Morgunblaðið - 05.09.1975, Page 25
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1975
25
— Rætt við Ólaf
Framhald af bls. 10
samanburði við þann vítahring,
sem Ólafur hefur stundum lent
f á vetrum. Hitaveitan f Hrísey,
sem hann sér um að halda
gangandi, fær rafmagn fyrir
dælur sínar úr landi. Ef raf-
magnið fer, sem gerist æði oft á
vetrum, þá stöðvast dælurnar
og þá er fljótt að kólna f íbúðar-
húsum í eynni. En tvær dísil-
rafstöðvar eru f eynni og hefur
Ólafur leyfi til að láta setja þær
í gang til að halda hitaveitunni
gangandi. En umsjónarmenn
stöðvanna hafa viljað fá stað-
festingu á því frá yfirstjórn raf-
magnsmála á Akureyri, að þeir
mættu ræsa stöðvarnar, en þá
er ekki hægt að hringja þangað,
því að sfminn í Hrísey fer úr
sambandi um leið og rafmagns-
laust er orðið. Og engin taistöð
er i Hrísey í opinberri þjón-
ustu, t.d. hjá Landssímanum, og
kveðst Ólafur hafa þurft að
fara um borð f skip í höfninni
til að ná sambandi við land og
spyrja um bilanirnar. „Þetta er
ákaflega bagalegt og vítavert,"
segir Ólafur. Telur hann, að
það þyrfti ekki að vera dýrt
fyrir Landssímann að hafa
talstöð á símstöðinni, enda
framleiðir Landssíminn mikið
af slíkum stöðvum.
Samgöngur milli Hríseyjar og
lands eru ágætar á sumrin, þvf
að þá genguí ferjan tvisvar á
dag að jafnaði og fer margar
aukaferðir. En á vetrum eru
ferðir ferjunnar færri og þótt
fátítt sé að þær falli niður
vegna veðurs, þá er hitt
algengt, að þeir, sem komast í
land með ferjunni, komist seint
á áfangastað vegna snjóþyngsla
og ófærðar. Flóabáturinn
Drangur fer reglubundnar
áætlunarferðir á vetrum til
Hrfseyjar og á sumrin annast
hann einnig þungaflutninga
fyrir Hríseyinga. Þá hafa skip
Skipaútgerðar ríkisins einnig
komið með varning til
Hrfseyjar, þegar þess hefur
verið óskað.
En kostir búsetunnar í
Hrísey eru líka margir:
„Snertingin við náttúruna er
náin,“ segir Ólafur. „Fegurðin
er mikil, tignarlegur fjalla-
hringur í kring og sjórinn fram-
undan húsunum. Hann er oft
lognsléttur dögum og vikum
saman. Og sumarnóttin er
ótrúlega falleg hér. Það væri
þess virði að vaka á nóttunni og
sofa á daginn bara til að verða
hennar aðnjótandi. Hér er
enginn hávaði af ökutækjum.
Það er fyrst núna, að elnn og
einn bíll hefur komið út í eyna.
Ég minnist þess, að skömmu
eftir að ég kom hingað fyrst,
sprakk dekk á dráttarvél, sem
ég var að nota. Ég fór að bisa
við að skipta um dekk, en
skömmu siðar komu vinnu-
félagarnir og sögðu mér að
koma í kaffi. Ég sagðist þá ætla
að færa dráttarvélina til hliðar
á veginum, en þá hlógu þeir og
sögðut „Strætó kemur ekki fyrr
en hálf ellefu ....“ Þá gerði ég
mér grein fyrir því, að dráttar-
vélin gæti staðið þarna á miðri
götunni tímunum saman án
þess að vera fyrir neinum."
Og Ólafur heldur áfram:
„Það er líka mikill kostur að
geta átt sitt fjölskyldulíf trufl-
unarlítið. Hér er lítið sem glep-
ur og maður getur verið með
fjölskyldunni miklu meira en
maður á að venjast syðra. Hér
gefst líka mikill tími til að
sinna áhugamálum, t.d. veiðum
við silung f net nánast fyrir
utan stofugluggann. Það er
ákaflega mikil upplyfting að
vitja um netin. Hér eru líka
góðir möguleikar á að vera með
bát og sigla um fjörðinn á
kvöldin. Hér gefst næði til að
lesa og ég hef gert mikið af því.
Þannig eru miklir möguleikar
til að sinna hugðarefnunum,
enda þótt ég hafi ekki notið
þeirra sem skyldi vegna þess að
ég hef verið að vinna við húsið,
sem við búum í. Raunar get ég
sagt, að þótt ég yrði hér allt
mitt líf, þá gæti ég ekki fram-
kvæmt allt það sem mig langar
til.“
Ólafur er spurður, hvort hon-
um finnist hann ekki vera
einangraður í Hrísey?
„Landfræðilega einangrunin
er ekki svo mjög þungbær. Ég
finn meira fyrir andlegu
einangruninni hérna. Ég er iðn-
menntaður maður og hef
mikinn áhuga á tæknimálefn-
um, en það er ákaflega erfitt að
fylgjast með þessum hlutum
hér I Hrísey. Þegar ég bjó í
Reykjavfk, keypti ég talsvert af
tæknitfmaritum og bókum, en
hér er slikt ákaflega erfit't. Það
fæst lítið af slfku á Akureyri og
ekki er heppilegt að gerast
áskrifandi að tfmaritunum, því
að þá fær maður mikið, sem
mann langar ekkert í. Fyrir
sunnan gat maður gengið í
bókabúð og flett blöðunum Qg
valið úr það sem maður vildi,
en ef maður er áskrifandi, þá er
slíkt ekki hægt, ekki unnt að
velja og hafna. Ég hef enga
aðstöðu til að fylgjast með þvf
nýja sem er að koma fram f
minni iðn, skipasmíðinni. Ég
get skoðað nýja báta, sem
hingað koma, og séð þannig
hvað kemur frá kollegunum, en
ég þekki þetta ekki og veit ekki
hvað býr að baki þessu. — Ég
hafði aldrei gert mér grein fyr-
ir því, að andlega einangrunin
gæti orðið svona þrúgandi."
Jafnvel þögnin getur orðið
þrúgandi í Hrísey: „Við áttum
ekki þljómflutningstæki, þegar
við komum hingað,“ segir
Ólafur, „en eftir fyrsta vetur-
inn keyptum við slík tæki til að
geta rofið þögnina. Hún varð
stundum svo þung, að maður
varð að geta hlustað á hljómlist
eða eitthvað annað.
En að öðru Ieyti lfkar mér
mjög vel hér,“ segir Ólafur.
„Fólkið hér er eins og fölk f
öðrum sjávarþorpum, hjálp-
samt og vingjarnlegt. Hér eru
hlutirnir ekki felldir f kerfi.
Það sem gerir búsetu hér erfiða
er hvað öll þjónusta er
takmörkuð. Þó er ótrúlegt hvað
kaupfélagið hér getur veitt
mikla þjónustu. Ég var enginn
sérstakur stuðningsmaður
kaupfélaga áður fyrr, en ég er
sannfærður um, að enginn
einstaklingur gæti veitt eins
góða þjónustu hér og
kaupfélagið gerir, með sína
litlu verzlun.“
Ólafur er umsjónarmaður
hitaveitunnar f Hrfsey og
annast viðhald og viðgerðir, t.d.
á dælum henn-ar. „Það er regin-
munur á að leysa vanda hita-
veitunnar hérogfyrir sunnan.
Hér getur maður ekki bara
kallað á verkfræðing eða tækni-
menntaðan mann, þegar eitt-
hvað bjátar á. Maður verður að
vera sjálfum sér nógur, gera
allt sem maður getur og helzt
vera jafnvígur á allar
iðngreinar í senn.“
Viðhorf Ólafs hafa breytzt
mikið á þeim tfma, sem hann
hefur búið í Hrísey: „Ég horfi á
samfélagið á fastalandinu og í
þéttbýlinu allt öðrum augum en
fyrr og skilningur minn á
takmörkuðum möguleikum
dreifbýlisins hefur aukizt mjög
mikið. Það er nauðsynleg lífs-
reynsla hverjum sem er að búa
f dreifbýlinu einhvern tíma.
Það er ákaflega ánægjulegt að
finna og vita að maður er virk-
ur þátttakandi f uppbyggingu
dreifbýlisins með því að vinna
úti á landi í nokkur ár. Það
væri ekki vitlaus stefna af
hálfu stjórnvalda að veita sér-
staka fyrirgreiðslu þeim
menntamönnum, iðnaðarmönn-
um og öðrum, sem vildu leggja
dreifbýlinu lið með nokkurra
ára starfi, t.d. með því að
tryggja þeim sama söluverð fyr-
ir eignir sínar úti á landi og
fengist fyrir þær í Reykjavfk.“
Talið berst loks að sumargest-
um f Hrísey, eins og blaða-
manninum sem er að ræða við
Ólaf. „Þessir farfuglar eru kær-
komnir .gestir,“ segir Ólafur,
„en það er líka jafn nöturlegt
að horfa á eftir þeim á haustin.
Þá veit maður, að erfiðleikar
vetrarins eru framundan.”
— sh.
Einkaritaraskólinn
Starfsþjálfun skrifstofufólks
Pitmans-próf í ENSKU
Enska — ensk bréfritun — verzlunarenska.
Þrjú átta vikna námskeið. Þrjár kennslustundir á dag fjóra
daga vikunnar. (má. þr. fi. og fö.). Á miðvikudögum er
kynnt notkun skrifstofuvéla.
Enska 1: próf lau. 1 5. nóv.
Enska 2: próf lau. 7. febrúar.
Verzlunarenska: próf lau. 3. apríl,
Jólafrí 1 2. des. — 1 2. janúar.
Yfirkennari er til viðtals kl. 4—7 daglega.
Mímir
Brautarholti 4 — sími 11109.