Morgunblaðið - 30.03.1977, Page 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1977
31
— Happdrættislán
Framhald af bls. 19
2094 stig I ágúst 1 974 og 5804 stig I
ágúst 1977.
Stjórnarflokkarnir samþykktu t veg-
áætlun hinn 1 6 mal 1975 fjárveitingu
til vegaframkvæmda 1977. Sú upp-
hæð. sem þeir ákváðu þá að veita til
nýbygginga vega I ár. nam 2024 millj.
á þáverandi verðlagi og jafngildir við
endurskoðun vegáætlunar nú 3206
millj. kr. (vlsitala I ágúst 1975 3364
stig). Þrátt fyrir hagstæðari ytri að-
stæður en á árinu 1975 skera stjórnar-
flokkarnir nú niður slna eigin áætlun
um vegaframkvæmdir I ár um 746
millj kr. að raungildi Sú fjárveiting til
vegaframkvæmda. sem þeir vilja gera
ráð fyrir I ár, þyrfti að hækka um
30.3% til að jafngildi áætluninni frá
1975 um framkvæmdir á þvl sama ári
í stað þess að fjáröflun til Norður- og
Austurvegar komi til viðbótar þvl fjár-
magni, sem áður var veitt til vegafram-
kvæmda I landinu, eins og heitið var,
eru fjárveitíngar til þessara fram-
kvæmda teknar af fjárhæð. sem er
einungis 54,5% af raungildi fjárveit-
inga, sem áður voru I vegáætlun, og
skerða aðrar framkvæmdir enn frekar.
Það er þvi allt á eina bókina lært
varðandi efndir á fyrirheitum um fram-
kvæmdir I vegamálum.
Á sama tlma og framlög til vega-
framkvæmda eru þannig markvisst
skert með ári hverju aukast slfellt tekj-
ur rlkissjóðs af gjöldum á bifreiðar og
benstn. í ár munu heildartekjur rlkis-
sjóðs af innflutningsgjaldi. söluskatti
og tollum af bifreiðum og beinsini
nema um 8150 millj kr., en greðslur
rlkissjóðs á afborgunum og vöxtum af
lánum Vegasjóðs og beint framlag til
Vegasjóðs nema alls 2079 millj. kr..
þennig að rlkissjóður heldur eftir af
þessum tekjustofnum 6071 millj. kr
Fjárveitingar úr Vegasjóði til nýrra
þjóðvega hækka frá 1975 til 1 97 7 úr
1866 millj. kr. I 2460 millj kr.. eða
um 594 millj kr , á sama tlma hækkar
sú upphæð. sem rtkissjóður heldur
eftir af fyrrgreindum tekjustofnum, um
2811 millj kr , eða úr 3260 millj. kr. I
6071 millj kr., og má þó gera ráð fyrir
að þessar tekjur rlkissjóðs séu vanáætl-
aðar I fjárlögum. Ef miðað er við breyt-
ingar á vlsitölu vegagerðar eru nettó-
tekjur rlkissjóðs af þessum tekjustofn-
um um 907 millj. kr. hærri að raun-
gildi I ár en árið 1975. Raungildi
fjárveitinga til nýrra þjóðvega lækkar
hins vegar um 495 millj kr. á sama
tíma
Framkvæmdafé
rýrt um 25%
Sighvatur Björgvinsson (A) mælti
fyrir nefndaráliti 2 minnihluta Gagn-
rýndi hann einkum fjárveitingar til
Vestfjarðakjördæmis, sem væri snið-
gengið I Vegaáætlun i nefndaráliti
hans og framsögu kom m a. eftirfar-
andi fram:
Heildartekjur rlkissjóðs af innflutn-
ingi á bifreiðum og sölu á bensfni
nema þannig 6550 millj. kr á yfir-
standandi ári og eru þó enn ótaldar
margvlslegar tekjur rlkissjóðs af bif-
reiðum og bllaumferð, sem nema tals-
verðum upphæðum, þótt lægri séu
Beint rlkisframlag I Vegasjóð á árinu
1977 nemur hins vegar aðeins 779
millj kr , en auk þess greiðir rlkissjóð-
ur afborganir og vexti af sérstökum
lánum. Framlag rlkissjóðs til fram-
kvæmda I vegamálum er þannig að-
eins brot af þeim tekjum, sem hann
hefur af umferðinni og er vissulega
kominn tlmi til þess að endurskoða þá
skiptingu þeirra tekna Einkum og sér I
lagi er ástæða til þess þar sem svo er
nú komið. að gjöld. sem rlkissjóður
tekur af innflutningi bifreiða til lands-
ins. eru orðin svo há, að heita má
ókleift fyrir venjulega launþegafjöl-
skyldu að festa kaup á nýrri eða nýlegri
bifreið Afleiðingarnar eru m.a. þær,
að innflutningur nýrra bifreiða hefur á
umliðnum árum hvergi nærri nægt til
eðlilegrar endurnýjunar á bifreiðaflota
landamsnna og I forsendum vegaáætl-
unar fyrir næstu ■ ár er t.d aðeins
ráðgerður innflutningur á u þ.b helm-
ingi þeirra bifreiða, sem til þarf, svo
eðlileg endurnýjun geti átt sér stað
Þegar svo fer fram árum saman verða
afleiðingarnar að sjálfsögðu þær, að
t>ifreiðafloti landsmanna úreldist og
fylgir þvl umtalsverður óþarfur kostn-
aður I dýru viðhaldi bæði frá sjónar-
miði þjóðarheildarinnar og einstakra
bifreiðaeigenda — einkum þó og sér I
lagi þeirra, sem ekki hafa ráð á að
endurnýja bifreiðar slnar vegna þess
hve verð á bifreiðum er I hróplegu
ósamræmi við almenn launakjör þjóð-
félagsþegnanna Af þessum ástæðum
hafa þingmenn Alþýðuflokksins varpað
fram á Alþingi þeirri hugmynd I sam-
bandi við endurskoðun tekjuöflunar
Vegasjóðs. að athuga beri að lækka
mjög verð á nýjum bifreiðum og breyta
ráðstöfun tekna vegna bifreiðainnflutn-
ings og umferðar frá þvl að vera að
meginstofni til almenn tekjuöflun til
rlkissjóðs yfir I að verða tekjuöflun fyrir
Vegasjóð. Á þessar hugmyndir þing-
manna Alþýðuflokksins hafa stjórnar-
flokkarnir til þessa ekki viljað hlusta
Þvert á móti ráðgera þeir I forsendum
tekjuöflunar fyrir Vegasjóð á yfirstand-
andi ári að hækka verð á benslni
talsvert umfram áætlaða hækkun
byggingavlsitölu, sem benslngjald —
tekjur Vegasjóðs af benslnsölu — hef-
ur verið látið hreyfast með án þess þó
að gera nokkrar ráðstafanir til þess
jafnhliða t d að lækka gjöld á innflutn-
ingi á bifreiðum Þannig er I tekjuspá
fyrir tekjuöflun Vegasjóðs með bensln-
gjaldí á árinu 1977 gert ráð fyrir
tveimur afbrigðum bensinhækkunar
vegna hækkunar benslngjalds í fyrra
tilvikinu er um að ræða hækkun ben-
stnverðs um 2.80 kr. á lítra frá og með
1 aprll n.k. og hinn 1 júll n.k. um
2.30 kr og þar af sérstaka hœkkun
um 1 kr„ sem ekki verSi samkvæmt
áætlaðri fylgni við byggingavlsitölu,
heldur I formi nettóhækkunar á álög-
um á benslnsölu I slðara tilvikinu er
ráðgerð hækkun um kr 6 65 á bensln-
litra, sem koma á til framkvæmda 1.
júll n.k., og þar af er ráðgerð 2.55 kr.
sérstök hækkun, sem ekkert á skylt
við fylgni benslngjalds við bygginga-
vlsitölu. Hvor leiðin sem valin verður
— en áætlað er, að hvor um sig geti
aukið tekjur Vegasjóðs um 300 millj
kr — hefur I sér fólgna umtalsverðar
nýjar álögur á bifreiðaeigendur —
nettóhækkun benslngjalds án þess að
nokkur tilraun sé gerð til þess að taka
til endurskoðunar tekjumál Vegasjóðs I
heild og skiptingu tekna af umferð
milli rtkissjóðs og Vegasjóðs
Nýr vegatoilur
Karvel Pálmason (SFV) gagnrýndi
harðlega skiptingu vegafjár milli kjör-
dæma. Nefndi hann sem dæma að á
tímabilinu 1965—1976 hefði kjör-
dæmi samgönguráðherra hlotið
1 0.2% vegafjár en fengi í ár 28.8%. Á
sama tíma lækkaði hlutfall Vestfjarða
og Austfjarða, sem verst væru sett allra
landshluta í samgöngum á landi. Gerði
hann grein fyrir breytingartillögu, er
hann flytur ásamt Sighvati Björgvins-
syni, þess efnis, að taka í ár, og næstu
2 ár, 100 m. kr árlega af fjárveitingu
til Borgarfjarðarbrúar, og færa yfir á
Breiðdalsveg, jarðgöng
Þá gerði hann grein fyrir annarri
breytingartillögu þess efnis, að tekið
skuli upp sérstakt hraðbrautargjald af
bensíni og dieselolíu á þeim stöðum,
sem tengjast vegakerfi með varanlegu
slitlagi (a m k. 50 km. að lengd)
Gjaldið nemi kr 2.00 pr lítra elds-
neytis og skal koma til viðbótar al-
mennu söluverði. Gjaldið renni í Vega-
sjóð Flutningsmenn auk Karvels eru:
Ragnar Arnalds (Abl), Helgi F. Seljan
(Abl), Steingrímur Hermannsson (F),
Stefán Jónsson (Abl) og Sighvatur
Björgvinsson (A). Taldi Karvel að
þessi nýi skattur myndi gefa Vegasjóði
180 m. kr. á ári miðað við Reykjavík,
Reykjanes og Suðurland. Hvatti hann
stjórnarliða til að taka í útrétta hönd
sína og þeirra félaga um tekjuöflun til
Vegasjóðs.
— Rauði herinn
Framhald af bls. 12.
eitt ár að hækka í tign og verða
sérþjálfaður sjóliði fyrsta eða
annars flokks. Þvi fylgir kaup-
eða málahækkun, en hún er ekki
mikil. Tækifæri til eigin frum-
kvæðis á þjónustutimabilinu
munu vera mjög takmörkuð. Þátt-
taka í stjórnmálafundum eftir
vinnutima er skylda. Fritiminn I
landi er háður föstum reglum.
Hinir herskyldu fá grunnmála
að upphæð fjórar rúblur á mán-
uði ( 1 rúbla = 256 krónur ís-
lenzkar). Stundum er greidd við-
bót vegna ■iandfræðilegrar legu
þess svæðis, þar sem herskyldan
er innt af hendi. Aðrar uppbætur
fara eftir varðstöðum og afköst-
um, ef því er að skipta. Sjálfboða-
liðar, sem gegna herþjónustu um
lengri tima, fá mun meira greitt.
Meðaltekjur „bátstjóra" á mánuði
til dæmis ásamt uppbótum og öðr-
um aukagreiðslum nema um 200
rúblum. Þeir sem hafa áhafnar-
starfsgráðu eða eru undirliðþjálf-
ar hafa litlar líkur á því að verða
liðsforingjar, og þvi fara þeir
flestir í borgaraleg störf. Að sögn
er „tilfinnanlegur“ skortur á
sjálfboðaliðum, sem vilja halda
áfram herþjónustu i flotanum.
Hinir herskyldu fá á fyrsta einu
og hálfa árinu ekkert langt frí, en
á síðari helmingi þjónustutímans
fá þeir 30 daga leyfi og 20 ferða-
daga hið mesta.
Stéttamismunur, sem nær til
hvers konar viðurgernings, er
mjög mikill um borð. Aðbúnaður
áhafnar er sagður lélegur, en hef-
ur þó batnað á nýjustu skipunum.
Landgönguleyfi er veitt i mesta
lagi þrisvar i viku, frá kl. 18—24.
Við flotaheimsóknir erlendis er
landganga aðeins leyfð í hópum
undir eftirliti yfirmanns. Svo fá-
tæklegar sem þessar yfirlýsingar
kunna að þykja — þá missir
Rauði flotinn nokkuð af ljóma og
skelfingu, þegar gægzt er bak við
stáltjöld hans.
—svá— þýddi úr „Siiddeautsche
Zeitung“.
— Mikil
blaðaútgáfa
Framhald af bls. 13.
— Þetta aru helztu verkefnin t
offsetinu. en ýmislegt smévegis er
einnig unnið þennig, t.d. eySublöS
og fl. en sméprentið er þó frekar
unnið é gam! móSinn og gamla
setjaravélin er notuB enn.
— Þetta er eina prentsmiSjan é
VestfjörBum. þeS er engin nær
okkur en é SauBérkróki é annan
veginn og I Stykkishólmi é hinn.
Vi8 höfum verkefni alls staBar a8
úr fjórSungnum en þó langmest
fré jsafirSi og Bolungarvfk, en fré
PatreksfirSi eru t.d. alveg jafngóS-
ar ef ekki betri samgöngur vi8
Reykjavik en hingaS svo e8li-
legast er fyrir þé a8 leita þangaB,
sagSi SigurSur Jónsson a8 lokum.
r
Olsarar á
námskeiði í
rejðmennsku
Ólafsvfk 28. marz
HINN landskunni hestamaður
Reynir Aðalsteinsson hefur
dvalið hér I viku og haldið nám-
skeið í reiðmennsku og
meðferð hrossa á vegum hesta-
eigendafélagsins hér á
staðnum. Hafa margir yngri
sem eldri notfært sér þetta
námskeið, því áhugi á hesta-
mennsku hefur aukizt mikið
hér hin siðari ár, sem og annars
staðar. Einhverjir gárungar
hafa haft orð á því að illa sé
Ölsurum brugðið ef þeir þurfa
á námskeiði að halda varðandi
þessa list og hafa jafnan flogið
stökur í því tilefni. En menn
hugga sig við það að svipað
muni uppi á teningnum
varðandi Hólmara, þvi héðan
mun Reynir halda til Stykkis-
hólms sömu erinda. Helgi.
ALDREI MEIRA URVAL
AF HJÓLBÖRÐUM EN NÚ

-GOODfYEAR-----
HJÓLBARÐAR
FYRIR DRÁTTARVÉLAR
OG VINNUVÉLAR
GOODfYEAR
f/
Við leggjum áherzlu á að eiga á lager
flestar stærðir af:
Dráttarvéla- og vinnuvélahjólbörðum
Hafið samband við okkur,
eða umboðsmenn okkar sem fyrst.
HJOLBARÐAÞJONUSTAN,
LAUGAVEGI 172, SÍMI 28080
STÆRÐIR
11—24/10
13—24/10
13— 24/14
14— 26/10
15— 26/10
18—26/10
10—28/6
11 — 28/6
12—28/6
13— 28/6
14— 28/8
15— 28/12
14—30/10
1-5—30/10
MJOG HAGSTÆÐ VERÐ
600—16/6
650—16/6
750—16/6
900—16/10
12,0—18/10
600—19/6
9—24/8
11—32/6
14— 34/8
15— 34/14
11 — 38/6
15.5— 25/12
20.5— 25/16
HEKLA hf.
Laugavegi 1 70—1 72 — Sími 21240