Morgunblaðið - 06.01.1978, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. JANUAR 1978
VEÐUR
víða um heim
Amsterdam 5 heiðskirt
Aþena 15 skýjað
Berlin + 2 sótskin
Brussel 8 heiðskirt
Kairó 14 sólskin
Chicago 9 skýjaS
Kaupm.h. 0 sólskin
Frankfurt 3 snjókoma
Genf 0 sólskin
Helsinki + 12 heiðskirt
Jerúsalem Johannesarb 8 skýjaS
22 skýjaS
Lissabon 16 sólskin
London 6 heiSskírt
Los Angeles 16 rigning
Madrid 14 sólskin
Miami 22 skýjaS
Montreal + 11 snjókoma
Moskva 0 skýjaS
NewYork + 1 skýjaS
Ósló + 5 heiSsklrt
Parts 4 bjart
Róm 10 heiSskirt
San Francisco 16 rigning
Stokkhólmur + 4 heiSskirt
Tel Aviv 16 skýjaS
T oky<J 11 heiSskirt
Vin 1 0 skýjaS
Sovézka herskipið Kiev, sem nýlega er byrjað siglingar á ný eftir miklar
viðgerðir, sézt hér á siglingu undan Skotlandsströnd.
Engar kosningar
í Chile næstu 10 ár
— sagði Pinochet forseti
Sanliago 5. jan. Reuler.
AUGUSTO Pinochet for-
seti Chile virðist hafa unn-
ið mikinn sigur í þjóðarat-
kvæðagreiðslu um stuðn-
ing við sig og herstjórn
sína, en andstæðingar hans
segja atkvæðagreiðsluna
hreina blekkingu.
Pinochet boðaði til at-
kvæðagreiðslunnar eftir að
allsherjarþing Sameinuðu
Panamasamkomulagið
ekki samþykkt óbrey tt
- segir bandarískur þingmaður
Panamabor^ 5. janúar AP.
BANDARÍSKI öldunga-
deildarþingmaðurinn
Howard Baker, sem nú er í
heimsókn í Panama, skýrði
í dag Omar Torrijos, hers-
höfðingja, leiðtoga
Panama, að samningur
Panama og Bandaríkjanna
um Panamaskurðinn, sem
Torrijos og Carter forseti
undirrituðu til bráða-
birgða í haust, ætti enga
möguleika á að hljóta sam-
þykki Bandaríkjaþings í
þeirri mynd, sem gert er
ráð fyrir í samkomulaginu.
Torrijos sagði við fréttamenn
að hann liti svo alvarlegum aug-
um á þessa viðvörun Bakers, að
hann myndi kalla ríkisstjórn sína
saman tii sérstaks aukafundar
ásamt ráðgjöfum sinum til þess að
geta gefið Baker svör áður en
hann heldur aftur heim til
Washington. Fréttamenn segja að
túlka megi ummæli Torrijos á þá
leið, að Panamastjórn sé hugsan-
lega tijbúin til að fallast á breyt-
ingar á samkomulaginu áður en
það verður formlega lagt fyrir
Bandaríkjaþing. Panamabúar
samþykktu sem kunnugt er með
yfirgnæfandi meirihluta samn-
inginn i þjóðaratkvæðagreiðslu í
september.
Baker sagði við fréttamenn í
dag, að hann hefði ekki rætt við
Torrijos hvaða breytingar þyrfti
að gera, en sagðist telja lýkur á að
hægt yrði að samræma sjónarmið
þannig að samningurinn hlyti af-
greiðslu í Bandaríkjaþingi. Hins
vegar er spurningin hvort hægt
verður að gera breytingar á samn-
ingnum án þess að látin verði fara
fram önnur þjóðaratkvæða-
greiðsla í Panama.
Dökkar efnahags-
horfur í Portúgal
— segir OECD
París Lissabon 5. jan. AP — Reuíer.
EFNAHAGS- og framfarastofn-
unin í París, OECD, sendi í dag
frá sér skýrslu um ástandið í
efnahagsmálum Portúgals og seg-
ir þar að Portúgalir muni áfram
þurfa að horfast í augu við alvar-
leg efnahagsvandamál, sem ein-
kennist af miklu atvinnuleysi, of
Þetta gerðist
ÞETTA gerðist 6. janúar eftir-
farandi ár AP.
1974 — Viðbúnaður á Heatrow-
flugvelli vegna frétta um áform
arabískra hryðjuverkamanna
um að skjóta á flugvélar með
eldflaugum.
1973 — Henry Kissinger og Le
Duc Tho frá Norður-Víetnam
undirbúa nýjar friðarviðræður
í París.
1964 — Páll páfi sjötti hvetur
til einingar kristinna manna í
söguiegri heimsókn til Betle-
hem.
1963 — Ralph Bunch aðstoðar-
framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna fer til Kongó tii að
Ijúka aðgerðum S.Þ. til að
binda enda á aðskilnað
Katanga.
1962 — Furstarnir þrfr í Laos
fá boð um að fara til Genfar til
viðræðna.
1941 — Roosevelt Bandaríkja-
forseti skilgreínir fjögur
frelsismarkmið Bandaríkjanna.
1919 — Theador Roosevelt,
fyrrverandi Bandaríkjaforseti
deyr.
1913 — Hlé gert á friðarráð-
stefnu Tyrkja og Balkanríkj-
anna í London.
1838 — Samuel Morse sýnir rit-
síma sinn opinberlega í fyrsta
sinn.
1810 — Konstantínópel
samningurínn gerður og Tyrkir
samþykkja innlimun Krímar og
Kuban i Rússland.
1540 — Hinrik 8. af Englandi
gengur að eiga fjórðu konu
sina, Önnu af Cleves.
Afmæli eiga í dag: Samuel
Alexander, brezkur heimspek-
ingur (1878 — 1938); Loretta
Young, bandarísk leikkona
(1913—); Danny Thomas,
bandarískur grínisti (1914—);
Heilög Jóhanna af örk (1412 —
1431); Max Bruch, þýzk tón-
skáld (1838 — 1929); Carl
Sandburg, bandarískt ljóðskáld
(1878 — 1967).
Hugieiðing dagsins: Vondur
maður verður verri þegar hann
þykist góður. Francis Bacon,
enskur heimspekingur og rit-
höfundur (1561 — 1626).
hárri verðbólgu og mjög óhag-
stæðum vöruskiptajöfnuði. í
skýrsiunni segir að erfitt sé að
gefa rétta mynd af ástandi og
horfum í landinu, því að ríkis-
stjórn landsins hafi fallið við van-
traustsatkvæðagreiðslu, er verið
var að ganga frá árskýrslu um
efnahagsmál Portúgals og stefna
stjórnvalda í landinu fyrir 1978
því ekki fyrirliggjandi. 1 skýrsl-
unni segir að þrátt fyrir allt sé
ekki ástæða til of mikiilar svart-
sýni, en sagt er að svigrúm portú-
galskra stjórnvalda til aðgerða sé
mjög litið.
1 skýrslunni er lagt til í skamm-
tímatilgangi, að höfuöáherzla
verði lögð á að draga úr óhagstæð-
um vöruskiptajöfnuði, sem er
áætlaður 1.2 milljarðar dollara á
ársgrundvelli fyrir þetta ár, sem
er svipað og á sl. ári. Sagt er að
þótt Portúgal megi gera ráð fyrir
verulegum langtímalánum á
næsta ári sé ekki við því að búast
að verulegt innstreymi fjármagns
einkaaóila til fjárfestingaáætlana
muni verða til að rétta efnahag-
inn við.
I skýrslunni eru stjórnvöld vör-
uð við hættu á víxlhækkunum
kaupgjalds og verðlags og þau
hvött til að kanna alla hugsanlega
möguleika til að losna úr slíkum
vítahring, aðra en stórkostlegan
efnahagssamdrátt.
Mario Soares, forsætisráðherra
bráðabirgðastjórnar Portúgals,
hélt í dag áfram tilraunum sinum
til myndunar nýrrar meirihluta-
stjórnar og átti m.a. fund með
Eanes forseta landsins. Heimildir
í Lissabon herma að ýmsar blikur
séu á lofti, en of snemmt að segja
fyrir um hvort Soares hefur er-
indi sem erfiði.
þjóðanna samþykkti álykt-
un í byrjun desember, þar
sem Chile-stjórn var for-
dæmd fyrir meint brot á
mannréttindum.
75% þeirra 5.3 milljóna kjós-
enda, sem atkvæði greiddu, lýstu
stuðningi sínum við forsetann og
sagði hann er úrslit voru kunn, að
þau þýddu endalok kerfis margra
flokka íChile. Hann sagði að eng-
ar kosningar, atkvæðagreiðslur
eða aðrar leiðir til að kanna hug
þjóðarinnar yrðu haldnar næstu
10 ár. Chile-búar hefðu greinilega
sagt hug sinn til ályktunar S.Þ. og
hann myndi senda orðsendingu
til Kurt Waldheims framkvæmda-
stjóra S.Þ. um að Chilebúar
kærðu sig ekki um að fleiri nefnd-
ir rannsökuðu aðstæður i landi
þeirra.
Ein spurning var á kjörseðlin-
nm, þar sem kjósendur voru ein-
faldlega beðnir að svara játandi
eða neitandi hvort „þeir styddu
Pinochet forseta í viðleitni hans
við að verja virðingu Chile og
tryggja lögmæti ríkisstjórnarinn-
ar“. Kjósendur þurftu allir að
gefa fingraför af þumalfingri
hægri handar um leið og þeir skil-
uðu atkvæðaseðlinum. Kaþólska
kirkjan í landinu var andvíg at-
kvæðagreiðslunni, þar sem and-
stæðingum Pinochets var bannað
að mæla gegn henni.
Pinochet sagði í dag að hann
myndi auk orðsendingarinnar til
Waldheims senda skilaboð til Ali
Allenas, forseta nefndar S.Þ., sem
margoft hefur verið neitað um
leyfi til að koma til Chile til að
rannsaka ástandið, um að hann
skyldi fara heim til sín til Paki-
stans, þar sem hann mundi hafa
ærin verkefni, því að þar séu 50
þús. pólitískir fangar í haldi.
17.9% kjósenda í Chile sögðu
nei í atkvæðagreiðslunni, en 3%
skiluðu auðu. Pinochet kom til
valda 1973, eftir að hafa steypt
marxistastjórn Allendes af stóli
og myrt Allende.
Vilja banna
CIA að
nota blaða-
menn
WashinKlon, 5. jan. AP.
ÞRÍR bandarískir ritstjórar
sögðu í vitnaleiðslum fyrir þing-
nefnd f dag að herða bæri á banni
við því að CIA noti bandaríska
blaðamenn þannig að leyniþjón-
ustunni yrði einnig bannað að
nota nokkurn blaðamann hvar
sem væri f heiminum.
Eugene Patterson ritstjóri frá
Flórída varpaði fram þeirri
spurningu hvers vegna Banda-
ríkjamenn ættu að villa um fyrir
nokkrum manni með vísvitandi
ósannindum heima eða erlendis.
Patterson er forseti félags banda-
riskra ritstjóra.
Hins vegar sagði ritstjóri tíma-
ritsins Washingtonian, Robert
Myers, fyrrverandi starfsmaður
CIA, að of mikið hefði verið gert
úr því aö CIA hotaði blaðamenn.
Hann vildi ekki útiloka að leyni-
þjónustan notaði Bandaríkja-
menn erlendis því annars yri
leyniþjónustunni erfiðara um vik
í baráttu gegn fjandsamlegum
gagnnjósnaþjónustum og starfs-
mönnum CIA yrði meiri hætta
búin.
Hilbert Cranberg ritstjóri sagði
að banna ætti CIA að koma á
framfæri upplognum fréttum
erlendis meðal annars vegna þess
að á endanum væru þær sendar
til Bandaríkjanna og prentaðar
þar og birtar í fjölmiðlum.
Hins vegar taldi hann jafn
mikla þörf á því að vernda
erlenda lesendur ekki síður en
bandaríska gegn rangfærslum.
Verkfalli
brunavarða
að ljúka
London, 5. jan. Reuter.
HORFUR voru á því í dag, að
brezkir brunaverðir, sem hafa
verið í verkfalli í tvo mánuði,
hæfu aftur vinnu og sættu sig við
tíu prósent kauphækkun, sem er
hámark þeirra kauphækkana,
sem ríkissljórnin getur sætt sig
við.
Leiðtogar félags brunavarða
hafa rætt við fulltrúa ríkis-
stjórnarinnar og vinnuveitenda í
21 tíma. Opinberlega er sagt að
yfirgnæfandi meirihluti leiðtoga
verkfallsmanna vilja aflýsa verk-
fallinu.
Bannað að
lenda í rigningu
Lissabon, 5. jan. Reuter.
FLUGYFIRVÖLD í Portúgal hafa
lagt til að flugvélar megi ekki
lenda á flugvellinum I Madeira í
rigningu. Boeingflugvél portú-
gaíska flugfélagsins TAP fórst á
flugvellinum 19. nóvember og 129
farþegar af 154 fórust.
Sovétstjórnin
segir andóf s-
mönnum algert
stríd á hendur
París 5. jan. Reuter.
FJÓRIR kunnir sovézkir and-
ófsmenn í útlegð gáfu í dag út
fréttatilkynningu í París, þar
sem sagði að þeir hefðu eftir
áreiðanlegum heimiidum í
Moskvu, að miðstjórn sovézka
kommúnistaflokksins hefði ný-
lega gert „sérstaka samþykkt
um að binda enda á starfsemi
hreyfinga sovézkra andófs-
manna í Sovétríkjunum og er-
lendis. Segir í fréttatilkynning-
unni að þetta þýði í raun algert
stríð á hendur andófsmönnum,
að allar aðferðir séu leyfilegar.
Fjórmenningarnir Vladimir
Bukovsky, Viktor Nekrasov,
Vladimir Maximov og Tatyana
Khodorovich gáfu ekki upp
heimildír sínar, en gáfu til
kynna að þær væru fólk, sem
byggi enn í Sovétríkjunum.
Lýstu þeir yfir áhyggjum sín-
um yfir öryggi hins kunna
sovézka vísindamanns og
andófsmanns Andrei
Sakharovs.