Morgunblaðið - 18.03.1977, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1977
Steinar Þorfinnsson
yfirkennari—Minning
F. 12. maí 1922
D. 10. mars 1977.
Steinar Þorfinnsson, skóla-
bróðir minn og vinur, lést á
Borgarsjúkrahúsinu í Reykjavík
fyrir aldur fram 10. mars s.l. eftír
nokkurra mánaða sjúkrahúsvist.
Sjúkdómurinn kom skyndilega og
óvænt og varð þessum sterk-
byggða manni að aldurtila á
skömmum tíma. Steinar var til
moldar borinn frá Fossvogskirkju
fimmtudaginn 17. mars að við-
stöddum nánustu ættingjum og
vinum samkvæmt ósk hans sjaifs.
Steinar fæddist 12. maí 1922 í
Bitru í Hraungerðishreppi í Ár-
nessýslu. Foreldrar hans voru
Þorfinnur Jónsson veitingamaður
í Tryggvaskála við Ölfusárbrú og
kona hans Steinunn Guðnadóttir.
Þau hófu búskap í Tryggvaskála,
en fóru síðan að Bitru 1919 og
bjuggu þar nokkur ár. 1923
fluttust þau að Baldurshaga í
Mosfellssveit og þar ólst Steinar
upp. Föður sinn missti hann 12
ára gamall og árið 1941 fluttist
hann til Reykjavíkur ásamt
móður sinni og þeim systkinum,
sem eftir voru í föðurgarði. Þau
bjuggu lengst af á Hallveigarstíg
9 í Reykjavík.
Steinar þurfti snemma að taka
til hendinni, einkum eftir að faðir
hans dó og eldri systkinin voru
farin að heiman. Það var ekki
mulið undir íslenska alþýðu í þá
daga, á kreppuárunum milli 1930
og '40. Lífsbaráttan var hörð og
miskunnarlaus og snérist um það
að hafa í sig og á. Lífsgæðum var
misskipt og þjóðfélagslegt rang-
læti blasti við hvert sem litið var í
samfélaginu. Þessar aðstæður
áttu án efa ríkan þátt í að móta
lifsviðhorf Steinars.
1944 settist Steinar í Kennara-
skóla íslands og lauk þaðan
kennaraprófi vorið 1948. Frá
hausti 1948 var hann kennari við
Melaskólann í Reykjavík, en yfir-
kennari við þann skóla var hann
frá árinu 1966. Steinar var góður
námsmaður og ágætur kennari.
Hann kastaði aldrei höndum til
þeirra verka, er hann vann. Hann
hafði sérlega gott lag á börnum og
unglingum og lét einkar vel að
stjórna og leiðbeina þeim
börnum, sem erfið eru kölluð.
Hann var vel látinn sem yfir-
kennari bæði af nemendum og
samkennurum.
Steinar kvæntist eftirlifandi
konu sinni, Helgu Finnboga-
dóttur frá Hafnarfirði 11. júlí
1953. Börn þeirra eru: Þorfinnur,
starfsmaður hjá Reykjavíkur-
borg. Guðrún, stúdent, gift
Guðmundi Bjarnasyni nemanda í
Háskóla íslands. Þau eiga lítinn
dreng, Steinar Braga. Finnbogi,
nemandi í Matsveina- og veitinga-
þjónaskólanum. Steinunn, starfs-
stúlka í Landsbanka Islands og
Hrefna, nemandi i Kvennaskólan-
um i Reykjavík. öll eru þessi börn
hin mannvænlegustu. Og það er
huggun harmi gegn, að Steinar
lifir áfram í þessum ágætu af-
komendum sínum.
Helga er mikil mannkostakona.
Henni er ekki fisjað saman. Hún
sýndi hvað í henni býrer veikindi
og erfiðleikar steðjuðu að. Ástriki
var með þeim hjónum og börnum
þeirra. Helga vék vart frá manni
sínum síðustu sólarhringana sem
hann lifði.
Steinar Þorfinnsson var rúm-
lega meðalmaður á hæð, þrekvax-
inn og afrenndur að afli. Andlitið
var fremur stórskorið, svipurinn
mikill og festulegur, augun skær-
blá Hann var þrekmenni bæði til
likama og sálar. Framkoma hans
var látlaus, en það var reisn í fasi
hans. Steinar var hæfileika-
maður, greindur, duglegur og
fylginn sér, raunsær og rökfastur
i málflutningi. Hann var meira en
banghagur, allt Iék í höndum
hans. Hann málaði, múraði og
gerði rafmagsntæki, ef á þurfti að
halda. Þessir hæfileikar hans
komu sér vel, er hann byggði sér
hús í félagi við Tryggva bróður
sinn, þá vann hann flest verkin
sjálfur.
Steinar var skapmikill, en
duiur i skapi, tilfinningamaður,
en flíkaði ekki tilfinningum
sínum. Hann var seinn til kífs, en
lét ekki hlut sinn fyrir neinum.
Þótt þykkja hans væri þung, var
hann fús til sátta, ef drengilega
var eftir þeim leitað. Og það voru
fleiri strengir á hörpu hans. Hann
var hrókur alls fagnaðar í hópi
bekkjarsystkina og góðra vina,
söngmaður ágætur, var í karla-
kórnum Fóstbræðrum um árabil,
hnyttinn í tilsvörum og mælti á
stundum vísur af munni fram. En
það.sem einkenndi Steinar
framar öðru var heiðarleiki hans,
höfðingslund og drengskapur.
Svo orðheldinn var hann, að orð
hans voru gulls ígildi.
Steinar var sífellt hjálparhella
ættingjum sínum og vinum og
raunar öllum þeim, er til hans
leituðu, en þeir voru margir.
Handtök hans á heimili okkar
Rannveigar að Ránargötu 22 eru
ófá orðin. Margir munu því sakna
vinar og velgjörðarmanns, nú
þegar hann er allur.
Sakir hæfileika sinna var
Steinar kosinn til forystu 1 félags-
málum af stéttarsystkinum
sinum. Um tíma var hann i stjórn
Stéttarfélags barnakennara i
Reykjavik og formaður í allmörg
ár. Hann var i stjórn Sambands
Islenskra barnakennara frá 1972
— 1974 og sat oft í samninga-
nefnd fyrir sambandið. Hann átti
og sæti á þingum B.S.R.B. sem
fulltrúi kennara. Steinar var
málefnalegur samningamaður og
fastur fyrir. Hann skrifaði ekki
undir samkomulagstillögur, sem
hann var óánægður með, hversu
fast sem knúið var á hann til þess,
heldur skilaði hann séráliti og
rökstuddi það skilmerkilega.
Hann var heill i öllum málum,
hvergi hálfur.
Við fráfall þessa ágæta vinar
mins, þyrpast minningarnar að.
Við hittumst fyrst á haustdögum í
Kennaraskóla íslands árið 1944.
Ég man vel eftir honum þar sm
hann stóð við gluggann í stofu 1 í
gamla kennaraskólanum við
Laufásveg. Mér varð starsýnt á
hann. Hann sagði fátt i fyrstu. Við
vorum ekki fljótir að kynnast en
kynnin entust þeim mun betur og
urðu hvað nánust nú á síðar
árum.
Það er skemmst frá að segja, að
betri félaga og nánari vin hef ég
aldrei eignast. í skólanum háðum
við marga hildi saman, einkum á
málfundum, er stjórnmál voru
rædd. Þá var mönnum heitara í
hamsi í pólitiskum umræðum en
nú á dögum. Við höfðum okkar
utópíu uppá vasann og trúðum á
nýjan og betri heim eins og
ungum mönnum er títt. Á þeim
árum kom vel í ljós, hverjum
hæfileikum Steinar var gæddur.
Hann var fróðleiksfús, glögg-
skyggn á máiefni og þungur á
bárunni sem ræðumaður. Kimni-
gáfa Steinars var ómenguð sem
fyrr segir. Glaðværðin og glettnin
leiftruðu oft af honum i hópi
okkar bekkjarsystkinanna.
Leikari var hann góður, sá
fremsti í okkar flokki, og ósjaldan
kom hann okkur til að hlæja á
kvöldvökum og árshátíðum
skólans. Við bekkjarsystkinin
höfðum allan veg og vanda af
þessum samkomum, skemmti-
kraftar voru aldrei aðfengnir. Við
vorum samhent og sjálfum okkur
nóg, þótt efni væru smá, enda
áhugamálin ærin. Um helgar
heimsóttum við hvert annað og
deildum oft um skáldskap og póli-
tík langt fram á nætur. Við fórum
iðulega í leiki. Mikið var sungið.
Stundum var farið upp á Rauða-
vatn á skauta. Ferðin norður í
land að kennaraprófi loknu
verður okkur öllum ógleymanleg.
Þessi skólaár voru dýrlegir dagar.
Og Steinar var sá sem mest jók á
fögnuðinn. Hann var jafnan
framarlega í okkar flokki, hvað
sem við tókum okkur fyrir
hendur.
Það er ekki áhlaupaverk að
koma upp 5 börnum. Efni voru
ekki mikil á frumbýlingsárunum
hjá Steinari og Helgu. Þau hófu
búskap með tvær hendur tómar.
Með atorku og dugnaði tókst þeim
að koma börnunum vel á legg og
byggja upp hlýlegt og myndarlegt
heimili, sem ber smekkvísi þeirra
beggja fagurt vitni. Þetta heimili
er orðlagt fyrir gestrisni og
höfðingsskap. Hvergi er betra að
koma en þar. Þær eru ófáar
unaðsstundirnar, sem við Rann-
veig höfum átt með þeim hjónum
að Skipholti 42 á undanförnum
árum.
Ég minnist síðustu samræðna
okkar Steinars. Hann talaði um
mannlífið, um manngildi og
manndómsþroska, iðnvæðinguna
og hagvaxtarbölið, mengun og líf-
vænlegt umhverfi, réttláta skipt-
ingu lífsgæðanna, auð og örbirgð
og fleira, sem brennur á vörum
manna i dag.
í þessum orðræðum birtist lífs-
viðhorf Steinars, sem ég hygg að
læsa megi í eina málsgrein: „Því
að ekki er guðsríki matur og
drykkur heldur réttlæti og
friður" (Páll postuli i Rómverja-
bréfinu).
Með sárum söknuði og eftirsjá
kveð ég vin minn, Steinar Þor-
finnsson. Endadægur hans kom
allt of fljótt. En sárastur er
harmur eiginkonu hans og barna.
Við Rannveig og börn okkar
sendum þeim og öðrum nánum
ættingjum kærar kveðjur.
Það mun seint fenna í spor
Steinar Þorfinnssonar, minningin
um hann mun lengi lifa.
Ingólfur A. Þorkelsson.
Staldrað er við á miðjum aldri,
litið til baka og horft úr nokkrum
fjarska á liðna tíð. Starfsárin
verða gjarnan hvert öðru lík og
fyrirferð þeirra í minningunni
ekki í hlutfalli við fjölda. Þessu
er öfugt farið með skólaárin.
Það var haustið 1944 sem rúm-
lega tuttugu manns hittust í
fyrsta sinn í gamla kennaraskóla-
húsinu við Laufásveg og áttu síð-
an samleið fjögur næstu ár.
Hópurinn stækkaði nokkuð næstu
tvö haust og tengdist stöðugt
sterkari böndum kunningsskapar
og vináttu. Saman var þolað súrt
og sætt, gamni og alvöru deilt við
nám og leik. Og aftur er minn-
ingafjöldinn í öfugu hlutfalli við
tíma. Margir langir dagar strits og
starfs renna saman og fyrnast, en
þeim mun skýrari eru ótaldar
minningar um ógleymanlegar
samverustundir í bekknum okk-
ar, sem við vorum sannast sagna
alltaf dálitið stolt af. Hvaða bekk-
ur var fjölmennari? Hvað var bet-
ur sungið? Hvar betri bekkjar-
andi? Kannski var jafngott að við
spurðum aðeins okkur sjálf, enda
voru svörin á einn veg: Enginn
bekkur stóð honum á sporði.
Þvi er nú hugsað til glaðra
skóladaga að einn úr hópnum er
skyndilega horfinn sjónum. Stein-
ar Þorfinnsson lést hinn 10. mars
síðastliðinn, langt um aldur fram.
Hann Steinar, sem alltaf gat lifg-
að upp í kringum sig, frábær
félagi, glettinn, kátur, en undir
glettnu yfirbragði alvara og
ábyrgð. Hann Steinar, hringjari
og bekkjarumsjónarmaður, fylg-
inn sér og einarður i félags-
málum, ekki síst á málfundunum,
liðtækur í öllum störfum.
Steinar Þorfinnsson, ættaður úr
Árnessýslu. Þannig kynnti hann
sig löngum i skólanum, og jafnvel
þetta kom af stað kátínu. Hann
var þó í þann tíð búsettur í
Reykjavik, en þangað hafði Stein-
unn móðir hans flust ekkja. Þeir
voru margir kaffibollarnir sem
hún bar fyrir bekkjarsystkini á
heimili þeirra á Hallveigarstígn-
um, og ekki var alltaf hávaðalaust
á þeim samkundum, en hún tók
því sem sjálfsögðum hlut. Þökk sé
henni.
Það er hætt við að daufara verði
yfir alltof strjálum samfundum
okkar hér eftir. Steinar vantar
með sina óþrotlegu og óbrigðulu
kímnigáfu, spaugilegar athuga-
semdir og notalegt viðmót. Opið
stendur það skarð og verður ekki
fyllt.
Konu Steinars og börnum
vottum við einlæga samúð.
Bekkjarsystkinin.
Þótt margir verði til að mæla
eftir Steinar Þorfinnsson, og ég
sé þess sízt umkominn eftir tæpra
Eígínmaður minn
STEINAR ÞORFINNSSON
Skipholti 42
lést 10 mars s.l Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþei að ósk hins
látna
Þökkum innilega auðsýnda samúð
Fyrir mína hönd. barna, tengdasonar og barnabarns
Helga Finnbogadóttir.
lést 1 7. mars
t
BJARNI BJÖRNSSON
Löngubrekku 1 7. Kópavogi
Eiginkona
og synir.
t
Móðir okkar
VIGDÍS STEFÁNSDÓTTIR
Flögu
andaðist I Landsspltalanum 14 mars.
Böm hinnar látgu
t
Eiginmaður minn, faðir okkar og stjúpfaðir
SIGURÐUR KRISTJÁNSSON.
frá SiglufirSi,
verður jarðsunginn frá Frlkirkjunni I Reykjavlk, I dag föstudaginn 18
marzkl. 1.30e.h. _ . . ...
Pórama Erlendsdóttir,
Þráinn Sigurðsson. Halldóra Thorlacius.
Sigurjóna Sigurðardóttír, Steinunn Thorlacius,
Vilhjálmur Sigurðsson, Edda Thorlacius
Móðir okkar. t
SIGURLÍNA HJÁLMARSDÓTTIR,
frá Tungu,
verður jarðsungin frá Siglufjarðarkirkju laugardaginn 19 marz kl 2.
Daeturnar
t
Þakka innilega auðsýnda samúð og vinarhug vegna andláts og
jarðarfarar mannsins míns
KRISTMANNS KRISTINSSONAR
Steinunn Sigurjónsdóttir.
t
Alúðarþakkir fyrir samúð og vinarhug við andlát og útför
GUÐRÚNAR JÓHANNESDÓTTUR,
frá Akureyri,
Miklubraut 66,
Ingibjörg K. Jónsdóttir,
Kjartan Steingrfmsson.
Guðrún Lára Kjartansdóttir.
Kjartan Kjartansson.
t Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og föður okkar. tengdaföður og afa. vinsemd við andlát og útför
GEORGS GUÐMUNDSSONAR
Sigurveig Georgsdóttir Lárus GuBmundsson
Guðmundur Georgsson Örbrún Halldórsdóttir
Magnús Georgsson Sveinbjörg Slmonardóttir
og bamaböm.