Morgunblaðið - 21.10.1977, Blaðsíða 18
MOKGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. OKTÓBER 1977
18
Starfsmannafélag ríkisstofnana:
Áherzla lögð á
uppsagnarákvæði
Fordæmir skrif ýmissa dagblaða um verkfall
MORGUNBLADINU harsl í
(Tlirl'arandi fróllalilk.vnninK frá
SlarlsmannafélaKÍ ríkisslofnana.
þar sem m.a. kcmur fram a<) mik-
il áher/la cr liinh á art uppsannar-
ákva-rti vcrrti í samninfísgcrrt
þcirri scm nú slcndur yfir cn
hins vcf-ar cr ckki vikiú þar a<> þvi
aú vcrkfallsrcllur þurfi a<> vcra
þcssu ákva-úi samfara, cins <»k
jafnan hcl'ur vcri<> mcf'inkrafa
BSRB á<>ur. Frcllatilkynninf'in cr
svohljóúandi:
A fjölmcnnum féla«sfun<Ji í
Slarfsmannafýdafíi ríkisslofnana,
scm haldinn var i daff a<> Hólcl
Esju. var cflirfarandi samþykkl
f»cr<> nu*<> öilum prciddum alkvæ<V
um:
„Almcnnur fundur á vcfíum
Slarfsmannafclaíís ríkisstofnana
(SKR), haldinn a<> Hólcl Esju 20.
oklóhcf fordæmir har<>lcf>a skrif
ýmissa dafíhlaöa scm rcynl hafa
a<> drcila meöal almcnninf's rönff-
um huf>myndum um verkíall
BSKB. Fundurinn litur svo á, aö
mcö þcssu sc vcriö aö f>cra árás á
verkfallsrcltinn of> árás á rctl-
indastööu vcrkalýöshrcyfinf'ar-
innar í hcild sinni. Kundurinn
hvctUr alla rikisstarfsmenn til aö
svara þcssum árásum mcö því aö
cfla cnn samstööu sína ofí haráttu.
Biðstaða
hjá banka-
mönnum
,,t>AÐ HEKUR f'cnf'iö áf'ætlcf'a á
samninf'afundunum hinftaö til, cn
i daft f*ckk ckkcrt," sagöi Sólon
Sif'urösson, formaöur Samhands
ísicnzkra hankamanna, í samtali
viö Mhl. í j'ærkvöldi. Kvaö hann
um aö ræöa svipaöar kröfur Of>
hjá BSRB ofj laldi ckki ócölilcgl
aö hæjít hcföi f'cnt'iö í f<ær þar
scm biöstaöa hcföi vcriö í þróun
mála.
— Jóhann
Hafstein
Framhald af bls. 22.
fíamall var Jóhann Hafstein í
framhoöi fyrir Sjálfstæöis-
flokkinn í Noröur-
Þingeyjarsýslu, cn ciindreki
Sjálfstæöisflokksins varö hann
1939 <>}) var framkvæmdastjóri
flokksins í 12 ár.
A Háskólaárum sinum vann
Jóhann mikiö aö félagsmálum
og hann var cinn af stofnend-
um Vöku, félags lýöræöissinn-
aöra stúdenta, og fyrsti formaö-
ur félagsins. Hann var kjörinn
á Alþingi 1946 og hefur átt sæti
þar síðan sent þingmaöur
Reykjavíkur. Einnig sat hann i
hæjarstjórn Reykjavíkur frá
1946 til 1958. 1 12 ár var Jóhann
hankastjóri Utvegsbanka Is-
lands. Jóhann hefur átt sæti í
miöstjórn Sjálfstæðisflokksins
síðan 1946, varö varaformaöur
flokksins 1965 og formaöur
1970 viö fráfall dr. Bjarna
Benediktssonar. Jóhann var
formaður Sjálfstæöisflokksins
til 1973. Hann var endurkjör-
inn formaöur Sjálfstæðis-
flokksins á landsfundi 1973 en
þá var hann einnig formaður
þingflokksins. Hann sagði af
sér sökum heilsubrests síðar á
árinu. Jóhann Hafstein varð
fyrst ráöherra í ríkisstjórn Is-
lands áriö 1961 er hann var
dótns-, kirkju- og hcilhrigöis-
málaráöhcrra í þrjá mánuöi, cn
á árunum 1963 til 1971 gcgndi
hann störfum dómsmálaráð-
herra, iönaðarmálaráöherra,
orkumálaráöherra, kirkju- og
hcilhrigöismálaráöherra og cm-
hætti forsælisráöherra.
Ein af meginkröfunum scm nú
cru gcröar, cr aö ríkisstarfsmcnn
hafj ísínum samningum uppsagn-
arákvæöi, vcröi mciri háttar árás
gcrö á kaupmáttinn á samnings-
tímanum. Slíkt ákvæöi hafa önn-
ur samtök verkalýös i samningum
sínum, cnda allir samningar litils
viröi, cf vísitölunni yröi kippt úr
samhandi.
Náist slikt ákvæöi inn i samn-
inga BSRB nú, skapar þaö mögu-
lcika á, aö helstu samtök launa-
fólks í þcssu landi, ASl og BSRB,
j'C'ti heitt sameiginlega afli sínu
til aö hrinda slíkum aögcröum.
Önnur af mcginkröfum BSKB
cr verulcf’ hækkun lægstu laun-
anna. Þctta cr í samræmi viö
stcfnu allrar vcrkalýöshreyfing-
arinnar nú,
Þaö, scm hér hcfur vcriö sagt,
þýöir, aö verkafólk, hvort scm þaó
cr í ASÍ cöa BSRB á fulla samleiö.
Þaö hcfur aldrci vcriö Ijósara cn
nú. Þessi rcynsla kcnnir okkur aó
samvinna ASÍ og BSKB þarf aö
aukast cnn til muna".
— Samningarnir
Framhald af bls. 32.
yfir hclgi, cn allsherjaratkvæöa-
grciösla cigi aö standa siöan í tvo
daga oj» yröi vcrkfalli þvi ckki
aflýst fyrr cn aö hcnni lokinni.
yröi miölunartillagan samþykkt.
Tclja mcnn hetri kost aö sam-
þ.vkkja því launastiga í einhverri
lílfinj'U viö launastiKa Rcykjavík-
ul horgar og losa fólkiö viö vcrk-
lalliö.
Sáttafundurinn, scm stóö cnn á
miönætti í gær, hófst klukkan 14 í
gærdafí <>g var fram haldiö cftir
kvöldvcröarhlé, scm lauk klukk-
an 21. Eins og áöur scgir var húizt
vió aö fundurinn sta'ói í nótt, er
Morj'unblaöiö fór í prcntun seint
í gærkvcldi.
— Allur konsert
Framhald af hls. 32.
Fyrst var komið viö í Mánafossi
og þar sögöu nienn, aö þar hefði
ckkert verið um að vera ofj allir
farnir aó sofa ncma vakthaf-
andi háseti.
Því næst var haldió að Uöa-
fossi, okkur var ekki hleypt um
borö, og skipsmenn sem voru á
vakt kváöust ekki vita um neitt
flaut.
í skipsstiganum á Dettifossi
ræddi Morgunblaðið viö vakt-
hafandi stýrimann. „Ég kann-
ast ekki vió neitt flaut, né nein-
ar aðgerðir hér um horð í skip-
unum á ytrihöfninni. Hins veg-
ar mega BSRB-menn vel vita aö
við erum menn, en ekki skepn-
ur, og sem hetur fer segi ég, eru
sjómenn vanir að sætta sig við
allt, og það er kannski þess
vegna, sem níðst er á okkur í
sífellu."
1 framhaldi af þessu sagði
stýrimaðurinn: „Allur konsert
hefur einhver áhrif." Síðan
sagði hann, að Dettifoss væri
nú búinn að liggja í 8 daga á
Ytri-höfninni og þyrfti áhöfnin
22 menn aö vera meira og
minna um borð, og menn væri
orðnir langþreyttir á aö þurfa
alltaf að fara á skipsbátnum í
land, auk þess sem mikil hætta
stafaði af slíkum ferðalögum og
strax og veðurhorfur færu
versnandi, ekki þyrfti að vera
annað en kaldi, þá þyrfti öll
áhöfnin að vera um borð.
„Við erum ekki vanir að loka
tolli, stjórnarráði og fleiri opin-
berum stofnunum þegar við
förum í verkfall," sagöí stýri-
maðurinn aö lokum.
Aö síðustu kom Morgunhlað-
iö að skipshlið Hvassafells, en
þar var einn skipverji að húa
sig til ferðar í land, nteð dreng
sem verið hafði í heimsókn um
borð. Sagði hann að mepn væru
orðnir mjög leiðir á því, að
þurfa að vera alla tið um borð i
skipunum, i staö þess að vera í
landi hjá sinum fjölskyldum, á
meöan skipin væru í heima-
höfn. Framkoma verkfalls-
manna væri meó öllu óskiljan-
leg, þar sem búið væri að inn-
sigla lestar skipanna og ekki
yröi skipaö upp úr þcim viö
hryggju meöan svo væri, auk
þess sem þaö hlyti aö vera auö-
veldara fyrir tollvcröi aö' fylgj-
ast mcð skipunum viö bryggju
cn úti á ytri höfninni.
— Samningar
tókust
Framhald af bls. 32.
a<> samþvkkja verkfallsréttinn.
Hió sama var uppi á teningnum
á Isafiröi. Þaö mál leystist þó á
þann hátt, aö tekiö var upp á-
kvæói úr Reykjavíkursamkomu-
laginu, sem er svohljóðandi:
„Vcröi geröar brcytingar á vísi-
tölurcglum almennra kjarasamn-
inga i landinu á gildistíma þessa
samnings meö lögum, skulu samn-
ingsaöilar taka upp viðræóur í því
skyni aö tryggja þann tilgang
ákvæöa samningsins um verðbæt-
ur (í 1.3.3.) aö þau verði eigi
lakari en hjá öörum fjölmennum
launþcgasamtökum i landinu.
„Til viöhótar þcssu oróalagi kcm-
ur svo eftirfarandi setning í Isa-
fjaröaisamkomulaginu: „Heimilt
skal aö scgja upp kauplióum
samningsins meö mánaðar upp-
sagnarfresti shr. þó hókun I með
samningi þcssum."
Bókum I sem stendur utan
samningsins, en fylgir honum er
svohljóöandi:
„Samninganefnd FOSl hefur
veriö kynnt samþykkt bæjar-
stjórnar frá 17. október 1977, þar
scm hæjarstjórn lýsir þvi áliti
sínu, aó óheimilt sé samkvæmt
lögum aö semja um endurskoð-
unarákvæði aðalkjarasamnings
með verkfallsrétti.
Þar scm ágreiningur er milli
aöila um hvort ákváeöi um gildis-
tima og verkfallsrétt geti staðizt
samkvæmt lögum nr. 29/1976,
shr. drög aö aðalkjarasamningi
frá 18.9.1977, ntun sá ágreiningur
lagður fyrir hlutaöeigandi dóm-
stól til úrskurðar.
Skal öllum aögerðum i sliku
máli ferstað þar til úrskuróur í
málinu liggui' fyrir."
Eins og áóur segir er Kópa-
vogur cinn eftir aö semja og sleit
hæjarstjórn samningaviðræðum
fyrir nokkru og lét þá hóka aö
hún myndi ekki eiga frumkvæði
aö nýjum viðræðum. Siöan hafa
engai' formlegar viöræður átt sér
stað í Kúpavogi um gerð kjara-
samnings við starfsmannafélag
Kópavogs.
— Lögbannið
Framhald af bls. 32.
til ummæla skipstjóra þess efnis
að verkfallsverðir hafi tjáð hon-
um að skipið væri kyrrsett og þeir
mundu koma i veg f.vrir að land-
festar yrðu leystar.
Fram kemur i greinagerð lög-
manns sjávarútvegsráðuneytis-
ins, að af hálfu ráðuneytisins sé
talið að þarna sé skýlaust um að
ræða ólögmæta athöfn, sem sé
hvort tveggja byrjuð og yfirvof-
andi og sé því skil.vrðum lög-
hannslaga fullnægt til þess að lög-
bann verði á lagt gegn fullnægj-
andi tryggingu, og krafa þess
efnis m.a. studd með ívitnun í
hæstaréttardóm frá 1964.
Af hálfu BSRB-stjórnar er
málavöxtum m.a. lýst þannig, að
meðal þeirra félaga í BSRB sem
nú séu í verkfalli, séu rannsókna-
menn á rannsóknaskipunum og
séu þeir aðstoðarmenn hafrann-
sóknamanna. Starf fiskifræðings
og rannsóknamanns sé svo sam-
ofið að hvorugur geti án hins
verið og myndi þeir eins konar
rannsóknaheild. Ef af leiðangri
hefði orðið, hefði því óhjákvæmi-
lega einhver orðið til þess að
ganga i starf rannsóknamannsins,
sem á í verkfalli og með því átt að
fremja verkfallsbrot, en gerðar-
þoli hafi lögvarinn rétt til að
koma í veg fyrir slíkt. Vegna
ákvæða í lögum geti stéttarfélög í
verkfalli ekki vænzt stuðnings
lögreglu, þegar það telji að
fremja eigi verkfallsbrot og verk-
fallsvarsla stéttarfélags helgist
þannig af fyrirmælum löggjafans
um afskiptaleysi lögreglunnar i
verkföllum. Lögmaður BSRB tel-
ur að af öllu þessu leiði að skil-
yrði laga um kyrrsetningu og lög-
bann séu hér ekki fyrir hendi.
Úrskurður fógetaréttar var eins
og áður segir að lögbannsgerð
skuli ekki fara fram og máls-
kostnaður falli niöur en röksemd-
ir fyrir honum eru svohljóðandi:
Með lögum nr. 56/1972 er mjög
takmörkuð þau afskipti, sem lög-
reglumenn mega hafa af vinnu-
dcilum sbr. 10. gr. þeirra laga.
Lög þessi hljóta óhjákvæmilega
að hafa mjög þrengjandi áhrif á
ákvæði 30. gr. 1. nr. 18/1949, þar
sem lögreglumönnum er sagt
skylt að veita aðstoð sína til að
halda uppi lögbanni, en tilgangur
þess er einmitt sá að fá ólögmætar
athafnir hindraðar. Nú verður að
telja, að þar sem lög bjóða lög-
reglumönnum ákveðið athafna-
leysi, þá bresti fógeta vald til að
leggja fyrir lögreglumenn athafn-
ir. Lögbanni sem sett yrði við slík
skilyrði yrði ekki hægt að halda
uppi og þvi gagnslaust. Það er
ekki einungis hægt að byggja lög-
bann á afleiðingum við broti á
því, það verður að vera tryggt að
það verði ekki brotið. Þannig
verður að skilja lögbannslögin. og
er því ekki hægt að taka kröfu
gcrðarbeiðanda til greina.
Urskurð þennan kvað upp Ölaf-
ur Sigurgeirsson fulltrúi yfir-
borgarfógeta. Gerðarbéiðandi
hefur ákveðið að skjóta honum tii
Hæstaréttar en þegar Mbl. hafði
samband við hæstaréttarritara í
gærdag hafði málskotið enn ekki
borizt. Urskurðir af þessu tagi
ganga þó jafnan fyrir hjá réttin-
um en ekki er unnt að segja hvað
taka mun langan tíma þar til mál-
ið verður þar tekið fyrir.
— Enn eitt
flugrán
Framhald af bls. 1
er vopnaður haglabyssu. sem
hlaupið hefur verið sagað af. Hef-
ur henn einnig krafist þess að fá
tvær vélbyssur og’ tvær fallhlifar
um borð. Alríkislögreglan FBI
hafði skömmu eftir miðnætti að
isl. tínia safnað fénu saman og
flutt félaga ræningjans, Goerge
Stewart. til flugvallarins og þar
við sat er Mhl. fór í prentun.
— Niðurgreiðslur
Framhald af bls. 2
niðurgreiöslur þar eru 116 krónur
á kilóið og smjörframleiðslan er
áætluð 1570 tonn, þannig að hvert
smjörkíló yrði þá niðurgreitt uni
578 krónur.
í fjárlagafrumvarpinu segir, að
gert sér ráð fyrir þvi að niður-
greiðslur á ull komi til ákvörð-
unar í meðferð þingsins með til-
liti til ákvörðunar verðlagsgrund-
vallar landbúnaðarins.
— Undanþága
Framhald af bls. 2
í þessari forgangsröð — í f.vrsta
lagi erlendir rikisborgarar. þá ís-
lendingar búsettir erlendis, náms-
menn, einstaklingar eða hópar.
sem verkfallsnefnd BSRB hefur
þegar veitt heimild til utanfarar.
þar á meðal sjúklingar, starfslið
Flugieiða, sem er að fara til starfa
við Pílagrímaflug félagsins, en
síðan er Flugleiðum frjálst að
skipa i flugvélarnar að öðru leyti.
Heim rnega hins vegar einungis
koma íslenzkir ríkisborgarar og
erlendir rikisborgarar með
búsetu á Islandi.
Samkvæmt tilkynningu verk-
fallsnefndar um þessar undan-
þágur er komufarþegum heimiluð
eðlileg tollmeðferð en varðandi
þá farþega er utan fara vekur
BSRB ath.vgli á að það sé ekki á
valdi bandalagsins að tryggja
þessu fólki heimför. I bréfi Flug-
leiða til verkfallsnefndar var hins
vegar sótt um annars vegar að fá
að millilenda DC-8 þotu á Kefla-
víkurflugvelli á leið frá New
York til Luxemborgar og aftur á
vestur leið og hins vegar að tvær
B-727 vélar fengju að fljúga, önn-
ur Keflavík — Glasgow — Kaup-
mannahöfn — Keflavik og hin
Keflavik — London — Keflavík.
Að öðru levti var af hálfu Flug-
leiða lögð höfuðáherzla á að fá að
koma utan allt að 80 manna
starfsliði. sem sinna á pilagrima-
flugi félagsins á næstunni i
Nígeriu. Alsír og Saudi Arábíu.
Aö sögn Helgu Ingólfsdóttur,
blaðafulltrúa hjá Flugleiðum. vár
talið vafasamt að framangreindar
þrjár ferðir dygðu til að ná heim
öllum þeim farþegum. sem biða
erlendis. Einnig bað Helga um að
því værí komið á framfæri að
vegna gífurlegs álags á síma Flug-
leiða væri oft erfiðleikum bundið
að ná þar sambandi í 27800 og
kvaðst vildu vekja athygli á að
unnt væri að ná beint i farskrár-
deild í síma 25100 og i flugstöðina
á Keflavikurflugvelli í síma
22333.
— Schleyer
Framhald af bls. 1
menn leita í bílum víðsvegar um
landið og Helmut Schmidt kansl-
ari skoraði i þingræðu i dag á
þjóðina að taka saman höndum í
baráttunni við hryðjuverkastarf-
semi. Franska lögreglan hefur
einnig hafið umfangsmikla leit að
hinum eftirlýstu og hundruð
lögreglumanna leituðu í skóg-
lendi skammt frá staðnum. sem
lík Schleyers fannst, en bifreiðin,
græn Audi 100. sást í Mulhouse í
siðustu viku.
Schmidt kanslari sagði í þing-
ræðu í dag, að stjórnin hefði neit-
að að verða við kröfum morðingja
Schleyers og flugræningjanna.
vegna þess að hún hefði óttast að
ef hryðjuverkamönnunum 11 yrði
sleppt úr haldi. myndu þeir hafa
snúið aftur til að fremja nýja
glæpi gegn þjóðfélaginu. Hefðu
þeir setið i fangelsi sekir um 13
morð og 43 morðtilraunir.
Schmidt, sem var þreytulegur eft-
ir miklar vökur undanfarið, sagðí
að v-þýzka stjórnin myndi taka
sömu afstöðu ef hún ætti við svip-
að vandamál að glíma í framtíð-
inni, það væri skylda stjórnarinn-
ar að vernda þjóðfélagið sem og
lif einstaklinga. Hanrt sagði að
nokkur árangur hefði þegar orðið
í leit lögreglunnar en lagði
áherzlu á að hryðjuverkastarf-
semi væri hvorki dauð í V-
Þýzkalandi né annars staðar í
heiminum. Skoraði hann á SÞ. að
samþvkkja þegar í stað sáttmála.
sem V-Þjóðverjar hefðu lagt fram
fyrir ári, þar sem þjóöir heims
samþykktu að gera gíslatöku ólög-
lega hvar sem væri.
Schmidt sæmdi siðar í dag liðs-
menn víkingasveitarinnar. sem
bjargaði gíslunum í Lufthansa-
þotunni, svo og áhöfn þotunnar,
æðsta heiðursmerki V-
Þýzkalands. Alríkiskrossinum af
ýmsum gráðum. Flugfreyja þot-
unnar, Gaby Dillmann, 23 ára að
aldri. sat við athöfnina vegna þess
að hún særðist á fæti er ræn-
ingjarnir sprengdu handsprengju
er árásin á þá var gerð. en
Schmidt beygði sig niður, kvssti
hana angurvært á vanga og hvíls-
aði: „Þakka þér fyrir".
Dómsmálaráðherra Baden-
Wiierttembergfylkis sagði af sér í
dag vegna sjálfsmorðs hryðju-
verkamannanna þriggja í fangels-
inu i Stuttgart. höfuðborg fylkis-
ins. en fangelsisstjórinn og yfir-
maður ör.vggiseftirlits fangelsis-
ins voru reknir úr starfi i gær.
Samkvæmt lögum, sem samþykkt
voru f.vrir tveimur vikum, áttu
fangarnir engin tengsl að geta
haft við umheiminn og hefur
engin skýring fengist á hvernig
þeir Baader og Raspe komust yfir
byssurnar, sem þeir skutu sig
með. Ungfrú Ensslin hengdi sig
hins vegar. Læknarnir, sem fram-
kvæma krufningu á þremenning-
unum höfðu í kvöld ekki lokið
verki sinu.
Samúðarkveðjur hafa streymt
til ekkju Schleyers í dag og i Köln
kveikti fólk á kyndlum og lagói
blómsveiga á staðinn, þar sem
honum var rænt 5. september og
þrír lifverðir hans og bílstjóri
myrtir. Morðið á Schleyer hefur
vakið mikinn óhugnað í V-
Þýzkalandi og viða um heim, þótt
það hafi ekki komíð á óvart í ljósi
atburða síðustu daga