Morgunblaðið - 15.10.1977, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. OKTÓBER 1977
17
Kjötskrokkarnir hreinsaðir.
Magnús sagöi aö öll vinna varö-
andi slátrunina færi fram i
Þykkvabæ, slátrunin sjálf, frá-
gangur á kjöti og innmat, söltun á
gærum og einnig eru hausar
sviðnir. Löppum er hent en þeir
sem áhuga hafa á geta fengið þær
gefins. Magir svíða lappir i heima-
húsum, enda herramannsmatur.
Kjötið og sláturafurðirnar fara
mestan part til Reykjavíkur en á
veturna er dáiítil kjötvinnsla í
Þykkvabænum.
Aldrei töf við
slátrunina
Að lokum var Magnús spurður
aðeins nánar um nýju fláningsað-
ferðina, sem hann hefur tekið
upp í slátrhúsi sínu. Magnús sagði
að þessi aðferð hefði verið fyrst
reynd á Svalbarðseyri i fyrra. Fór
Magnús þá norður að kynna sér
aðferðina og hefur nú tekið hana
upp i endurbættri mynd. Magnús
hefur komið fyrir tveimur talium
i loftinu, sem aldrei verði töf á
slátruninni. Sú minni hefur 36
metra toghraða á mínútu og 125
kg kraft og er hún aðallega notuð
við slátrun sauðfjár en sú stærri
hefur 24 metra toghraða á mínútu
og 500 kg togkraft og er hún aðal-
lega notuð við stórgripaslátrun.
En annan útbúnað i sláturhúsinu
svo sem færibandaútbúnaðinn
hefur Magnús sjálfur smiðað og
hefur hann þá stóru kosti að vera
hljóðlaus og laus við alla mengun.
Það var unnið kappsamle'ga í
sláturhúsi Magnúsar Sigurlásson-
ar þegar Morgunblaðsmenn
kvöddu og óku úr hlaði. íbúar
Þykkvabæjar unnu samhentir að
slátruninni eins og þeir hafa gert
um aldir, en Þykkvibær mun vera
elzti þéttbýliskjarni landsins eða
allt frá ofanverði 11. öld. Þar sett-
ust að til forna menn, sem voru að
flýja höfðingjavaldið íslenzka.
Settust þeir að i þeim miklu mýr-
um sem þarna voru í þá daga og
lifðu að nokkru einangraðir. Sam-
heldni ibúa Þykkvabæjar á sér
því djúpar rætur, að því er
Magnús Sigurlásson sagði okkur
að lokum.
— SS.

Skáldið
áEgilsá
Guðmundur L. Friðfinnsson:
MALAÐ A GLER. 54 bls.
Bókaforl. Odds Björnssonar.
Akureyri, 1977.
Guðmundur L. Friðfinnsson
er einn okkar ágætustu skáld-
sagnahöfunda. En ljóðabók hef-
ur hann ekki sent frá sér fyrr
en nú, má ég segja. Guðmundur
er bóndi og viðhorf hans mark-
ast af því. En vinnubrögð hans
eru að ýmsu leyti atvinnurit-
höfundar. Málað á gler er litil
bók en fáguð. Miðjan i yrkisefn-
unum er náttúran, séð með aug-
um bóndans sem nytjar hana og
með augum skáldsins sem nýt-
ur hennar og les táknmál henn-
ar. Skáldið tengir við náttúruna
flestar sínar íhuganir um lif og
dauða, veltir fyrir sér lifsgát-
unni — án þess vitanlega að
leitast við að ráða hana — er
aðeins forvitinn áhorfandi að
síendurnýjun lífsundursins og
umfram allt aðdáandi þess.
»Allt streymir,« sagði spek-
ingurinn og hafði þá vitanlega
fyrir sér dæmi náttúrunnar.
Breytingarnar, streymið í
náttúrunni verða skáldinu á
Egilsá hugtækast yrkisefni:
árstiðaskipti, kviknun lifs og
slokknun, háttbundinn straum-
ur tímans. Hringrás lifsins er
líka upphaf trúar og því er ekki
að furða að þessi ljóð eru með
trúarlegu ívafi. En fyrst og
fremst verður náttúran viðmið-
un og mælikvarði fyrir mann-
lifið sem er raunar hluti af
hehni og lýtur lögmálum henn-
ar. Bernskan á samleið með
frumgróðri vorsins, höfugur
ilmur sumarsins minnir á ást-
ina, haustfölvinn boðar dauða.
Skáldið sér þetta allt í sam-
hengi, allt er þetta skylt, sam-
anber kvæðið Frændsemi:
Þegar ílmur grasanna
strýkur
malbik götunnar
léttum lófa
og lindin I hliðinni
hnígur k.vrrlát
Iþangskóga
bvlgjandi hafs
svlfur vorblær um völlu.
Finn ég frændsemi alls.
Þetta ljóð, sem ég tel til
hinna béstu i bókinni, er í
fyrsta hlutanum. Sölaeyjatrú
heitir hann. Ljóðin i þeim kafla
eru fyrst og fremst vorljóð í
einum eða öðrum skilningi.
Annan kaflann nefnir skáldið
Hrímdögg. Þar andar haust-
blær eins og nafnið bendir til.
Þar er meðal annars ljóðið E1
GUDMUNDUR 1 •
FRIDFINNSSÖN
Bðkmenntlr
eftir ERLEND
JÓNSSON
sem ég tilfæri hér sem dæmi
þess hve Guðmundi tekst vel að
setja saman örstutt og hnitmið-
uð smáljóð:
éi:
Hrímnótt í júní
hnfpinn smáfugl
á mel.
Frýs nú blómið
— brekkunnar góðu
I hel?
Hér bindur Guðmundur ljóð
sitt i rím án þess þó að láta of
mikið á því bera; skipar orðum
svo i ljóðlínur að það verður
ekki drottnandi. Eigi að siður
marka rimorðin upphaf og endi
ljóðsins. Annað ijóð, jafnhag-
lega ort, nefnist Skugginn og er
svona:
I gróandi grasinu
lá skuggi barnsins
— saklaus og smár.
Árblik á fjöllum.
Hrevkir sér skugginn
vaxinn úr grasi
— voldugur. stór.
Bióð er á f jöllum.
Hér notað skáldið táknmál —
til að segja mikið i fáum orðum
og höfðar þá eins og endranær
til náttúrunnar.
Síðasti hluti bókarinnar — en
Guðmundur L. Friðfinnsson
hún skiptist í þrjá hluta — ber
svo heitið Dropinn og eilífðin,
sex kvæði. Þar er að finna svo
sem niðurstöðu eða uppgjör
skálds og bónda. Guðmundur
lítur yfir farinn veg, virðir lífs-
starf sitt i sjónhending, segir
hvað hann ætlaði og hvernig
ræst hefur úr. Framlag sitt
metur hann á við dropa i eilífð-
arhafinu. Siðasta kvæðið heitir
Vikadrengur — bóndinn lætur
heita svo að hann sé vikadreng-
ur skaparans. í upphafi hugðist
hann hjálpa honum að skapá,
tók að plægja akur hans. En
plógfarið varð aðeins gröf
hinna björtu vona skáldsins.
Fræin, sem hann hugðist sá,
fuku úr höndum hans og að
lokurrt stendur hann »á blásnu
barði«. Honum er þó ekki í hug
að gefast upp. Sú er heitust ósk
hans að hann megi áfram vera
vikadrengur skaparans »og láta
laufblað gróa«. Og með því lýk-
ur bókinni.
Guðthundur L. Friðfinnsson
er höfundur kominn á efra ald-
ur. Hann hefur lifað hinar
margfrægu breytingar á ís-
lensku þjóðlífi, frá miðalda-
búskap til jeppaaldar; frá rím-
uðum kveðskap og sýmbólisma
til atómskáldskapar og opins
ljóðs. Allra þessara breytinga
gætir í ljóðum hans. Þarna eru
áhrif frá skáldum sem eru ekki
lengur í tisku. Samsetningur
eins og »anganlundur«,
»ylfrjór« og »blæmildur« er
ekki það frumlegasta í þessari
bók. Tengsl Guðmundar við
þau nýrómantisku skáld og
sýmbólista sem létu að sér
kveða á uppvaxtarárum hans
eru auðsæ. En Guðmundur hef-
ur líka fylgst með. Og mér er
óhætt að segja að honum takist
undravel að tengja hið gamla,
sem honum er sýnilega kært,
við hið nýja sem hann virðir og
metur að vissu marki. Að öllu
athuguðu og samanlögðu eru
ljóð hans nútímaskáldskapur
og höfða til líðandi stundar.
Guðmundur var nokkurn
tima að finna sinn rétta tón i
skáldsagnarituninni. Það sýnir
áræði hans að hann skuli nú
reyna fyrir sér á nýjum vett-
vangi þar sem kröfur eru
óvægilegar og viðurkenning
liggur hreint ekki á lausu.
Ekki má svo gleyma að geta
þess að bókin er smekklega úr
garði ger frá hendi útgefanda
og Anna María Guðmundsdótt-
ir, sem myndskreytti, fer mjúk-
um höndum um ljóð afa sins.
Erlendur Jónsson
Flóamarkaður Fimleikadeildar Gerplu
Fimleikadeild íþróttafélags-
ins Gerplu heldur i dag flóa-
markaó i Hamraborg 1, Kópa-
vogi. Einnig verða þarna á boð-
stólum kökur og happdrætti.
Þessi flóamarkaður er liður i
fjáröflun deildarinnar, sem
rennur beint til áhaldakaupa.
Þarna verður margt góðra
muna og fatnaðar. Dregið verð-
ur í happdrættinu 15. október
og verða númer birt í dagblöð-
um. Flóamarkaöurinn hefst kl.
14.00.