Morgunblaðið - 10.01.1975, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. JANtJAR 1975
Nixon veikur
í fæti og
lystarlaus
San Clemente,
9. jan. Reuter.
EINN af vildarvinum Nixons,
fyrrverandi Bandarfkjafor-
seta, skýrði blaðamönnum frá
því í dag, að Richard Nixon
hefði nú fengið þrautir f hægri
fót, sem áður hefur verið heil-
brigður, og auk þess hefðu
læknar áhyggjur af lystarleysi
hans. Afmælisdagur Nixons
var f dag og varð hann 62 ára
gamall. Fjölskylda hans var
hjá honum, en allir héidu sig
inni við og blaðamenn sem
voru í nánd við heimilið sáu
þar enga hreyfingu.
Haft var eftir sama vini
Nixons að hann þyldi mjög
litla áreynslu og þreyttist
fljótlega og hefði enda aldrei
verið jafn magur og nú. Engu
að sfður væri Nixon hægt og
sfgandi að batna. Tekið var
fram að þúsundir heillaóska-
kveðja og afmæliskorta hefðu
borizt til heimilis Nixons sfð-
ustu tvo dagana.
— Dönsku
kosningarnar
Framhald af bis. 1
stuðningi eða f samvinnu við SF,
Radikale Venstre og kannski ein-
hverja úr flokki Hartlings sjálfs.
Hartling vísaði þessari skoðun
Jörgensen hins vegar á bug, sagð-
ist mundu sitja áfram og reyna að
finna stjórn sinni þann stuðning,
sem dygði, enda þótt vitað sé að
hann hefur þegar hafnað sam-
vinnu við Jafnaðarmenn og vill
ekki fá stuðning frá Framfara-
flokknum.
I fréttum frá Kaupmannahöfn
kom einnig fram að árangur
Framfaraflokks Glistrup þótti
með ólíkindum, en hann tapaði
aðeins fjórum þingsætum. Það
fylgdi með að hann hefði þótt
heyja mjög skynsamlega kosn-
ingabaráttu og hefði hún bersýni-
lega borið þann árangur, sem til
var ætlast.
Kjörsókn í kosningunum var
um 89% um þremur prósentum
meira en í síðustu kosningum.
Var þó híð versta veður í Dan-
mörku í dag og hvergi gefin frí úr
vinnu.
— Vextir lækka
Framhald af bls. 36
fyrstu 4 til 5 árin, sem aðeins voru
3%. Frá 1971 hafa síðan gilt
meðaltalsvextir 5% allan tímann,
þar til nú, að Seðlabankinn boðar
lækkun þeirra um 1 prósentustig
eða í 4%. Upphafsvextir fyrstu 4
til 5 árin hafa verið 3% allt frá
1970, nema í 1. flokki B frá árinu
1973, að upphafsvextirnir voru
5% eða hinir sömu meðaltalsvext-
ir alls lánstímans. Þau bréf eru
með árgreiðslumiðum.
Þá ber þess að geta, að
spariskírteini, sem næst verða
innleyst, eru skírteini frá 1965
og hætta þau að bera vexti 10.
september á þessu ári. Núverandi
endurgreiðsluverð þeirra bréfa er
um 9-falt, þ.e. að fyrir hvert 10
þúsund króna bréf greiðir Seðla-
bankinn nú 89.047 krónur. Er það
útboð þó miðað við útreikning
byggingarvísitölu í júlímánuði, en
flokkurinn frá 1964 er miðaður
við nóvembervísitöluna. Bygg-
ingarvísitala hefur frá því er
flokkurinn 1965 var boðinn út
hækkað um 1.218 stig eða um
513.92%.
— Ford
Framhald af bls. 1
svo lítil, að hún heldur ekki í við
verðbólguna svo að kaup iðnaðar-
ins á vörum og þjónustu munu
dragast saman.
Jafnframt er haft eftir tals-
mönnum utanrfkisráðuneytisins
og fjármálaráðuneytisins í
Washington, að þeir telji lfklegt
að fljótlega verði sainþykkt 25.000
milljón dollara áætlun til að-
stoðar stórum iðnaðarrfkjum, sem
eiga í efnahagserfiðleikum þótt
hugmyndin hafi fengið dræmar
undirtektir í Evrópu.
Fjármálaráðherrar Efnahags-
bandalagslandanna vildu aðeins
samþykkja á fundi sínum í
London að athugun yrði gerð á
þessari hugmynd, sem er komin
frá Henry Kissinger utanríkisráð-
herra.
— Smáfiskur
Framhald af bls. 13
hafi þarna f fljótfærni gripið f
hálmstrá, sem er haldlítið.
1 sama blaði er grein þar sem
annar skipstjóri segir frá því, að
26. nóvember hafi hann verið út
af Langanesi, og gert þar þrjú hol,
sem hann gat ekkert hirt úr.
Þarna voru að veiðum yfir 30
Bretar, ásamt fleiri skipum. Hvað
gætu menn hugsað sér að væri
lengi verið að dorga það upp á
handfæri, sem þarna hefur verið
drepið.
Ég trúi því ekki að það þurfi
ekki að leita að aðalástæðunni
fyrir minnkandi fiskigengd við
strendur landsins annarstaðar og
alvarlegar en hjá handfæra- og
rækjuveiðibátum við Isafjarðar-
djúp.
Kristján Þorgilsson.
Bolungarvík.
— Ferðamenn
Framhald af bls. 4.
Svíar 5.348, Bretar 4.603, Norð-
menn 4.035, Frakkar 2.573, Sviss-
lendingar 1.591, Finnar 1.391,
Hollendingar 1.385 og Kanada-
menn 1.307. önnur þjóðerni
ferðamanna voru langt undir töl-
unni 1.000, en þó voru Austur-
rfkismenn 761 og Belgíumenn
719.
— Guðmundur
Framhald af bls. 36
þetta fyrsti vinningur þessa 17
ára pilts i mótinu. Benkö og Miles
gerðu jafntefli í 21. leik og Hart-
son og Mestel gerðu einnig jafn-
tefli í 21. leik. Skák Vaganian og
Csom fór í bið.
Staðan eftir 11 umferðir er þá
þessi:
Hort 7 (1 biðskák), Planinc 7,
Andersson 6'A (1 biðskák), Miles
6H, Guðmundur 6 (1 biðskák),
Vaganian 6 (1 biðskák),
Beljavsky 6 (1 biðskák), Hartston
6, Carcia 5‘A, Botterill 5)4, Stean
4!4 (1 biðskák), Benkö 4V4,
Basman 3H (1 biðskák), Csom 3‘A
(1 biðskák), Diesen 3)4, Mestel 3.
— Grótta
Framhald af bls. 34
Péturssonar í síðari hálfleik.
Misheppnuð vftaköst: Björn
skaut í stöng einu sinni og einu
sinni varði Sigurgeir.
Dómarar: Karl Jóhannsson og
Valur Benediktsson dæmdu leik-
inn ágætlega, en í lokin högnuð-
ust Víkingarnir heldur á dóm-
gæzlu þeirra. __^gij
— Eftirspurn
Framhald af bls. 2
erum við áfram með sérstakar
hópferðir til Rómar og
Sorrentó. 1 Róm er nú heilagt
ár, en slfkt er á 25 ára fresti, og
er þá mikið við að vera.
Einnig seljum við ferðir með
öðrum ferðaskrifstofum til
Afríku og víðar, en langsam-
legast stærstur hluti farþega
okkar fer nú með okkar eigin
vélum.“
„Það er alltaf hættulegt að
spá,“ sagði Ingólfur Guð-
brandsson hjá Útsýty „en ferðir
okkar hljóta mjög þær sömu
undirtektir fólks og á sama
tíma í fyrra og reyndar undan-
farin ár. Það er mjög mikil
eftirspurn, sem hefur ávallt
verið að aukast og það eru til-
tölulega fleiri og fleiri, sem
fara í skipulagðar ferðir, leigu-
ferðirnar.
Ferðir til sólarlanda virðast
vera orðinn það fastur þáttur í
lífi margs ungs fólks hér að því
verður ekki breytt svo auðveld-
lega.
Þá seljum við í ferðir til
Kenya og Tanzaníu í samvinnu
við American Express og það er
töluverð þátttaka f þessar
ferðir. Við erum með einhverja
farþega í þessar ferðir alveg
fram í marz—apríl, en þessar
ferðir eru farnar í gegnum
Kaupmannahöfn og Róm. 1 þær
er mun meiri þátttaka en við
þorðum að vona, mest miðaldra
fólk, sem er vant að ferðast, en
ferðirnar taka 17—20 daga.
Þá erum við með nýjar ferðir
um Evrópu til Þýzkalands,
Tékkóslóvakiu og Austurríki,
en alltf einu erum við með álfka
margar ferðir og áður. Úrvalið
er þó meira og við fljúgum nú
leiguflug beint á þrjá staði,
Costa del Sol, Costa Brava og til
Lloret baðstrandarinnar á
Ítalíu. Þá erum við einnig með
lækkuðu fargjöldin til Kaup-
mannahafnar og svo ferðir
þaðan með Tjereborg.“
„Í sumar bjóðum við nýjar
ferðir m.a. til Portúgals," sagði
Steinn Lárusson hjá Úrvali,
„en þar varð fyrir valinu hin
kunna baðströnd Algarve á
suðurströndinni. Þar er mikill
sandur og mikil sól og mikið
fjör. Auk þess förum við til
Júgóslavíu, en þangað hafa
verið vaxandi ferðir að undan-
förnu og svo að sjálfsögðu til
Mallorka eins og venjulega. 1
þessar nýju ferðir okkar til
Portugals og Júgóslavíu er tals-
vert farið að bóka nú þegar.
Varðandi pantanir og eftir-
spurn almennt er óbreytt
hreyfing í því efni og sízt minni
eftirspurn en undanfarin ár.
Til Mallorka og Portúgals
munum við fljúga fastar beinar
ferðir með þotu Flugfélagsins,
en auk þess eru ýmsar sérferðir
í allar áttir og árvissu Kaup-
mannahafnarferðirnar auk al-
mennrar fyrirgreióslu og sölu í
ferðir ýmissa erlendra ferða-
skrifstofa til Gambíu, Kenya og
fleiri staða.“
„Það sem ber ægishjálm yfir
allar okkar sérferðir eru sólar-
ferðirnar til Kanaríeyja,“ sagði
Sveinn Sæmundsson blaðafull-
trúi Flugleiða, „þetta er 5.
veturinn, sem Flugfélag is-
lands og nú Loftleiðir einnig
halda þessum reglulegu ferðum
til Kanaríeyja. Fyrsta veturinn
voru farnar 9 ferðir, en í vetur
verða þær 19. Við reiknum með
að farþegatalan í vetur frá 31.
okt. s.l. og framúr verði nálægt
2100. Um jólin voru um 450
manns á vegum Loftleiða og
Flugfélagsins á Kanaríeyjum,
en allt í allt höfum við flutt um
1050 manns þangað síðan 31.
okt.
Þessar ferðir hafa tekizt vel.
Það var óþekkt fyrir 5 árum að
mestu að fólk hér tæki sér
vetrarfrí í stað sumarfrís, en nú
eykst þetta með ári hverju.
Þá eru Flugleiðir einnig með
ferðir til Gambíu í gegn um
danska ferðaskrifstofu. A þvi
svæði kveður við alveg nýjan
tón og aukinn áhugi er fyrir
þeim ferðum og sama er að
segja um ferðir til Florida.
I heild er mjög aukin eftir-
spurn eftir ferðum til sólar-
landa. Sú þróun hefur verið frá
ári til árs að undanförnu og er
óbreytt. Það lítur vel út með
þennan vetur.“
„Við verðum með áframhald-
andi Möltuferðir,“ sagði Njáll
Simonarson hjá Ferðamiðstöð-
inni, „og einnig Túnis og Mar-
okkoferðir í gegn um London.
Við fljúgum beint til Möltu i
leiguflugi með Flugfélagi is-
lands 2—3 vikur i mánuði í
sumar, en við höfum ekki
merkt neinn samdrátt í þessu
efni. Það er mikið um fyrir-
spurnir, ekki minna en í fyrra.
Hins vegar verður maður var
við það í sívaxandi mæli að fólk
vill ferðast meira í feb.—marz
og einnig í október. Þetta er
farið að dreifast meira á árið.
Þá spyr fólk einnig mikið um
nýja staði, Karabiska hafið og
fleiri á sólarsvæðum."
Ellen Ingvadóttir hjá
Landsýn sagði að þau væru nú
af fullum krafti að koma
sumaráætluninni fram og því
gæti hún ekki að sinni gefið
nákvæmar upplýsingar, en þó
væru ýmsar nýjungar á prjón-
unum, nýir staðir fyrir Islend-
inga og aukin ferðaáætlun.
„1 fyrra,“ sagði Ellen,
„flugum við beint til Rúmeníu,
en i sumar munum við bjóða
slíkar ferðir í gegnum Kaup-
mannahöfn og einnigtil Júgó-
slavíu. Reyndar hyggjumst við
bjóða ýmsa möguleika í gegn
um Skandinavíu, en það kemur
i ljós alveg á næstunni."
— Hugsanleg
mengun
Framhald af bls. 25
vinnra (króniskra) sjúkdóma“.
Bezt væri að þýða fyrirlestur-
inn allan á islenzku, og mun ég
gera það í betra tómi, en helztu
niðurstöður hans eru á þá leið, að
mikill meirihluti krabbameins
meðal jarðarbúa eigi sennilega
rót sina að rekja til efnahvata í
umhverfinu (environmental
chemical carcinogens), efna-
hvata, sem ættu rætur að rekja
til mannsins og starfsemi
hans hér á jörðinni. Þeg-
ar krabbameinstilfelli eru
talin saman og flokkuð eft-
ir stöðum, sem þau koma fyrir,
landfræðilega, hefur iðulega mátt
finna samhengi milli þeirrar teg-
undar krabbameins, sem mest
hefur verið áberandi á hverjum
stað, og þeirra efna eða efna-
hvata, er helzt hafa þar mengað
umhverfið.
Eins og áður sagði, þótti þetta
merkilegt tillegg þarna í París, en
eins vil ég benda á tvær aðrar
greinar, sem styðja fyrirlestur
Epstein:
Dunham, L.J. and Bailar, J.C.,
•„World Maps of Cancer Mortality
Rates and Frequency Ratios“, J.
Nat.Cancer Inst., 41, 155 (1968),
og Higginson, J., „Present Trends
in Cancer Epidemiology",
Proceedings of the 8th Canadian
Cancer Research Conference,
(1969).
Athyglisverðasti þáttur greinar
Epstein er þó sá, er hann dregur
fram í dagsljósið ýmsar af ástæð-
unum fyrir þvi, hve oft hefur
reynzt erfitt að henda reiður á
samhenginu, á tengslum heilsu-
fars fólks við það umhverfi og
þau mengandi efni, sem það lifir
og hrærist i svo viða um lönd. Dró
Epstein fram, og færði sönnur á
þátt stjórnmálamannanna, stór-
iðjuhöldanna, matvælaframleið-
endanna, etc. í því að leyna mikil-
vægum staðreyndum, eða beinlin-
is að blekkja fólk til þess að koma
ár sinni sem bezt fyrir borð. Með
þessu framferði, og þá m.a. að
blekkja vísindamenn stöðugt I
gagnasöfnun sinni og þekkingar-
leit í þágu velferðar mannkyns,
legðu hinir háu herrar sitt að
mörkum til að ógna lifi og heilsu
hins óbreytta borgara. Snúa þarf
dæminu við, mengarinn ætti að
þurfa að sanna skaðleysi fram-
leiðslu sinnar fullkomlega fyrir
fólki, áður en varan er sett á
markaðinn, því hinn almenni
maður má sin lítils gagnvart ofur-
efli auðhringa.
Epstein var samnefnari fyrir
hugsanir og vissu svo margra ráð-
stefnugesta, að lófatakinu ætlaði
aldrei að linna að fyrirlestrinum
loknum, og ég fór endurnærður
út, eftir erfiðan dag.
LOKAORÐ:
Að lokum ætla ég að þakka Þor-
valdi Friðrikssyni, stud. phil.,
fyrir grein sina i sama blaði og
grein dr. Bjarna birtist. Þar er
margt réttilega ályktað, að minum
dómi, margt, sem aðrir hafa áður
bent á, og margt, sem ég vona, að
aðrir taki undir með Þorvaldi.
Eitt finnst mér þó benda til
þess, að Þorvaldur hafi ekki sjálf-
ur setið Leirárfundinn, heldur
fræðzt um hann af frásögnum
blaða og annarra fjölmiðla.
Ég held ekki, að nein „flokks-
pólitísk lágkúra“ hafi vakað fyrir
Jónasi Arnasyni, alþm., þegar
hann bauð tveim Mývetningum til
fundarins, svo héraðsmenn
mættu af þeim fræðast um áhrif
stóriðju á sveitasamfélag, eins og
þeir höfðu reynslu af úr Mývatns-
sveit.
Þessa ályktun dreg ég af þvi, að
Mývetningarnir hlutu þakkir
allra flokka manna á Leirá, og
andstæðingar Jónasar, stjórn-
málalega, hafa tekið upp hanzk-
ann fyrir þá Sigurð á Grænavatni
og Starra í Garði i öðrum blöðum
en Þjóðviljanum.
Vissulega voru ekki allir þing-
menn jafn ánægðir með „tiltæki"
Jónasar daginn eftir og innan-
sveitarmenn, en það er allt annar
handleggur. Trúlega hefði lika
Jónas haft sig meira í frammi á
fundinum en raun bar vitni, hafi
hann ætlað að gera málið flokks-
pólitískt, þvi hann tók ekki til
máls, fyrr en fundurinn var orð-
inn sex klukkustunda gamall.
Ég held því, að túlkun fjölmiðla
þeirra, sem ekki áttu fulltrúa á
fundinum, hafi verkað svo sterkt
á þig, Þorvaldur, að hún er orðin
þín eigin!
Eins er það rangt, að frá samn-
ingum við Union Carbide hafi
þegar verið gengið. Enn hefur
ekki verið skrifað undir, og það er
þvi á þínu valdi, Þorvaldur, og
hvers þess annars, sem þessar lin-
ur les, að mynda sér sína eigin
skoðun á málinu og veita stjórn-
völdum það aðhald, sem m.a. Leir-
árfundurinn mun gera um
ókomna framtíð. Það er á þlnu
valdi, hvort járnflís verður rekin I
auga Hvalfjarðar, eður ei!!
Með fyrirfram þökk fyrir birt-
inguna.
Reykjavik, 5. janúar 1975,
Einar Valur Ingimundarson.
Opiö í kvöld Opið í kvöld Opið i kvöld
HÖT4L ÍA<iA
SÚLNASALUR
Hljómsveit Ragnars Bjarnasonar
Dansaðtil kl. 1
Borðapantamr eftir kf 4 í síma 2022 1
Opið í kvöld Opið í kvöld Opið i kvöld