Morgunblaðið - 26.01.1977, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. JANUAR 1977
15
Ritskoðmrnini í
Líbanon aflétt
innlenda fjölmiðla. Auk þess
veröur áfram bannaó að skrifa
um nokkur viðkvæm efni eins og
mál sem geta skaðað sambúð
Libanons og annarra landa og
haft slæm áhrif á opinbert sið-
gæði.
Ákvörðunin kemur á óvart og
er talin vísbending um að yfirvöld
í Libanon séu vonbetri um að
vopnahléð verði haldið. Hún get-
ur átt sér þá skýringu að stjórnin
vilji örva fjárfestingar erlendis
frá i þvi skyni að reisa við iandið
eftir borgarastriðið.
Ýmsir kaupsýslumenn hafa
bent á að erlend fyrirtæki verði
áð fara varlega í fjárfestingar i
Libanon meðan engar sæmilega
áreiðanlegar fréttir berist um
ástandið i landinu.
Fréttamenn telja að ritskoðun-
arákvæðin sem innlendir fjöl-
miðlar verða að sæta verði smátt
og smátt felld niður.
Lusaka. 25. janúar. Reuter.
ZAMBÍA hvatti til þess I dag að
hert yrði á skærustríðinu í
Rhódesíu og lýsti yfir stuðningi
við styrjöld gegn stjórn Ian
Smiths þar sem það væri eina
leiðin til þess að koma honum frá
völdum. Í London varaði Anthony
Crosland utanríkisráðherra við
hættu á „marxisma og öngþveiti“.
„Stríð er greinilega eina leið-
in,“ sagði Reuben Kamanga úr
utanríkismálanefnd Zambfu.
Fækka ekki í
Rínarhernum
á næstunni
JAMES Callaghan, forsætisráð-
herra Breta, sagði f þingræðu f
dag að ekki yrði fækkað f brezku
herliði f V-Þýzkalandi meðan
ekki hefði verið samið um gagn-
kvæman samdrátt hefafla og
vopnabúnaðar austurs og vesturs.
Um leið skýrði Callaghan frá því
að þeir Helmut Sehmidt kanslari
V-Þýzkalands, hefðu orðið sam-
mála um það á fundi sínum í
Lundúnum í gær, að stuðla bæri
að áframhaldandi viðræðum um
fækkun í herliði hið allra fyrsta.
Callaghan sagði að enn væri
óráðið hvernig kostnaði við herlið
Breta, sem nú er um 55 þúsund
manns, yrði skipt í framtíðinni,
en hann nemur nú 500 milljónum
sterlingsnunda
Hann sagði að Smith hefði sagt
Afríku stríð á hendur þar sem
hann hefði hafnað tillögum Breta
um lausn Rhódesíumálsins. Hann
skoraði á frelsisnefnd Einingar-
samtaka Afríku (OAU) að gera
róttækar ráðstafanir til að herða
stríð á fundi sem nefndin heldur
í Lusaka í vikunni.
Aðalframkvæmdastjóri OAU,
William Eteki-Mboumoua, tók í
sama streng og sagði að samtökin
yrðu að athuga gaumgæfilega
möguleika á eflingu frelsisbarátt-
unnar. Leiðtogar blökkumanna i
Rhódesíu hafa sagt að hernaðar-
sigur hefði nú algeran forgang.
Varnarráð OAU kemur einnig til
fundar í Lusaka á næstunni og
mun aðallega ræða um leiðir til að
herða skæruhernaðinn í
Rhódesíu.
Sérfræðingar í Lusaka segja að
togstreita stórveldanna muni að
líkindum aukast í sunnanverðri
Afríku þar sem sáttatilraunir Iv-
or Richards, samningamanns
Breta, hafa farið út um þúfur.
Nikolai Podgornu, forseti Sovét-
ríkjanna, er væntanlegur til þessa
heimshluta í marzbyrjun og þá er
talið að óánægja Afríkumanna
með stefnu vesturveldanna muni
hafa aukizt og þörf þeirra fyrir
vopn aukizt jafnframt. I Washing-
ton sagði Andrew Young, sem
Carter forseti vill fá skipaðan
sendiherra hjá SÞ, að hann teldi
að semja mætti um lausn í
Rhódesíu fyrir tilstilli Suður-
Afríku. Hann hefur lýst yfir
Búizt er við mjög storma-
sömum fundum Gundelachs
Carter forseti ræðir við ráðunaut sinn f þjóðaröryggismálum, dr. Zbigniew
Brezexinski, f Hvfta húsinu.
Beirút, 25. janúar. Reuter.
FRÉTTIR erlendra frétta-
ritara í Líbanon verða ekki
lengur ritskoðaðar fyrir
fram að því er yfirmaður
öryggisþjónustunnar i
landinu, Zahi Boustuni,
skýrði frá í dag, þremur
vikum eftir að ritskoðun
var sett á.
Ritskoðunin gildir þó ffram um
stuðningi við myndun meirihluta-
stjórnar blökkumanna í Rhódesíu
og Suður-Afríku. Smith forsætis-
ráðherra hafnaði tillögum Breta
þar sem hann taldi að þær yrðu til
þess að minnihluti marxista
mundi þegar í stað komast til
valda og valda öngþveiti. Hann
kvaðst mundu reyna að komast að
samkomulagi við hófsama blökku-
mannaleiðtoga og kvaðst enn
fylgjandi því að meirihlutastjórn
yrði mynduð í samræmi við tillög-
ur Henry Kissingers.
Richard kvaðst mjög vonsvik-
inn vegna ákvörðúnar Smiths og
fór til Jóhannesarborgar, en mun
Ian Smith
síðar ræða við John Vorster for-
sætisráðherra.
I London sagði Anthony Cros-
Framhald á bls. 18
Sýrlendingar
nálgast ísrael
Tcl Aviv. 25. janiiar. AP.
SÝRLENZKIR hermenn
bjuggu um sig í dag í bæn-
um Nabatiyeh um 12 km
frá ísraelsku landamærun-
um og Shimon Peres land-
varnaráðherra varaði vð
því að ísraelsmenn gætu
ekki látið slíka ógnun við-
gangast.
Peres sagði hins vegar að mál-
ið væri enn í athugun og að
ísraelska stjórnin mundi enga
ályktun draga fyrr en allar stað-
reyndir lægju fyrir.
Bærinn er innan svokallaðrar
„rauðrar línu“ og ísraelsmenn
hafa varað við því að ef Sýrlend-
ingar sækja yfir bana kunni þeir
að grípa til íhlutunar í Líbanon.
Peres sagði að ísraelsmenn
stæðu fast við þá afstöðu sína til
„rauðu línunnar” sem almennt er
talið að miðist við Litaniána en
Ísraelsmenn taka einnig mið af
öðrum þáttum eins og stærð sýr-
lensks og palestínsks herliðs á
þessum slóðum og stórskotaliðs
Sýrlendinga og Palenstínumanna.
Egyptar
fá lán
frá IMF
Kaíró, 25. janúar. Rculcr.
ALÞJÓÐAGJALDEV RIS-
SJÓÐURINN hefur samþ.vkkt að
lána Egyptum 140 milljónir
bandarískra dollara til þess að
rétta við bágborinn efnahag
þeirra að sögn blaðsins Al-Ahram
sem er hálfopinbert málgagn
stjórnarinnar. I Washington er
sagt að IMF hafi ekki tekið
ákvörðun um lánið.
Verðhækkanir á eldsneyti og
matvælum sem áttu að rétta við
1.3 milljón punda halla á fjárlög-
um leiddu til tveggja daga
blóðugra óeirða i síðustu viku.
Al-Ahram segir að egypzkir em-
bættismenn ræði nú við fulltrúa
IMF um áætlanir til langs tíma til
þess að koma lagi á bágborið
ástand fjármála og efnahagsmála
Egypta. 1 Washington er sagt að
ákvörðun um lánið verði tekin
eftir þessar viðræður.
Vance til Mid-
austurlanda
Wushiiij’lon 15. junúar. AP
CARTER forseti Bandaríkjanna
skýrði frá því í dag, að Cyrus
Vance utanríkisráðherra legði
upp í för um Miðausturiönd 14.
febrúar næstkomandi, og kvaðst
fonsetinn með þessu vilja sýna
hversu mikla áherzlu hann legði á
að verulega miðaði í friðarátt i
Miðausturlöndum á þessu ári.
Vance heimsækir Israel,
Egyptaland, Líbanon, Jórdaníu,
Sýrland og Saudi Arabíu, og verð-
ur viku í ferðinni.
Harðnandi stríðs
í Rhódesíu krafízt
FINN Olov Gundelach hjá
framkvæmdanefnd Efna-
hagsbandalagsins kom til
London í gær til viðræðna
við John Silkin landbún-
aðar- og sjávarútvegsráð-
herra Breta og búizt er við
að fundurinn verði all-
stormasamur að sögn
fréttaritara Mbl. í Hull í
gær.
Bretar ætluðu að hvetja
til skjótra ráðstafana i fisk-
verndunarmálum á fundi
sem landbúnaðarráðherrar
EBE ætluðu að halda í
Brússel í vikunni, en fund-
inum var frestað. Bretar fá
næst tækifæri til að hvetja
til aðgerða á nokkrum
fundum sem utanríkis- og
landbúnaðarráðherrar
munu sitja í Brussel dag-
ana 8. til 25. febrúar.
Að sögn fréttaritara Mbl. mun
varla koma á óvart að engar
ákvarðanir hafi verið teknar um
framhald samningaviðræðna ís-
lands og Efnahagsbandalagsins í
samræmi við það sem Henrik Sv.
Björnsson ráðuneytisstjóri skýrði
Mbl. frá í gær, enda er það mjög í
samræmi við upplýsingar brezkra
ráðuneyta undanfarna daga og
yfirlýsingar í neðri málstofunni.
„Afstaða islendinga er því mið-
ur óbreytt frá því sem hún var
þegar ráðherranefnd Efnahags-
bandalagsins hélt fund sinn 20.
desember," sagði Anthony Cros-
land, utanríkisráðherra Breta,
þegar hann gaf skýrslu í neðri
málstofunni um ráðherrafundinn
í Brtlssel i síðustu viku.
„Vonir standa til þess að við-
ræður geti hafizt að nýju, en ég
vil ekki vekja falskar vonir um
þann árangur sem kynni að verða
ef viðræður hefjast aftur", sagði
Crosland.
Crosland sagði þetta í svari við
fyrirspurn frá Walter Clegg, þing-
manni Ihaldsflokksins frá North
Fylde, sem spurði hvört nokkuð
hefði veriö minnzt á ísland í
BrUssel.
Löndunarbann er ekki ráðgert.
sagði George Andrews, talsmaður
sambands flutningaverkamanna í
Hull í samtali við Mbl. í gær, þótt
tillögur hafi komið fram um slíkt
bann.
Hann sagði aó áöur en slíkar
hugmyndir yrðu tímabærar yrði
að reyna að halda áfram viðræð-
um íslendinga og kanna hvort
grundvöllur væri fyrir samkomu-
lagi um áframhaldandi veiðiheim-
ildir handa brezkum togurum á
Islandsmiðum.
Síðan verður að athuga hvort
löndunarbann kemur til greina,
sagði Andrews. Hann bætti því
við að framtíðin yrði að leiða í ljós
hvort viðræður gætu heppnazt.
Sænska
akademían
fær ritara
LARS Gyllensten verður ritari
sænsku akadeniíunnar í stað Karl
Ragnar Gierow frá og með 1. júní.
Gyllensten er 55 ára og kunnur
fyrir skáldsögur og ritgerðir sem
hann hefur sent frá sér siðan
1946. Hann var kjörinn í akadenu'-
una 1966 og hefur auk þess verið
aðstoðarprófessor i læknisfræði.