Morgunblaðið - 12.11.1976, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. NÓVEMBER 1976 3
„Rök Sambandsins eru
by ggd á ósannindum’ ’
- segir framkvæmdastjóri Lod-
skinns hf. í samtali vid Morgunbladid
Að undanförnu hefur orðíð nokkur umræða vegna víðskipta Sambands
íslepzkra samvinnufélaga við verksmiðjuna Loðskinn h.f. á Sauðárkróki,
en sambandið telur sér nú ekki fært að selja verksmiðjunni þær gærur,
sem eru henni nauðsynlegar til að halda áfram rekstri. Sambandið hefur
selt Loðskinni h.f. gærur s.l. 5 ár. í þessu sambandi ræddi blm.
Morgunblaðsins við Jón Ásbergsson, framkvæmdastjórna Loðskinns h.f.,
og var byrjað á að spyrja um sögu verksmiðjunnar.
....v'a
---- Fyrirtækið var stofnað árið
1 969 og vinnsla hófst þegar í októ-
ber 1970 Sútunarverksmiðja hafði
þá í nokkur ár verið óskadraumur
forráðamanna á staðnum og þegar
árið 1965 faldi iðnaðarmálanefnd
Sauðárkróks Jóni Kristinssyni verk-
fræðingi að kanna grundvöll fyrir
slikum iðnaði á staðnum, en Jón var
búsettur í Hollandi og mjög kunnur
sútunariðnaðinum þaðan.
---- I fyrstu var sútað fyrir Banda-
rikjamarkað, við seldum þangað
skinn unnin í langhára teppagærur
en árið 1971 brást sá markaður og
fyrirtækið var í nokkrum öldudag
það ár og næsta eða þangað til við
náðum samningum við Pólverja.
Siðan höfum við selt þeim mest af
framleiðslunni, forsútað skinn, sem
Pólverjar nota í pelsagerð.
Hráefnið höfum við ævinlega
keypt af Sambandi islenzkra sam-
vinnufélaga og hafa þau kaup geng-
ið vandræðalaust til þessa Að vísu
reyndi sambandið að flytja út saltað-
ar gærur árið 1972 í stað þess að
selja okkur. EnLúðvik Jósepsson,
sem þá var iðnaðarmálaráðherra,
tók í taumana, enda var það hans
mat að fullnægja yrði hráefnaþörf
hérlendis áður en hægt væri að
leyfa útflutning og ég held þau sjón-
armið hljóti að gilda enn l dag,
þ.e.a.s. að islenzka markaðinn hljóti
að þurfa að metta áður en selt er á
aðra markaði.
Hver er svo forsaga þess, sem nú
er að gerast, þ.e. að sambandið
neitar að selja ykkur hráefni?
--- I ágúst s.l ræddi ég við
framkvæmdastjóra búvörudeildar
SÍS, Agnar Tryggvason Hjá honum
fengust loforð um að við myndum
alla vega fá keypt sama magn og við
fengum í fyrra, en þá keyptum við
um 213 þúsund gærur af þeim
Einnig var í sumar gert ráð fyrir um
7% aukningu á gæruframboði og
fórum við fram á að fá hlutdeild i
þeirri aukningu.
I könnun, sem viðskiptamálaráðu-
neytið gerði í september, kom í Ijós
að áætla mætti að um 1030 þús.
fjár yrði slátrað i haust Þá kannaði
ráðuneytið þarfir viðkomandi verk-
smiðja og fékk það þær upplýsingar
að Sambandið hygðist vinna 450
þús. gærur, Loðskinn 450 þús. og
Sláturfélag Suðurlands um 150
þús. I þessu sambandi má geta
þess, að samsvarandi tölur i fyrra
voru SÍS 350 þús., Loðskinn 2 70
þús. og Sláturfélagið 1 20 þús Hér
ver þvi þegar um að ræða 100
þúsund skinna aukningu hjá SÍS.
Nú, en samkvæmt þessari könnun
iðnaðarráðuneytisins var Ijóst
hversu mikið mætti selja til erlendra
aðila og voru tölur þar að lútandi
samþykktar. Þegar slátrun lauk. kom
svo í Ijós að mun færri kindum var
slátrað en gert hafði verið ráð fyrir
og í október lýsir SÍS þvi yfir að það
hygðist enn auka sina vinnslu um
önnur 1 00 þús. skinn og sé þvi ekki
lengur aflögufært og geti ekki selt
okkur neitt. SÍS hefur til sölumeð-
ferðar um 700 þús. skinn og af
þeim fara 1 00 þús. óunnar gærur til
Póllands og 50 þús gráar gærur til
Sviþjóðar Sjálfir ætla þeir sér 550
þús. Nú, það liggur i augum uppi,
að án þessa hráefnis getur Loðskinn
h.f alls ekki starfað
M eginrök Sambands islenzkra
samvinnufélaga til réttlætingar
þessu koma fram i grein i nýjasta
hefti Sambandsfrétta, sem var birt í
Tímanum i gær, en þau eru, að
sútunarverksmiðjan Iðunn á Akur-
eyri hafi verið stofnuð með það i
huga að vinna þar 600 þús skinn
Um þetta segir svo i Sambandsfrétt-
um: „Það var frá upphafi augljóst
mál. að til þess að fullnýta afkasta-
getu þessarar nýju verksmiðju (þ e
Iðunnar), þyrfti hún að fá nær allt
það hráefni, sem til Búvörudeildar
Sambandsins fellur á ári hverju
Þegar ákvöréun um stærð verk-
smiðjunnar var tekin 1969, varð
niðurstaðan sú, að verksmiðjan full-
nýtt þyrfti að taka til vinnslu um
600 þús. skinh til að vera sam-
keppnisfær á erlendum mörkuðum.”
Svo mörg voru þau orð
En ef við litum aftur i timann, til
þess árs, sem Iðunn var sett á fót,
kemur annað i Ijós Fyrirsögn að
viðtali við Ragnar Ólason, verk-
smiðjustjóra, í tímaritinu HLYN, 9
tbl. 1970, hljóðar svo „Áætlað að
súta 300 þúsund gærur á ári " í
viðtalinu segir Ragnar ennfremur: „í
nýju verksmiðjunni er áætlað að
súta 300 þús gærur á ári, en þó
mun væntanlega líða nokkurt árabil,
áður en allt þetta magn verður full-
unnið í pelsgærur " Siðar segir
Ragnar:
„Svo er auk þess gert ráð fyrir, að
verksmiðjuhúsið megi stækka um
helming. þess, sem nú er, þegar
aðstæður leyfa, þannig að fram-
leiðslan geti aukizt um 50% frá þvi
sem nú er miðað við "
Verksmiðjuhúsið hefur verið
stækkað sagði Jón Ásbergsson, og
Framhald á bls. 22
EN SAMT FRÁ MARANTZ
Superscope A 260 magnari Verð kr. 63.800.
Superscope S210hátalari.Verð kr 29.300.
Superscope höfuðtól kr. 4.600.
Auðvitað eru Marantz
hljómtækin dýr.
Auðvitað hefur ungt fólk
ekki fjárráð um of.
Þess vegna varð Super-
scope til, fyrsta flokks
hljómtæki á viðráðan-
legu verði.
Með tæknieinföldun og
stórframleiðslu tókst þetta.
Superscope frá Marantz
vegna unga fólksins.sem
gerir kröfur til tóngæða.
SAMVALDAR NESCO
HUÓMTÆKJASAMSTÆÐUR
Leiðandi fyrirtæki
á sviði sjónvarps
útvarps og hljómtækja
VERZLUN OG SKRIFSTOFA: LAUGAVEGI 10. SÍMAR: 27788,19192,19150.