Morgunblaðið - 05.11.1974, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. NÖVEMBER 1974
H. C. Andersen
Nýju fötin keisarans
„Er það ekki fallegur vefnaður að tarna?“ sögðu
báðir svikahrapparnir og útskýrðu fyrir honum
mynstrið, sem ekkert var. „Heimskur er ég ekki,“
hugsaði maðurinn; „það er þá heldur hitt, að ég er
óhæfur til að vera í þessu mínu góða embætti. Það
þykir mér nú nokkuð skrítið, en á því má maður ekki
láta bera.“ Hældi hann svo vefnaðinum, sem hann
ekki sá, og vottaði vefurunum gleði sína yfir því,
hvað litirnir væru fallegir og mynstrið prýðilegt.
„Já, það er ljómandi gull,“ sagði hann við keisarann.
Öllu borgarfólkinu varð tíðrætt mjög um þennan
forláta vefnað, og vildi nú keisarinn sjálfur sjá hann,
meðan hann væri enn á vefstólnum. Tók hann með
sér heilan skara valdra manna og þar á meðal báða
hina gömlu, skikkanlegu embættismenn, er áður
höfðu verið sendir á fund bragðarefanna, sem nú
voru að vefa í gríð og ergi, þó að ekki væri nokkur
tætla á vefstólnum.
HÖGGNI HREKKVÍSI
Þú verður að viðurkenna ’ann er ofsa fær.
„Já, er það ekki yfirtak?" sögðu báðir skikkanlegu
embættismennirnir. „Þóknast yðar hátign að líta á?
Hvílíkt mynstur, hvílíkir litir!“ Og bentu þeir um
leið^ tóman vefstólinn, því að þeir héldu fyrir víst,
að hinir mundu sjá vefnaðinn.
„Hvað er þetta?“ hugsaði keisarinn með sér, „ég sé
ekki neitt. Nikil skelfing! Er ég heimskur? Er ég
óhæfur til að vera keisari? Það var það hræðilegasta,
sem fyrir mig gat komið.“ „Ó, það er ofur fallegt,“
sagði hann, „ég hef á því mína allra hæstu velþókn-
un.“ Hann kinkaði kolli ánægjulega og virti fyrir sér
tóman vefstólinn. Hann vildi ekki láta uppi hið
sanna, að hann sá ekki neitt. Allir, sem í föruneytis-
flokknum voru, horfðu og horfðu, en urðu engu nær
en allir hinir, en þeir sögðu eins og keisarinn: „Ó,
það er ofurfallegt," og réðu honum til að fá sér
fyrstur allra í föt úr þessum nýja dýrindis vefnaði til
að vera í á skrúðgönguhátíð þeirri hinni miklu, er þá
fór í hönd. „Það er prýðilegt, það er ljómandi, það er
fyrirtak.“ sagði hver sem einn, og allir voru svo
hjartanlega ánægðir með það. Keisarinn sæmdi
svikahrappana hvorn um sig riddarakrossi til að
festa í hnappagatið, og fylgdi þar með sú nafnbót, að
þeir skyldu kallast hirðvefarar.
Alla aðfararnótt skrúðgönguhátíðarinnar vöktu
svikahrapparnir. Unnu þeir við ljós, og höföu kveikt
á sextíu kertum. Þar gaf á að líta, hvað þeir kepptust
við að geta orðið búnir með nýju fötin keisarans.
Þeir létu sem þeir tækju fataefnið ofan af vefstóln-
um, þeir klipptu út í loftið með stórum skærum, þeir
saumuðu með tvinnalausum nálum og sögðu að
lokum: „Hana þá! nú eru fötin búin.“
Keisarinn kom nú sjálfur með helstu hirðgæðing-
um sínum, og báðir svikahrapparnir lyftu upp öðrum
handleggnum, eins og þeir héldu á einhverju, og
sögðu: „Sko! hérna eru buxurnar, hérna er kjóllinn,
og svo framvegis. Það er létt eins og kóngulóarvefur;
maður skyldi halda, að maður væri ekki í neinu, en
það er nú einmitt aðalkosturinn við það.“
„Já!“ sögðu allir hirðgæðingarnir, en þeir gátu
ekki neitt séð, því að þar var ekki neitt.
„Vildi nú yðar keisaralega hátign allranáðugast
láta sér þóknast að fara úr fötunum," sögðu svika-
hrapparnir, „þá skulum við færa yður í nýju fötin
hérna beint fyrir framan stóra spegilinn!"
Keisarinn fór úr öllum fötunum, og svikahrapp-
arnir báru sig til eins og þeir færðu hann í hvert
einstakt fat af alklæðnaði þeim hinum nýja, sem
ANNA FRÁ STÓRUBORG — SAGA FRÁ SEXTÁNDU ÖLD
eftir
Jón
Trausta
Það var nú líka mál til komið, því að sannarlega höfðu þau
fyllt mæli synda sinna. Börnin þeirra voru nú orðin átta.
Þrjú höfðu bætzt við siðan dómurinn var samþykktur á
alþingi.
Það var nú orðið „leyndarmál“, sem allir vissu, hvar Hjalti
leyndist og hafði leynzt öll þessi ár. Hann var hættur því
að mestu að fara varlega. Hann hafði hellinn fyrir vígi og
hélt þar til enn þá, hélt sig þar oftast í nánd til að geta flúið
í hellinn og varizt þaðan, ef bráðan voða hæri að höndum.
Annars fór hann nú ferða sinna um byggðina um hábjarta
daga og var þá venjulega á Brún sínum, sem nú var að
vísu orðinn gamall, en bar þó enn af flestum hestum.
Og þegar fljótið var illt yfirferðar og menn áttu bágt með
að komast yfir það, vissu þeir oft ekki fyrr til en „maðurinn
á svarta hestinum“, sem eitt sinn hafði verið svo margtalað
um í sveitinni, var kominn til þeirra og slóst í för með þeim.
Hann talaði sjaldnast orð við þá, en hann þræddi fyrir þá
fljótið, reið við hlið þeirra, sem svimaði í straumvatninu eða
höfðu duglitla hesta, og bjargaði þeim, sem losnuðu við hest-
ana. Það virtist vera mesta yndi hans að svamla í fljótinu.
Honum og Brún var þar ekkert ófært. En alltaf, þegar
hann var búinn að koma mönnum upp úr fljótinu, hvarf hann
frá þeim án þess að kveðja eða hirða um neinar þakkir.
Menn sáu þá, hvar hann skildi við Brún í haganum, gekk upp
brekkuna og hvarf inn í bergið. Enginn maður var nú í vafa
um það lengur, að þetta var Hjalti.
En hann kom mönnum þó ekki ætíð til hjálpar á Brún.
Oft var hann fótgangandi og hentist þá áfram á stórri stöng.
Stökk hans á þessari stöng vöktu aðdáun hvers manns. Hann
var stæltur og mjúkur eins og stálfjöður. Það var yndi að
sjá hann koma niður af háu og löngu stökki og henda sér
í sömu svipan á nýtt stökk. Flestum bar saman um, að hann
væri enn þá fljótari að leggja undir sig landið á stönginni
en á Brún. Og hann hikaði ekki við að leggja í Markarfljót,
þó að hann væri hestlaus, og vaða fyrir hestum manna.
Af þessu varð hann hverjum manni ástsælli undir fjöll-
unum. Hann varð eins konar áheitagoð allra þeirra, sem kom-
ast þurftu yfir Markarfljót. Og orðstír hans barst um allar
sveitir, — þá auðvitað líka til eyrna lögmanni.
Engum af mönnum lögmanns hafði þó tekizt enn að ná
Hjalta á vald sitt. Það þótti ekki árennilegt við fámenni að
sækja hann í hellinn.
Lögmaður lét sér hægt. Nú vissi hann, hvar Hjalti var,
og nú átti hann hann vísan, — þurfti ekki annað en rétta út
höndina til að ná honum.
Og nú var hann lagður á stað við tólfta mann, vel búinn
að vopnum og tygjum, til að „rétta út höndina" og taka
hann.
Það, sem hann heyrði sagt af vinsældum Hjalta og hjálp-
semi við ferðamenn, bliðkaði hann ekki vitund. Dómurinn
var þegar felldur. Anna átti að greiða sektina fyrir þau bæði,
þótt það ætti að kosta allt fé hennar. Hjalti átti að láta húð-
fflc&tnorgunkaffinu
Siggi, gæturðu ekki lagt
stund á eitthvert annað
tómstundagaman — fólk
er farið að glápa á mig.
Það er hlægilegt að tala
um að þetta séu afkom-
endur okkar.
rm
Það getur orðið bið á því
að honum takist að
kenna okkur að fljúga.
Nei, þetta er íbúð garð-
yrkjumannsins.