Morgunblaðið - 14.09.1974, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 1974

Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Askriftargjald 600,00 kr. á mánuði innanlands.
I lausasolu 35,00 kr eintakið
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Bjórn Jóhannsson
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, simi 10 100.
Aðalstræti 6, simi 22 4 80
Aðundanförnu hafastað-
ió þrotlausar viðræður
milli ríkisstjórnarinnar
annars vegar og ýmissa
aðila vinnumarkaðarins
hins vegar vegna þeirra
efnahagsráðstafanna, sem
nú eru á döfinni. Ríkis-
stjórnin hefur þegar átt
tvo formlega fundi með
fulltrúum Alþýðusam-
bandsins, þar sem rætt hef-
ur verið um sérstakar
hliðaraðgerðir til þess að
tryggja hag láglaunafólks.
Á þessum aðilum hvílir nú
mikil ábyrgð. Niðurstöður
þessara viðræðna geta ráð-
ið úrslitum um, hvort
endurreisnarstarf ríkis-
stjórnarinnar ber árangur,
þannig að tryggja megi til
frambúðar fulla atvinnu og
almenna hagsæld allrar al-
þýðu ílandinu.
Eitt fyrsta verk Geirs
Hallgrímssonar, forsætis-
ráðherra, eftir að ríkis-
stjórn Sjálfstæðisflokksins
og Framsóknarflokksins
tók við völdum, var að lýsa
yfir því, að stjórnin myndi
beita sér fyrir sérstökum
ráðstöfunum til þess að
létta byrðar þeirra, er lak-
ast eru settir í þjóðfélag-
inu. Jafnframt var lögð
áherzla á, að fyrirkomulag
láglaunauppbótar yrði ekki
ákveðið fyrr en að höfðu
samráði við launþegasam-
tökin. Með þessu steig
ríkisstjórnin óþjákvæmi-
legt og þýðingarmikið
skref.
Enginn þarf að fara í
grafgötur um, að þjóðin í
heild verður að draga sam-
an seglin, meðan verið er
að greiða úr ringulreið
efnahagsmálanna. Ljóst er,
að velmegunin undanfarið
hefur að miklu leyti byggst
á erlendri skuldasöfnun.
Nú er komið að því að
greiða verður skuldirnar.
Jafnframt verður að
tryggja rekstrargrundvöll
atvinnuveganna. Fyrstu
ráðstafanir stjórnarinnar
hafa miðaö í þessa átt. Slík-
ar ráðstafanir koma
óhjákvæmilega niður á
landsmönnum öllum. Al-
mennt búa menn nú við
góð kjör og geta af þeim
sökum tekið á sig auknar
byrðar.
Þeir sem lægst hafa laun-
in í þjóðfélaginu eiga hins
vegar af eðlilegum ástæð-
um erfiðara um vik að taka
á sig þær auknu álögur,
sem endurreisnarstarfinu
fylgja í fyrstu. Þess vegna
var það mililvægt, að ríkis-
stjórnin skyldi í upphafi
marka þá ákveðnu stefnu,
að sérstakar ráðstafanir
yrðu gerðar til hagsbóta
þessum þjóðfélagsþegnum
og ákveðin fjáröflun fyrir
ríkissjóð til að standa und-
ir slíkum aðgerðum.
Núverandi stjórnarand-
stöðuflokkar hófu árásir
sínar á ríkisstjórnina áður
en stefnuyfirlýsing hennar
var birt og sökuðu hana um
að bera ekki hagsmuni
þessara aðila fyrir brjósti.
Staðreyndin er hins vegar
sú, að ríkisstjórnin hefur
sérstaklega lagt sig í fram-
króka við að undirbúa ráð-
stafanir til þess að tryggja
lífskjör þeirra, sem viö
erfiöastar aðstæður búa.
Stjórnarandstöðuflokkarn-
ir halda sig þó enn við
sama heygarðshornið, rétt
eins og þeir geri sér enga
grein fyrir því, sem er að
gerast í þjóðfélaginu.
Við þær aðstæður, sem
við búum nú við, er mikil-
vægt að sættir haldist og
gagnkvæmur skilningur
ríki milli hagsmunasam-
taka og ríkisvaldsins. Þess
vegna var það þýðingar-
mikið, að forsætisráðherra
skyldi lýsa yfir því, að við-
ræður yrðu þegar hafnar
við launþegasamtökin og
fyrirkomulag láglaunaupp-
bótar yrði ekki ákveðið
fyrr en að höfðu samráði
við þau. Hér koma margar
leiðir til greina og eðlilegt
er og nauðsynlegt, að ríkis-
valdið hafi samráð við Al-
þýðusambandið, þegar
efnahagsráðstafanir snerta
kjarasamninga með þeim
hætti, sem nú á sér stað og
öllum er ljóst, að ógerning-
ur er að komast hjá, eins og
sakir standa.
Samstarf ríkisstjórnar
og launþegasamtaka
Af þessu má sjá, að ríkis-
stjórnin leggur alla
áherzlu á, að að þess-
um efnahagsaðgerðum
veröi þannig staðið, að þær
komi ekki með fullum
þunga niður á þeim, sem
lakast eru settir og sam-
komulag geti náðst um
nauðsynlegar hliðarráð-
stafanir í því sambandi.
Áhrifavald verkalýðs-
hreyfingarinnar verður
ekki dregið í efa. Árangur
endurreisnarstarfsins get-
ur að nokkru leyti ráðizt af
afstöðu hennar í þessum
efnum. Miðstjórn Alþýðu-
sambandsins samþykkti
strax og ríkisstjórnin tók
við völdum áskorun til
stéttarfélaganna að segja
upp gildandi kjara-
samningum. Landsmenn
vænta þess, að með þessu
móti hafi forysta Alþýðu-
sambandsins verið að
styrkja samningsaðstöðu
sína, en hér hafi ekki verið
um að ræða endanlega
ákvörðun um að steypa
þjóðinni út í allsherjar-
verkföll. Öllum er ljóst að
slíkt yrði einungis til tjóns
fyrir launþega og þjóðina
alla.
Hér er um mjög vanda-
samt og erfitt úrlausnar-
efni að ræða. Viðræðum
verður haldið áfram á
næstunni og víst er, að þær
geta ráðið úrslitum um
árangur efnahagsaðgerð-
anna og skipt sköpum um
það, hvort unnt reynist að
tryggja til frambúðar al-
menna hagsæld fólksins í
landinu.
Dr. Bjarni Jónsson:
Hvað veldur?
AUGLÝSING í Morgunblað-
inu í dag, 8 sept. 1974,
minnti mig á mál, sem verið
hefir á döfinni í læknadeild
Háskóla íslands síðan á liðnu
hausti.
Á deildarfundi í læknadeild
þ. 24. okt. 1973, var borin
fram svohljóðandi tillaga af
fulltrúum stúdenta í deild-
inni:
„Stjórn Félags lækna-
nema beinir þeim tilmæl-
um til deildarfundar, að
hlutast verði til um
að menntamálaráðherra
beiti sér fyrir breytingu á
32. grein laga um Há-
skóla íslands (lög nr.
84 —1970), þar sem
kveðið er á um tengsl
prófessorsembætta
Læknadeildar við ákveðn-
ar stofnanir. Miði breyt-
ing þessi að því að fella
nefnd tengsl niður. Hnlga
að þessu fyrst og fremst
eftirtalin rök:
1. Ætla má, að hvort
starfið, prófessorsemb-
ætti við Læknadeild og
forstöðumannsstaða við
t.d. lyflækninga- eða
handlækningadeild sé
hverjum manni . nægt
verkefni.
2. í hæsta máta er
óeðlilegt að binda pró-
fessorsstöður við ákveðin
sjúkrahús eins og gert er,
samkvæmt núgildandi
lögum, þar eð það hindr-
ar eðlilega nýtinu
annarra sjúkrahúsa á
höfuðborgarsvæðinu til
kennslu."
Deildarfundur tók ekki af-
stöðu til þessarar tillögu en
setti nefnd til þess að fjalla
um hana og skila læknadeild
Háskólans áliti; skyldu þar
tekin. fram bæði með- og
mótrök. í nefndina voru skip-
aðir Arinbjörn Kolbeinsson,
dósent, Friðrik Einarsson,
dósent, Sigurður Guð-
mundsson, stud. med. og
formenn læknaráða Borgar-
spítala, Landakotsspítala og
Landspítala.
Nefndin hélt nokkra fundi.
Á þeim fyrstu sátu allir for-
menn læknaráða nefndra
spítala, þ.e. Þórarinn Guðna-
son fyrir Borgarspítala, Bjarni
Jónsson fyrir Landakotsspít-
ala og Jón Þorsteinsson fyrir
Landspítala. Síðar tilnefndi
læknaráð Landspítala Hjarlta
Þórarinsson í stað Jóns Þor-
steinssonar. Nefndin lauk
störfum þ. 29. mars 1974.
Skilaði hún áliti sínu sam-
hljóða án nokkurs mótat-
kvæðis.
Allir nefndarmenn nema
stúdentinn höfðu fengist við
kennslu læknisefna meira
eða minna og sumir þeirra
verið fastir kennarar við Há-
skólann í mörg ár. Má þá
væntanlega leggja nokkuð
upp úrsamhljóða álití þeirra.
Segir svo í nefndarálitinu:
„Vegna fjölgunar stúd
enta í Læknadeild og
áforma um breytta og
bætta kennsluhætti, hef-
ur hvað eftir annað verið
lögð áhersla á nauðsyn
þess að nýta til fulls efni-
við til kliniskrar kennslu
við deildaskipt sjúkrahús,
þ.e.a.s. þau sjúkrahús,
sem þannig eru útbúin,
að ætla má, að þau geti
annast kennslu lækna-
stúdenta.
Nefndarmenn urðu
ekki sammála um nein
gild mótrök gegn tillögu
stúdenta.
Nefndin samþykkti
samhljóða eftirfarandi
álitsgerð á fundi 29. mars
s.l.:
„Nefndin lítur svo á, að
ekki sé unnt að sinna klin-
iskri kennslu læknastúd
enta svo viðhlýtandi sé,
nema að efniviður deilda-
sjúkrahúsa sé notaður til
kennslunnar. Þurfa þá
sérfræðingar við þessa
spítala að sinna kennslu
meira eð minna eftir at-
vikum. Þykir því rétt að
þessir sérfræðingar taki
upp kennslu við Háskól-
ann og fái greiðslu og
starfsheiti eftir því, sem á
við í hverju tilviki. Hætti
læknir störfum við sjúkra-
hús, hætti hann að vera
kennari. Kennarastöðurn-
ar verði þannig tengdar
sérfræðistöðum eða yfir-
læknisstöðum, en ekki
nein sérstök kennara-
staða tengd einstökum
spítala eða stofnun, held-
ur geti háskólakennari af
hvaða gráðu sem er starf-
að við hvert slíkt sjúkra-
hús, eftir því, sem ástæða
þykir til á hverjum tíma."
Nú eru þrír háskólakennar-
ar við Borgarspítala og verða
væntanlega fjórir innan tíðar,
en fjórir eru við Landakots-
spítala. Aðrir kennarar í klin-
iskum fræðum eru tengdir
Landspítala og sumar stöð-
urnar bundnar þar af lögum,
sem stúdentum og ýmsum
kennurum Háskólans finnast
úrelt og ætti að þeirra viti að
breyta þeim lögum.
Kem ég þá aftur að auglýs-
ingunni, sem varð vaki þessa
greinarkorns. Þar er auglýst
prófessorsembættið í barna-
sjúkdómum og staða yfir-
læknis á „Barnaspítala
Hringsins" og gert ráð fyrir,
að sama lækni verði veitt
bæði störfin. Skrifa undir
þessa auglýsingu tvö ráðu-
neyti, menntamála og heil-
brigðismála. Má geta þess
hér, að Barnaspítali Hrings-
ins er í raun barnadeild Land-
spítala og hefir ekki önnur
tengsl við kvenfélagið Hring-
inn en þau, að þær konur
afhentu Landspítala fé, sem
þær höfðu safnað gegn því,
að barnadeildin yrði tengd
nafi félagsins.
í vor var prófessorsemb-
ættið í barnalækningum aug-
lýst laust til umsóknar án
nokkurra tengsla við ákveðna
spítala eða spítaladeildir og
sóttu þá um það embætti þrír
menn.
Embættið hefir ekki verið
veitt.
Nú veldur mér það nokk-
urri furðu, að embættið er
auglýst að nýju og þá hlekkj-
að við ákveðna spítaldadeild
án þess að nokkurra ástæðna
sé getið eða orsakir nefndar
til þessarar breytingar.
í Reykjavík eru starfandi
Framhald á bls. 14