Morgunblaðið - 16.10.1977, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1977
Að svífa í opinni Sikorski-þyrlu ör-
fáum metrum yfir gulbrúnu kargaþýf-
inu á eynni Krit — tjóðruð eins og
smákrakki í barnavagni — er skemmti-
atriði sem ég hefði ekki viljað fara á mis
við. Þyrlan tók sfðan stefnu út frá
norðurströndinni og sleikti nánast sindr-
andi vatnsflötinn unz hún settist eftir
fáeinar minútur á þilfari bandariska
flugvélamóðurskipsins Saratoga. Þyrlu-
flugmaðurinn leysti farþega sina og skil-
aði þeim af sér i hendur skipverja, og
þar með var hafin eftirminnileg sólar-
hringsdvöl um borð í þessu bákni þar
sem 4.800 manns hafa aðsetur —eða
álíka margir og i Vestmannaeyjum — og
séð er fyrir flestu þvi sem mannskepnan
þarfnast til daglegs viðurværis. Um borð
í Saratoga eru 15 þúsund matar-
skammtar bornir á borð dag hvern. Þar
er sjúkrahús með mjög fullkominni
skurðstofu. Sjúkrarúmin eru 64 og fjöl-
mennt lækna- og hjúkrunarlið er jafn-
an til taks.
Tannlæknar um borð eru fjórir og
okkur var sagt að þeir væru önnum
kafnir frá morgni til kvölds. Menntunar-
skilyrði í þessu samfélagi eru til mikillar
fyrirmyndar og langtum fullkomnari en
i mörgum mun fjölmennari byggðar-
lögum, þvi að hægt er að taka allt upp í
háskólapróf í hvaða grein sem vera skal,
en þetta gagnmerka fræðslufyrirkomu-
lag byggist f aðalatriðum á náinni sam-
vinnu Bandarfkjahers og háskóla og
annarra fræðslustofnana um gjörvöll
Bandarikin. —
1 júnimánuði s.l. átti sér stað 200
þúsundasta lendingin á þilfari Saratoga
frá því að skipinu var hleypt af stokk-
unum árið 1956. Venjulega eru milli 80
til 100 flugvélar áhangandi skipinu, —
fjöldinn allur á þilfarinu reiðubúinn til
flugtaks en það sem ekki kemst fyrir þar
er neðan þilja. Þar eru flugskýli með
fullkominni aðstöðu til viðhalds og við-
gerða og fjórar lyftur til að flytja flug-
vélar á milli hæða. Að reyna að gera
grein fyrir tækjabúnaði flugvélamóður-
skipsins nema í aðalatriðum væri
ósvinna, enda væri sérþekking bæði les-
anda og sögumanns forsenda þess að
slikt gæti blessazt.
Það sem mesta athygli vakti voru að
sjálfsögðu þau umsvif, sem eiga sér stað
á þilfarinu. Þar er stöðug umferð dag og
FlugvélamóðurskipiS Saratoga, sem smíðað var árið 1956. Fyrirhugað er
að gera gagngerar endurbætur á skipinu á næstunni og er gert ráð fyrir
því að Saratoga eigi eftir að ösla um heimshöfin í að minnsta kosti 21 ár
til viðbótar.
UM
B0RÐ í
FLUG-
VÉLA-
MÓÐUR
nótt — þotur, þyrlur og flutningavélar
koma og fara með ærnum fyrirgangi, en
ekki tókst að fá fullnægjandi skýringu á
þvi af hverju öll þessi umferð stafaði. Að
sjálfsögðu er við því að búast að ýmislegt
þurfti að stússa í kringum allt þetta fólk
og lika að stöðug þjálfun sé frumskilyrði
fyrir þvi að allt sé til taks ef á þarf að
halda, en ekki gat ég varizt tilhugsun-
inni um þær sviptingar sem hlytu að
verða á þessu sama þilfari ef harka
færðist í leikinn og raunveruleg átök
ættu sér stað.
Valslöngva — eða catapult — hefur
frá alda öðli verið mikilvægt verkfæri í
hernaði, en það er einmitt það tæki sem
;tilvera flugvélamóðurskips grundvallast
á. Þótt flugbrautir séu á þilfarinu er af
augljósum ástæðum útilokað að hafa
þær jafnlangar og þar sem fast land er
undir fótum. Þvi er flugvélunum ein-
faldlega skotið á loft með valslöngvunni
— ekki ósvipað og notuð væri teygju-
byssa. Lendingarútbúnaðurinn er með
þeim hætti að vírar eru strengdir yfir
þilfarið, og um leið og flugvélin snertir
þilfarið gripur dragbitur hennar einn
SKIPINU
„Höfuðbólið og
hjáleigan,, frum-
sýnt á Akranesi
Akranesi, 14. okt
SKAGALEIKFLOKKURINN frum-
sýndi leikritiS „HöfuSbólið og hjá-
leigan" eftir Sigurð Róbertsson i
gœrkvöldi hér í Bióhöllinni é Akra-
nesi. Húsið var þéttskipað énægðum
sýningargestum, sem klöppuSu mik-
i8 og virtust skemmt sér vel.
Þorvaldur Þorvaldsson lék Orottin
allsherjar, Anton Ottesen lék Gabríel
erkiengil, Pálmi Pálmason lék Lusifer,
Jakob Þór Einarsson lék Adam og Vaka
Haraldsdóttir lék Evu Ég álit að þau
hafi öll farið með hlutverk sitt með
prýði, þótt allt sem fram fór á leiksvið-
inu, sem var eínfalt og tæknilegt. hafi
ekki alltaf verið talið krísilegt og sið-
legi. Þar er varla hægt að gera upp á
milli hæfni leikaranna en þess má geta
að Þorvaldur Þorvaldsson hefur áður
leikið hlutverk Krists og Kölska og má
því telja að honum hafi verið mestur
vandi á höndum. Ottesen var ánægður
sem áður. Leikstjóri er Haukur Jón
Gunnarsson og hefur hann vissulega
átt sinn þátt i þvi að gera leíkinn og
sviðsetningu skemmtilega, enda lærð-
ur bæði I Japan og Bretlandi.
Leikendum, leikstjóra og höfundi var
klappað lof i lófa og þau hyllt með
blómum. Það eiga eflaust margir eftir
að sjá og heyra þetta ágæta leikrit flutt
af hinum frábæra Skagaleikflokki
Júlfua.