinn, sem við
áhugamenn um kenningu dr.
Helga kentum þarna í, var „Dul-
ræn efni og trúarreynsla" og verð
ég reyndar að játa, að ég tók lítt
eða ekki eftir þessari aukafyrir-
sögn, þegar fyrri greinin birtist.
Og hef ég auðvitað því minni
ástæðu til að vera með aðfinnslur
út af þessu, sem ég veitti því
minni athygli. En ástæðan til
þess, að ég veitti þessu svo ólöggt
athygli, mun hafa verið sú, að
aukafyrirsögnin lenti í miðri
stjörnugeimsmynd, og hafði þessi
baksýn einhver þau áhrif á hana,
að það varð ekkert úr henni. Og
hittist þar skemmtilega á, því að
þar sem sýn gefur til hinna raun-
verulegu stjarna vfðgeimsins,
hverfur dulrænan og fjötrar hinn-
ar vanabundnu hugsunar. Enginn
trúir á andaheim, meðan hann
horfir út í frjálsan stjörnugeim-
inn, og ekki heldur á eilffar
refsingar. Og enginn, sem er
frjáls í huga, getur látið sér detta
í hug aðra eins fjarstæðu og þá, að
lífið sé bundið við þennan eina
hnött, sem hann stendur á, af
billjónum billjóna hnatta.
Þó að viðtalið f fyrra blaðinu
mætti heita allgott af blaða-
mannsins hálfu — þessi hálf
vandræðalegi inngangur um
Sigurð Nordal og William James
var ekki annað en afleiðing af þvf,
að ekki mátti fara beint að þvf að
kynna kenningu dr. Helga, heldur
varð að binda hana undir fyrir-
sögn — þá verður varla hið sama
sagt um síðari grein hans. Hann
sýndi mér fyrri greinina, áður en
hann birti hana, og bauð mér að
taka af henni hnökra, sem ég tók
mjög fáa. En í sfðari greininni gat
hann ekki á sér setið að fara að
koma með ýmislegar glósur og
hálfyrði um sambandstilraun þá,
sem hann sóttist svo mjög eftir að
fá að taka þátt f. En þennan sam-
setning sinn sýndi hann okkur
ekki, og bendir það til þess, að
samvizkan hafi ekki verið sem
bezt.
Engum er það betur Ijóst en
Nýalssinnum, hverjum vand-
kvæðum það er bundið þetta sam-
band, og það er á misskilningi
byggt, þegar B.V.S. heldur, að við
ætlumst til þess, að þeir, sem
ganga í salinn, verði að „trúa“
öllu, sem talast fyrir miðils munn.
Það er á öðrum stað í þessu sama
Lesbókarblaði sagt frá fslenzkum
miðli, sem talinn er vera allt að
því einstakur í víðri veröld að þvf
leyti að geta undantekningarlítið
komið með nöfn og atvik til sönn-
unar. En B.V.S. ætlast til þess að
um alla miðla, að þeir hafi
þennan hæfileika f fullum mæli,
— og svo líklega einnig að geta
flutt viðstöðulaust af munni fram
óþekkt fornkvæði. Vanti eitthvað
á þetta lýsir hann yfir þvf, að
„raunverulegt samband sé þetta
varla.“ Af því má reyndar ráða, að
hann heldur, að raunverulegt
samband sé þó til, en aðeins ekki
hjá Nýalssinnum. En þarna hefur
hann misskilið heldur betur, þvf
að Nýalssinnar hafa aldrei reynt
að koma sér upp eignarrétti á
sönnunum. Kenning Nýals er
jafnsönn fyrir því, hver „á“
sannanirnar fyrir henni. Það er
nóg, að þær eru til. Fyrirbæri,
sem fylgja Gyðingi utan úr Israel
eða svertingja í Abbessiníu, eru
jafngóð til sönnunar og hver önn-
ur, þar sem skilningur er fyrir
hendi. Það er skilningurinn, sem
Nýalssinnar „eiga“, og þeir geta
veitt hlutdeild f honum hverjum,
sem vit hefur og vilja til að til-
einka sér hann. Og ég vona, og
býst reyndar fastlega við þvf, að
Björn Sigurpálsson eigi heldur
fyrr en síðar eftir að tileinka sér
þannskilning— og að hann sjái þá
um leið, hversu ósmekkleg hún
var þessi samlfking hans um
„Jesúmýnd í safnaðarheimili", í
sambandi við myndina af dr.
Helga — sem hann hélt, að væri
þarna til þess að tilbiðja hana.
Þorsteinn Guðjónsson
_ o — 0 —
I tilefni þessara tilskrifa Þor-
steins vill greinarhöfundur
aðeins taka eftirfarandi fram:
Blaðamönnum hefur jafnan
þótt það sjálfsögð kurteisi, er þeir
sækja vitneskju sína í fróðleiks-
sarp annarra, að gefa viðkomandi
fræðara sínum kost á að fara yfir
handritið i þvi skyni að tryggja,
að allt sé þar rétt með farið. Þess
vegna bauð ég Þorsteini að lesa
yfir það, sem ég hafði eftir honum
um dr. Helga Pjeturss og
kenningar hans. Hins vegar lagði
ég sjálfur út af þessari vitneskju,
Framhald á bls. 33
VINSÆLAR ORLOFSFERÐIR
/ sumar og haust til Möltu — sólskinseyjar Miöjaröarhafsins
Brottför: 3. 17 og 31. águst og 14. september.
-- _•
i 1 9
MALTA ER PARADIS FERÐAMANNSINS
Malta hefur upp á margt að bjóða fyrir ferðamanninn:
Milt og þægilegt loftslag — góð hótel, þjónustu og viðkunna gestrisni — gæði i mat og drykk — baðstrendur
lausarvið alia mengun — glaðværð og skemmtanir við allra hæfi — hagstætt verðlag.
Til Agadir í suður-Marokkó á vesturströnd Afriku.
Önnur hópferð okkar á þessar vinsælu ferðamannaslóðir Afríku, þar sem
sumar rikir allt árið, verður farin 6. október.
Skipuleggjum ferðir um allan heim fyrir hópa jafnt sem
einstaklinga.
Ferðamiöstööin hf.
Aðalstræti 9 — Símar 1 1 255 og 1 2940
Þaö sem þér sjáiö
þessari
mynd
margar aörar geröir
af sófasettum og borðstofusettum
komu aftur í búðina í gær.
Síðast seldist allt upp
á nokkrum dögum.
Komið og skoðið hjá okkur
Það borgar sig
Simi-22900 Laugaveg 26