Morgunblaðið - 16.11.1976, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. NÓVEMBER 1976
19
hinu og þessu. Ég var fyrst á
dagverði en seinna næturvörður.
Þá voru engin Ijós í Hafnar-
firðinum, jú, svo komu götutýrur
cn á þeim var alltaf slökkt kl. 10.
Á næturverðinum gekk maður
um bæinn, frá Óseyri vestur að
Fiskakletti, þá voru varla aðrar
götur en Strandgata og Vestur-
brú, sem nú heitir Vesturbraut.
Þá slógust menn af list skal ég
segja þér og fylleríin voru ekkert
betri þá en nú. Það var oft erfitt
að vera næturvörður en það var
vel borgað að vera lögga. Við
vorum með þetta 3600 kr. yfir
árið og þá höfðu verkamenn
aðeins um 1600 til 1800.
Það var mikið um að vera i
Hafnarfirði. Oft voru böll. Þá
hafði maður manndrápara um
hálsinn og tók með sér varaflibba,
skipti um svona kl. 2 þegar maður
var orðinn sveittur af dansinum.
Það var fjölbreytni í fatnaðinum
þá. Diplomatafrakkar þóttu afar
fínir, þeir voru svona eins og
Hannes Hafstein var oft í, náðu
niður á hné. Og jacket-föt, einu
sinni pantaði ég jacket frá París.
Af Stjána bláa
— Já, ég get sagt þér hvers
vegna Hafnfirðingar voru kallað-
ir gaflarar. Þeir stóðu undir göfl-
um — menn tóku eftir þessu sem
komu í bæinn. Það voru tveir
gaflar, annar undir húsi Agústar
Flygerings, hinn var á svokölluðu
Arahúsi. Þetta voru uppgjafarsjó-
menn og svona hinir og þessir,
sem stóðu þarna í skjóli og kjöft-
uðu saman. Þá voru sögurnar
fljótar að berast. 1 Arahúsi hafði
maður að nafni Ari Jónsson verzl-
un á 19. öld. Hann hafði liklega
fyrstur manna konu við af-
greiðslustörf á Islandi. Það var
Þuríður formaður, þú þekkir
hana, já, hún seldi þarna skro og
af því átti þetta að vera hver
annað pallur, sem bagginn datt
af. Bifreið, sem ekki bifast, er
ekki bifreið. Þessu féllu þeir fyrir
í hæstaréttinum.
. . . og Ólafi Thors
Það mætti segja mér það, að ég
sé eini eftirlifandi stofnandi
Framsóknarflokksins. Ég skrifaði
mig niður árið 1916. Þá var hann
fyrst og fremst bændaflokkur,
samvinnuhreyfingarflokkur. Og
ég annaðist dreifingu Tímans í
Hafnarfirði. Það ætti nú að vera
óhætt að segja frá þessu núna.
Nú, en svo fór ég í Verkamanna-
félagið Hlíf í Hafnarfirði en var
rekinn úr því, ég held árið 1921,
fyrir að vilja annan frambjóðanda
í bæjarstjórn. Þá gekk ég í Borg-
arafélagið, það var undanfari
Ihaldsflokksins í Hafnarfirði. Síð-
an hef ég verið sjálfstæðismaður.
Ihaldsflokkurinn, eða Sjálfstæðis-
flokkurinn, hann var stofnaður af
fólki, sem vildi bjarga sér sjálft,
vera sjálfu sér nægt. Ég hefi
þekkt og fylgzt með öllum framá-
mönnum flokksins. Ólafur Thors
var líklega mesti stjórnmálamað-
uiinn, sem við höfum átt. Ég var á
fyrsta framboðsfundinum hans, í
Bryde-pakkhúsinu. Þar talaði
hann á móti Haraldi Guðmunds-
syni í Alþýðuflokknum. Var í
fyrsta sinn í framboði í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu og flaug
inn. Þurfti aldrei fyrir þvi að hafa
upp frá því. Ólafur Thors hafði
þau fallegustu augu, sem ég hef
séð, Það var svo mikið líf á bak
við þau. Fljótur til, hann hugsaði
hraðar en hann talaði. Éinu sinni
man ég eftir honum í Hólminum,
þá var hann þar á fundi með
Sigurði Ágústssyni, var honum
svona til halds og trausts. Þá var á
fundinum maður, vel greindur og
skarpur, Guðmundur frá Saurum.
Hann var nú reyndar sjálfstæðis-
Jónsson áttræðan
brennivín. Formaður á báti — en
ekki sú eina skal ég segja þér. Það
var önnur, sú var kölluð „Horn-
ballar“ Gunna og var af Snæfells-
nesi. Ég fer nú ekkert að segja
dömunni hvers vegna hún var
kölluð þetta. Og þessir karlar
undir gölfunum, þeir voru merkir
menn margir. Ekki gjaldgengir á
skúturnar lengur en reru á kæn-
um eftir hrognkelsum. Stjána
bláa þekkti ég, hann var reyndar
alltaf kallaður Garða-Stjáni. Lik-
lega talaði ég við hann síðastur
manna áður en hann dó. Hann var
hár og riðvaxinn og hafði svart
skegg sem náði út á vangana og
hafði svona 25 gráðu halla á öxl-
um.
Hann hafði komið inn og að
Brydebryggjunni. Var í landi,
fékk kolapoka, líklega fyrir lítið
hjá Flygering, sem hafði verið
settur í bátinn. Svo kemur Stjáni
sunnan götu og það var talað um
að nú væri að koma uppgangs-
landsynningur. Hann ætlaði nú
samt að leggja í hann og fór að fá
sér kaffi hjá Tótu. Þaðan kemur
hann svo með 2 spíraflöskur und-
ir hendinni. Hann tók upp aðra og
drakk niður fyrir axlir — þetta
voru 3 pela flöskur — setur upp,
leysir og sigiir út. Sást aldrei
framar.
Bíll er ekki
alltaf bíll
1930 fór ég að stunda málflutn-
ingsstörf með Gunnari E.
Benediktssyni, föður borgarstjór-
ans. Já, já, ég var alveg ólærður.
Ég var fyrsti ólærði maðurinn
sem flutti mál fyrir undirrétti. A
móti Theódór Lindal, seinna pró-
fessor. Ég vann málið. Það hafði
drengur lærbrotnað þegar féll á
hann heybaggi af bílpalli og ég
var að reyna að fá í gegn skaða-
bætur. Nú, svo fór málið fyrir
hæstarétt og þar tapaði það af
einskærum klaufaskap. Rökin
voru þau, að bíll, sem ekki er á
hreyfingu, er ekki lengur bíll og
maður. En hann tók til máls og
snýr sér að Kveldúlfsmönnum,
þeir séu nú búnir að vera, og
þetta sildarmjölsævintýri, það sé
nú um garð gengið. Þá grípur
Ólafur fram i fyrir honum og seg-
ir: „Hvað er þetta Sigurður minn,
ertu ekki búinn að fá sildarmjöls-
pokann? Ég skal láta senda hann
strax á morgun." Þá hlógu allir og
Sigurður var orðlaus.
Pólitíkin núna, blessuð vertu,
það er ekki nema fyrir gamla
gegnherta menn að lafa í þessu
orðið. Og embættismenn, þeim er
ekki troðandi yfir þröskuld. Það
segir mér nú unga fólkið, að ég sé
alltof gamaldags og þröngsýnn,
en þetta er ekkert nema ríkis-
kommúnismi. Kröfurnar sem
gerðar eru! Og allir verða að taka
ofan fyrir valdi bæjar og rikis.
Hvort sem það er norður á Horn-
ströndum'eða austur á Langanesi.
Og það má ekki draga fisk úr sjó
án leyfis. Og það liggur allt á
bakinu og vill að ríkið vinni fyrir
það. Ábyrgð, fólk skortir ábyrgð.
Það var sagt í mínu ungdæmi, að
vinnan væri móðir gæfunnar.
Menn veróa að vinna sig þreytta
og sveitta. Og það má ekki kona
fara uppágreidd í fínustu káp-
unni sinni út að ganga án þess að
eiga á hættu árásir. Ef þessir
menn fengju sina likamlegu útrás
i vinnu. Hér er ein hugmynd. Það
er verið að tala um perlusteins-
nám. Og alltaf talað um Presta-
hnjúk. Það er perlusteinn í Loð-
mundarfirði, líklega miklu stærri
námur en í Prestahnjúk. Þangað
ætti að leggja langan veg, byggja
skála og senda þangað brotamenn
til að láta þá vinna. Það mætti
vera þarna sjónvarp og halda fyr-
irlestra og fræðast, en að láta þá
vinna, það er aðalatriðið. Löggjaf-
arsamkundan þarf að manna sig
upp og gera eitthvað, það vantar
aga, framkvæmdavaldið er mátt-
laust. Og það á að hætta að heiðra
skálkinn svo hann skaði ekki.
Og blaðamennskan, þetta er
bara gamla Gróa gengin aftur.
Framhald á bls. 33
Landshhitasamtök og byggðastefna
RÁÐSTEFNA S.U.S. á Hellu
laugardaginn 20. nóvember n.k. efnir Samband
ungra Sjálfstæðismanna til ráðstefnu um
landshlutasamtök og byggðastefnu.
'Dagskrá:
Ráðstefnan sett (kl. 10.00)
LANDSHLUTASAMTÖK
Ræður: Steinþór Gestsson alþingismaður.
Jón Gauti Jónsson sveitarstjóri.
BYGGÐASTEFNA
Ræður: Sverrir Hermannsson alþingismaður.
Þorsteinn Pálsson ritstjóri.
MATARHLÉ
Umræðuhópar starfa
Almennar umræður
■A Afgreiðsla ályktana
Ráðstefnuslit (um kl. 17.00)
ít Ráðstefnustjóri: Helgi Hólm.
Þeir sem hafa hug á að sækja ráðstefnuna eru beðnir að tilkynna
þátttöku fyrir kl. 18.oo fimmtudaginn 18. nóv. n.k. í síma
82900. S.U.S.
SiíSííí:*®’'’'’'''"''
■v.v.v.v
OSRAM
OSRAM
LINESTRA SETT
Linestra rörin fró OSRAM þekkja flestir.
Linestra rörin eru mjög hentug Ijós við
spegla, í eldhúsinnréttingar, ofl.
Nú getið þér fengið sérlega h'entugan
Ijósbúnað fyrir þessa Ijósgjafa. Fæst með
eða ón rofa.
vegna gæðanna