Morgunblaðið - 30.06.1977, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐLÐ. FIMMTUDAGUR 30. JUNÍ 1977
Ingvari
dæmdur
sigurinn
INGVARI Asmundssyni hefur nú
verið dæmdur sigur f skák hans
gegn Whiteiey f telex-
skákkeppninni tsland-England og
sigraði fslenzka sveitin þá f
keppninni á stigum. tsland er þar
með komið f átta liða undanúrslit
f þessari fyrstu telex-keppni, sem
haldin er á vegum Alþjóðaskák-
sambandsins.
Mikinn tfma hefur tekið að
dæma skák þeirra Ingvars og
Whiteleys og sagði Högni Torfa-
son, varaforseti Skáksambands Is-
iands, að leitað hefði verið álits
fjögurra stórmeistara áður en úr-
skurðurinn var kveðinn upp.
Með sigri Ingvars urðu úrslitin
4:4, en sigur Guðmundar Sigur-
jónssonar á öðru borði og Ingvars
á fjórða borði gefa fleiri stig en
sigrar Englendinga, sem voru á 7.
og 8. borði, kvennaborðinu og
unglingaborðinu.
rrpróttiFi
YTLMUNDUR Vilhjálmsson,
spretthlaupari, og Lilja
Guðmundsdóttir, millivega-
lengdahlaupari, kepptu bæði á
Helsinkileikunum f gær.
Vilmundur keppti í 100 m
hlaupi og varð þriðji f undanrás-
um. Ilann komst þvf f úrslit, þar
sem hann varð sjöundi af átta
hlaupurum á 10.4 Sigurvegari
varð Silvio Leonard frá Kúpu á
10.0 sek, og Crawford frá
Trinidad varð fjórði á 10.1 Lílja
varð fjórða f 1500 m hlaupi á
4.26,5 mfn. af 14 keppendum en
Sinikka Tyynelae frá Finnlandi
sigraði á 4.13.5 mfnútum.
Ilreinn Ifalldórsson keppir f
dag f kúluvarpi og Vilmundur í
200 m hlaupi.
Brldge
ÚRSLIT í sfðasta spilakvöldi As-
anna, sem spilað var 27. júní,
urðu þessi:
A-riðilI:
Einar Þorfinnsson —
Sigtryggur Sigurðsson 130
Guðríður Guðmundsd. —
Sveinn Helgason 118
Birgir ísleifsson —
Gylfi Guðnason 111
Meðalárangur 108 stig.
R-riðill:
Guðmundur Arnarson —
Sverrir Ármannsson 196
Sævin Bjarnason —
Vilhjálmur Sigurðsson 186
Sigurður Sigurjónsson —
Trausti Finnbogason 181
Þorlákur Jónsson —
HaukurIngason 180
Meðalárangur 165
10 pör spiluðu í A-riðli en 12
pör í B-riðli.
Staða heildarstiga eftir 6 kvöld
í sumarspilamennskunni er þessi:
Einar Guðjohnsen, Guðmundur
P. Arnarson og Jón Baldursson 8
stig.
Einar Þorfinnsson, Sigtryggur
Sigurðsson, Sverrir Ármannsson
og Sævin Bjarnason 7 stig.
Albert Þorsteinsson og Sigurð-
ur Emilsson 6 stig.
Guðriður Guðmundsdóttir, Sig-
urður Sverrisson og Sveinn
Helgason 5 stig.
Alls hafa 46 manns hlotið stig.
- Ekkert samráð
haft við
ráðuneytið
Framhald af bls. 44
svaraði 18%, og með áðurnefndri
breytingu væri einungis verið að
fylgja vexti þessa fisks á timabil-
inu. Þetta væru þær forsendur
sem svarta skýrslan svonefnda
hefði talið æskilegast að fylgt
væri og verndunaraðgerðirnar
næðu einungis til þessara til-
teknu árganga en ekki t.d. til 5
ára fisks, sem ekki yrði vernd-
aður nema með kvótafyrirkomu-
lagi.
— Carter*
Brezhnev
Framhald af bls. 1
frá því í gær, að hann hefði i
fyrri viku hitt Anatoly Dobryn-
in, sendiherra Sovétríkjanna, í
Moskvu og þeir rætt hugsanleg-
an toppfund.
Brzezinski hélt blaðamanna-
fund í Washington í dag, þar
sem hann sagðist fullviss um að
Brezhnev og Carter myndu hitt-
ast fljótlega til að ræða sam-
skipti þjóða sinna. Hann vísaði
á bug ummælum fréttamanna
um að reiði Sovétmanna vegna
ummæla Carters forseta um
mannréttindamál og vandamál
í SALT-viðræðum þýddu að
ekki væri grundvöllur fyrir
toppfundi. „Andrúmsloftið er
hagstætt," sagði hann. Hann
sagði að samskipti Bandarikj-
anna og Sovétrikjanna væru
reist að hluta á samvinnu og að
hluta á samkeppni en að þau
væru stöðug og báðar þjóðirnar
stefndu að þvi að halda þvi
ástandi.
í Washington var I gær nefnt,
að hugsanlegt væri að leiðtog-
arnir hittust í Alaska, en em-
bættismenn sögðu, að enn væri
verið að vinna að ýmsum smá-
atriðum. Vitað er, að báðir vilja
hittast til að kynnast og kanna
hvort þeir tveir geti ekki jafnað
þann ágreining, sem nú gerir
sambúð rikjanna ákaflega
stirða. Carter forseti sagði I síð-
ustu viku, að mannréttindayfir-
lýsingar sinar væru meiri
hindrun í vegi SALT-samninga
en hann hefði gert sér grein
fyrir.
— Hemaðaraðstoð
Framhald af bls. 1
flutningsmenn myndu skýra nán-
ar hvað þeir ættu við. Þessi máls-
grein er ósk til „aðgerðanefndar“
öryggisráðsins um að hún kanni
hið bráðasta frekari áhrifaríkar
aðgerðir í samræmi við 41. grein
stofnskrár S.Þ. og gefi ráðinu ráð-
leggingar um þær. Nær öllum
ákvæðum 41. greinar hefur nú
verið beitt gegn Rhódesiu og að-
eins eftir að slíta sima- og póst-
sambandi við landið. Bandarikja-
menn, Bretar og Frakkar, sem
allir hafa neitunarvald, eru and-
vígir þvi að samband verði rofið.
Gert var ráð fyrir, að tillagan
yrði lögð fram seint i kvöld og
samþykkt á morgun, hugsanlega
einróma.
— Aukið sjálf-
stæði kirkju
Framhald af bls. 44
hlutverk ( heiminum. Jafnframt er bent
á órofa samfylgd kirkjunnar og
Islenzku þjóðarinnar um aldaraðir og
að taka verði tillit til þess um umræð-
um um starfshætti hennar.
Reynt er að byggja upp samræmt
heildarskipulag kirkjunnar I formi laga-
greina til þess að auðveldara sé að átta
sig á þeim og bera þær saman víð
gildandi lög Reynt er að marka á sem
eðlilegastan hátt innbyrðis stöðu
kirkjulegra stofnana og embætta. Allt
skipulag kirkjunnar miðast við þarfir
sóknanna á kirkjulegri þjónustu Ein
meginbreytingin er fólgin I þvl að gera
prófastdæmin að sjálfstæðum starfs-
einingum I stað prestakallanna eins og
nú er. Prestar yrðu þá ekki lengur
ráðnir til ákveðinna prestakalla, heldur
I ákveðin prófastdæmi. Hér er þó ekki
um það að ræða að draga prestana
saman I starfsmiðstöðvar, heldur er
gert ráð fyrir að hver prestur þjóni
áfram ákveðinni sókn eða sóknum sem
sóknarprestur og sitji hver á slnu prest-
setri eins og nú. Um leið eKþó gert ráð
fyrir. að hverjum presti verði falið
ákveðið þjónustusvið, er getur tekið til
prófastdæmisins I heild. Með þessu er
horft til aukins samstarfs presta og
annarra, sem ráðnir kunna að verða til
starfa I prófastdæmunum. Þannig er
ætlað að betur nýtist sérmenntun og
hæfni þessara starfsmanna.
Einnig er lögð áherzla á réttarstöðu
sóknanna og miðað er að þvi að
tryggja þeim tekjustofna og samræmd-
ar tillögur eru um kirkjur og kirkju-
byggingar. þar sem m.a er miðað við
að rikið taki þátt I kirkjubyggingum
eins og byggingu félagsheimila
Talið er æskilegt að landinu verði
skipt I þrjú biskupsdæmi þar sem
biskup hvers þeirra fari með yfirstjórn
kirkjulegra mála, en einn þeirra verði
fremstur meðal jafningja og hafi yfir-
umsjón vissra málaflokka, er varða
kirkjuna I heild. Lagt er til að þetta
skref verði stigið I áföngum og byggt á
núverandi skipan, þannig að vlgslu-
biskupum verði falin umsjón
sjálfstæðra biskupsdæma, þar sem
þeir ánnist þó aðeins sérmál biskups-
dæma sinna, en biskup jslands fari
með öll sameiginleg mál kirkjunnar
Gert er ráð fyrir að kírkjuþing verði sú
Stofnun, sem fer með æðsta vald I
málefnum kirkjunnar. Hér hefuraðeins
verið fjallað litillega um helztu atriði
álitsins, sem er alls 135 bls. I bókar-
formi. í starfsháttanefnd áttu sæti: Sr
Jón Einarsson, formaður, sr. Halldór
Gunnarsson, sr. Jón Bjarman, sr.
Jónas Glslason og sr. Þorhallur
Höskuldsson.
Fyrir lok prestastefnu á fimmtudags-
kvöld mun prestastefna taka ákvörðun
um framkvæmd og kynningu þessa
álits en mikill hugur er I prestastefnu-
mönnum um að hrinda þessum breyt-
ingum fram.
— Ætla að selja
handritin
Framhald af bls. 44
sagði Guömundur ennfremur
og kvaðst undrandi yfir því að
Árnastofnun skyldi ekki hafa
keypt handritin þrátt fyrir
þetta verð.
Guðmundur sagði ennfrem-
ur, að hann hefði ekki byrjað að
bjóða fyrr en Árnastofnun og
Landsbókasafn hefðu hætt, en
hins vegar hefði V-
Islendingurinn Vilbur Jónsson,
prófessor, boðið i öll handritin
og hærra en bæði Landsbóka-
safn og Árnastofnun í öll skipt-
in. Ýmsir aðrir Bóksalar hefðu
boðið i handritin framan af og
einnig hefði British Museum
sjálft boðið stíft I Eggert Ólafs-
son. Guðmundur kvaðst hins
vegar hafa hætt við að keppa
vió V-íslendinginn um Hátta-
lykilshandritið, enda hefði
verðið á því verið komið upp úr
öllu valdi.
Morgunblaðið sneri sér einn-
ig til Jónasar Kristjánssonar,
forstöðumanns Árnastofnunar,
og spurði hvers vegna stofnun-
in hefði ekki boðið hærra i
þessi handrit. Jónas kvað aðal-
lega tvær ástæður fyrir því. í
fyrsta lagi væri alltaf reynt að
meta verðgildi handrita af
hálfu stofnunarinnar, sem
væru á uppboðum og stofnunin
hefði hug á, og reynt að
ákvarða hvað réttlætanlegt
væri að fara í hæsta lagi. Slikt
hefði verið gert í þessu tilfelli,
og sagði Jónas, að handritin
sem þarna seldust hefðu selzt á
töluvert hærra verði en reikna
mátti með. Hin ástæðan væri
sú, að stofnunin hefði ekki yfir
að ráða fjármunum eða fram-
lögum, sem hún gæti gripið til
þegar handrit byðust til sölu, og
þá fjárhæð, sem stofnunin taldi
réttlætanlegt að bjóða hæst á
uppboðinu í London, hefði þar
af leiðandi orðið að sækja í
reksturinn án þess að heimild
væri fyrir sliku. Jónas sagði
hins vegar, að áformað væri að
sækja um framlög, sem grípa
mætti til í tilfellum sem þess-
um.
— Skaðabótakröf-
ur 200 milljónir
Framhald af bls. 44
sem hún var.
Skaðabótakröfur aðila eru
nokkuð mismunandi eftir þeim
upplýsingum sem Morgunblaðið
hefur aflað sér. Lögmaður Einars
Bollasonar gerir hæstu kröfuna
eða um 78 milljónir króna, en
lögmenn Valdimars Olsen og
Magnúsar Leopoldssonar krefjast
tæplega 50 milljóna króna hvor
um sig. Lögmaður Sigurbjörns
Eiríkssonar krefst lægri skaða-
bóta, m.a. á þeirri forsendu, að
Sigurbjörn sat nokkru skemmri
tima í gæzluvarðhaldi en hinir
þrir.
— Alþingi á ekki
að setja lög
Framhald af bls. 2
Torfa þau orð Gylfa Þ. Gislasonar,
sem birtust I viðtali við hann I Mbl. I
gær, að hann hefði breytt stafsetn-
ingarreglunum án þess að nokkur
opinþer umræða hefði farið f ram um
málið, og þá fullyrðingu Sverris Her-
mannssonar, að hann hefði hunzað
vilja meirihluta Alþingis um að taka
aftur upp gömlu stafsetninguna al-
farið, svaraði Magnús:
„Þegar stafsetningarnefndin var
skipuð á slnum tima, var starfssvið
hennar mjög rækilega kynnt og ég
veit að málið var mikið rætt I hópum
skólamanna og málvlsindamanna,
en umræður á Alþingi urðu ekki fyrr
en eftir á.
Um þá fullyrðingu Sverris að
meirihluti Alþingis hafi viljað hverfa
aftur til fyrri stafsetningar alfarið, tel
ég að afdrif þingmannafrumvapsins
I þá átt sýni að þessi orð Sverris
hafa ekki við rök að styðjast."
Þegar Mbl. spurði .Magnús Torfa
Ólafsson, hver væri hans skoðun á
því að Alþingi setti lög um stafsetn-
ingarreglur, kvaðst hann vera því
gjörsamlega andvigur.
„Ég tel óhugsandí með öllu, að
alþingismenn fari að setja lög um
einstakar greinar stafsetningar. Það
er svona sambærilegt við að Alþingi
færi að setja lög um læknisfræðileg
efni, eða hvernig skuli I smáatriðum
staðið að verklegum framkvæmd-
um.
Þessi mál þarf að leysa með fræði-
legum rökum svo niðurstaðan verði
I samhengi við þróunina, en ég tel
út I hött að leikmenn séu að setja
reglur um efni sem þessi
Hins vegar er ég sammála núver-
andi menntamálaráðherra um það,
að Alþingi setji lög um, hvernig fara
á með stafsetningarmál."
— Ekki til bóta
Framhald af bls. 2. i
reglur verið til um ritun stórs
og lítils starfs og heldur engar
reglur um y. Vegna þessa hefði
verið nauðsynlegt að setja um
þetta reglur. „Og ég er alveg
andvígur því, að Alþingi sé að
skipta sér af ritreglunum sjálf-
um. Mér finnst rétt hjá ráó-
herra að festa það, að Alþingi
segi til um, hvort það er á móti
breytingum eða með, en ekki
að alþingismennirnir fari sjálf-
ir að búa til stafsetningar
eglurnar."
— Moldarbanki
Framhald af bls. 2
er á sama hátt skorað á alla þá,
einstaklinga, verktaka, sveitar-
félög og riki, sem standa fyrir
framkvæmdum, að þar sem fjar-
lægja þarf gróðurmold verði séð
til þess að henni sé ekki sóað,
varpað í sjó eða grafin undir
grjóti I uppfyllingar. Heldur verði
leitazt við að græða með henni,
svo sem tök eru á en að öðrum
kosti sé henni komið fyrir á þann
hátt, að hana megi siðar nota til
ræktunar og græðslu.
— Ég þekki það sjálfur úr minu
starfi að á hverju ári er gróður-
mold i miklum mæli sóað I sam-
bandi við ýmsar framkvæmdir.
Ég veit að það getur stundum
fylgt því aukinn kostnaður að
safna moldinni saman á einn stað
en með hverju ári verða menn
hirðusamari með þetta og sjá
hvaða verðmætum þarna er verið
að sóa. Ég á von á því, að hug-
myndinni um moldarbanka verði
komið á framfæri við sveitar-
stjórnir á höfuðborgarsvæðinu og
er viss um að undirtekir verða
jákvæðar. Jafnvel mætti koma
fyrir á þeim stað, sem moldinni er
safnað saman, moldarblöndunar-
stað, þar sem fólk gæti fengió
mold blandaða áburðarefnum eft-
ir þörfum I hverju tilfelli, sagði
Leó að lokum.
— Lambakjöt —
Nautakjöt
Framhald af bls. 2
skrokka en slík kaup henta okkur
illa. Aðalatriðið hlýtur þó að vera
það, að við verðum að auka fram-
leiðslu á góðu nautakjöti, sagði
Skúli.
Sigurvin Gunnarsson, yfirmat-
sveinn á Hótel Sögu, sagði að
framboð á nautakjöti hefði verið
of lítið og þá of litið af þeim
hlutum, sem veitingahúsin not-
uðu mest. Sagði hann að þeir á
Sögu notuðu kannski 1 frampart á
móti 10 afturpörtum og 100
hryggi á móti 10 frampörtum. —
Eins og ástandið hefur verið höf-
um við ekki getað boðið upp á
nautakjöt nema hálfa vikuna og
það er því ljóst að við gætum selt
mikið meira af þvi, sagði Sigur-
vin. _______
— Skipstjór-
inn neitar
Framhald af bls. 2
kom að bátnum snemma i gær-
morgun og fór það með bátinn inn
til Seyðisfjarðar. Réttarhöld yfir
skipstjóranum, Sverre Petersen,
drógust hins vegar nokkuð á lang-
inn, þar sem það tók skipstjórann
langan tima að gera það upp við
sig hvort hann ætti að kalla til
Iögfræðing. Skipstjórinn neitar
að hafa verið innan við mörkin,
en ákvað engu að siður að kalla
ekki til lögfræðing sér til varnar í
þvf skyni að spara sér útgjöld.
Búizt var við að dómur félli ekki
fyrr en seint I gærkvöldi eða ár-
degis í dag, að sögn fréttaritara
Mbl. á Seyðisfirði, Sveins Guð-
mundssonar.
— Trygginga-
bætur hækka
Framhald af bls. 2.
Grunnlifeyrir hjóna hækkar úr
43.051 krónu I 54.890 krónur og
tekjutrygging hjóna úr 35.487
krónum I 45.246 krónur.
H fmarksbætur til hjóna verða þvi
100.136 krónur og hækka úr
78.538 krónum.
Barnalífeyrir hækkar úr 12.239
krónum í 15.605 krónur og
mæðralaun fyrir eitt barn hækka
úr 2.098 krónum i 2.675 krónur.
Mæðralaun fyrir 2 börr, hækka úr
11.390 krónum í 14.522 krónur og
mæðralaun fyrir 3 börn hækka úr
22.778 krónum í 29.042 krónur.
Átta ára bætur slysatryggingar
hækka úr 29.969 krónum í 38.211
krónur.
Eins og áður segir voru og sett
bráðabirgðalög um breytingar á
lögum um almannatryggingar og
lögum um eftirlaun aldraðra. Þá
hefur ráðuneytið falið Trygginga-
ráði að gera tillögur um reglur
um sérstaka uppbót á lífeyri ein-
hleypra, sem búa á eigin vegum,
og er sú uppbót ekki innifalin i
þeirri bótahækkun, sem gerð er
grein fyrir hér að framan.
— Fjórðungsmót
Framhald af bls. 3
anrásir kappreiða I 800 og 35o metra
stökkí. Mótið setur formlega á laugar-
dag Vilhjálmur Hjálmarsson. mennta-
málaráðherra Meðal þeirra kappreiðar-
hrossa, sem skráð eru til keppni, eru
nokkur úr Reykjavlk og má þar nefna
Þjálfa Sveins K Sveinssonar og Loku
Þórdisar Albertsson en henni mætir I
350 metra stökkinu Nös frá Urriða
vatni. Mótinu lýkur á sunnudagskvöld
en þess má geta, að farnar verða tvær
hópreiðar hestamanna á meðan mótið
stendur yfir og verður önnur út I
Skógey.