Morgunblaðið - 02.03.1977, Page 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. MARZ 1977
SUNNUDAGINN 2. marz 1952
var kosin fyrsta stjórn og sam-
þykkt lög fyrir Styrktarfélag lam-
aðra og fatlaðra á fjölmennum
framhaldsstofnfundi sem haldinn
var I Tjarnarblói. Fyrstu stjórn
félagsins skipuðu Svavar Pálsson
formaður, Nikulás Einarsson
gjaldkeri og Snorri P. Snorrason
ritari. t varastjórn voru: Frið-
finnur Ólafsson, Björn Knútsson
og Kenedikt Björnsson. Fram-
kvæmdaráð var einnig kosið á
þessum sama fundi, en það skip-
uðu: Jóhann Sæmundsson, Hauk-
ur Kristjánsson, Sigrfður Bach-
mann, Sveinbjörn Finnsson og
Halldór Kjartansson.
Nokkrum vikum áður, eða
sunnudaginn 27. janúar, höfðu
verið saman komnir f Oddfellow-
húsinu f Reykjavfk allmargir
menn til að stofna til félagsskap-
ar til styrktar lömunarveiku
fólki. í fyrstu fundargerð Styrkt-
arfélagsins segir að nokkrir menn
hafi áður rætt þetta sfn á milli og
til fundarins höfðu boðað 4 menn,
þeir Haukur Kristjánsson læknir,
Svavar Pálsson endurskoðandi,
Sveinbjörn Finnsson fram-
kvæmdastjóri og Friðfinnur
Olafsson framkvæmdastjóri. Á
þeim fundi sem fundargerðin var
skráð voru lagðar höfuðlfnur f
framtfðarstarfi væntanlegs félags
og var ákveðið að 24 menn, sem á
fundinum voru mættir, gerðust
fyrstu stofnendur félagsins en
það voru þessir:
Þórsteinn Bjarnason
Hilmar Garðarsson
Egill Vilhjálmsson
Hallgrímur Benediktsson
Baldur Sveinsson
Sveinbjörn Finnsson
Halldór Kjartansson
Kristinn Guðjónsson
Gylfi Þ. Gíslason
Sigurbjörn Einarsson
Bjarni Jónsson
Sigurður Bjarnason
Friðfinnur Ólafsson
Kristján Jónsson
Kristinn Stefánsson
Jón Sigurðsson
Snorri P. Snorrason
Svavar Pálsson
Haukur Kristjánsson
Nikulás Einarsson
Hreinn Pálsson
AndrésG. Þormar
Björn Guðmundsson
Magnús T. Ólafsson
Sveinn Sæmundsson.
Nokkur atriði úr
framkvæmdasögu S.L.F
í samantekt um starfsemi
Styrktarfélagsins eru rakin
helztu atriði i sögu og starfsemi
félagsins og þar kemur m.a. fram
að á fyrstu þrem árum þess hafði
því áskotnazt töluvert fé, en eng-
ar framkvæmdir voru hafnar
strax. Haustið 1955 þegar lömun-
arveikitilfelli fóru að koma hér
upp og þegar talað var um að hér
væri um að ræða faraldur, setti
félagið allar eigur sínar sem
tryggingu fyrir kaupum á efni til
varnar lömkunarveiki.m sem dr.
Björn Sigurðsson hafði pantað.
Þá kom og hingað danskt
hjúkrunarlið fyrir milligöngu fél-
agsins.
Þegar mænuveikifaraldurinn
hófst var efri hæð heilsuverndar-
stöðvarinnar tekin undir mænu-
veikisjúklinga en lítið sem engin
aðstaða var fyrir eftirmeðferð
þess fólks sem veiktist. Réðst þá
stjórn S.L.F. í að kaupa stórt ein-
býlishús að Sjafnargötu 14, sem
var á skömmum tíma breytt í æf-
ingarstöð. Naut félagið fjárhags-
legrar fyrirgreiðslu danska löm-
unarveikifélagsins við þessar
framkvæmdir.
Eftir nokkurra ára starfsemi
æfingastöðvarinnar að Sjafnar-
götu var smíði endurhæfingar-
deildar við Landspítalann langt
komin, en það mun ekki sizt hafa
verið fyrir áeggjan ýmissa ráða-
manna S.L.S og fjárframlags fél-
agsins að ákvörðun um byggingu
þeirrar deildar var tekin. Kom þá
til tals að spítalarnir yfirtækju
starfsemi æfingastöðvarinnar og
að hún yrði lögð niður í þáverandi
börn við Hlíðaskóla I Reykjavik
En jukust afskipti félagsins af
lömuðum og fötluðum börnum
með stofnun leikskóla snemma
árs 1972. Var leikskólinn starf-
ræktur í húsi æfingastöðvarinnar
að Háaleitisbraut 13 i tæp tvö ár,
eða þar til Reykjavíkurborg hóf
rekstur dagheimilis í næsta ná-
grenni stöðvarinnar. Tókst þá
samkomulag um að ætla V4 hluta
af húsrými þess fyrir lömuð og
fötluð börn. Leggur borgin þar til
húsnæði og fullkomna aðstöðu, en
Styrktarfélagið starfsfólk og
nauðsynleg hjálpartæki. Húsnæð-
ið sem þannig iosnaði i æfinga-
stöðinni hefur siðan verið notað
fyrir asthmasjúklinga, að ósk fél-
ags þeirra.
Lögð hefur verið á það áherzla
innan félagsins að bæta þjónustu
við fatlaða að þvi er tekur til
stoðtækja-, umbúða og skósmfði. í
því skyni hefur S.L.F. styrkt
nokkra einstaklinga til slíkra
verkefna.
Fjármál félagsins
Fljótlega eftir stofnun félagsins
var farið að ræða um að afla félag-
inu fastra tekjustofna, því ljóst
var að félagsgjöld og frjáls fram-
lög myndu duga skammt til fyrir-
hugaðs starfs. Að fengnu leyfi
fjármálaráðuneytisins var ákveð-
ið að merkja hluta af eldspýtu-
stokkum, sem Tóbakseinkaalan
verzlaði með og selja þá á hærra
verði og hækkunin renna óskipt
til S.L.F. Þessi tekjustofn sem nú
er innan við 2 milljónir á ári,
hefur verið eini fasti tekjustofn-
inn gegnum árin, og hefur hann
farið hlutfallslega lækkandi.
Ágóði af happdrættum hefur
verið önnur meginfjáröflun fél-
agsins og var það hugmynd for-
ýstumanna félagsins þegar síma-
happdrættið var stofnað, að hagn-
aður þess rynni til nauðsynlegrar
fjárfestingar í húsum og tækjum.
Þrátt fyrir að undirtektir almenn-
ings hafi ávallt verið góðar hafa
það ætfð orðið örlög sjóðsins að
renna inn i rekstrarhalla æfinga-
stöðvarinnar.
Þá er ógetið ýmissa gjafa og
áheita sem félaginu hafa borizt á
25 ára starfsferli og gert félaginu
kleift að ráðast 1 þær framkvæmd-
ir sem orðið hafa. Sfðast liðin 5 ár
hefur félagið fengið 1 milljón
króna í byggingarstyrk frá
Alþingi.
Kvennadeildin
Starfsfólk endurhæfingarstöðvarinnar að Háaleitisbraut 13.
Árið 1966 var stofnuð sérstök
kvennadeild við S.L.F. Hún hefur
unnið að margs konar fjáröfl-
unarstarfsemi og fært æfingastöó-
inni ýmsar gjafir. Hefur það verið
félaginu mikil lyftistöng eins og
gefur að skilja. Formaður deildar-
innar er Jónfna Þorfinnsdóttir.
Styrktarfélag lamaöra og fatlaóra 25 ára í dag:
Stjðrn Styrktarfélags lamaðra og fatlaðra og framkvæmdastjðri. Frá vinstri: Björg Stefánsdðttir.
Óttar Kjartansson, varaformaður, Friðfinnur Ólafsson, formaður, Eggert G. Þorsteinsson, framkvstj.,
B. Óli Pálsson og Guðný Danfelsdðttir ritari.
Yfir sjö þúsund
sjúklingar til
meðferðar í
æfingastöð
félagsins
á 20 árum
Forstöðukonan, Jðnína Guð-
mundsdðttir, að æfa ungan svein.
mynd. Að höfðu samráði við borg-
arlækni og aðra yfirmenn heil-
brigðisþjónustunnar var þo talið
að þessa starfsemi fyrir fatlaða
mætti ekki leggja niður.
Var þá ráðizt i smiði nýrrar
endurhæfingarstöðvar að Háa-
leitisbraut 13 og var hún tekin í
notkun haustið 1968, löngu áður
en hún gat talizt fullgerð.
Börnin f
fyrirrúmi
Árið 1959 bættist nýr þáttur f
starfsemi félagsins er það hóf
rekstur sumardvalarheimilis fyr-
ir fötluð börn. Fyrstu fjögur árin
var starfsemin rekin á tveimur
stöðum, að Varmalandi í Borgar-
firði og Reykjaskóla i Hrútafirði.
En árið 1963 keypti félagið
Reykjadal f Mosfellssveit þar sem
þessi starfsemi hefur verið rekin
síðan. Haustið 1969 höfst rekstur
heimavistarskó.a í Reykjadal fyr-
ir fötluð börn og starfaði sá skóli f
6 vetur, en vorið 1975 var hann
lagður niður í framhaldi af stofn-
un sérdeildar fyrir fjölfötluð