Morgunblaðið - 13.11.1976, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1976
Braziliukaffi — Lrvalskaffi
Höfum spærlingstroll
fyrir 400 hk. vél
til sölu.
NET H.F.
VESTMANNAEYJUM.
SÍMI 98 1150.
Merkjasala Blindrafélagsins
Verður n.k. sunnudag. Aðstoðið blinda og
sjónskerta og takið því vel á móti sölubörnum
okkar.
BLINDRAFÉLAGIÐ HAMRAHLÍÐ 1 7.
Dagur Höfrungsins
IOSEPH ELEVINE presents
GEORGECSCOTTin
a MIKE NICHOLS fiim
THE D/Wt>ie DOLPHIN
Spennandi bandarísk Panavision litmynd.
íslenskur texti.
Sýnd kl. 3 — 5 — 7 — 9og 11.15.
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
Námskeið
í sjúkra-
fhitningum
RAUÐI KROSS íslands og
Sjúkraflutninganefd ríkis-
ins munu efna til nám-
skeiðs fyrir sjúkraflutn-
ingamenn dagana 26.—28.
nóvember.
Slík námskeið hafa áður verið
haldin á vegum þessara aðila og
hefur þá verið fjallað um ýmsaar
hliðar sjúkraflutninga og slysa-
hjálpar. Að þessu sinni hefur sér-
fræðingur frá norska Rauða
krossinum gert áætlun fyrir nám-
skeiðið og verður hann kennurum
á námskeiðinu til aðstoðar. Þessi
aðstoð mun gefa fólki tækifæri til
að kynnast ýmsum tækninýjung-
um á sviði sjúkraflutninga.
Upphaflega var tilefni þessara
námskeiða að margar af deildum
Rauða krossins hafa haft það sem
sérverkefni að kaupa og jafnvel
reka sjúkrabifreiðir. Þótti því
nauðsynlegt að gefa þessu fólki
kost á nokkurri þekkingu og
reynslu á þessu sviði.
Námskeiðið verður haldið í
kennslusal RKl að Nóatúni 21 og
verður þátttaka takmörkuð við 15
manns.
Donald A. Allan og Sjöfn Sigurbjörnsdóttir á fundi með fréttamönn-
um þar sem kynnt voru m.a. hjálpargögn til notkunar 1 skólum við
samfélagsfræðikennslu.
Barnahjálp Sam-
einuðu þjóðanna
30 ára í desember
Leiðrétting
STAFABRENGL varð í föður-
nafni Gunnars S. Sigurjónssonar
á Akureyri, höfundar greinar-
innar „Nokkur orð um álver norð-
anlands", sem birtist í blaðinu 1
gær. Er hann beðinn velvirðingar
á því.
HER á landi er nú staddur upp-
lýsingafulltrúi Barnahjálpar
Sameinuðu þjóðanna, Donald A.
Allan. Starf hans er að ferðast um
1 Evrópu og kynna starf barna-
hjálparinnar og vekja athygli á
þeim aðstæðum sem vörn vfðs
vegar um heiminn búa við.
I næsta mánuði eru liðin 30 ár
frá því að Barnahjálp Sameinuðu
þjóðanna var sett á laggirnar en
það var f desember árið 1946.
Upphaflega var hún hugsuð sem
neyðarhjálp f sérstökum tilvikum
Örn og Örlygur:
Ferð Lewis og Clarks
yfir Norður-Ameríku
BOKAUTGAFAN örn og örlygur
hefur gefið út þriðja bindið f
bókaflokknum Frömuðir landa-
funda, sem Sir Vivican Fuchs rit-
stýrir og nefnist það Lewis og
Clark og ferðin yfir Norður-
Amerfku. Aður eru komnar f
þessum flokki bækurnar Magell-
an og fyrsta hnattsiglingin og
Kapteinn Scott og harmleikurinn
á Suður skautinu.
í bókinni eru 116 myndir sem
sýna mannlíf og landslag í „hinu
villta vestri“ á þeim árum er stór
hluti Norður-Ameríku var enn
ókannaður.
Sá leiðangur sem hér er sagt frá
er ekki jafn víðfrægur og hnatt-
sigling Magellans eða pólferðir
þeirra Amundsens og Scotts. Þó
jafnast fáar landkönnunarferðir á
við ferðalag þeirra Lewis og Clark
um sögulegt mikilvægi.
Leiðangur þeirra markar þátta-
skil f sögu Bandaríkjanna: í
fyrsta sinn horfðu Bandaríkja-
menn til vesturs um frekari út-
þenslu rfkis sfns.
Er Thomas Jefferson hafði látið
kaupa af Frökkum óhemjuvíðáttu
lands, sem þá nefndist Louisiana,
vestur af Mississippifljóti, gerði
hann út leiðangur undir stjórn
Lewis og Clarks að kanna þessar
nýfengnu lendur og komast allt
til Kyrrahafsstrandar. Þeir ferð-
uðust hátt á annan tug þúsunda
kflómetra um ókannað land og
sættu oft harðræði, rysjóttu veðri
og ýmsum háska. Á þriggja ára
ferð þeirra dó aðeins einn þeirra
og einungis einn strauk. Sfðari
hluta árs 1804 lagði hópurinn af
stað frá St. Louis upp Missouri-
fljót f leit að ókunnum upptökum
þess. Átján mánuðum síðar voru
þeir að'mynni Columbiufljóts á
strönd Kyrrahafs. Þeir höfðu
ferðast, mest á barkarbátum, um
torfær en stórkostleg svæði inn á
meginlandi Norður-Ameríku, hitt
þar fyrir fjölmargar þjóðir
indjána, sem sumar hverjar höfðu
aldrei fyrr kynnst hvítum mönn-
um, og lent í aðstæðum sem kröfð-
ust ýtrasta snarræðis og hug-
cg feró'm yfir Norður-Ameriku
David Holloway
FrMMrMhhMi
rekkis. Þeir sneru við og komust
aftur til St. Louis haustið 1806 og
höfðu þá meðferðis verðmætt
safn sýna og vfsindalegra athug-
ana.
Ritstjóri þessa nýja og mynd-
skreytta bókaflokks, er fjallar um
ævintýri hinna miklu landkönn-
uða, sir Vivian Fuchs, er fyrir
löngu kunnur fyrir að hafa veitt
forustu ýmsum meiri háttar leið-
angrum á vorum dögum, þ.á.m.
vísindaleiðangri þvert yfir Suður-
skautslandið á árunum
1955—1958, en það var f fyrsta
skipti sem sú leið var farin.
Bókin er sett i prentstofu G.
Benediktssonar en prentuð og
bundin í Bretlandi.
og var rekin sem slík fyrstu árin,
og sinnti aðallega þeim verkefn-
um að aðstoða þar sem stríð hafði
geisað, en „börnin eru þau sem
þjást einna mest þegar stríð
stendur yfir,“ sagði Donald A.
Allan. Arið 1952 var starfseminni
breytt á þann veg, að ekki var um
að ræða sérstaka neyðarhjálp,
heldur var farið að sinna verkefn-
um sem miðuðu að því að lækka
dánartölu barna, m.a. með því að
koma upp heilsugæzlustöðvum og
uppfræða íbúa þróunarlanda um
helztu atriði sem gætu orðið til
þess að minnka ungbarnadauða.
Donald A. Allan sagði að öll
þessi ár hefði starfsgrein innan
Sameinuðu þjóðanna ekki haft
neina fasta fjárhagsáætlun, held-
ur væri öll starfsemin fjármögn-
uð með frjálsum framlögum ein-
stakra ríkja S.Þ. og sennilega
væri Island með einna stærst
framlag miðað við tölu fbúa.
Eitt af þvf sem f jármagnað hef-
ur starf Barnahjálparinnar er
sala á jólakortum og eins og
kunnugt er hafa þeu verið boðin
til sölu hér á landi umdanfarin ár.
Kvenstúdentafélag tslands hefur
séð um þessa sölu og þær Erla
Hansdóttir og Sjöfn Sigurbjörns-
dóttir hafa verið fulltrúar félags-
íns í þessu starfi.
Á fundi með fréttamönnum
sýndi Donald A. Allan nokkur
sýnishorn kortanna og hafa lista-
menn gefið vinnu sána og söfn
látið eftirprentanir f té endur-
gjaldslaust. Einnig sýndi hann
efni sem notað er til að kynna
fyrir skólabörnum mismunandi
lffskjör barna og aðstæður víða
um lönd. Er það m.a. skugga-
myndir, og hús eða líkön af ýms-
um gerðum húsa úr pappa, sem
ætlað er að börnin setji saman.
T.d. var hann með nokkrar gerðir
húsa frá Vestur-Afriku og fylgja
með upplýsingar um gerð hús-
anna og þjóðflokks þess, sem
hverja gerð notar. Sagði Sjöfn
Sigurbjörnsdóttir, kennari , sem
var einnig á fundinum, að þessi
hjálpargögn væri mjög gagnlegt
að fá og nota f skólastarfinu og á
þann veg gætu börnin mun auð-
veldlegar skilið þann mun lífs-
kjara sem er t.d. hér á landi og f
mörgum þróunarlöndum.
Hefur þetta efni verið kynnt
fyrir námsstjórum í samfélags-
fræði og var það öðrum þræði
tilgangur heimsóknar Donalds A.
Allans, sem fer héðan til Banda-
ríkjanna.
DeRt um flugvöll
fyrir Akurnesinga
SAMKVÆMT Vesturlandsáætlun
mun vera gert ráð fyrir að flug-
völlur verði gerður við Einarsnes
í nágrenni Borgarness og"muni
hann m.a. þjóna bæði Borgarnesi
og Akranesi. A fundi sem Byggða-
deild Landsvirkjunar gekkst fyrir
á Akranesi 13. sfðasta mánaðar
var þessi fyrirhugaða flugvallar-
gerð mjög gagnrýnd. Töldu Akur-
nesingar að mun hagkvæmara
væri að flugvöllurinn við Fiski-
lækjarmela'yrði bættur og eftir
að lokið verður við gerð Borgar-
fjarðarbrúarinnar gæti hann eins
og Akurnesingum þjónað Borg-
nesingum og nærsveitum. Flug-
völlurinn að Fiskilækjarmelum i
Melasveit er mikið notaður og þar
mun vera eott vallarstæði