Morgunblaðið - 06.10.1977, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGIJR 6. OKTÓBER 1977
Francois .Millcrrand leiötogi s<»síalislaflokksins
Georges Marchais leiðtof'i kommúnista.
Vinstri menn í Frakklandi geta
enn unnið sigur í kosningunum
Þaö er öllu meiri skipu-
Iagninf4 í vitfirringu franska
kommúnislaflokksíns heldur
en virðisl á yfirbórðinu. Marf>ir
þeirra sem fylysl hafa með
kosninfíabaráttunni álíta, að
flokkurinn só af ásettu ráði að
sækjast eftir ósiftri í þinKkosn-
ingunum í vor, og þeirra síð-
ustu herbrögð st.vðja reyndar
þessa skoðun — en herkænska
kommúnista er miklu slóttufíri
en svo.
Rökin fyrir þeirri skoð-
un að þeir sækist eftir ósigri í
kosnineunum eru byggð á því,
að þeirgeri nú alit sem á þeirra
valdi stendur til að eyðileggja
kosningabandalag sítt við
sósíalistaflokkinn, en án hans
hjálpar gætu vinstri menn
aldrei unnið sigur I kosningun-
um í mars n.k. Kommúnistar
eru sagðir óttast það að vera í
minnihluta í samsteypustjörn
þeirra með sósialistaflokknum,
þar sem sösíalistar hafa miklu
fleiri atkvæði á bak við sig, —
og að þeir kjösi fremur stjórn-
málalega övissu heldur en að
láta i minni pokann fyrir
bandamönnum sínum. Því er
álit manna að þeir hafi komist
að þeirri niðurstöðu, að þeir
séu betur staddir i stjörnarand-
stöðu og hafi því snúið sér aftur
að óraunhæfri hugmynda.fræði
sem geturtryggt, að hvorki þeir
né sósíalistar komist til valda
við kosningarnar.
Það er rétt að ágrein-
íngurinn í kosningabandalag-
inu er um kröfu kommúnista
um algera þjóðnýtingu, sem
sósialistar geta ekki og vilja
ekki fallast á. En það er ekki
rétt, að krafan um þjóðnýtingu
sé tóm, hugmyndafræðileg við-
bára gerð af hlýðni við flokks-
kreddur eða gerð af hræðslu
um framtíð kommúnistaflokks-
ins. Heldur sýnir hún harðsvír-
aða stefnu flokksins.
Leiðtogar fi anska sósíal-
istaflokksins hafa gert forystu-
mönnum annarra vestrænna
þjóða það Ijóst, að þeir þurfi
ekki að óttast stjörnarmyndun
sósíalista og kommúnista i
Frakklandi; vegna þess að
kommúnistum yrði haldið utan
allra lykil-ráðuneytanna, t.d
varnarmála-, innanríkis- og ut-
anríkisráðuneytanna. Komm-
únistar vita það fullvel, að þeir
geta ekki reiknað sér þessar
stjórnstöður og þeir hafa sætt
sig við það. En þeir vilja ekki
láta sér nægja einhver minni-
háttar ráðuneyti. í raun væri
það rangt st jórnmálalega, að
sinna ekki kröfum þeirra ef
kosningarnar sanna þann
stuðning sem þeir eru nú álitn-
ir eiga meðal kjósenda, sem er
um 20% ailra atkvæðabærra
manna í landinu en sósíalistar
njóta nú stuðnings 30% lands-
manna. Hér ber þjóðnýtinguna
aðallega á milli.
Sú stefnuskrá sem
sósíalistar og kommúnistar
báru fram sameiginlega í kosn-
eftir VICTOR
ZORZA
ingunum 1972 fól í sér tillögur
um breytingar á hinu opinbera
stjórnkerfi, en ekki aðeins um
þjóðnýtingu alls iðnaðar í land-
inu heldur einnig þjóðnýtingu
sjónvarpsstöðva landsins og
líkra fyrirtækja. Aðaluppistað-
an í hverju tilviki mundi vera
myndun stjórnarnefndar sem
þrjú jafnrétthá aðilasamtök
ættu fulltrúa í,- Einn þriðji
nefndamanna væri kosinn af
verkamönnum á viðkomandi
sviði iðnaðar, einn þriðji full-
trúanna yrði skipaður af ríkis-
stjórninni og einn þriðji væri
fulltrúar neytenda. Af slíku
skipulagi myndi leiða að sá
stjórnmálaflokkur sem ætti
undir sér fleiri en einn af þess-
um þrem aðilum, stjórnaði
þannig iðnaðinum. og það er að
þessu sem kommúnistar eru að
keppa.
M ikill hluti aðaliðn-
greina frakka er þegar undir
yfirráðum kommúnista — stál-
iðnaðarverkalýðssambandsins
CGT, Conféderation Générale
du Travail. Kommúnistar hafa
ástæðu til að ætla, að ef til þess
kæmi að kjósa ráðstjórnir inn-
an þessara iðngreina, muni
CGT tryggja að sá þriðjihluti
ráðsins sem ætlaður er fyrir
fulltrúa verkamanna mundi
falla frambjóðendum kommún-
istaflokksins í skaut.
Einn þriðji hluti ráðsins
yrði skipaður af ríkisstjörninni
sem þýðir í raun af atvinnu- og
skipulagsmálaráðherrunum og
ráðherrum annarra ráðuneyta
sem tengd eru iðnaðinum í
landinu sem eru einmitt þær
stjórnardeildir sem komrnún-
istar vonast til að fá í sínar
hendur í samsteypustjórninni.
Á þennan hátt myndu komniún-
istar geta náð undir sig tveim
þriðju hlutum sæta nefndar-
manna i Ráðstjórn fjölda aðal-
iðngreinanna í landinu. En áð-
ur en kommúnistar gætu náð
þessu æðsta valdi yfir þeim,
þarf að þjóðnýta þessi iðnfyrir-
tæki.
Það er um þetta sem
ágreiningur rfkir á milli komm-
únista og sósíalista á þessari
stundu. Hann er um völd en
ekki um gamaldags hugmynda-
fræðilegar kennisetningar sem
koma marxistum til að trúa á
nauðsyn þjóðnýtingar í iðnaðin-
um. Franskir kommúnistar
hafa af fúsum vilja kastað þeim
kenningum marxista fyrír róða
sem óliklegar eru til að öðlast
hljómgrunn meðal kjósenda,
eins og boðskapnum um „al-
ræði öreiganna". Þeir hafa gert
allt sem á þeirra valdi stendur
til að kynna þessar tilsnyrtu
breytingar á stefnu sinni fyrir
kjósendum i von um fleiri at-
kvæði. En um þjóðnýtinguna
gildir ekki það sáma. Það er
atriði sem skiptir þá raunveru-
lega miklu máli vegna þeirra
hagsmuna sem þeir hefðu af
henni
Yfirráð þeirra yfir þó
ekki væri nema örfáum þjóð-
nýttum iðngreinum. mundi
skapa þeim valdagrundvöll sem
þeir gætu notfært sér á ýmsan
hátt til að stuðla að áhrifum
flokksins og vinsældum.
Þeir byrjuðu með því
að krefjast þjóðnýtingar á eitt
þúsund fyrirtækjum, en hafa
nú lækkað kröfur sinar i 729
fyrirtæki. Ef sósíalistar koma
með hærra tilboð en 277 fyrir-
tæki, sem er sá fjöldi sem þeir
núna eru reiðubúnir til að þjóð-
nýta og kommúnistar draga enn
úr sinum kröfunt, mundi slíkt
samkomulag færa hvorugum
flokknum það sem þeir sækjast
eftir, en það mundi koma i veg
fyrir að kosningabandalagið
færi í hundana.
Agreiningurinn er enn
mikill, en eigin hagsmunir
hvors flokksins um sig munu án
efa stuðla að því að þeir komist
að samkomulagi um stefnuskrá
sem þeir geta borið fram fyrir
kjósendur í kosningunum.
Það er enn allt of
snemmt að álita að kommúnist-
ar séu út úr dæminu.
VICTOR ZORZA
1977
Minning:
Sigurður Flggen-
ring iœknifrœðingur
Þegar undirritaður hóf störf
hjá Reykjavíkurhöfn hafði
Sigurður Flygenring starfað þar
sem tæknifræðingur um þrjá ára-
tugi og var því nauðakunnugur
öllum þáttum er snertu tæknintál
mannvirkja i eigu hafnarinnar.
Hann hafði sjálfur gengiö frá
fjölda uppdrátta, er höfdu að
geyma mikilvægar upplýsingár er
vafist gat fyrir ókunnugum að
finna án leiðsagnar.
Það var mér því mikið lán að
hafa Sigurð að samstarfsmanni
auk þess sem prúðmennska hans
og umgengi (ill var til ánægju.
Sigurður var fæddur í Hafnar-
firði 28. júli 1898, sonur hins
kunna athafnamanns og alþingis-
manns Agústar Flygenring og
konu hans Þórunnar Stefánsdótt-
ur. Sigurður lauk tæknifræði-
prófi frá tækniskólanum í
Horsens í Danmörku 1924. Starf-
aði um skeiö sem byggingafull-
trúi í Hafnarfirði, rak síðan eigin
tækniþjónustu og haföi þá um-
sjón með byggingu margra stór-
hýsa og haínargerö á Isafirði. Frá
árinu 1932 starfaði Sigurður hjá
Reykjavíkurhöfn sem aðstoðar-
maður hafnarstjóra við undirbún-
ing að mannvirkjagerö hafnarinn-
ar og umsjón með framkvæmd-
unt.
Er tæknistarfslið hafnarinnar
var aukið 1965 var Sigurður ráð-
inn deildarstjóri tæknideildar.
Hann lét af störfum sem fastur
starfsmaður að eigin ósk 1967, en
þá hafði hann um skeið kennt
nokkurs lasleika. Síðar starfaði
hann um skeið sem hálfsdags-
maður á árunum 1970—1971.
Siðustu árin átti Sigurður við
vanheilsu að stríða, sem ekki varð
ráðin bót á. Hann lést á Landa-
kotsspítala 2. október s.l.
Sigurður kvæntist 30. mai 1925
Ástu Þórdísi Tómasdóttur héraðs-
læknis Helgasonar. Lifðu þau í
farsælu hjónabandi og eignuðust
þrjú börn, Sigriði. Einar og Önnu,
sem öll lifa foreldra sma en Ásta
lést 25. maí 1972.
Islenskir tæknimenn á fyrri
hluta aldarinnar hafa sjálfsagt oft
átt við ótrúlega erfiðleika að etja í
lÆrIð vélritun
Ný námskeið hefjast i dag fimmtudaginn 6. október.
Engin heimavinna. Kennsla eingöngu á raf-
magnsritvélar. Innritun og upplýsingar í síma
41311 eftir kl. 1 3 daglega
Vélritunarskólinn
Suðurlandsbraut 20.
störfum sinum og þurft að leysa
úr margvíslegum vanda við öfull-
nægjandi aðstæður og með ófull-
komnum tækjum auk þess, sem
vinna þurfti bug á allskyns for-
dómum gegn nýungum svo sem
títt er.
Með sérstakri prúðmennsku
sinni ætla ég að Sigurði hafi oft
tekist að leysa slikan vanda án
hávaða og sýnilegra átaka.
Eg þakka honum öll störf í þágu
Reykjavíkurhafnar og við hjónin
þökkum honurn vináttu og hlýhug
og sendum aðstandendum sam-
úðarkveðjur.
Gunnar B. Guömundsson.
Káparagskaupstaður G!
Bókband
10 vikna námskeið i bókbandi hefst laugardaginn 8.
okt. að Hamraborg 1 jarðhæð.
Kennslan fer fram í tveimur flokkum einu sinni í
viku þ.e. á laugardögum kl. 10 — 1 2 og 1 3.30
— 15.30. Þátttökugjald er kr. 4.000,— Innrit-
un fer fram í síma 41 570 kl. 9 — 1 2 og 1 —4
alla daga.
Tómstundaráð.