Morgunblaðið - 07.01.1978, Side 1

36 SÍÐUR OG LESBÓK
5. tbl. 65. árg.
LAUGARDAGUR 7. JANUAR 1978
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Fjölmennt innrásarlið
Víetnams í Kambódíu
Carter forseti
á fundi með
Luns í gær
Sfmamynd AP.
Phnom wf I!
Penh
CAMBODI'!
Tay JTAYNINH
|Ninh,-X
Saigon
VIETNAM
SVAY
RIENG
Briissel, 6. janúar. AP —
Reuter.
JIMMY Carter Bandarfkjaforseti
var væntanlegur heim til
Washington, skömmu eftir mið-
nætti að ísl. tfma, að lokinni nfu
daga velheppnaðri för til sjö
ríkja. Carter flaug frá París til
Briissel i morgun, þar sem hann
átti rúmlega klukkustundar fund
með Roy Jenkins, framkvæmda-
stjóra Efnahagsbandalags
Evröpu, snæddi hádegisverð með
belgísku konungshjónunum og
ræddi sfðan við Josef Luns, aðal-
ritara Atlantshafsbandalagsins
og fulltrúa NATO-ríkjanna 15 áð-
Carter kominn heim
úr velheppnaðri för
ur en hann lagði af stað heimleið-
is.
Á fundinum í aðalstöðvum EBE
lagði Carter áherzlu á að banda-
riskt efnahagslff stæði traustum
fótum og að gengi dollarans væri
sterkt. Þetta endurspeglaðist í
góðum hagvexti í Bandaríkjunum
og lækkandi verðbólgu, frá því að
Ieiðtogar helztu iðnríkja Vestur-
landa hittust á fundi f London i
mai s.l.
Roy Jenkins sagði á blaða-
mannafundi í dag, að Carter hefði
engu viljað spá um framtíðar-
stöðu dollarans, en sérfræðingar
segja að bandaríski seðlabankinn
muni ekki gripa inn i með þeim
hætti að möguleiki sé fyrir spá-
kaupmenn að hagnast á. Er þetta
skilið þannig að seðlabankirin
muni ætla að halda gengi doll-
arans alla vega til að byrja með
svipað þvi og það er nú eða
1.86—1.93 dollarar í hverju
sterlingspundi, og verði gengis-
hækkun, muni hún gerast hægt
og sigandi. Jenkins sagði að við-
ræðurnar við Carter hefðu verið
mjög ítarlegar og gagnlegar og
hefði afstaða forsetans verið já-
kvæð. Gengissig dollars hefur að
undanförnu valdið ráðamönnum
EBE miklum áhyggjum, þar sem
innfluttar vörur i Bandaríkjunum
hafa hækkað verulega, en þeirra
eigin vörur notið sérlega hag-
stæðrar samkeppnisaðstöðu á er-
lendum mörkuðum.
A fundi sínum í aðalstöðvum
Atlantshafsbandalagsins itrekaði
Carter forseti fyrri yfirlýsingar
sínar og yfirlýsingar Cyrus Vance
utanrikisráðherra um að Banda-
rikin muni á engan hátt fórna
hagsmunum bandamanna sinna i
Evrópu í samningaviðræðunum
við Sovétríkin um nýjan SALT-
samning. Yrði á allan hátt gengið
þannig frá samkomulagi að öryggi
Evrópu yrði tryggt.
Carter átti einnig stuttan fund
með Leo Tindemans forsætisráð-
herra Belgíu og ræddu þeir eink-
um ástandið í Miðausturlöndum.
Sagði Tindemans, að Carter hefði
sagt að hann væri ekki hlynntur
tvíhliða samningi ísraela og
Egypta, þvi að hann væri bjart-
sýnn á möguleika alhliða lausnar
deilunnar.
Fréttamenn i föruneyti Carters
eru á einu máli um að för hans
hafi verið mjög velheppnuð i
Framhald á bls. 20
Hanoi vill samningaviðræður
Kortið sýnir afstöðuna á landa-
mæruin Kambódfu og Vietnams.
Bangkok, Hong Kong og Peking,
6. janúar. AP—Reuter.
ASTANDIÐ á landamærum
Kambódfu og Vfetnams er enn
mjög óljóst og telja stjórnmála-
fréttaritarar erfitt að segja um
hve alvarleg átökin milli þessara
þjóða séu. Þó er talið vfst að Víet-
namar séu komnir með verulegt
herlið inn i Kambódfu og í til-
kynningu yfirvalda Kambódfu f
útvarpsstöð landsins í dag segir
að vietnamskar hersveitir séu
komnar 30 km inn fyrir landa-
mæri Kambódíu og séu aðeins f
um 55 km fjarlægð frá höfuðborg-
inni Phnom Penh. Sagði útvarpið
að Kambódfuher hefði hafið
gagnsókn á mörgum stöðum og
hefði frá þvf f september fellt eða
sært um 40 þús. vfetnamska her-
menn f landamæraátökum. Vest-
rænir hernaðarsérfræðingar
segja að þessar tölur hafi ekkert
við að styðjast og flestir eru sam-
mála um að þrautþjálfaður her
Vfetnams geti farið sfnu fram að
vild í átökum við Kambódfuher.
Segja sérfræðingar ólfklegt að
Vfetnamar hafi í hyggju að leggja
Kambódfu eða hluta landsins
undir sig, en ætli með þessari
innrás að knýja Kambódíustjórn
til samningaviðræðna, eða hugs-
anlega velta stjórn Pol pots leið-
toga kommúnistaflokks Kam-
bódfu úr sessi.
Segja sérfræðingar að hersveit-
ir Kambódíu við landamæri Víet-
nams og Kambódíu hafi um
margra mánaða skeið haldið uppi
villimannlegum árásum yfir
landamærin til Víetnam, svipað
og gerzt hefur við landamæri
Thailands og að stjórn Víetnams
hafi að lokum ákveðið að una þvi
ekki lengur, en gripa til aðgerða.
Leyniþjónustuheimildir í Thai-
landi hermdu í dag að Víetnamar
mundu hafa náð á sitt vald hinni
mikilvægu borg Neak Luong við
Mekongfljót, sem er í um 55 km
fjarlægð frá Phnom Penh og
muni hafa stöðvað framsókn sína
þar. Segja heimildirnar að greini-
Frarnhald á bls. 20
Lítils-
háttar
lækkun
dollars
London, 6. janúar. AP 6
Reuter.
GENGI Bandarfkjadollars
lækkaði heldur á gjaldeyris-
mörkuðum f dag þrátt fyrir að
Carter Bandaríkjaforseti full-
vissaði leiðtoga Efnahags-
bandalagsrfkjanna um að doll-
ar væri traustur gjaldmiðill, á
fundi í aðalstöðvum banda-
lagsins f Briissel í dag. Lækk-
un dollars var þó mjög lítil og
hélt hann f flestum tilvikum
þeirri stöðu, sem hann náði í
gær eftir að bandarfsk stjórn-
völd höfðu tilkynnt að þau
myndu gera ráðstafanir til að
stöðva gengissigið, sem hrjáð
hefur bandaríska gjaldmiðil-
inn undanfarið ár. Gengi doll-
ars gagnvart sterlingspundi
var í kvöld 1.91, en 1.96 f gær.
Gagnvart þýzka markinu var
það 2.135 og 2.005 gagnvart
svissneska frankanum.
Framhald á bls. 20
Nýjar
tillögur
í Rhódes-
íu viðraeðum
Salisbury, 6. janúar. AP —
Reuter.
SAMNINGANEFNDIR hvítra
manna og blökkumanna í
Rhódesíu komu saman til 11.
fundar síns í dag os skiptust á
skoðunum um nýjar tillögur til
lausnar ágreiningsmálunum,
sem lagðar voru fram. Stóð
fundurinn i um 2 klukku-
stundir, en síðan var fundi
frestað fram yfir helgi til að
aðilum gæfist tækifæri til að
kanna málin frekar.
Um þessar mundir er eink-
um um það rætt meðal aðila
hvernig réttindi hvítra manna
verði tryggð í nýrri stjórnar-
skrá landsins, en heldur litið
mun hafa miðað í samkomu-
lagsátt um þetta atriði.
Samkomulag í
nánd um Sinai?
Kairó, Tel-Aviv og New York,
6. janúar. AP — Reuter.
KAlRÓBLAÐIÐ Al Ahram, sem
er hálfopinbert málgagn egypzku
stjórnarinnar, sagði í dag að
nefnd handarískra, fsraelskra og
egypzkra hernaðarráðgjafa
mundi koma saman til fundar f
Kafró á mánudag til að semja
áætlun um brottflutning Israela
frá Sinaiskaga og öðrum hertekn-
um svæðum. Frétt þessi kemur f
framhaldi af frétt bandarfsku
sjónvarpsstöðvarinnar NBC, sem
Bill Sternoff fréttamaður hennar
f Kafró sendi, en f fréttinni
greindi frá þvf að samkomulag
hefði náðst um brottflutning Isra-
ela frá Sinaí í þremur áföngum
og að sameiginleg nefnd Banda-
rfkjanna, Israels og Egyptalands
myndi annast öryggisgæzlu á
svæðinu þar til brottflutningnum
væri lokið. Bar hann „áreiðanleg-
ar egypzkar og aðrar diplómata-
heimildir" fyrir fréttinni. Frétt
þessi hefur ekki verið borin til
baka, en f henni sagði að á þessu
ári yrðu öll byggðasvæði tsraela á
Sfnai, nema 6, lögð niður og
egypzki fáninn blakta yfir öllu
svæðinu jafnframt þvf sem
Egyptar tækju að sér borgaralega
yfirstjórn þess. Israelar mundu
hins vegar hafa hernaðarsérfræð-
inga á nokkrum mikilvægum
stöðum. Á öðru ári yrðu sfðan 5
fsraelsk byggðarlög til viðbótar
lögð niður og á þriðja ári hið
sfðasta, sem er á Gazasvæðinu og
jafnframt yrðu allir hermenn
tsraela á brott af svæðinu. t frétt
NBC sagði að þegar nefnd hern-
aðarsérfræðinganna hefði gengið
frá samkomulaginu yrði það lagt
fyrir fund ráðamanna landanna f
Jerúsalem og Kafró sfðar f jan-
úar. Þar verða í forsæti Cyrus
Vance utanrfkisráðherra Banda-
rfkjanna Moshe Dayan utanrfkis-
ráðherra Israels og Ibrahim Cam-
el utanrfkisráðherra Egypta-
lands.
Að sögn A1 Ahram var það
egypzka stjórnin, sem lagði fram
þessa tillögu og afhenti Kamel
Framhald á bls. 20