Morgunblaðið - 22.01.1978, Blaðsíða 15

15
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JANUAR 1978
Einstaklingur með gáfnafar Eichmanns byrjar venjulega ekki að teikna
uppkast eSa frumllnur fyrir einfalt mynztur eins og þetta eftir Bender-
Gestalt-prófun. En frumdrögin, sem einn sálfræSinganna kallaði „her-
klæSi" sjist óljóst á myndinni. Eichmann hélt fast viS aS gera þau, þó hann
hafi í fyrstu gert þau rangt, þá endurtók hann þau.
smásmuguleg nákvæmni Eichmanns, hollusta hanns viS „skipulag", voru
vörn hans gegn þvi einstaka og geysilega ofstæki og þeim ofsa sem
leyndist meS honum.
A8 húsinu sem Eichmann teiknaSi virSist vera gangstígur eSa vegur, en þaS er
aSeins gefiS í skyn meS girSingunni. Á sama hátt var Eichmann óaSgengilegur
maSur, sem virtist ekki vera þaS. Falskt yfirbragS hans er gefiS i skyn meS
skrautlegri framhliS og fallegu húsinu, sem virðist ekki standa á neinum grunni.
Beðinn um að teikna „það sem þú vilt", teiknaði Eichmann indiána i striðs-
skrúða. hermann. Hakan og nefið mjög langt, þó tók einn sálfræðinganna það
fram, aS andlitið virtist ekki grimmdarlegt. Það er tómlegt, jafnvel viðkvæmnis-
legt, eins og þetta væri indiáni, sem eins og fanginn Eichmann, hefði barist og
tapað orrustunni.
Það er merkilegt að hendur mannsins, sem Eich-
mann teiknaði eru faldar i vösum hans. „Hann veit
einhverja sök á sig," sagði einn sálfræðinganna
um myndina. Þeir lögSu áherzlu á eyru mannsins,
sem benda til tortryggni, benda til ofsóknarótta.
Það er eins og þau leggi við hlustirnar til að heyra
hvers konar illgirnislegt tuldur.
og vonast eftir að sagan
endurtaki sig". Wiesenthal er
sagnfræðingnum David
Irving sérstaklega reiður fyrir
að verja gerðir Hitlers, því
hann er þeirrar skoðunar, að
brezkir sagnfræðingar séu
teknir mun alvarlegar í döm-
um sínum um þessi mál en
þýzkir sagnfræðingar og
austurriskir. „IRVING VEIT
EKKI HVERSU EYÐILEGGJ
ANDI ÁHRIF HANN HEFUR
HAFT Á HUGA UNGA
FÓLKSINS".
„Þegar við látum til skarar
skríða. sefur maður eins og
Mengele ekki í sama rúminu
lengur en i vikutíma", segir
Wiesenthal Þó að hann geti
ekki náð þessum fyrrverandi
útrýmingarbúðalækni á sitt
vald, veit hann að hann getur
gert honum og Öflum hinum
sem eru S 'skrá, lifið óbæri
legt. í*!**'*. jf*..
Nú þegar hefur hann undir-
búið um 11 hundruð dóms-
mál. Alþjóðleg starfsemi er i
fullum gangi bæði daga og
nætur. í Bandarikjunum hef-
ur hún áorkað þvi að um 100
fyrrverandi nazistar, sem
þangað komust i kalda strið-
inu frá A-Evrópu hafa þar ver-
ið sviptir rikisborgararétti og
verið reknir úr landi.
Dr. Wiesenthal, sem er
heitur andstæðingur
kommúnisma, telur kalda
striðið rót mikillar ógæfu.
„Það voru nazistarnir, sem
voru i leynum, sem unnu
kalda striðið. Sá striðsglæpa-
maður sem framdi sjálfsmorð
árið 1945, var mjög heimsk-
ur. Kalda striðið gerði
hundruðum striðsglæpa-
manna kleyft að komast úr
landi. gerði þeim mögulegt
að hverfa".
Hann telur Gyðinga hafa
gert mikil mistök er striðinu
lauk. „f ofsóknum nazistanna
létu 11 milljónir manna líf
sitt. En við Gyðingar höfum i
réttlætisbaráttu okkar aðeins
barist í nafni þeirra 6 milljóna
okkar fólks sem var myrt, i
stað hinna 11 milljóna
manna sem týndu lifinu. Ef
við hefðum gert það. hefðu
bandamenn okkar verið fleiri.
Mistök okkar voru mikil".
„Það er ekki hægt að tala
um fyrrverandi nazista, þeir
eru ekki til. Nazisminn var
trúarhugsjón, jafnframt þvi
að vera stjórnmálaflokkur.
Þeir voru allir gegnsýrðir
þessari hugsjón. Nazisminn
krafðist einhvers af fylgjend-
um sinum hvern dag. rétt
eins og kommúnisminn.
Gamall nazisti getur beint
stuðningi sinum annað, skipt
um stjórnmálaflokk, en með
honum leynist alltaf 80% af
hinum gamla farangri,
nazismanum".
Wiesenthal segir gömlu
nazistana ekki vera veika á
velli, hrörnaða eða svo fáa.
„Þeir voru ekki hermennirnir
sem börðust á vigstöðvunum,
heldur voru það þeir sem
mörkuðu stefnuna á bak við
tjöldin". Hlutfallslega fáir
þeirra týndu lifinu i striðinu.
Margir þeirra 10 milljóna
nazista sem lifðu af striðið,
voru ungt fólk, þar sem
áherzla var á það lögð að ala
það upp i fræðunum.
Wiesenthal telur að um 7
milljónir þeirra séu enn á lifi.
5 milljónir séu búsettir i V-
Þýzkalandi. 1,5 i A-
Þýzkalandi, þar sem margir
hafi snúist til kommúnisma.
300 þúsund i Austurriki og
200 þúsund. þeir sem eftir
eru, séu dreifðir um allan
heim.
„Tökum sem dæmi núver-
andi leiðtoga Frjálslynda
flokksins hér i Austurriki,
Friedrich Peter. Hann er nú
57 ára gamall, á hápunkti
stjórnmálaferils sins og hann
hefur sjálfur viðurkennt að
hann hafi verið virkur félagi i
nazistaflokknum á sinum
tima".
„Ég ber mikið traust til
æskunnar i V-Ðýzkalandi i
dag. Þessi kynslóð er alvar-
lega hugsandi og skynsöm.
Það má ekki lita á þá of-
stækismenn sem við lesum
um sem fulltrúa hennar. í
V-Þýzkalandi er kynslóðabilið
stærra en i öðrum löndum og
ég vil að eldri kynslóðin þurfi
stöðugt : ð verja gerðir sinar
fyrir þeim yngri. þar til hún
deyr út".
í endalausri umræðu um
réttmæti þess að vera enn að
elta uppi „striðsglæpamenn"
— sem er orð sem
Wiesenthal telur rangt yfir
það, þar sem nazistar hafi
byrjað glæpaferil sinn löngu
áður en striðið braust út —
er skoðun hans skýr! „Það er
engin refsing nógu hörð. Það
er mikið ósamræmi á milli
orða laganna og anda þeirra.
Ef slikir menn eru dæmdir til
dauða eða i lifstiðarfangelsi.
finnst fólki að réttlætinu sé
fullnægt. En ef ákveðinn
maður. sem bar ábyrgð á þvi
að 11 hundruð þúsundir
manna voru sendir i gasklef-
ana. er dæmdur i 9 ára
fangelsi, sem segja má að sé
■ V2 minútna fyrir hvert það
mannslif sem hann eyddi, þá
er mannslífið mjög ódýrt og
ómerkilegt".
Dr. Wesenthal telur
eltingarleikinn við nazista
hafa bæði upplýsandi og
lagalegan tilgang.
„Ég vil að þeir finni fyrir
þvi. að þeir eru hvergi óhultir.
Ég vil að þeir tapi hugarrónni,
og : ð stundum eins og þeir
sem reknir voru frá Banda-
rikjunum, að þeir glati öllu
þvi sem þeir hafa byggt upp.
frá þvi þeir komust undan i
felur. í þvi er ákveðin refsing
fólgin".
vandar” stríðsglæpamanna nasistanna