Morgunblaðið - 17.03.1977, Side 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. MARZ 1977
UmHORP
Umsjón Erna Ragnarsdóttir.
Rætt vid
guðfrædinema
DALLA Þórðardóttir er elst
fjögurra dætra séra Auðar Eir-
ar Vilhjálmsdóttur og Þórðar
Arnar Sigurðssonar, mennta-
skólakennara. Fjölskyldan hef-
ur um nokkurra ára skeið verið
búsett í Frakklandi, en nú eru
tvær eldri dæturnar í skóla hér,
Yrsa f M.R. og Dalla í guðfræði-
deild Háskóla íslands. Dalla er
ein sjö stúlkna af u.þ.b. 40 nem-
um deildarinnar.
Við báðum Döllu að segja
okkur frá náminu, hvers vegna
guðfræðin varð fyrir valinu og
hvað hún og skólafélagarnir
ætluðust fyrir að námi loknu.
„Flestir krakkanna hafa
starfað í kristilegum félögum,
t.d. K.F.U.K., og koma því í
deildina af kristilegum áhuga,
sumum finnst námið einfald-
lega skemmtilegt af fræðileg-
um ástæðum.
Ég notaði útilokunaraðferð-
ina við val mitt á námi og lengi
vel freistaði guðfræðin mín
ekki. Það voru þessar eilffu
prédikanir — að skrifa ritgerð í
hverri einustu viku, sem var
mér mestur þyrnir í augum.
Foreldrar mínir héldu mér við
efnið, svona hálfpartinn f gríni
og svo fór að ég kynnti mér
námsgreinarnar. Ég komst
fljótlega að þvi hvað þetta er í
rauninni víðfeðmt nám og
skemmtilegt. Nú má segja að ég
lesi guðfræðina ekki síður mér
til ánægju og að ég líti varla
upp úr bókunum.
Guðfræðinemar geta valið sér
sérnám á ýmsum sviðum, t.d.
grísku, kirkjusögu eða eitthvað
annað. Ein stúlknanna hefur
t.d. valið félagslegt svið innan
guðfræðinnar og mun starfa á
sjúkrahúsum, elliheimilum og
barnaheimilum sem sálusorgari
eða félagsráðgjafi. Einn guð-
fræðinemi starfar meðal af-
brotaunglinga, annar með van-
gefnum.
En guðfræðinámið miðast
samt eiginlega ekki við annað
en prestsstörf. Við gætum orðið
kennarar en til þess er guð-
fræðinám ekki nauðsynlegt. Ég
hef hugsað mér að verða prest-
ur í framtiðinni og ég held að
það sé líka markmið flestra í
deildinni svona undir niðri þótt
fæstir játi það enn sem komið
er.
Við spyrjum Döllu, hvaða eig-
inleikum henni finnist að
prestur þurfi að vera gæddur.
„Markmiðið er að boða fagn-
aðarerindið og að geta komið
því áleiðis til fólks. Mér finnst
prédikunin ekki eina leiðin né
alltaf sú besta til þess —- boð-
skapurinn týnist oft í mál-
skrúði. Heimsóknir, rabb úti á
götu eða biblíulestrar eru oft
árangursríkari.
Prestur þarf að geta talað við
fólk og blandað geði við aðra.
Hann þarf að geta haldið ræður
á þvi máli, sem fólk skilur, en
mér finnst að hann eigi ekki
eingöngu að tala um hversdag-
inn, þ.e. að ræða guðfræði í
ljósi okkar hversdagslegu
reynslu, heldur líka hreina guð-
fræði, því það er ekki síður
hlutverk kirkjunnar að kenna
og uppfræða.
Prestur þarf að vera þolin-
móður og hafa áhuga á fólki og
málefnum þess. Ef einhver
kemur og á í vandræðum, þarf
mann að langa til þess að
hjálpa.
Prestar þjóðnýttir
Þegar prestar fara út á land
fara þeir gjarnan að kenna í
skólanum á staðnum, fara í end-
urskoðun hjá kaupfélaginu, eru
kosnir i hreppsnefnd, skóla-
nefnd o.þ.h. — þeir eru í raun-
inni þjóðnýttir. Kirkjan er
þeirra starfssvið og ég tel að
þeir ættu að halda sér við það.
Ærið verkefni er að byggja upp
unglingastarf, heimsækja fólk,
undirbúa messur, skírnir, ferm-
ingar o.s.frv."
Hvað með undirbúning fyrir
messur?
„Margir, t.d. ég, eiga erfitt
með að skrifa ræður og það
getur farið heill dagur eða
meira í að semja. Velja þarf
sálmana eftir því hvað er á döf-
inni, skírn, brúðkaup, jarðarför
eða venjuleg messa og er það
gert í samráði við kór og orgel-
leikara. Tónið þarf að æfa og
samspil prestsins og kórsins.
Annars finnst mér að margir
prestar ættu að láta það vera að
tóna, því það eru svo fáir, sem
hafa rödd til að tóna svo vel sé.
Þegar bænin er líka tónuð
finnst mér merking orðanna
koma illa til skila. Við stelpurn-
ar í guðfræðideildinni höfuð
rekið okkur á, að við eigum
erfitt með að syngja með strák-
unum og er það vegna ólíks
raddsviðs karla og kvenna. Tón-
ið er raddsett fyrir karlaraddir
og ef kona tónar þá þarf að
breyta raddsetningunni.
Fermingin og
hið daglega lff
Við ræddum unglingastarfið,
einkum með tilliti til umræð-
unnar um málefni ungs fólks að
undanförnu og ferminguna bar
á góma. „Börnin fara til spurn-
inga og ljúka þeim af — mér
finnst vanta í fermingarundir-
Dalla meðfélögum sfnum f guðfræðideild.
búninginn tengsl við hið dag-
lega líf unglinganna.
Ég horfi eingöngu á þetta ut-
an frá og sjálf hef ég aldrei
þurft að fást við þessi vanda-
mál, en ég geri mér ljóst að
sennilega er mjög erfitt að ná
til unglinganna á þessum aldri.
Það sem mér finnst yfirleitt
fyrst of fremst vanta er trúar-
leg undirstaða unglinganna frá
foreldrunum og sunnudaga-
skólum og að hún sé lögð nógu
snemma. Heimilin eru hér
hornsteinninn og það hlýtur að
vera mest undir þeim komið
hvernig til tekst.“
Hvað finnst þér vera heimili?
„Mér finnst það vera staður,
þar sem einstaklingar eiga sér
samastað, þar sem hafurtaskið
manns er. Það heimili, þar sem
systur manns, pabbi og mamma
búa — þar sem maður hittir
fólkið sitt á kvöldin og þar sem
maður tekur öðru hverju kvöld
I að baka, strauja og laga til.
Mamma hefur eiginlega alltaf
unnið úti einhvern hluta úr
degi og höfum við fjölskyldan
lært að vinna mikið saman og
að hjálpast að við hlutina.
Stundum er ég að velta því
fyrir mér hvað tæki við þegar
ég er gift og hef eignast börn.
Ég gæti ekki hugsað mér börn-
in mín alast eingöngu upp á
barnaheimilum, þótt ég þekki
þau ekki af eigin raun. t stórum
hópi barna held ég t.d. að það
sé mikil hætta á að eitt og eitt
barn yfirgnæfi, hin börnin fylgi
á eftir, verði ósjálfstæð og komi
til með að skorta frumkvæði og
sjálfstraust.
Ég held að annað foreldranna
verði að vera heima að ein-
hverju leyti um tíma, meðan
börnin eru lftil, eða það sem
væri æskilegast, að foreldrar
skiptust á að vera með börnun-
um. Sum störf gefa möguleika á
þannig fyrirkomulagi og hlýtur
slíkt að aukast mjög í framtfð-
inni.
Ég býst við að preststarfið
gefi nokkra möguleika að þessu
leyti, þar sem vinnan getur að
töluverðu leyti farið fram
heima, t.d. ræðugerð og messu-
undirbúningur — vinnutfma
má oft haga eftir atvikum."
Þar sem móðir þfn er prestur
hlýtur það að hafa varpað ljósi
á, hvort slfkt Iffsstarf muni
falla þér vel eða ekki. Hvernig
lfst þér á framtfðarhorfurnar?
„Já, það er rétt og auðvitað
hefur það haft mikil áhrif á
fjölskyldu okkar, að mamma er
prestur. Þegar hún réð sig til
Súgandafjarðar í eitt ár skiptist
fjölskyldan þannig, að ég fór í
M.R. fyrir sunnan, mamma var
i Súgandafirði með þrjár yngri
systur mfnar og pabbi hélt
starfi sínu þennan tíma hjá
Evrópuráðinu í Strassbourg —
í fríum hittumst við fyrir vest-
an. Auðvitað hefur fólk alltaf
sfnar hugmyndir um það,
hvernig prestur á að vera. Ég
hef t.d. heyrt að mamma þyki
frekar óprestleg, hún er ekkert
stíf eða hátíðleg, kemur til dyr-
anna einsog hún er klædd og
segir hvað sem er. En á það ber
að líta að hún er enn eina for-
dæmið sem skapast hefur fyrir
því hvernig íslenskur þjónandi
prestur, sem jafnframt er kona,
er í hátt.
Ef ég lenti f einhverjum
vanda, væri ég liklegri til þess
að trúa konu fyrír því, en það
má segja að auðvitað eru það
einhvers konar fordómar að
setja það fyrir sig að tala við
karlmann um hvaða mál sem
er.
Sumar konur koma i kirkju
til þess að sjá hvað presturinn
taki sig vel út í stólnum, hvað
hann sé myndarlegur, syngi vel
og því um líkt. Þær hafa hugs-
anlega lítið gagn af því að koma
i kirkju til þess að horfa á kven-
mann í stólnum.
Stundum hefur heyrst að konur
séu gagnrýnni á konur en á
karla. Hvað heldur þú um það?
Það má vera. — Þegar kona
tekur sig út úr einhvers staðar,
þá segja konur oft: „Hvað held-
ur hún eiginlega að hún sé?“
Ég held að skýringin sé sú að í
hópi karla sé það eðlilegra að
einn og einn sé framámaður,
t.d. f félögum, en það er ekki á
sama hátt viðtekin venja, að
konur séu í broddi fylkingar."
Við tölum um trúna og kirkj-
una og Dalla hefur vissulega
skoðanir á þvf, vers vegna fólk
þarf að koma til kirkju.
Fólk hlýtur að sækja kirkju
til þess að byggja upp trú sina
og öðlast styrk til að takast á við
dagleg vandamál. Styrkur trú-
arinnar felst einmitt f því að
maður þarf ekki að treysta ein-
göngu á sjálfan sig, heldur á sér
traustan bakhjarl, þar sem Guð
er. Jafnframt því sem ég reyni
sjálf að greiða úr málum, legg
ég þau í hendi hans.
Trúin styrkist
Eftir að ég fór að lesa guð-
fræði, fannst mér hún verulega
skemmtileg — það opnast fyrir
mér nýr heimur, trúin eykst og
ég fékk mikinn styrk. Það er
svo margt f biblíunni, sem
nauðsynlegast er að fá skýring-
ar á. Maður þarf að skilja hvað
við er átt og hvers vegna ein-
mitt svona er tekið til orða.
Þess vegna þarf fólk að koma í
kirkju, m.a. til að uppfræðast.
Það er of ófrjótt að byggja
trúna á sjálfum sér, sínum eig-
in hugmyndum og hugsunum.
Ég skil heldur ekki, hvernig
maður gæti trúað án þess að
lesa biblíuna — hráefnið, orð
Guðs. Ég skil ekki hvernig þá
ætti að fá styrk, þegar undir-
stöðuna vantar.
Kristnin, hin eina sanna
Þvf hefur oft verið haldið
fram að kristið fólk sé ekki
umburðarlynt gagnvart trúar-
brögðum annarra. Ég játa það
fúslega, að mér finnst kristin
trú vera hin eina sanna. Ég álít
ekki verjandi að láta fólk, sem
er ekki kristið, algerlega eiga
sig, jafnvel þá sem eru ham-
ingjusamir í eigin trú.
Við megum ekki eingöngu
byggja okkur sjálf upp heima
fyrir. Þegar maður gerist krist-
inn, er manni um leið lögð sú
skylda á herðar að útbreiða
trúna.
Ég hefhugsað mér að verða prestur í framtíðinni og ég
heid að það sé markmið flestra ídeiidinni svona undir
niðri, þótt fæstirjátiþað enn sem komið er