Morgunblaðið - 29.11.1975, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. NÖVEMBER 1975
23
Minning:
Kristófer Ingimundar-
son frá Grafarbakka
Kristófer á, Grafarbakka er lát-
inn. Hann hafði átt við vanheilsu
að striða i nokkra mánuði. Ég
hafði frestað því að heimsækja
hann á sjúkrahúsið i þeirri von að
hann hresstist og nyti því betur
heimsókna. Af þeirri heimsókn
varð ekki. Ég vil þess í stað rita
hér fáein kveðjuorð.
I
Haustið 1967 gerðist ég skóla-
stjóri í Hrunamannahreppi. Bar
fundum okkar Kristófers brátt
saman, þar sem hann — ásamt
fleirum — annaðist flutning nem-
enda milli heimilis og skóla. 1 því
starfi komu fram í fari Kristófers
ýmsir þeir þættir sem lofsverðir
eru: Hann var áreiðanlegur,
stundvís og hinn öruggasti bif-
reiðarstjóri sem kappkostaði að
leysa starf sitt sem best af hendi.
II.
Kristófer fæddist 10. ágúst
1903. Foreldrar hans voru hjónin
María Gisladóttir og Ingimundur
Guðmundsson að Andrésfjósum á
Skeiðum. Ungur fluttist hann að
Sandlækjarkoti í Gnúpverja-
hreppi og ólst hann þar upp. A
þeim árum voru kjör almennings
slik, að við sem yngri erum getum
ekki gert okkur í hugarlund hve
lifsbaráttan var hörð. Þá gilti það
eitt, að sýna dugnað við öll þau
störf sem hendur voru lagðar á.
Vetur eftir vetur lagði hann Ieið
sína i verstöðvar Suðurnesja og
vel hefur hann haldið á sínu, því
að á striðsárunum, þegar hann er
orðinn búandi maður i Reykjavík
er hann orðinn bifreiðastjóri á
eigin flutningabíl. Lendir hann
þá m.a. i miklum efnisflutning-
um, þar sem menn fengu ákveðið
verð fyrir hverja ferð. Það hafa
sagt mér menn sem stunduðu
þessa vinnu, að Kristófer hafi þar
verið allra manna kappsamastur
og afkastamestur.
III
Árið 1941 knæntist Kristófer
Kristinu Jónsdóttur og hófu þau
búskap i Reykjavik. Foreldrar
hennar voru hjónin Jón Brynj-
ólfsson og Katrín Guðmundsdótt-
ir á Grafarbakka i Hrunamanna-
hreppi. Þrátt fyrir vaxandi vel-
gengni Kristófers og Kristínar í
Reykjavík, þá hafa duldir þræðir
dregið þau frá höfuðstaðnum og
þá á uppgangstimum Reykjavík-
ur, þegar atvinna var þá næg og
efnahagur almennings batnandi.
Vorið 1944 fluttu þau að Grafar-
bakka, föðurleifð Kristínar. Sú
ákvörðun var þeim gæfuspor.
Grafarbakkinn er stór, þar sem
dugnaður þeirra fékk að njóta
sin. Sá dugnaður sést nú í mikilli
ræktun og byggingum. Og við vax-
andi vélvæðingu landbúnaðarins
komu nú að góðum notum þeir
eiginleikar Kristófers, að kunna
glögg skil á viðgerð og viðhaldi
véla og verkfæra. En hafa skal
það i huga, að efnahagsleg vel-
gengni þeirra var ekki siður verk
Kristínar en Kristófers, þar sem
hún gat gengið jafnt að störfum
utanhúss sem innan. Átti það
einkum við þegar Kristófer var að
heiman, sem oft mun hafa verið,
bæði vegna aksturs og hjálpsemi
hans í garð annarra.
Á Grafarbakka hefur lengi
verið tvíbýli. Fyrir fáum áratug-
um var þriðja býlið, Hverabakk-
inn, byggður úr Grafarbakkanum.
Þessir þrir bæir standa nánast á
sama hlaðinu og fjölskyldurnar
eru allar af sömu ættinni. Þegar
aðkomumaður ók í hlað, mátti
stundum sjá bændurna af þessum
þremur bæjum standa í fjósdyr-
unum hver hjá öðrum — ekki
vegna þess að þeir ættu bein er-
indi hver við annan — heldur
vegna hins, að gott samkomulag
og velvild ríkti á meðal þeirra.
En þessir þættir i mannlegum
samskiptum eru ómetanlegir.
IV.
Kristín og Kristófer eignuðust
tíu börn er til aldurs komust. Öll
eiga þau það sameiginlegt að vera
einstakt dugnaðarfólk og hinir
eftirsóttustu starfskraftar á öllum
þeim vinnustöðum, þar sem þau
hafa verið. Systkinahópurinn er
samrýndur og þau hafa reynst
foreldrum sinum einstaklega vel
og bezt þegar þess hefur helst
verið þörf. Þau eru: Jón Hreiðar
bifreiðarstjóri á Flúðum, býr með
Jóhönnu Sigriði Daníelsdóttur frá
Efra-Seli; Emil Rafn bóndi á
Grafarbakka, kvæntur Lilju Ölv-
isdóttur frá Þjórsártúni; Eirikur
Kristinn bóndi á Grafarbakka,
býr með Áslaugu Eiríksdóttur frá
Berghyl; Björk búsett í Reykja-
vík, gift Árna Vigfússyni lög-
regluþjóni; Kjartan starfsmaður
hjá fyrirtækinu Glóbus; Guðrún
Kristín búsett í Reykjavik, gift
Ólaf Jónssyni vélgröfustjóra;
Munda María búsett i 'Súðávík,
gift Heiðari Guðbrandssyni sjó-
manni; Hlíf búsett í Reykjavík,
vinnur á prjónastofu; Gyða Ing-
unn búsett á Selfossi, gift Grét-
ari Ólafssyni verkstjóra hjá
Vörðufelli; Hreinn er við vél-
virkjanám í Reykjavík.
V.
S.l. sumar hitti ég að máli bif-
reiðainnflytjanda úr Reykjavík
sem hafði oftar en einu sinni átt
viðskipti við Kristófer. Lét þá
maður þessi eftirfarandi orð
falla: „Hann Kristófer gæti sómt
sér hvar sem er og við hliðina á
hvaða manni sem er.“ Þessi orð
hafa orðið þess valdandi, að ég
hef séð Kristófer fyrir mínum
hugskotssjónum við hinar marg-
víslegustu aðstæður og alls staðar
er hann réttur maður á réttum
stað: Uppábúinn á samkomu, þar
sem gleðin var annars vegár —
gangandi að bústörfum við sitt bú
— akandi í bifreið, öruggur að
vanda — sitjandi inni í stofu á
Grafarbakka og skenkjandi gesti
veitingar.
Kristófer var maður hár vexti
og öruggur í framkomu, íhugull
en ákveðinn og hugleiddi gjarnan
hlutina áður en hann fram-
kvæmdi þá. Gráleitu hárin gerðu
hann virðulegri og hlýlegri. Hann
er nú horfinn af sjónarsviðinu, en
þetta er leiðin okkar allra fyrr
eða siðar. Ég er þakklátur for-
sjóninni fyrir að hafa kynnst
þeim ágætismanni.
8. nóvember var hann jarðsung-
inn frá Hrunakirkju að viðstöddu
fjölmenni. Ég vil votta Kristínu
og börnum þeirra mína samúð, en
þessar línur eru lítill þakklætis-
vottur til látins vinar.
Gunnar B. Guðmundsson
Laugalandi.
Garðar Stefánsson
Neskaupstað - Minning
F. 29. febr. 1924.
D. 23. nóv. 1975.
Fyrir um það bil átján árum
kom ég fyrst í þetta furðulega
gestaboð, sem enn stendur i litla,
hvita húsinu á melnum fyrir fyrir
ofan símstöðina á Neskaupstað.
Þá réðu þar húsum Sesselja
Jóhannesdóttir og börn hennar
tvö, Ólöf og Garðar. Þarna í Sval-
barðseldhúsinu komu saman
veraldlegir höfðingjar og þeir
sem minna máttu sin, en þar var
aldrei gerður mannamunur, allir
sátu við sama borð. Yfir vötnum
sveif höfðingsbragur húsmóður-
innar Sesselju, manngæskan og
gestirsnin i fyrirrúmi, og umfram
allt varð að sjá til þess, að oln-
bogabörn og lítilmagnar yrðu
ekki út undan. Allt til siðasta
dags var Sesselja heitin veitandi
þó efnin væru oft í minna lagi;
hún var í senn lítillát og stór í
lund.
Þegar Sesselja heitin lést fyrir
rúmu hálfu öðru ári kom það í
hlut þeirra systkina Ólafar og
Garðars að halda áfram gestaboð-
inu og veit ég ekki annað en þau
hafi staðið vel í stykkinu. En nú
er Garðar allur. Hlýtt barnshjarta
slær ekki lengur. Gæðadrengur er
horfinn. Hann var fáskiptinn og
kannski þumbaralegur við fyrstu
kynni, um hjálpsemi hans og
greiðvikni áttu sér engin tak-
mörk. Þeir sem á einhvern hátt
höfðu orðið út undan í Lífsgæða-
kapphlaupinu áttu hauk í horni
þar sem Garðar var og börn voru
vinir hans. Garðar heitinn var
snyrtimenni í allri framkomu,
lumaði á ósvikinni kímnigáfu og
sagði skemmtilega frá og hann
var öllum mönnum vandaðri til
orðs og æðis. Aö sjálfsögðu átti
Garðar sín vandamál, eins og
aðrir, en hann flíkaði þeim ekki
en reyndi að leysa þau af eigin
rammleik. Aldrei heyrði ég
Garðar hallmæla nokkrum en
aftur á móti var hann jafnan
fyrstur til að taka málstað þeirra,
sem á var hallað. Hann var dug-
legur og vandaður starfsmaður og
listaskrifari.
Garðar heitinn var fæddur 29.
febrúar 1924 sonur hjónanna
Sesselju Jóhannesdóttur og
Stefáns Guðmundssonar í Nes-
kaupstað. Hann lauk námi frá
Samvinnuskóla Islands og stund-
aði sfðan framhaldsnám í Svíþjóð.
Að loknu námi dvaldi Garðar
lengst af í heimabyggð sinni Nes-
kaupstað og fékkst við skrifstofu-
störf, nú síðustu árin hja Síldar-
vinnslunni þar í bæ. Garðar heit-
inn var heimakær og unni sinni
fæðingarbyggð, en þegar komið
var út fyrir landsteinana var
hann heimsborgari af fyrstu
gráðu. Garðar var ókvæntur og
barnlaus. Með þessum fáum orð-
um kveð ég góðan vin og bið hon-
um blessunar, systkinum hans
sendi ég samúðarkveðjur. En þó
þau Sesselja og Garðar séu horfin
úr litla húsinu á melnum fyrir
ofan símstöðina á Neskaupstað,
þá veit ég, að enn stendur þar
uppdekkað gestaborð þar sem
Ólöf stýrir veislum styrkri hendi.
B. Bjarman.
Jóhannes J.
bifreiðastjóri
Fæddur 31. október 1926.
Dðinn 23. nóvember 1975.
Jóhannes J. Kristjánsson var
fæddur í Borgarnesi, sonur hjón-
anna Kristjáns Magnússonar
verkamanns þar og Sigurþór-
unnar Jósefsdóttur. Sigurþórunn
andaðist árið 1944 frá tveim börn-
um sínum og fluttist Kristján þá
frá Borgarnesi fám árum síðar í
Silfurtún, þar sem hann keypti
íbúðarhús. Þar dvaldist Jóhannes
uns hann gekk að eiga Unni
Guðmundsdóttur frá Drápuhlfð i
Helgafellssveit. Bjuggu þau fyrst
f Hafnarfirði þar sem Jóhannes
vann á bifreiðaverkstæði um
skeið, þar til þau fluttust til
Reykjavíkur. Gerðist hann þá
brátt leigubílstjóri hjá Bæjar-
leiðum. Þá vinnu stundaði hann
meðan heilsan entist.
Þetta er í stuttu máli hans at-
vinnusaga, auk kærustu tóm-
stundaiðju hans, hesta-
mennskunni, er átti mjög hug
hans, einkum hin síðari ár. Hafði
hann komið sér upp ágætri
aðstöðu til þess i frfstundurh
sínum, enda verklaginn, vand-
virkur og hagsýnn: naut hann til
þess góðrar aðstoðar föður síns,
sem var vakinn og sofinn í því að
hirða hrossin og var öll umgengna
þar til fyrirmyndar.
Með Jóhannesi er fallinn í
valinn alveg sérstakur öðlings-
maður, og vinsæll í starfi sinu,
enda óhlutdeilinn um annarra
hag. Hann mun lítt hafa neitað að
veita aðstoð sína ef til hans var
leitað, ef það stóð í hans valdi að
hjálpa. Get ég undirritaður borið
um það af eigin reynslu.
Þau Unnur og Jóhannes
eignuðust tvö mannvænleg börn:
Sigurþór, sem nú stundar tré-
smíðanám, og Kristrúnu, sem enn
er í skóla.
I veikindum sínum dvaldi
Jóhannes ýmist á sjúkrahúsum
eða heima. Það mun líka hafa
verið hans heitasta ósk að geta
verið sem mest þar, enda naut
hann þar aðbúðar og umönnunar
konu sinnar og barna og einnig
systur sinnar, eftir því sem við
varð komið. Veit ég að þau gerðu
allt sem í mannlegu valdi stóð til
að létta honum byrði sjúkdóms-
ins.
Jóhannes andaðist á Borgar-
spítalanum að kvöldi dags 23. nóv.
eftir nær tveggja ára baráttu við
ólæknandi sjúkdóm, það stríð
háði hann af mikilli karlmennsku
og sálarró, þrátt fyrir, að honum
mun fljótt hafa orðið ljóst að
hverju dró. Fyrir alla aðstand-
endur: venslafólk, frændur og
vini og okkar fámenna þjóðfélag
er mikið misst, er slfkir menn
kveðja sem Jóhannes, á miðjum
starfsaldri. Að sjálfsögðu kemur
þetta þó sárast niður á þeini er
allranæst standa: konu hans og
börnum, systur hans, og sfðast en
ekki síst öldnum og vinnulúnum
föður hans, sem á nú á bak að sjá
sínum eina syni, sem var honum
svo mikil stoð, því þeir áttu eins
og áður segir, sín sameiginlegu
áhugamál, þvi að umgengni við
hestana sína var gamla mannsins
iif og yndi, og er vafalaust enn, ef
því yrði við komið.
I hinni löngu og erfiðu sjúk-
dómslegu Jóhannesar urðu
margir til að koma til hans i heim-
sóknartímum á sjúkrahúsunum
og eigi síður meðan hann dvaldi
heima, enda var þá rýmri tíminn
og auðveldara að koma hvenær
sem var, ef svo má segja. Þetta
grunar mig að hafi ^latt hann
meira en men gerðu ser almennt
grein fyrir, að hann fann, að
frændlið hans og aðrir vinir
mundu eftir honum. Tíminn
læknar öll sár um síðir, öll leiði
gróa.
Eftir lifir meðal okkar, sem enn
erum ofar moldu minning um
góðan dreng, samferðamann er
eigi mátti vamm sitt vita, rétti
hjálpandi hönd samtíðarmönnum
Kristjánsson
— Minning
sínum hvar sem hann mátti þvi
við koma.
Því skulu honum þökkuð sam-
fylgdin og vinátta okkar auðsýnd
á liðnum árum.
Með þessum fátæklegu orðum
viljum við votta öllu venslafólki
hins látna okkar dýpstu samúð.
Sólmundur Sigurðsson
Jóhannes J. Kristjánsson lést í
Borgarspítalanum í Reykjavík
hinn 23. nóv. sl. Hann var fæddur
31. október 1926 í Borgarnesi og
var þvf 49 ára að aldri er hann
lést. Hann fluttist til Reykjavíkur
árið 1943. Foreldrar hans voru
hjónin Sigurþórunn Jósefsdóttir,
dáin 1944, og Kristján Magnús-
son, sem nú býr að Staðarbakka
34 hér i borg, áttræður að aldri.
Eftirlifandi kona Jóhannesar er
Unnur Guðmundsdóttir, ættuð
frá Drápuhlíð í Helgafellssveit og
eignuðust þau tvö börn:
Kristrúnu innan fermingar og
Sigurþór er stundar húsasmfða-
nám.
Jóhannes stundaði leigubif-
reiðaakstur hér í Reykjavík mörg
undanfarin ár, eða þar til að hann
veikist fyrir rúmlega hálfu öðru
ári siðan. Hann var mjög vel
látinn sökum ábyggileika og vin-
samlegrar framkomu, enda var
hann ljúfmenni, sem allt vildi fyr-
ir alla gjöra og leit þá ekki alltaf á
eigin hag.
Jóhannes hafði mikla unun af
hestum og átti hann oft fallega og
góða hesta, enda hans helsta
fristundaánægja, að temja þá og
hirða um þá, ásamt Kristjáni
föður sínum, sem alla tíð hefir
verið mikill hestavinur.
Jóhannes verður til moldar
borinn í dag og kveð ég þennan
vin minn hinstu kveðju. Konu
hans, börnum, föður, systur og
öðrum vandamönnum, sendi ég
minar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Jón Bjarnason.
Afmælis-
og minningar-
greinar
ATHYGLI skal vakin á þvf, að
afmælis- og minningargreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fvrirvara. Þannig verð-
ur grein, seni birtast á i mið-
vikudagsblaði, að berast ( síð-
asta lagi fvrir háJegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. Greinar mega ekki
vera í sendibréfsformi eða
hundnu máli. Þær þurfa að
vera vélritaðar og méð góðu
lfnubili.