Morgunblaðið - 08.03.1977, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. MARZ 1977
13
Kirkju-
tónleikar
Starf orgeileikara hérlendis
hefur að mestu verið bundið
við þátttöku í almennum
kirkjuathöfnum en hljómleika-
hald hefur aftur á móti ekki
verið viðurkennt sem nauðsyn-
legur þáttur í starfi þeirra. Þeir
orgelleikara, sem hafa taiið sig
eiga erindi við hlustendur, hafa
þurft upp á eindæmi, með mik-
illi óþarfa fyrirhöfn, við lítil
efni og oft á tíðum í óþökk
safnaðarráðsmanna, að taka sig
fram um að gefa söfnuðum sin-
um kost á að hlusta á góða og
vel flutta tónlist. Þarna virðist
liggja „Fiskur undir steini'1 og
mætti safnaðarfólk gefa þessu
meiri gaum, ef kirkjan er þvi í
raun og veru einhvers virði. Á
tónleikum i Laugarneskirkju
s.l. föstudag fluttu Halldór Vil-
helmsson og Gústaf Jóhannes-
son tónlist eftir Brahms og
Dvorak. Hvort hér réð aðsókn
að efnisskráin hefur þótt þung
eða fólk valið sér að hlvða á
„Kastljós“ gæti verið efni til
athugunar fyrir áhugamenn
um þátttöku kirkjunnar í
menningarumsvifum nútímans.
Tónleikarnir hófust á 11
sálmforleikjum eftir Brahms. Á
þeim tíma, sem rómantisk tón-
list var ný af nálinni, þótti
tungutak hennar ekki hæfa
trúartóniist, vera of veraldlegt
og mettað ástríðum, sem ekki
væru tilhlýðilegar i kirkjutón-
list. Nú hefur mat manna á
glannafengnum hljómasam-
böndum og rómantiskum lag-
línum breyst svo, að trúartón-
list tónskálda 19. aldarinnar
hefur nú í vaxandi mæli verið
tekin til flutnings. Nokkuð
mátti heyra það, að Brahms
hefur verið að fitja upp á ýms-
um vinnubrögðum og má segja
að hvert forspil sé sýnishorn á
verktækni hans, en svo vill oft
verða, er tónskáld hyggjast
semja röð tónverka. Því getur
það orkað tvímælis að flytja
slík verk í heild. Af þessum 11
forspilum var undirritaður
ánægðastur með nr. 7, O, Gott,
du frommer Gott, sem er glæsi-
legt og rismikið, nr. 8, Es ist ein
Ros entsprungen, sem er
undurfagurt og það síðasta,
aðra útgáfuna af O, Welt, ich
1 muss dich lassen. Gústaf
Jóhannesson er góður tónlistar-
maður og var flutningur hans
skýr og viða góður eins og t.d. í
áðurnefndum köflum. Seinna
verkið á þessum tónleikum,
Biblíuljóð eftir Dvorak, var
flutt á íslenzku og hafði Þórður
Möller læknir unnið það verk.
Tónllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
Hann mun hafa lagt á það
áherslu að breyta ekki hljóð-
fallsskipan laganna. en þrátt
fyrir það er hrynskipan
íslenzka textans ótrúiega góð.
Halldór Vilhelmsson hefur
mjög fallega rödd, en hættir til
að knýja fram of mikinn
„resónans". Þessari yfirhljómg-
un raddarinnar brá aðeins fyrir
stöku sinnum og var söngur
Halldórs í heild bæði hvað
snertir framburð og túlkun,
mjög góður og þegar rödd hans
situr eðlilega geta fáir státað af
meiri hljómfegurð en Halldór.
forseta tslands fyrir að heiðra
þessa athöfn með nærveru sinni.
Davíð þakkaði einnig Kristjáni
Friðrikssyni fyrir hans „stór-
mannlega framtak. .. og sýnir
hann þar með í verki hvern hug
hann ber til iðnaðarins."
Sveinbjörn Jónsson tók síðan til
máls og fer ræða hans hér á eftir.
Herra forseti, góðir vinir.
Við dauða mínum gat ég búist,
áttræður maðurinn, en að vera
boðinn hingað ásamt úrvalsmönn-
um þjóðarinnar til þess :ð vera
heiðraður með veglegri möppu,
og verðlaunaður með mikilli fjár-
upphæð, er það ótrúlegasta sem
fyrir mig gat komið.
Ég á þetta áreiðanlega ekki
skilið, og held að dómnefndinni
hafi yfirsést um annan verðugri.
Bótin er þó sú að hún getur bætt
úr þessu strax á næsta ári. Því að
þessi sjóðsgjöf hlutafélagsins
Ultímu, sem þau hjónin Oddný
Olafsdóttir og Kristján Friðriks-
son eru aðaleigendur að, er svo
stórkostlega myndarleg, að árlega
á að endurtaka þessa útnefningu
innan iðnaðarstéttarinnar. Gjöfin
er ekki rýrnandi íslenzkar krón-
ur, heldur fasteign sem fylgir
vísitölunni. Þetta gleður mig inni-
lega sem iðnaðarmann og iðnrek-
anda. Ég vona að hún verði til
fyrirmyndar mörgum öðrum Iðn-
fyrirtækjum um fórnfýsi og fyrir-
hyggju, einstaklingum til heilla
og hugvits við iðnaðinn. Hann
þarf mikils með. Mín spor eru
smá og fá, en ég tek við útnefn-
ingunni fyrstur manna, með
barnslegri gleði og þakklæti, eftir
næstum 60 ára basl og baráttu.
Raunar hefi ég sæmilega sam-
visku að hafa reynt að gera eftir
mætti, en viðurkenni vanmáttinn.
Fimmtugur komst ég ekki hjá
þvi að taka á móti góðum gestum
og miklum gjöfum á Bárugötu 10.
Sextugur var ég lasburða flutt-
ur á Háteigsveginn með fjölskyld-
una, og fór í felur. En andvaka lá
ég og gerði upp æviferilinn.
Margt hafði ég fengist við, til
híbýlabóta, atvinnuaukningar og
meira að segja reynt siðvæðingu.
En allt hafði mistekist, misjafn-
lega mikið þó.
Sjötugur forðaðist ég einnig
margmennið og endurskoðaði hin
fyrri reikningsskil. Jú, mistökin
höfðu verið mörg, og sum
mikil.En enginn maður er einn
um athafnir sínar, og árangur lífs-
ins á þessari jörðu. Enginn má
búast við að hugsjónirnar rætist
bókstaflega. Mér ber að þakka
fjölda margt, guði og mönnum.
Þakka samstarf vandamanna og
vina, þakka stuðning við stofnun
10 eða 12 fyrirtækja, þakka mikl-
ar lækningar, og margskonar
fyrirgreiðslur við málefni og at-
hafnir sem mér fannst endilega
að ég þyrfti að skipta mér af.
Já, mér ber einnig að þakka
andstæðingunum sem reyndu á
þolrifin, og dragbítunum sem
skildu ekki okkur skýjaglópana.
Útkoman varð: Svona er lífið.
Vertu þakklátur. Láttu aðra um
reikningsskilin.
Og sjötugur ætlaði ég að setjast
1 „helgan stein“. En svo gat ekki
orðið. Varð að láta af hendi hálf-
byggða framtíðar stórbyggingu og
hefja nýjar framkvæmdir.
Og I fyrra leið áttræðis afmælið,
að mestu í ró og spekt, austur í
sveit. Með guðshjálp og góðra
manna hefi ég haldið sæmilegri
heilsu. Er svo boðinn hingað,
heiðraður og gladdur að forseta
þjóðarinnar og öðrum úrvarls-
mönnum viðstöddum. Ég þakka
þetta hjartanlega, og met það
meira en orð fá lýst.
Með þetta allt í huga finnst mér
á þessari stundu að ég vonglaður
geti mætt Pétri með þykku bók-
ina við Gullna hliðið. Annað atriði
held ég að hann hafi hjá sér
skráð.
Siðan ég ungur var formaður
ungmennafélagsins sem við stofn-
uðum í Ólafsfirði hefi ég ætíð
barist gegn reykingum, og oft
með talsverðum árangri. Og nú
spyr ég Kristján vin minn og kon-
una hans: Má ég ekki gefa eins og
tíunda hluta upphæðarinnar til
þess áhugamáls míns, sem þakk-
læti fyrir að hafa haldið vöku
minni á þessu sviði, og séð
árangur.
Ég vil svo ljúka þessu fátæk-
legu þakkarorðum með þvi að
taka að láni nokkrar setningar hjá
vini okkar allra, Sigurbirni
biskupi. Hann var að vigja hring-
veginn með ræðu við Skeiðará, og
hreifst af þeim miklu steinsteypu
mannvirkjum sem þar hafa gerð
verið. En það var steinsteypugerð
sem ég lærði ungur, og ætlaði að
leggja fyrir mig þegar ég kom
heim frá Noregi fyrir 58 árum.
Sigurbjörn minntist þess að for-
átturnar undan Vatnajökli hefðu
allir talið ósigrandi, og að séra
Magnús á Prestbakka hefði fyrir
fáum áratugum skrifað: „Núps-
vötn og Skeiðará verða aldrei
brúaðar" og sagði Magnús hafa
farið marga hættuför um Skeiðar-
ársand. Svo sagði biskupinn orð-
rétt: „Þau mannvirki sem hér eru
komin upp, eru dásamleg afrek
mannlegs hugvits og tækni. En
það var ekki stafur spámannsins,
sem stórmerkið gerði við Rauða-
hafið I fyrndinni. Það er heldur
ekki sproti tækninnar sem vér
tilbiðjum f dag. Það er guðs hugur
og hönd sem vér þiggjum af alla
hluti. alla orku, útsjón og úrræði.
Honum einum er allt að þakka.
Honum einum er að treysta",
Og við skulum öll treysta þvi að
þessi ágæti og fágæti sjóður sem
Últíma eigendur hafa svo
myndarlega gefið iðnaði landsins
til andlegrar eflingar, nái sem
bestum árangri, með guðshjálp.
Ég þakka enn og aftur gefend-
um fyrir stofnun sjóðsins, og dóm-
nefndinni fyrir rausn við mig, og
öllum viðstöddum fyrir að hafa
komið hingað mér og mínum til
virðingar og gleði.
Bestu þakkir.
heimilistæki sf
HAFNARSTRÆTI 3 — 20455 — SÆTÚN 8 — 1 5655
Helztu kostir Philco þvottavéla:
0 Heitt og kalt vatn inn — sparar
tíma og rafmagnskostnað.
0 Vinduhraði allt að 850 snún/min
— flýtir þurrkun ótrúlega.
0 4 hitastig (32/45/60/90°C)
— hentar öllum þvotti.
0 2 stillingar fyrir vatnsmagn
— orkusparnaður.
0 Viðurkennt ullarkerfi.
0 Stór þvottabelgur — þvær betur
fulla vél.
0 3 mismunandi hraðar í þvotti og
tveir í vindu — tryggir rétta
meðferð alls þvottar.
0 Stór hurð — auðveldar hleðslu.
0 3 hólf fyrir sápu og mýkingarefni.
0 Fjöldi kerfa — hentar þörfum og
þoli alls þvottar.
0 Nýtt stjórnborð skýrir með tákn-
um hvert þvottakerfi.
0 Þvottakerfum hægt að flýta og
breyta á auðveldan hátt.
0 Fullkomin viðgerðarþjónusta
— yðar hagur.
og fossandi vatn
gera þvottinn mjallhvitan