Morgunblaðið - 17.03.1977, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. MARZ 1977
Pt0r0MinMtó>i§>
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarf ulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingasjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavik.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, simi 10100.
Aðalstræti 6, simi 22480
Áskriftargjald 1100.00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 60.00 kr. eintakið.
Pólitísk markmið
r
Arni Gunnarsson, ritstjóri Alþýðublaðsins, telur það
til marks um „ómerkilegar árásir“ Morgunblaðsins á hendur
Alþýðuflokknum og viðleitni til að „gera alla samningagerðina tor-
tryggilega", þegar að þvf var vikið I Reykjavfkurbréfi sl. sunnudag, að
vera kynni að forystumenn Alþýðuflokks og Alþýðubandalags hefðu
pólitfsk markmið f huga við þá kjarasamninga, sem nú fara f hönd.
Sfðan hnykkir ritstjóri Alþýðublaðsins á með þvf að segja, að kröfur
um „mannsæmandi laun eru að mati Morgunblaðsins pólitfskt sam-
særi um það að fella rfkisstjórnina". Þessi ólfkindalæti ritstjóra
Alþýðublaðsins eru með öllu óþörf.
Það er á allra vitorði, að forystumenn Alþýðuflokksins sérstaklega
bundu miklar vonir við kjarasamningana veturinn 1976 að þeir mundu
leiða til þess, að rfkisstjórnin hrökklaðist frá völdum. Þá lagði
verkalýðshreyfingin út f verkfallsaðgerðir, sem bersýnilega höfðu
sáralftinn hljómgrunn meðal launþega. Ósagt skal látið, að hve miklu
leyti óskhyggja forystusveitar Alþýðuflokksins hafði áhrif á, að út í
það verkfall var farið. Hitt duldist engum, að foringjar Alþýðuflokks-
ins gerðu sér miklar vonir um það sfðastliðinn vetur að rfkisstjórnin
ætti skammt eftir vegna kjaradeilunnar og annarra vandamála. Þetta
var svo almennt vitað, að ástæðulaust er fyrir ritstjóra Alþýðublaðsins
að setja upp sakleysissvip og láta sem honum sé ókunnugt um það.
En iiðið er liðið. Spurningin nú er sú, hvort slfk pólitfsk markmið
eru f huga foringja þeirra stjórnmálaflokka, sem gjarnan kalla sig
„verkalýðsflokka", vegna þeirra kjarasamninga, sem nú eru hafnir. 1
Þjóðviljanum f gær má lesa vitnisburð um það frá manni, sem gjörla
ætti að vita, hvað fyrir forystusveit verkalýðssamtakanna og „verka-
lýðsflokkanna" vakir. Baldur Óskarsson, sem til skamms tfma hefur
verið einn af helztu starfsmönnum Alþýðusambandsins, ritar grein f
Þjóðviljann, þar sem hann segir: „Og um leið ómar krafa Alþýðusam-
bandsins um, að rfkisstjórnin vfki og upp verði tekin ný efnahags-
stefna. Síðasta þing ASl taldi brýnasta hagsmunamál verkafólks að
koma þessari fhaldsstjórn frá. Árásarstefna rfkisstjórnar hefur lfka
leitt til mun nánara og betra samstarfs Alþýðubandalags og Alþýðu-
flokks f verkalýðshreyfingunni. Hinn pólitfski og faglegi armur verka-
lýðshreyfingarinnar stendur einhuga að mótun kjarastefnu verkalýðs-
samtakanna og f þeim átökum, sem af henni leiða“. Hér staðhæfir
Baldur Óskarsson, að það sé alger samstaða milli Alþýðuflokksins,
Alþýðubandalagsins og Alþýðusambandsins að beita mætti verkalýðs-
hreyfingarinnar til þess að koma rfkisstjórninni frá völdum f kjara-
samruiigunum f vor. Það er þvf ekki Morgunblaðið, sem hefur fundið
upp „pólitfskt samsæri" um að fella rfkisstjórnina heldur er það
yfirlýst markmið þessara þriggja aðila, ef marka má orð Baldurs
Óskarssonar.
Ef þau eru hins vegar ekki marktæk, er nauðsynlegt að forystumenn
Alþýðuflokksins gefi skýrar yfirlýsingar um það, að ekki sé talað fyrir
þeirra hönd, þegar þvf er lýst yfir, að eitt helzta markmið kjarasamn-
inganna sé að hrekja lýðræðislega kjörna ríkisstjórn með mikinn
þingmeirihluta frá völdum. Slfkri yfirlýsingu forustumanna Alþýðu-
flokksins yrði áreiðanlega fagnað af öllum þorra launþega, sem hafa
engan áhuga á þvf að samtök þeirra verði notuð f þágu pólitfskra
hagsmuna örfárra vinstri sinnaðra ofstækismanna. Slfk yfirlýsing yrði
væntanlega einnig vfsbending um að forystumenn Alþýðuflokksins
hyggist ekki ganga á mála hjá Alþýðubandalaginu f verkalýðshreyf-
ingunni.
Fæðingarorlofið
Nfu þingmenn úr Sjálfstæðisflokki, Framsóknarflokki,
Alþýðuflokki og Samtökum frjálslyndra og vinstri manna hafa
lagt fram á Alþingi lagafrumvarp, sem stefnir að þvf að afnema þau
skerðingarákvæði um fæðingarorlof, sem stjórn Atvinnuleysistrygg-
ingasjóðs tók upp um sl. áramót f trássi við markmið þeirrar laga-
setningar, sem þau Ragnhildur Helgadóttir og Guðm. H. Garðarsson
höfðu forgöngu um á Alþingi á sfnum tfma. f greinargerð með
frumvarpi þessu segja þingmennirnir m.a.: „Heilbrigðis- og trygginga-
ráðuneytið gaf út reglugerð samkvæmt hinum nýju lögum. Gengið var
út frá þvf við setningu laganna, sem og reglugerðarinnar, að bætur
þessar greiddust eðli sfnu samkvæmt óháðar tekjum maka og óháðar
bótum almannatrygginga. Allt árið 1976 voru lögin framkvæmd sam-
kvæmt þessum skilningi, en f janúar sl. gerði stjórn Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs samþykkt, sem gekk þvert á þennan skilning, og varð
til þess, að nú hafa greiðslur til þessa hóps verið stöðvaðar.“ Væntan-
lega verður frumvarp þetta samþykkt hið fyrsta.
Verðbólga og kjaraskerð-
ing Alþýðubandalagsins
r
Iforystugrein Þjóðviljans f gær er reynt að varpa sök
á núverandi rfkisstjórn vegna óðaverðbólgu, og kjaraskerðingar,
sem af henni hefur leitt. Rétt er þvf að rifja upp f fyrsta lagi, að á
árinu 1974, sfðasta ári vinstri stjórnarinnar, komst verðbólgan upp f
54% og var það allt afleiðing af stjórnarstefnu vinstri stjórnarinnar og
á þriggja mánaða tfmabili, frá þvf að samningarnir voru gerðir f
febrúar 1974 og fram f júnfmánuð það ár, meðan vinstri stjórnin sat,
rýrnaði kaupmáttur launþega um 11—12%, m.a. vegna ráðstafana,
sem Alþýðubandalagið stóð að f vinstri stjórninni til kjaraskerðingar.
Petrosjan hefndi sín
CRSLITIN f sjöttu einvfgis-
skák þeirra Petrjsjans og
Korchnois sem tefld var f gær
komu meira en Iftið á óvart.
Eins og kunnugt er urðu f jórar
fyrstu skákirnar jafntefli, en
Korchnoi vann fimmtu skák-
ina. Eftir það héldu menn að
Korchnoi hefði unnið sigur í
taugastrfðinu mikla, en
Petrosjan var svo sannarlega á
öðru máli og yfirspilaði and-
stæðing sinn gjörsamlega f
gær. Það hlýtur að hafa valdið
Korchnoi miklum vonbrigðum
að glata svo fljótt forskoti sfnu
og verða að byrja á byrjuninni
að nýju.
Hvftt: Tigran Petrosjan
Svart: Viktor Korchnoi
Tekst
Larsen að
sigra?
SJÖUNDA einvfgisskák þeirra
Larsens og Portisch var tefld f
gær. Larsen, sem er enn tveim-
ur vinningum undir í einvfg-
inu, hafði allan tfmann örlftið
hagstæðari stöðu og er skákin
fór f bið hafði hann ennþá tals-
verða von um vinning.
HVÍTT: BENT LARSEN
SVART: LAJOS PORTISCH
SPÆNSKI LEIKURINN
1 e4 — e5, 2. Rf3 — Rc6, 3 Bb5
(I fimmtu einvfgisskákinni lék
Larsen hér 3. Bc4 en varð að
sætta sig við jafntefli eftir 78
iitlausa leiki) a6, 4 Bxc6
(Uppskiptaafbrigðið. 4. Ba4
leiðir til flóknara tafls en
Larsen hefurekki i hyggju að
tefla í tvísýnu eftir tapið f
sjöttu skákinni) dxc6, 5 0—0 —
Dd6 (Algengara er 5 .... f6 en
Portisch hefur mikið dáiæti á
hinum gerða leik. Hugmyndin
með leiknum er að hróka langt
og leggja til atlögu á kóngs-
væng í stað þess að skipta upp i
endatafl þar sem peðameiri-
hluti hvíts á kóngsvæng gæti
orðið svörtum skeinuhættur) 6
d4 — exd4, 7 Rxd4 — Bd7, 8
Be3 — 0—0—0, 9 Rd2 — Rh6,
10 h3 — Dg6, 11 Df3 — f5, 12
Hadl — fxe4, 13 Dxe4 — Dxe4,
14 Rxe4 — Rf7, 15 Hfel — He8,
16 Bd2 — c5, 17 Rf3 — Be7, 18
Rfg5 (Hvítur ákveður að ein-
falda teflið. 18. Bc3 er svörtum
ekki hættulegt eftir 18 .... Rd6
19. Bxg7?; — Hg8 20. Be5 —
Bxh3) Bxg5, 19 Rxg5 (Mislitu
biskuparnir auka á jafnteflis-
líkurnar, en 19. Bxg5 kemur
ekki til greina vegna 19....
Bc6) Rxg5, 20 Bxg5 — Hxel+,
21 Hxel — He8, 22 Be3 — Bf5,
23 c4 — b5, 24 Hcl — bxc4, 25
Hxc4 — He5, 26 Bxc5 — Be6,
27 Hcl — Bxa2, 28 Bd6 — He6,
29 Hxc7+ — Kd8, 20 Bg3 —
He7, 31 Hc6 — He6, 32 Hcl —
Ke8, 33 f3 — Bd5, 34 Hc5 —
Bc6, 35 Be5 — g6, 36 Kf2 — h5,
37 g4 — hxg4, 38 hxg4 — Bb7,
39 Bc3 — Hc6, 40 Ha5 — Hd6,
41 Ke3
Hér fór skákin f bið. Það dett-
ur vfst engum í hug að vanmeta
sigurmöguleika Larsens í skák-
inni, þó að fljótt á litið virðist
hún jafnteflisleg, því mönnum
er enn í fersku minni sigur
hans f hinni löngu þriðju skák.
Tarrasch-vörn
I. d4 — Rf6 2. Rf3 — d5 3. c4 —
e6 4. Rc3 — c5 5. cxd5 — rxd5
6. e4 — Rxc3 7. bxc3 — cxd4 8.
cxd4 — Bb4+ 9. Bd2 — Bxd2
10. Dxd2 — 0-0 (í annarri ein
ígisskákinni lék Korschnoi hér
10. .. Rc6 og svaraði 11. Bc4
með b5! ?)
II. Bc4 — Rc6, 12. 0-0 — b6?!
(öruggara er 12... Dd6. eins og
Korchnoi lék f fjórðu skákinni.
Skýringin á því að hann endur-
tók þann leik ekki er sennilega
sú að hann hefur óttast endur-
bót hjá Petrosjan)
13. Hfel — Bb7 14. Hadl —
Re7 15. d5! (Þar með myndar
hvítur sér sterkt frfpeð, sem á
eftir að gera svörtum lífið leitt)
16. exd5 — Rf5 17. Re5 — Rd6
18. Rc6!! (Þrumuleikur. Hvftur
hefur þegar tryggt sér vinn-
ingsstöðu) Bxc6 (18... Df6
leysir ekki heldur vandamál
svarts, þvi hvítur hefur 19.
Db4!)
19. dxc6 — Rxc4 20. Df4
(Mergurinn málsins. Hvítur
vinnur manninn aftur með
vinningsstöðu) — Rd6 21. Hxd6
— Dc7 22. g3 — h6 23. De5 —
Hac8 24. Dd5 — Kh7 25. He4 (1
slíkum stöðum nýtur Petrosjan
sín. Hann bætir stöðu sfna hægt
og rólega á meðan andstæð-
Litrík
jafntefl-
isskák
POLUGAEVSKY kom á fram-
færi mjög athygæisverðri hug-
mynd strax í fimmta leik í sjö-
undu einvígisskák sinni við
Mecking. Mecking tók sér 28
mfnútna umhugsunarfrest, en
varð samt að sætta sig við lak-
ari stöðu eftir byrjunina.
Polugaevsky fékk þá
biskupaparið og hagstæðara
endatafl en eftir að hann gaf
andstæðingi sfnum færi á
snjallri leið til einföldunar i 31.
leik blasti jafnteflisdauðinn
við.
Hvítt: Lev Polugaevsky
Svart: Henrique Mecking
Enskur leikur
1. RÍ3 — Rf6, 2. c4 — g6, 3. Rc3
— d5, 4. cxd5 — Rxd5, 5.
Da4+!? — Db7, 6. Dh4 — Bc6,
7. I)d4 — f6, 8. e3 —Æg7, 9. Be2
— e5, 10. Dc4 — Rxc3, 11.
De6+ — De7, 12. Dxe7+ —
Kxe7, 13. bxc3 — Hd8, 14. d4 —
Rd7, 15. 0-0 — b6, 16. a4 — Bb7,
17. a5 — c5,18. Ba3 — Hac8, 19.
Rd2 — Kd6, 20. Rc4 — Kc7, 21.
Hfbl — Be4, 22. Hdl — Bc2,
23. Hd2 — Bb3, 24. Hbl —
Bxc4, 25. Bxc4 — Bf8, 26. Be6
(Vindhögg. Meira f anda stöð-
unnar virðist 26. f3 og 27. Kf2)
— Hb8, 27. axb6+ — Hxb6, 28.
IIxb6 — Rxb6, 29. Bcl (29.
Bb2!?) — cxd4, 30. cxd4 —
exd4, 31. exd4 — Bh6! (Jafnar
taflið) 32. Hc2+ — Kd6, 33. d5
— Bxcl, 34. Hxcl — Ke5, 35.
Hel+ — Kd4, 36. Hal — Rxd5,
37. Bxd5 — Hxd5, 38. Hxa7 —
Ke5, 39. h4 — h5, 40. g3 — Kf5
Jafntefli.
ingur hans getur sig hvergi
hreyft) — Kg8 26. Kg2 — a6 27.
h4 — b5, 28. g4 — Kh7, 29. He2
— Kh8 30 g5 — h5 31. Hd2 —
Hfe8 32. Df3 — g6 33. H2d5 —
Hf8 (Hvftur hótaði 34. Hd7) 34.
Hf6 —De7 35. Hd7 — De8
- b c d • f q h
36. Hxg6! — De5 og svartur
rétt náði að gefast upp áður en
hvftur gat leikið 37. Dxh5 mát.
36.. . fxg6 gekk að sjálfsögðu
ekki vegna 37. Dc3+ og mátar.
I dag mæt-
ir Friðrik
Karpov
ANATOLY Karpov heims-
meistari f skák jók enn á for-
ystu sfna á 100 ára afmælismóti
þýska skáksambandsins með
þvf að sigra breska stórmeistar-
ann Anthony Miles f 10. umferð
mótsins. Á meðan átti Friðrik
Olafsson f höggi við þjálfara
Karpovs og aðstoðarmann,
Semyon Furman, og lauk skák
þeirra með jafntefli eftir 20
leiki. Karpov hefur þvf enn
breikkað bilið á miili sfn og
helstu keppinauta sinna, hann
hefur nú hlotið 8 vinninga af 10
mögulegum, en V-Þjóðverjinn
Hiibner er f öðru sæti með 6H
vinning. Friðrik Olafsson er f
3.—5. sæti með 6 vinninga
ásamt þeim Furman og Tim-
man. I dag verður svo tefld hin
langþráða viðureign Friðriks
og Karpovs, en áhorfendur á
Hotel Loftleiðum geta fylgst
með skákinni svo að segja sam-
tfmis og meistararnir leika.
Ljóst er að Karpov verður ekki
stöðvaður öðru vfsi en að Frið-
rik sigri, en hlutverk Fríðriks
hlýtur þó að verða erfitt þvf
vart er við mennskan mann að
eiga þar sem heimsmeistarinn
er annars vegar. Önnur úrslit f
gær urðu sem hér segir:
Timman vann Hermann.
Jafntefli gerðu Sosonko og
Usom, Liberzon og Hubner.
Skákir þeirra Torre og
Gligories, Wockenfuss og
Anderssonar og Gerusels og
Keene fóru allar í bið.
Staðan í áskor-
endaeinvígjunum
SPASSKY — HORT 4X : V/,
Nfunda skákin verður tefld i
dag á Hótel Loftleiðum. Þá hef-
ur Spassky hvitt.
KORCHNOI — PETROSJAN
3:3
Sjöunda skákin verður tefld á
föstudag
MECKING — POLUGAEVSKY
3:4
Áttunda skákin verður tefld á
föstudag
PORTISCH — LARSEN 4:2
Biðskákin siðan i gær verður
tefld í dag
Skák
eftir MARGEIR
PÉTURSS0N