Morgunblaðið - 21.11.1975, Page 3

Morgunblaðið - 21.11.1975, Page 3
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1975 3 Málverk- in fölsuð Afgreiðslustúlka f Klaustur- hðlum með myndirnar þrjár. Á Ijósmyndinni má glöggva sig á stærð myndanna þriggja. Ljósm. Mbl. Friðþjófur. — er niðurstaða Björns Th. um myndir Þórarins B. Þorlákssonar skipt á þessum myndum og trúarlegum ritum við konu eina fyrir rúmlega 20 árum sfð- an, sagðist hann allan tfmann hafa staðið í þeirri trú að myndirnar væru eftir Þórarin. Kvaðst Þórður ekki Iengur muna nafn konunnar né vita hvar hún væri niðurkomin, enda hefðu þau ekkert þekkst. Hér fer á eftir I heild álits- gerð sú sem Björn Th. Björns- son listfræðingur gerði um myndirnar að beiðni Guðmundar kaupmanns í Klausturhólum: Fyrir mig hafa verið lagðar eftirtaldar þrjár myndir, allar málaðar með oiíulitum á teikni- pappír: 1. Landslagsmynd, 17,5x27 sm., kölluð „Undir Eyjafjöllum“, merkt samslungnu ÞÞ og ártalinu 1922; 2. Landslagsmynd, 24,5x35,5, kölluð ,,Hekla“, með sömu skammstöfun og ártalinu 1922, og, 3., landslagsmynd, 13x23,5 sm„ kölluð „Frá Blöndu, Vatnsdalsfjall í bak- sýn“, merkt sömu stöfum og ártalinu 1917. Nafnritunin á myndunum er með þeim hætti sem Þórarinn B. Þorláksson var vanur að merkja myndir sinar, og er þvi um að ræða, hvort þær geti verið verk hans. Skal hér drepið á nokkur atriði sem gætu orðið til ábendingar: 1. Myndirnar, og þó einkum nr. 1 og 2, eru ákaflega við- vaningslega málaðar og all fjarri þvi sem gerðist um mynd- ir Þórarins frá ofannefndu ára- bili. Litnotkunin, pensilskrift- in, meðferð forgrunns og himins, svo og stafagerðin i nafnrituninni, vekur allt upp grun um, að hér geti verið um falsaða nafnritun að ræða. Að vísu eru mörg dæmi þess, að málari geri litla frumdrætti úti í náttúrunni, og oft við slæm skilyrði, til þess að vinna eftir þeim inni við og á stærri flöt. Slík frumköst geta oft verið all fjarri öðrum málaragæðum sama listamanns, en víkja þó sjaldan svo langt frá, að stíl- bragð listamannsins leyni sér. 2. Ferill þessara mynda er algjörlega hulinn. Það, að þær eru þrjár saman og hafa allar þá sérstöðu, að vera málaðar á pappír, ætti að benda til þess, að þær hafi fylgzt að, 1 einni og sömu eigu. Við endursölu eða arfaskipti væri líklegt að þær hefðu tvístrazt. Þetta atriði ætti að gera það hálfu auðveldara að hafa upp á fyrri eiganda eða eigendum og sanna feril myndanna. 3. Ekki er mér kunnugt um neitt dæmi þess, að Þórarinn B. Þorláksson hafi málað með olíulitum á pappír. Yfirleitt málaði hann smámyndir sínar á léreft eða léreftsyfirdregin pappaspjöld^ („Reeves-spjöld“), og dæmi er þess, að hann hafi málað á pappaspjald. Hér væri því um undantekningu að ræða, og hana all grunsamlega, þar Framhald á bls. 20 BJÖRN Th. Björnsson Iist- fræðingur hefur nú skilað álits- gerð um þrjú málverk sem merkt eru Þórarni B. Þorláks- syni listmálara, en talið var að væru fölsuð. Er það álit Björns, að málverkin séu ekki máluð af Þórarni B. Þorlákssyni list- málara og nafnaritanir á þess- um þremur myndum séu falsaðar. Núverandi eigandi myndanna er Guðmundur Axelsson kaupmaður 1 li'st- munaverzluninni Klausturhól- um. Hann keypti myndirnar fyrir nokkru sfðan af Þórði Valdimarssyni og átti að selja þær á uppboði Klausturhóla, en eftir að dóttir málarans, Guðrún Þórarinsdóttir, hafði litið á myndirnar og dregið í efa að þær væru eftir föður hennar, voru myndirnar dregn- ar til baka og Birni Th. Björns- syni falið að rannsaka þær. Guðmundur Axelsson tjáði Mbl„ að hann m.vndi ekkert frekar aðhafast f þessu máli. Guðrún dóttir listamannsins tjáði Mbl. f gær, að hún væri að athuga hvort hún ætti að óska eftir sakadómsrannsókn 1 þessu fölsunarmáli og myndi hún taka um það ákvörðun sfðar. Þá ræddi Mbl. einnig við Þórð Valdimarsson, sem seldi Guðmundi i Klausturhólum málverkin. Hann sagðist hafa MYNDIRNAR — Þetta eru mvndirnar sem Björn Th. Björnsson telur falsaðar. Lengst til vinstri er mynd undan Eyjaf jöllum, merkt 1922,1 miðið er mynd frá Blöndu, með Vatnsdalsf jall f baksýn, merkt 1917, og lengst tii hægri er mynd frá Heklu, merkt 1922. Hljóðmælar settir upp á Hótel Sögu: Rafmagnið rofið þegar há- vaðinn fer yfir visst mark HÓTEL Saga hefur nú sett upp f tveimur veitingasölum sfnum hljóðmæia, sem mæla hljóð- styrk þeirrar tónlistar, sem þar er leikin. Mælar þessir sýna með Ijósmerkjum hljóð- styrkinn og f Súlnasalnum rofnar straumur tii hljóm- svcitarinnar f 5 sek. fari hijóð- styrkurinn yfir 95 decibel og hafi hljómsveitin ekki lækkað sig að þcim tfma liðnum rofnar straumurinn fyrir fullt og allt. Ileilbrigðiseftirlit Reykja- vfkurborgar hefur að undan- förnu framkvæmt mæiingar á hljóðstyrk á samkomuhúsum f Reykjavfk. Voru starfsmenn þess við mælingar f Tónabæ s.l. föstudagskvöld með mæla, sem mæia hæst 110 decibel og slógu þeir mælar út, en reikna má með að hljóðstyrkurinn hafi mest farið f 115 decibel. Að sögn Konráðs Guðmunds- sonar hótelstjóra er hér um að ræða tvenns konar mæla. I Súlnasalnum er mælirinn tengdur við ljósasúlu, sem stað- sett er á sviðinu og sýnir með mismunandi litum ljósum hver hljóðstyrkurinn er. Fari hljóð- styrkurinn yfir 95 decibel rofn- ar straumurinn til hljóðfær- anna 1 5 sek. og leiki hljóm- sveitin með sama hljóðstyrk að þessum tíma liðnum rofnar straumurinn alveg. Mælir sá, sem staðsettur er í Atthagasaln- um, er hins vegar einfaldari og gefur til kynna með ljósmerki fari hljóðstyrkurinn yfir 95 decibel. Þessi mælir rífur ekki straum til hljómsveitarinnar af sjálfsdáðum, en er ætlað að að- vara starfsfólk hótelsins og liðs- menn hljómsveitarinnar. Það kom fram hjá Konráði að mælir sá, sem staðsettur er i Súlnasalnum er sérstaklega framleiddur fyrir dansstaði og kostar hann um 260 þúsund krónur. Mælar, eins og sá sem komið hefur verið fyrir i Att- hagasalnum, eru hins vegar framleiddir til notkunar í iðn- fyrirtækjum og kosta um 85 þúsund krónur. Astæðuna fyrir því að þessir mælar væru settir upp, sagði Konráð vera stöðugar kvartanir samkomugesta, sem kvörtuðu um hávaða frá hljómsveitun- um. Ásiðastliðnumvetri hefðu veitingamenn rætt þessi mál á fundi með Erlingi Þorsteins- syni lækni og hefði í framhaldi af þeim fundi verið ákveðið að panta þessa mæla. Mælar þessir voru fyrst reyndir um síðustu helgi og fór hljómsveitin i Súlnasalnum tvisvar upp fyrir mörkin fyrsta kvöldið. Magnús Ólafsson, heilbrigðis- fulltrúi hjá Heilbrigðiseftirliti borgarinnar, sagði að niðurstöð- ur þeirra mælinga, sem þeir hefðu framkvæmt á samkomu- húsum i borginni að undan- förnu sýndu glöggt að hætta væri á, að fólk hlyti varanlegar heyrnarskemmdir af völdum hávaða þar. Nefndi hann sem dæmi að við mælingar í Tóna- bæ s.l. föstudagskvöld hefðu þeir verið með mæla, sem mældu hæst 110 decibel en þessir mælar slógu út þegar hávaðinn var mestur og sagði Magnús að gera mætti ráð fyrir að hljóðstyrkurinn hefði verið um 115 decibel. Þegar hljómlist var leikin úr diskóteki hússins mældist hljóðstyrkurinn mest 105 decibel. Einnig tók hann sem dæmi að i Veitingahúsinu Borgartúni 32 (Klúbbnum) væri yfirleitt stöðugt geysileg- ur hávaði á þeim hæðum, sem hljómsveitir lékju á, og rokkaði hljóðstyrkurinn, þegar hávað- inn væri mestur, frá 105 deci- belum og upp í 110 decibel. Varðandi hvað sé hættulegur hávaði sagði Magnús Ólafsson, að dvöl á stað þar sem hljóð- styrkur mældist 85 decibel væri hættuleg, ef dvalið væri lengur en 5 tíma. Ef hávaði nær 95—100 decibelum er hann verulega skaðlegur. Þess má geta að reiknað er með að sam- tal manna sem eru í metra fjar- lægð hvor frá öðrum fari fram með 40—60 decibela hljóðstyrk. Notkun eyrnatappa úr gúmmíi, plasti eða glertrefjum er yfir- leitt talin nægileg vörn, þar sem hávaði fer ekki yfir 90—100 decibel. Fari hávaði hins vegar yfir þau mörk, er nauðsynlegt að notaheyrnarhlíf ar, sé það ætlun viðkomandi að verjast heyrnarskemmdum. rítfffl Éh. ff j IH * w Ferðaskrifstofan ÚTSÝN UTSYNARKVOLD1 Suður-amerísk grísaveizla í Súlnasal Hótel Sögu sunnudagskvöld 23. nóvember 1975. Kl. 19.00 Húsið opnað Suðuramerískir svaladrykkir og lystaukar Kl. 19.30 ♦ Veizlan hefst — Grisaveizla með Suður Amerisku sniði Ljúffengir réttir — matarverð aðeins kr. 1.200.— ♦ Halldór Kristinsson skemmtir og stjórnar söng. Kl. 20 30 ♦ Ferðakynning: ingólfur Guðbrandsson frumsýnir og kynnir nýja kvikmynd frá Karabisku eyjunum og Mexico ♦ Skemmtiatriði: Danssýning, Suður Ameriskir dansar ♦ Fegurðarsamkeppni: Valin Ijósmyndafyrirsæta Útsýnar — ♦ Ungfrú Útsýn — forkeppni 1976. Allir þátttakendur fá ferðaverðlaun. Aldur: 1 7 — 23 ár. ♦ Stórferðabingó 3 glæsilegar utanlandsferðir m.a. til Kara- blska hafsins. ♦ Dang til kl 1 OO MissiS ekki af óvenju glæsilegri og spennandi en ódýrri skemmtun. Hátfðin hefst stundvislega og borðum verður ekki haldið eftir kl. 19.30. Munið, alltaf fullt hús og fjör hjá ÚTSÝN Tryggið ykkur borð hjá yfirþjóni á föstudag frá kl 1 5.00 í síma 20221 Verið velkomin — Góða skemmtun. Ferðaskrifstofan ÚTSÝN

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.