Alþýðublaðið - 19.08.1920, Blaðsíða 2
2
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Afgreidsla
álaösins er í Alþýðuhúsmu við
logólfsstræti og Hverfisgötu.
Síml 988.
Auglýsingum sé skilað þangað
®ða í Gutenberg í síðasta lagi kl.
50, þann dag, sem þær eiga að
koma í blaðið.
Yerzlunarþiónar neita að
taka þátt í „Þ]óðh]álp“.
Jafnskjótt og járnbrautarverkfall-
ið braust út í Noregi, tóku verka-
mannaféndur sig saman og öpuðu
hina svo nefndu „Þjóðhjálp* eftir
Dönum. Meðal annars vildu þeir
fá verziunarþjónafélagið í Þránd-
heimi til þess að taka þátt í „hjáip-
inni“. En margt fer^öðruvísi en
ætlað er.
Félagið samþykti eftirfarandi til-
lögu:
„Félag vort viðurkennir þýðingu
verklýðsfélaganna og lítur á verk-
föll, verkbann®(blokade), viðskifta-
bann og annað þess háttar, sem
fullkomlega leyfileg meðul til þess
að efla fjárhag stéttanna. Félagar
vorir geta því ekki tekið þátt í
Þjóðhjálpinni. “
Hvenær skyldu verzlunarþjónar
hér á landi verða jafn þroskaðir
félögum sínum í Noregi.
Sagt upp vistinni.
Um miðjan fyrri mániið skeði
sá atburður í Kaupmannahöfn, að
eitt af stærstu vöruhúsunum þar
sagði upp rúmlega 20 af starfs-
fólki sínu. Sem von var vakti þetta
mikla eítirtekt og allmiklar deilur
í blöðunum. Ekki sízt vegna þess,
að brottreksturinn átti að vera
bygður á því, að þetta fólk hefði
hnuplað eigi alllitlu frá verzluninni.
Segja blöðin að engin furða sé
þótt þetta komi fyrir, þegar þess
er gætt, að búðirnar eru fuílar af
allskonar skartvöru, en starfsmenn-
irnir hinsvegar ekki launaðir með
meiru en IOO til 200 kr. mánað-
arlaunum. Og þeir vita fullvel, að
forstjórar verzlunardeildanna hafa
i til 2 milj. kr. um árið (sbr.
Politiken)
• Laun kvenna til dæmis svo lág,
að þær geta einu sinni ekki klæðst
sæmilega, nema með því einu
móti að taka í búðinni það sem
þær þurfa að klæðast.
Nærri má geta hve spillandi
áhrif það hefir á hugarfar og sóma-
tilfinningar manna, þegar þeim er
svo illa launað, að þeir neyðast
til þess að hnupla frá húsbænd-
unum. En sú spilling verður óhjá-
kvæmilega að skrifast á reikning
þeirra, sem ekki tíma að borga
sómasamleg laun, þegar þeir sjálf-
ir baða í rósum.
Það er engin furða þó það sé
freistandi fyrir ungar stúlkur að
sjá alt umhverfis sig fult af skarti
og allskonar munaðarvörurn, en
geta ekki veitt sér á „heiðarleg-
an" hátt svo mikið sem sumarhatt.
En jafnöldrur þeirra ganga um og
velja það dýrmætasta skart, sem
tízkan getur í té látið. Eða hugs-
um okkur fjölskyldumana, sem
ekki hefir hærri laun en 200 kr.
á mánuði. Það er algerlega óhugs-
/
andi að hann geti framfleytt sér
og sínum nema með því að safna
skuldum, ef hann ekki „bjargar“
sér á annan hátt, sem sé með því,
að taka það sem á vantar hjá
húsbóndanum, sem ganga má út
frá því að sé þess vís, eða ætlist
jafnvel til þess, að hinn illa laun-
aði starfsmaður bjargi sér sem
bezt hann getur.
Mér er sagt, að hér í bæ séu
margir verzlunarmenn svo Ílla
launaðir að undrum sæti. Þung
ábyrgð hvílir á þeim, sem eru
valdir að þessum ósið, og ættu
þeir hið bráðasta að skifta um
búskaparlag, því siðferðisþroski
manna hér í bæ er sízt á of háu
stigi. I. J.
1 dsgiM og veginn.
Kveikja ber á hjólreiða- og
bifreiðaljóskerum eigi síðar en kl.
9 í kvöld.
Óþrifnaður. Oft og iðulega
kemur það fyrir, að maður mæti
drengjum á götunni, sem bera
allskonar bakaríiskökur í trogi.
Ekkert er í sjálfu sér að athuga
við það, þó kökurnar séu bornar
um í þessum grunnu trogum, ef
þau væru tillukt, en nú er ekki
því að heilsa, allajafna, ekki ef
einu sinni svo mikið að papp"-
sé breyddur yfir þær. Þetta er
óþolandi hirðuleysi, sem hlutað-
eigendur lagfæra vafalaust sstn-
stundis, þegar þeim hefir nú verið
bent á það, hver óþrifnaður getur
að þessu ver<ð, ekki síst þegar
ryk er á götunum.
Karl Lillicndahl, bókhaldari
frá Akureyri, dvelur hér urrt
þessar mundir‘í sumarfríi.
Kanpfélagið á Seyðislirðir
sem stofnað var f vor, kvað eiga
í allharðri baráttu við kaupmenn
þar á staðnum, og er að sögn
Útbú íslandsbanka því fjandsatn-
legt. Má það furðu gegna, ef satt
er. En hverju er ekki hægt að
trúa um limina, þegar höfuðið er
eins og það er.
S^mi að sköramnnnm? Banka--
stjórnin segir, í grein sinni f Mgbl.
að hagur bankans hafi aldreí
verið betri en nú, og segir aö
það sé »ekki íslandsbanki, heldúr
sjálft ísland,« sem hafi við örð-
ugleika að stríða nú. Það verður
ekki betur séð á þessu en að'
bankinn hælist um af því ástandi,
sem hann hefir sett landið í.
Blinda hænan finnur Ifka
stundum korn, segir danskur
málsháttur, og kjöftugum ratast
oft satt orð að munni.
í einni af greinum S. Þ. í Morg-
unblaðinu í gær stendur þessi
klausa: »TaIsvert af því sem nú
er framle'tt í heiminum, er mann-
kyninu til ógagns, t. d. áfengi.
tóbak . . Margur mundi hafa
svarið fyrir að það stæði nokkurn
tíma í Mogga, að áfengi væri tií
ógagns fyrir mannkynið.
Bæjarstjórnarfundnr verðu r
ekki haldinn fyr en 2. septembr-
segir borgarstjóri í bréfi til bæjar-
fulltrúanna í gær, nema einhver
bæjarfulltrúanna óski sérstakleg»
eftir því.
í varnarskjalinu fyrir íslands-
banlsa, eftir Bjarna frá Vogi, sen*
birt var f Vísi um daginn, segif
Bjarni, að hann telji vafasaiút
»hvort álasa beri bankanum *
þessu máli.« [Að lána fiskhringi1'
um svona mikið og svona lengi]'