Morgunblaðið - 28.08.1974, Blaðsíða 28
200 mílurnar eitt
stærsta málið nú
Ver og Hrönn liggja bundnir við ÆgisgarS.
Ljósm. Mbl.: R.AX.
Þrír pólsku
togaranna
eru bilaðir
MIKIÐ HEFUR verið ritaS og rætt um bilanir ð togurum þeim, sem keyptir
hafa verið til fslands frá Spáni, en nú virðast þeir ganga eftir atvikum
sæmilega. f stað þeirra liggja nú togarar þeir, sem smíðaðir voru fyrir
fslendinga I Póllandi bilaðir við bryggju. Einn þeirra, Vigri, er búinn að
vera bilaður I marga mánuði, þar sem gfr skipsins eyðilagðist, og er verið
að skipta um gfr f skipinu f Þýzkalandi. Kemur Vigri vart heim fyrr en f
október. Þá liggja tveir togaranna, Hrönn og Ver, bundnir við Ægisgarð
vegna bilanna. Skrúfuöxull Hrannar er mikið gallaður og aðaltogvindan f
Ver er alvarlega biluð. Ekki er enn vitað hvenær þessi skip komast á
veiðar.
Þær bilanir og þeir gallar, sem komið hafa fram ! nýju skuttogurunum
eru orðnir ærið margir og hver dagur, sem þessi afkastamiklu skip þurfa
að liggja i höfn, er þjóðinni dýr.
Fall krónunnar nemur tugum
prósenta 1 tíð vinstri stjómar
vart pundi aðeins á árinu 1974, er unnar í tíð vinstri stjórnarinnar
fall hennar hartnær 16%. Gagn- 14,46%.
vart Kanadadollar: er fall krón- Framhald á bls. 16
Vinstri stiórn:
Þannig hækk-
aði verðlagið
— segir Matthías
Bjarnason, sem
tekur í dag við
embætti sjávar-
útvegsráðherra
„(JTFÆRSLA fiskveiðilögsög-
unnar f 200 sjómflur á árinu 1975
er eitt stærsta málið, sem hin
nýja rfkisstjórn kemur til með að
vinna að. Það er mikið mál, sem
krefst vandlegs undirbúnings og
íhugunar“, sagði Matthfas
Bjarnason f viðtali við Mbl. f gær,
en hann tekur f dag við embætti
ÁTVR kaup-
ir ekki ber
ÁFENGIS- og tóbaks-
verzlun ríkisins mun
ekki kaupa nein ber á
þessu hausti, þar eð
berjabirgðir verzlunar-
innar frá í fyrra og hitt-
eðfyrra nægja til fram-
leiðslu á krækiberja-
líkjör fram til næstu
berjauppskeru. Þessar
upplýsingar fékk Mbl. í
gær hjá Ragnari Jóns-
syni, skrifstofustjóra
ÁTVR. Berjabirgðirnar
eru ekki geymdar í
mynd berjanna, heldur
er saftin úr þeim geymd
og saman við hana settur
vínandi, svo að saftin
geymist.
HINN 1. nóvember n.k. tekur
Sláturfélag Suðurlands við
rekstrí matvörubúðar, sem Silli
og Valdi hafa rekið f verzlunar-
húsinu Glæsibæ við Alfheima.
Kaupir Sláturfélagið áhöld, tæki
KJÖTBIRGÐIR f landinu af
dilkakjöti voru 500 smálestir
hinn 1. ágúst sfðastliðinn og voru
þessar birgðir dreifðar vfðs vegar
um land. Þó var Iftið sem ekkert
um dilkakjöt f þéttbýliskjarnan-
um á Suðvesturlandi svo og við
Akureyri. Nú hefur það gerzt, að
þetta kjöt flyzt ekki til þéttbýlis-
ins, sem áður er nefnt, en úti á
landi hjá sláturleyfishöfum, sem
eiga kjötið, er unnt að fá það
keypt. Losna þeir þá við flutn-
ingskostnað til Reykjavíkur svo
og dreifingarkostnað f heildsölu f
sjávarútvegsráðherra auk heil-
brigðis- og tryggingaráðuneytis.
Matthías sagði ennfremur:
„I sambandi við sjávarútvegs-
mál almennt þá eru ástand og
horfur í þeim mjög slæmar. Hag-
ur útgerðarinnarbæði skuttogara
og flestra annarra báta er mjög
bágborinn. Þeir eru reknir með
mjög miklum halla. Hraðfrysti-
iðnaðurinn er rekinn með halla
og nokkrar minni greinar sjávar-
útvegs. Hins vegar má segja, að
nokkuð góð afkoma sé við salt-
fiskverkun og skreiðarverkun.
Það sem fyrst og fremst verður
að gera er að skapa útgerð og
fiskvinnslu rekstrarskilyrði. Það
skilja allir, að hið fyrsta, sem gera
þarf, er að skrá gengi krónunnar
rétt og gera nauðsynlegar hliðar-
ráðstafanir til þess að tryggja
hallalaúsan rekstur útgerðar og
allra greina útflutningsafurða.
I heilbrigðis- og trygginga-
málum er mjög margt ógert og
margt, sem þarf lagfæringar við.
Á þessu stigi vil ég ekki tíunda
neitt af því, sem þar stendur til,
en allt kemur þetta til með að
skýrast — sumt á næstu dögum og
annað á næstu vikum.“
STJÓRNARSKIPTI verða f dag
og lætur þá svokölluð vinstrí
stjórn af völdum eftir rúmlega
þriggja ára valdasetu. A þessu
tfmabili hefur gengi fslenzku
krónunnar að meðaltali fallið um
23,20% og er þá miðað við gengis-
og vörulager, og verður kaupverð
ákveðið eftir vörutalningu. Silli
og Valdi verða áfram eigendur
hússins, svo Sláturfélagið verður
þar leigjandi. Samningar um
Framhald á bls. 16
Reykjavík, en f stað þess flytur
kaupandinn sjálfur kjötið til sfn.
Sveinn Tryggvason, fram-
kvæmdastjóri Framleiðsluráðs
landbúnaðarins, sagði í viðtali við
Mbl. í gær, að þegar birgðakönn-
unin fór fram hinn 1. ágúst, hafi
verið álitið, að kjötbirgðirnar
nægðu til næstu sláturtfðar, sem
hefjast mun eftir svo sem 10 daga.
Núhafasláturleyfishafar hins veg-
ar kosið að senda kjötið ekki á
þéttbýlissvæðin til þess að spara
sér kostnað. Jafnframt er beðið
eftir nýjum útreikningi á verð-
skráningu Seðlabanka tslands 28.
júlf 1971 og sfðustu skráningu
áður en gjaldeyrisviðskiptum var
lokað 21. ágúst 1974. Er þá ekki
gert ráð fyrir þvf, að nú er að mati
Seðlabankans brýn nauðsyn á að
fella gengið og sé miðað við þá
25% innborgunarskyldu, sem
Seðlabankinn nú tekur má gera
ráð fyrir að gengisfall krðnunnar
í tíð vinstri stjórnarinnar sé á
fimmta tug prðsenta.
Gengisfall krónunnar er æði
misjafnt eftir því við hvaða gjald-
miðil er miðað, enda hefur hver
gjaldmiðill um sig staðið sig mis-
jafnlega á hinum alþjóða gjald-
eyrismarkaði. Þannig er fall krón-
unnar gagnvart Bandaríkjadollar
aðeins 10,65% og gagnvart
sterlingspundi er fallið aðeins
7,23%. Gengi sterlingspunds
hefur einnig verið mjög á reiki
undanfarin misseri og sé t.d.
miðað við fall krónunnar gagn-
lagsgrundvelli landbúnaðarvara,
sem koma á 1. september, en
vegna bráðabirgðalaga þeirra, er
ríkisstjórn Ólafs Jóhannessonar
setti í vor, verður útreikningur
grundvallarins að leggjast fyrir
ríkisstjórn til samþykkis eða synj-
unar. Sagði Sveinn, að því væri
alls kostar óljóst, hvort eða hve
mikil hækkun yrði á útreíkningi
grundvallarins. Er það óráðið
dæmi, hvernig ný rfkisstjórn
bregst við f þessu máli.
Sveinn sagði, að Sláturfélag
Framhald á bls. 16
ÓÐAVERÐBÓLGA sú, sem fylgt
hefur f kjölfar efnahagsstefnu
fráfarandi rfkisstjórnar, hefur
gert mörgum manninum lffið
leitt. Nú við stjórnarskiptin er
þvf ekki úr vegi að kanna prós-
cntuhækkun á nokkrum vöruteg-
undum, sem mikið eru notaðar f
þjóðfélaginu.
Bensínlítri kostaði við upphaf
valdaferils vinstri stjórnar 16
krónur, en mun kosta nú 1. sept-
ember, samkvæmt ákvörðun frá-
farandi ríkisstjórnar um 44 krón-
ur lítrinn. Hækkunin nemur því
175%. Brennivínsflaska, sem
framleidd er af ÁTVR, kostaði
1971 470 krónur, en kostar nú
1.210 krónur. Hækkunin nemur
157%. Vindlingapakki kostaði við
upphaf valdaferils ríkisstjórnar-
innar 55 krónur, en kostar nú 115
krónur. Hækkunin er 109%.
Maðurinn ekki
fundinn enn
MANNSINS, sem týndist í
berjamó sfðdegis á sunnudag við
Hólahóla á Snæfellsnesi, var leit-
að í allan gærdag, en án árangurs.
300 manns tóku þátt í leitinni.
Maðurinn, sem er nokkuð rosk-
inn, hafði verið til berja með
börnum sinum á sunnudag og var
saknað um hálff jögurleytið.
Hvert kg af ýsu, nýrri, slægðri og
hausaðri kostaði sumarið 1971 39
krónur, en kostar nú 85 krónur.
Hækkunin er 117,9%. Hvert kg af
vínarpylsum kostaði fyrir þremur
árum 139 krónur, en kostar nú
300 krónur. Hækkunin er 115,8%.
TREYSTI EKKI
ÍSLENZKRI
LÆKNISLIST
ÞVZKUR auðkýfingur, sem
hér hefur verið á ferð veiktist
skyndilega, fékk hjartaáfall.
Var hann fluttur f sjúkrahús
og lagður á gjörgæzludeild.
Ekki leizt hinum þýzka meir
en svo á sjúkrahúsið og lækn-
ana, að hann sendi boð eftir
einkaþotu af gerðinni Lear-jet
frá Þýzkalandi. Lentr hún á
ReykjavíkurfIugvelli f gærdag
og komu með henni tveir
menn f hvftum sloppum. Settu
þeir hinn þýzka hjartasjúklíng
f eitthvert tski og sfðan
geystust þeir af stað á ný til
Þýzkalands, og vonandi hefur
auðkýfingurinn hresstst við
tilhugsunina eina um, að þýzk-
ir læknar færu um hann hönd-
um.
SS yfirtekur rekst-
ur matvörubúðar-
innar í Glæsibæ
Sláturleyfíshafar liggja á kjötinu:
Selja það heima og losna við
flutnings og dreifingarkostnað