Morgunblaðið - 01.10.1977, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. OKTÓBER 1977
Tilbeiðsla — AukusIo Rodin
Hin hugsandi
Bragi Asgeirsson skrifar frá Parísarborg
Afsöfnum í París
„Hotel Brion“ nefnist glæsivilla
ein í næsta nágrenni við Invalides
höllina „Les lnvalides“. Villuna
lét hinn nýríki fyrrum hárkollu-
meistari Abraham Peyrene
byggja árið 1728. Að honum látn-
um komst villan í eigu hertoga-
ynjunnar af Maine og síðar í eigu
Brion Markskálks, sem höllin
dregur nafn af. Þarnæst varð
villan aðsetur sendinefndar páfa-
stóls, þareftir hafði sendiráð
Rússlands aðsetur þar. Arið 1820
varð villan klaustur reglu „Hjarta
Jesú“ og í því sambandi aðsetur
fyrir aðalsmannadætur. Frá þeim
■ tíma er hin nýgotneska kapella.
Reglan leystist upp árið 1904 og
þá hóf listin innreið sína i villuna.
Ríkið yfirtók eignina og gerði að
heiðursbústað listamanna. Dans-
mærin Isadora Duncan bjó þar,
þarnæst málarinn Henrí Matisse
og þar var Akademía Matisse til
húsa og hér hefur þvi Jón okkar
Stefánsson, hinn snjalli málari,
sennilegast gengið út og inn í tvö
ár (þessvegna er frásögn mín svo
nákvæm). Siðast kom mynd-
höggvarinn Auguste Rodin til
sögunnar árið 1908 og bjó þar til
dauðadags (1917). Arin 1908—11
var skaldið Rainer Marie Rilke
einkaritari hans. Eftir dauða
Rodins var húsið gert að Rodin-
safni.
Þetta er vafalítið eitt glæsi-
legasta safn i Paris að ytri og
innri gerð með stórum yndislega
fallegum garði með fögrum
blómarunnum, trjám, gosbrunn-
um, ótal gömlum og nýrri styttum
(Rodins).
Hér hafa forðum daga aðals-
mannadætur reikað um og feimn-
ar strokið talnabandið sitt og
hugsað um jesúbarnið og guðs-
móðurina.
„Ánganvangur grænn og elfur
silfurtær,
yndishjal í lind og klukkna-
hljómur skær.
Þá svífur niður úr sölum
himinranns —
hin fagra hústrú Jósefs
timburmanns".
Ég dvaldi lengi á þessum stað
og naut þess að reika um sali og
garðinn og njóta samræmdrar
stemningar umhverfisins, sem i
einu orði sagt er yndisleg...
— Eftir heimsókn í þetta safn
skrapp ég í Invalidesdómkirkjuna
til að líta á glæsikistu með
jarðneskum leifum Polla
„Napoleons Bonaparti", svo og
kistur og minjar annarra stór-
menna frönsku þjóðarinnar frá
frægðartimum hennar. Þarnæst
hljóp ég yfir striðsminjasafnið
því tíminn var naumur orðinn.
Hér gat að lita heilmikið safn
hergagna og búninga allt frá
brynjum af öllum mögulegum
gerðum til vígvéla frá seinni
heimsstyrjöldinni. Napoleon fær
að sjálfsögðu mikið rúm. — Hér
var tjald hans frá orustunni við
Austerlitz — íverustaður frá
fangavistinni á St. Helena —
búningar, orður, hestur hans hvít-
ur og undurfagur gæðingur með
signatúr Napoleons „N" brennt á
gumpinn. Ótrúlega fróðlegt safn
og spegill timanna. Er hreint
makalaus hugkvæmni „homo
sapiens" við að fínna upp tæki til
að stytta náunganum aldur, — og
dæmalaus verðmæti af eðalmálmi
og vaðmáli hafa farið í þennan
rembing — strembing á milli
þjóðanna. Fáfengilegt og afar
sorglegt. En einkennisbúningn-
um hefur um aldir fylgt útrás
ævintýraþrár — frípassi á vin,
hasár og konur. Ekkert er breytt i
dag, sbr. ásókn reykvískra telpna
á strætóstjóra — eða er allt
þrýtur póstmenn eða þá er
kaskeyti bera...
— Eg heimsótti Cluny-safnið,
sem er stórmerkilegt safn forn-
minja hvers konar, aðallega frá
miðöldum — sjálf byggingin er
frá annarri og þriðju öld og hefur
verið einstakur arkitektúr. . .
— Gaman var að lita inn á
vinnustofu Delacroix, sem er hér
steinsnar frá hóteli minu, en þar
er allt í sömu skorðum og er hann
bjó þar. Miðasöludaman hefur
4—5 sjónvarpsskerma til að
fylgjast með gestum, hverju fót-
máli þeirra og er einn safnvörður
bersýnilega ekki nóg þrátt fyrir
lítil húsakynni.. .
— Ég átti stefnumót við mág-
konu mína, velgifta i Frakklandi
á hádegi, á torgi nokkru við hlið
Montmatre-kirkju „Sacre Cæur“,
er nefnist „Place du Tertre“ og
hugðist þar afhenda henni pakka
með hangikjöti, flatkökum o.fl. er
ég hafði meðferðis.
En ég lenti í hringavitlausu
vegna rangra upplýsinga í Metró
og sté af við „Rue de Montmatre"
og flæktist lengi um áður en ég
fann réttu leiðina upp Mont-
matrehæðina. Reyndist það
30—40 minútna klifur upp
brattann, þótt ég geystist áfram
sem hjarðarsveinn á besta aldri.
Kom gegnblautur af svita 40
Eg mætti svartklæddri dömu...
Ung stúlka með hatt skreyttan
blómum
Cluny-safnið — IMynd af konung-
inum af Júda. Var skreyting á
Notre Dame-kirkjunni — frá
1230.
Eugene Delacroix — „Munaðar-
laus stúlka f kirkjugarði"