Morgunblaðið - 30.06.1977, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUpAGUR 30. JUNI 1977
31
RA YMQNT BARRE
síðasta trompspil forsetans
Þegar Reymond Barre, sem
milljónir Frakka höföu aldrei
heyrt nefndan fyrr, varð for-
sætisráðherra landsins í ágúst
1976, sagði eitt frönsku blað-
anna, að í útliti minnti hann
sterklega á Ludwig Erhard,
höfund þýzka efnahagsundurs-
ins. Það væri að minnsta kosti
góðs viti. Síðan eru senn liðnir
níu mánuðir, en enginn hefur
enn séð hilla undir franskt
efnahagsundur. En þegar
Barre myndaði annað ráðu-
neyti sitt í marz s.l., litu
milljónir Frakka á hann sem
traustvekjandi mann, sem tryði
að visu ekki á kraftaverk, en
gerði sér ljósa grein fyrir þvi,
hvað nauðsynlegt væri i Frakk-
landi í dag i staðinn fyrir
kraftaverk.
En hið kynlega er, að þessir
níu mánuðir hafa nægt til að
skapa einhvers konar goðsögn
um nafnið Barre. Ekki svo að
skilja, að hann hafi skort hat-
ramma andstæðinga. Þá væri
nær að segja, að leiðtogi sósial-
ista, Mitterand, verkalýðshreyf-
inngin og kommúnistar hefðu
veitt honum harðvítuga mót-
spyrnu. 1 augum vinstrimanna
er hinn góðborgaralegi Rey-
mond Barre ímynd hins stöð-
uga atvinnuleysis yfir milljón
manna i Frakklandi. Það kemst
að sjálfsögðu ekki inn í höfuðið
á þeim, að þessi forsætisraæð-
herra er að sögn færasti efna-
hagssérfræðingur Frakka — en
þannig kynnti forsetinn hann í
fyrra. Og milljónir Frakka taka
það allt að því sem storkun,
þegar þessi lágvaxni, bústni og
snyrtilegi maður segir með hóg-
værum orðum, að atvinnuleysið
sé að vísu mjög alvarlegt, en i
Frakklandi verði baráttan gegn
verðbólgunni að hafa algeran
forgang.
Barre flytur mál sitt á skýran
og rökvisan og jafnframt virðu-
legan hátt, og Frakkar líta því á
hann sem háskólaprófessor.
Hann getur ekki dulið sitt eig-
inlega starf. Fyrstu fyrirlestra
sína hélt hann 1950 í Caan, en
frá 1963 i Paris um stjórnmála-
hagfræði. Hann hefur skrifað
rit í tveimur bindum um efnið,
og er það til i öllum frönskum
bókasöfnum. Ekki verður skýrt
með jafn útþvældum hugtökum
eins og hægri og vinstri, hvar
Barre sjálfur stendur. „Það er
ekki hægt að flokka mig niður,“
sagði hann, þegar hann tók við
embætti forsætisráðherra.
Hann er á engan hátt svipaður
hinum liðugu frönsku stjórn-
málamönnum, sem hafa olnbog-
aö sig áfram og talað sig upp í
háar stöður i París. Hann er svo
sparneytinn á orð, að það er
eins og hann þyrfti að borga
þau úr eigin vasa.
Án mikiliar
harðneskju
En ástæðan til þess, að forset-
inn skipaði hann forsætisráð-
herra, var sú, að það var álit
fjölmargra, að það væri komið
undir Barre-áætluninni, sem
gerð var opinber þegar i sept-
ember 1976, hvort núverandi
stjórnarflokkar myndu enn
halda velli í næstu þingkosn-
ingum, sem fram eiga að fara í
marz 1978. Nafn Barres er
tengt viðreisnaráætluninni fyr-
ir hið franska efnahagslif, en
hún er samsafn sigildra ráðstaf-
ana, þar sem sneitt er hjá allri
harðneskju, en árangurinn
næst aðeins, ef áætlunin í heild
sinni fær að standa í nægaft
tíma: gjaldmiðilinn, frankann,
á að treysta, draga úr hallanum
á viðskiptunum við útlönd,
hamla gegn dýrtíðinni, tryggja
vöxt iðnaðarins og reka halla-
lausan ríkisbúskap. En um
fram allt vill Barre sem nýr
forsætisráðherra gera þjóðinni
það ljóst, sem verkalýðsfélögin
hafa tekið sem opinbera stork-
un, að Frakkar eigi á árinu
1977 í mesta lagi að halda
óskertum kaupmætti. Aukning
kemur ekki til greina. Þessu
lýsti hann yfir þegar i upphafi
valdaferils sins.
Launþegar og vinnuveitend-
ur, sem voru orðnir vanir hinu
þægilega verðbólguhugarfari,
hafa nú stunið og kveinað i niu
mánuði. Þegar vinstri flokkarn-
ir og verkalýðssamtökin ásaka
Barre um að viðhalda atvinnu-
leysinu til að tryggja atvinnu-
rekendum sinn fyrri arð, verða
kveinstafir atvinnurekenda si-
fellt háværari, vegna þess að
efnahags- og fjármálastefna
þessa prófessors Barre hafi lok-
að svo fyrir allt fjármagns-
streymi, að hætt sé við að fjöldi
fyrirtækja muni leggja upp
laupana. En fram að þessu hef-
ur Barre ekki látið þoka sér af
braut hinnar „skipulögðu
frjálslyndisstefnu'*. Eftir nið-
urstöður bæjar- og sveitastjórn-
arkosninganna 20. marz s.l. sem
voru stjörnarflokkunum mjög
óhagstæðar, lýsti Barre því yf-
ir, að kosningaúrslit myndu
engin áhrif hafa á stefnu sina i
efnahagsmálum. Hann telur
hana hina einu réttu tii lengdar
og hiria sameiginlegu stefnu
vinstri flokkanna með þjóðnýt-
ingaráformum sinum vera
hreina skýjaborg. Ef Frakkar
myndu samt kjósa vinstri flokk-
ana að ári, þá muk Barre eins
og hann hefur sagt vinum sín-
um — fara frá völdum, en
„bera höfuðið hátt". Hann trúir
því, að það sé langt því frá, að
öllum sem mistekst, hafi á
röngu að standa.
Reymond Barre fæddist fyrir
52 árum á frönsku eynni Ré-
union í Indlandshafi, og það
var ekki fyrr en 1948, sem nú-
verandi forsætisráðherra
Frakka kom til Frakklands.
H:nn stundaði siðan nám i
París og varð brátt að því loknu
háskólakennari. 1959 varð hann
svo persónulegur ráðunautur
og aðstoðarmaður þáverandi
iðnaðarráðherra, Jeanneney,
sem var náinn og gamall trún-
aðarmaður de Gaulles. Til þess
tima má rekja hina hóflegu og
duldu tilhneigingu Barres til
gaulliskra hugsjóna. Um-
bótakenningar vinstri kaþó-
likka frá þeim tima höfðu einn-
ig varanleg áhrif á Barre.
1967 gerði de Gaulle hann að
varaformanni frönsku sendi-
nefndarinnar hjá Efnahags-
bandalaginu i Brússel, og þvi
starfi gegndi hann í sex ár og
var þá ábyrgur fyrir efnahags-
og fjármálastefnu bandalags-
ins. Hann hófst þó ekki yfir það
að vera þjóðlega sinnaður i því
starfi: Fram að þessu hefur
Barre talið það sér til gildis, að
hann hafi ekki getað hrifizt af
eldmóði þeirra, sem hafi viljað
gera Evrópu að nýju föður-
landi. Hann hélt sig alltaf við
hið áþreifaniega, það sem hægt
var að gera með þeim ráðum,
sem fyrir hendi voru. Tvær
Barre-áætlanir frá 1969 og 1970
höfðu það að markmiði að sam-
ræma betur efnahags- og fjár-
málastefnu bandalagsríkjanna
og skapa grundvöll að evrópsku
gjaldeyrissambandi eða banda-
lagi. Þær strönduðu á þeim að-
stæðum og einnig, að þvi er
Barre telur, að á þeim tálvon-
um og imyndunum, sem emb-
ættismannaveldið i Brússel hef-
ur skapað og alið með sér.
„Efnahagsbandalagið", segir
Barre, „líður oft fyrir muninn á
hinum mikla rausnarskap og
hinum takmörkuðu efnum."
Barre telur, að ekkert komi i
staðinn fyrir þjóðina. Meira en
samband ríkja geti Evrópa að
hans áliti ekki orðið um fyrir-
sjáanlega framtið.
Með hinni nýju ríkisstjórn
sinni verður Barre að vinna
kosningarnar 1978. Hann er
foringi fyrir liði, sem hann hef-
ur valið menn i fyrst og fremst
eftir þekkingu og skapfestu.
Barre hefur óbeit á þeim
stjórnmálamönnum, sem reyna
að blanda sér inn í mál, sem
varða grundvallaratriði i til-
veru þjóðarinnar, út frá smásál-
arlegum útkjálkasjónarmiðum
eða hugmyndafræðilegum
kreddum. Barre segir: „Ég er
enginn maður fyrir áróður,
undirferli og baktjaldamakk"
Les gjarna rit
Maehiavellis
Barre veit það mætavel, að i
dag er hann siðasta pólitiska
trompspílið, sem Giscard
d'Estaing, forseti, hefur enn á
hendi. Forin;i Gaullista,
Jacques Chirac, fyrirrennari
Barres sem forsætisráðherra,
stefnir nú opinberlega að for-
setaembættinu. Geðspektar-
maðurinn Barre gefur ekki
neinar slikar hugrenningar i
skyn. Hann vinnur störf sín og
eyðir hinum takmarkaða fri-
tima sínum með konu sinni,
ungverskri að ætt, en hún
klippir daglega út mikinn
fjölda skopmynda, sem birtast i
dagblöðunum af manni hennar,
og safnar þeim i albúm. Þau
eiga tvo syni, sem eru við nám.
Reymond Barre unir sér oft
við hugleiðingar sinar í hinum
fagra garði við embættisbústað-
inn, Palais Matignon. Allir vita,
að Barre verður aftur háskóla-
kennari, þegar hann lætur af
störfum sem forsætisráðherra.
Nýlega spurði fréttamaður
Barre: „Stíga völdin yður til
höfuðs?“ „Nei, þvi fer fjarri,"
svaraði Barre, sem á siðkvöld-
um les stundum rit Machia-
vellis í hægindastólnum — svo
að lítið beri á.
— Svá —úr Siiddautsche Zeitung.
FRAKKAR VERÐA AÐ GERA SÉR GREIN FYRIR ALVARLEGUM STAÐREYNDUM
Nú er kominn lúxusís frá
Emmess:
appelsínuís og marsipanís meö
piparmyntusósu.
f^omaCs/nni... /■ V Mm ^
1 j 1
1 • . JH' :*S|
él j jJpmwii' “ ^ ‘ tjj ■ L * 1 ihib-.Awr...,iátlP’ JíteÆ. jföaaK,. ; ■ 1 '1',v;, | : 1, ... \Pr iÍÍ'I

3.47